Búfræðingurinn - 01.01.1940, Side 52
BÚFRÆÐINGURINN
46
Matreiðsla.
MatreiðslukostnaSur felur í sér fæðið sjálft, þjónustu,
húsnæði, ræstingu alla og kostnað við liúsgögn. Ölluin
fæðisdögum er breytt í karlmannsfæðisdaga og vinnú-
stundum í karlmannsfæðisklukkustundir og fæðinu jafn-
að á búgreinarnar í hlutfalli við þær. Fyrst er hinum ein-
stöku kostnaðarliðum jafnað niður á alla fæðisdaga
(einnig matreiðslu), en siðan er fæðiskostnaði vegna mat-
reiðslu jafnað niður á búgreinarnar til viðbótar. Þetta
gildir, þegar unnið er úr búreikningum.
Fæðiskostnaðurinn befir verið mjög likur öll þau 5 ár,
sem hér ræðir um, og skal nú sýnt meðaltal þeirra í kr. og
%, miðað við karlmannsfæðisdag:
Kaup og hestavinna ................ kr. 0.33 21,1 %
Efni frá búi ........................ — 0.64 41,1 —
Aðkeypt efni ........................ — 0.46 29,5 —
Leiga og vextir ..................... — 0,13 8,3 —
Alls kr. 1.56 100,0 %
Fæðiskostnaður vegna matreiðslu .. •—• 0.56
Samtals kr. 2.12
Fæði á klukkustund (karlar) ...... — 0.25
Mest hefir fæðið reynzt á dag 3.16 kr., en minnst 1.24
kr., en á karlmannsfæðisklukkustund mest 0.43 kr. og
minnst 0.13 kr. Til samanburðar skal þess getið, að 1936
1937 reyndist fæðið í Noregi og Danmörku að meðal-
tali alls um 1.40—1.50 kr. á karlinannsfáeðisdag. Hlut-
fallstölurnar sýna, að rúmlega 20% af fæðinu eru vinnu-
laun og um 70% efni í fæði. Er meiri hlutinn af því frá
búinu, aðallega mjólk, sláturafurðir og garðávextir.
Mjólkin er oftast um 40 aurar á lcarlmannsfæðisdag eða
meira en % hluti af öllu efni í fæðið. Þetta svarar til
þess, að eytt sé af mjólk rúmlega 2 kg á karlmannsfæðis-
dag (mjólkurafurðum breytt í mjólk).1)
1) Meðalkjötneyzla hjá 7 heimilum 1937 reyndist 0,17 kg á karlmanns-
i'æðisdag eða 324 kg á hvert heimili yfir árið.