Búfræðingurinn - 01.01.1940, Page 97
BÚFRÆÐINGURINN
91
raðurstöður frá búreikningaskrifstofunum séu hagstæðari
eu í meðallagi. Þó telja Danir sig komast nokkuð nærri
hinu rétta meðaltali, en slikt verður þó aldrei vitað með
neinni vissu.
í Danmörku er búreikningastarfseminni liagað þannig
i aðaldráttum, að víðs vegar um landiö starfa búreikn-
ingafélög, er hafa i þjónustu sinni búreikningaráðunauta,
sem leiðbeina bændum og gera upp búreikninga þeirra.
Þessi félög fá styrk frá ríkinu, sem nemur 25% af laun-
um ráðunautanna, en hitt greiðist af búnaðarfélögum og
5ændum sjálfum. Meðalbóndi þarf árlega að greiða 30—-
50 krónur fyrir að fá gerða upp búreikninga sína, og mun
flestum þykja það borga sig, þótt ekki væri nema til
þess að get'a lagt þá til grundvallar við framtal til skalts,
en Danir hafa strangt eftirlit með skattaframtölum yfir-
leitt. f Danmörku starfa nú 87 búreikningafélög, og í þeim
eru alls um 7000 bændur. Þessi félög senda árlega til bú-
reikningaskrifstofunnar um 10% af búreikningum sínum
og velja til þess þá reilcninga, er sýna sem næst meðalúl-
komu fyrir viðkomandi félagssvæði. Alls er talið, að um
10000 danskir bændur færi búreikninga, og er það um 5%
af öllum dönskum bændum. Flestir þessara búreikninga
eru „einfaldir“, þar eð þeir sýna aðeins lieildarniðurstöður
búsins, en ekki liverrar búgreinar út af fyrir sig.
f Noregi starfa aðeins fá búreikningafélög. Búreikninga-
skrifstofan þar stendur því aðallega í beinu sambandi við
bændur. Fá þeir búreikningaformin ókeypis, færa í þau
sjálfir og senda síðan til skrifstofunnar, er gerir þau upp
og vinnur úr þeim. Áður en bændur byrja búreikninga-
hald, er haft námskeið fyrir þá, og stendur það 2—3
daga. Eru reikningsfærslurnar þar skýrðar fyrir þeim.
Formin eru tiltölulega einföld, en mikið verk er lagl í
að gera reikningana upp og vinna úr þeim. Norska ríkið
veitir engan styrk til búreikningafærslu bænda, en bú-
reikningaskrifstofan er rekin af „Selskapet for Norges
Vel“, en það fær fjármagn sitt að mestu frá ríkissjóði.
Norska búreikningaskrifstofan fær árlega um 300 búreikn-