Búfræðingurinn - 01.01.1940, Qupperneq 113

BÚFRÆÐINGURINN
107
þetta er sett samkvæmt erlendum tilraunum. Athugandi
er það, að Árni G. Eylands bendir á, að Danir láti sér ekki
uægja minna en 125 em djúp ræsi i hinni ágætu ræktun
sinni á Miklumýrum.1) Vera kann, að lágmark Dana sé
ekki hærra en hjá okkur, en þá ber þess að gæta, að tæp-
lega nær frost jafndjúpt í jörð í Danmörku og hér. Nú
munti mcnn yfirleitt slá því föstu, að ræsin skuli ná niður
fjTÍr frost, ]). e. séu dýpri en það, sem frost nær að verka
í jarðveginum. En hvað nær það langt? Um það munu
engin fullnægjandi svör til, eins og sakir standa. Mun það
lítt hafa verið athugað. Væri þó auðvelt að afla sér gagna
unx þetta, væri frostdýptin nákvæmlega atliuguð, t. d.
þegar grafir eru teknar á útmánuðum. Ég hefi reynt, nú
um nokkurra ára skeið, að athuga, hve djúpt frost nær.
Iiefi ég fundið xnesf 92 cm. En aðgætandi er, að ég liefi
ekki liaft tækifæíri til itarlegra athugana, enda hefir eng-
inn verulegur frostavetur komið nú um alllangt skeið. Víst
er, að frost nær niun dýpra en þetta í aftökum. Það hefi
ég fyrir satt, að veturinn 1880—81 hafi klakaliögg i kirkju-
garði hér nærlendis orðið 2^/4 alin (h. u. b. 140 cm) seint
á einmánuði. Ég hvgg, að tæplega verði um það deilt, að
það muni reynast framræslu óhentugt, ef ræsið botnfrýs
oft, og mun óhæll að fullyrða, að dýpka megi ræsin til
muna, ef ]xað á að vera tryggt, að þau frjósi aldrei. Ef
ræsið botnfrýs, liggur í lilutarins eðli, að það er ,með öllu
áhrifálaust, þar til að klaki er leystur úr því, en þá mun
alioft vera nokkuð liðið á sprettutímann. Það verður ]>ví
að minni liyggju að vera hin fyrsta krafa, sem gerð er til
ræsis, að frost nái þvi ekki. Og hygg ég, að þau mættu
dýpka til muna, til þess að ná því marki, a. m. k. liér
norðanlands.
En iivað segir reynslan svo um endinguna? Játa skal ég
það, að þar hefi ég á litlu öðru að byggja en eigin at-
I'ugunum, og nær það vissulega skammt. I fyrsta iagi man
ég ekki lengra í ])essu efni en tæ]) 30 ár. Auk þess hefi
1) Ársrit ltæktunarfélags Norðurlands 1935, bls. 32.