Búfræðingurinn - 01.01.1940, Page 33

B Ú F R Æ Ð I N G U U 1 N N
27
Canada, heJdur því ákveðið fram, að liin svokallaða
„lappasýki“ á silfurrefayrðlingum slafi eingöngu frá vönt-
un á vílamín C. Tákn þessarar veiki er vanalega rauðir
blettir á fótum yrðlinganna, þegar þeir fæðast. Þessir
blettir stafa af blæðingu i undirliúðinni, og yrðlingum,
sem fæðast með þá, verður mjög sjaldan við bjargað. Þá
er mjög sennilegt, að vöntun á C-efni valdi því mjög ofl,
að tæfurnar láta fóstrinu, þegar liálfgengið er með eða
meira. Það má fullyrða, að allir refir liafi mikla þörf á
vítamín C fyrir og um meðgöngutimann. HérJend reynsla
virðist Jjenda á, að það sé í flestum tilfellum of seint að
fara að Ijæta úr vöntun á vitamín C eftir að tæfurnar
liafa fengið. Það þarf að koma þeim i C-jafnvægi fyrir
fengitímann.
Vítamín C er að finna í nýmjólk, nýrri lifur, en þó sér-
staldega í krækiberjum, bláberjum, skarfakáli, spínati, sal-
ati, grænkáli, tómötum og sítrónum. Niðursoðnir eða gamlir
ávextir innilialda lítið C-vitamín og lcjöt og kornmatur
lítíð eða eklcert.
Vítamín D er leysanlegt i feiti. Það liefir sérstalca þýð-
ingu fyrir lieinmyndunina og álirif á upptöku fosfórs og
kalks i lilóðið. Það liindrar beinkröm.
Vítamín D er að finna í mjólk, feitum fiski (sild), en
þó sérstaklega í lýsinu (þorskalýsi, lúðulýsi). Það er mjög
þægilegt að fullnægja þörfinni fvrir vítamín D með því
að gefa hverjum ref 2—3 g af góðu lýsi á dag.
Vítamín E er leysanlegt í feiti. Það hefir sérstök áhrif
á frjósemi dýranna, og vöntun á því getur gert dýrin al-
gerlega ófrjó.
Vítamín E er að finna í flestu góðu grælnmeti, svo sem
grænkáli, spínati, salati, smára og súrublöðum, skarfakáli
o. fl. í spírum hveitikornsins er mikið af vitamin E, og er
það unnið úr þeim sem gulleít olía. Hér á landi liefir það
gefizt sæmilega vcl að sprauta 2 cm3 af hveitikímolíu inn
í lærvöðvann innanverðan á bæði tæfum og refum, þegar
kemur fram um fengitímann. Er þá livert dýr sprautað
tvisvar með viku millibili.