Birtingur - 01.01.1965, Síða 20

Upp frá þessu flutti Útlenzki og almenni flokkurinn aðeins greinar til
fróðleiks og skemmtunar.
Fyrsti árgangur Fjölnis var 176 blaðsíður að stærð auk kápu, titilsíðu
og efnisyfirlits, sem er framan við ritið. Hann er prentaður hjá J. D.
Kvisti, bóka- og nótna-prentara. Að ytra frágangi er ritið látlaust og
mjög snyrtilegt, góðar spássíur, meginmálsletur fremur stórt og vel læsi-
legt. I>ótt undarlegt megi virðast, þar sem svo nostursamir menn höfðu
um fjallað, er talsvert af prentvillum í ritinu. En þær má eflaust flestar
rekja til þess, að erlendir menn önnuðust prentun.
/
Fremst í öðrum árgangi Fjölnis er „Þáttur um stafsetníng“ eftir Kon-
ráð Gíslason. Þetta er fyrsta vísindaritgerð hans, mikil að vöxtum og
öll hin merkasta. Þar eru rækilegar athuganir á hljóðfræði og fram-
burði í íslenzku. Grundvallarkenning Konráðs er, að réttritun eigi að
byggjast eingöngu á framburði. Hann vill þó ekki kúvenda í einni
svipan, heldur láta nægja í bili nokkrar breytingar í framburðarátt,
svo sem að skrifa i og í í stað y og ý.
Eins og vænta mátti var Fjölnir prentaður með hinni nýju stafsetningu.
Hún mæltist mjög illa fyrir á íslandi, bæði meðal leikra og lærðra. Var
óvægilega veitzt að henni í Sunnanpóstinum, sem nokkrir embættis-
menn voru þá nýlega farnir að gefa út, en Konráð varði málstað sinn
fimlega í Fjölni.
Birtur er kaíli „Úr brjefi af Austfjörðum“ frá séra Ólafi Indriðasyni á
Kolfreyjustað, föður skáldanna Páls og Jóns. Hann lýkur hinu mesta
lofsorði á ritið: „Jeg fann það fljótt, að mjer líkaði Fjölnir vel, og víðast
18 hvar ágjæta vel . . . “
í þessum árgangi er eitt smáljóð eftir Jónas, Heílóar-vísa, og þýðing
á náttúrufræðiritgerð eftir Georg Cuvier — „Af eðlisháttum fiskanna."
í fréttabálknum eru „Eptirmæli ársins 1835“, skrifuð af Tómasi Sæ-
mundssyni, sem síðan voru fastur þáttur í ritinu, meðan Tómasar naut
18
BIRTINGUR