Ljósmæðrablaðið - 15.05.2006, Blaðsíða 6

Nálastungumeðferð
í fæðingu
Útdráttur
Nálastungumeðferð hefur til langs tíma
verið notuð við ýmsum heilsufarsvanda-
málum og kvillum, upphaflega í Kína
en hefur breiðst út á Vesturlöndum. I
barneignarferlinu hefur notkun nála-
stungumeðferðarfarið vaxandi ásíðustu
árum. Síðan árið 2002 hefur íslenskum
Ijósmœðrum verið boðið upp á nám-
skeið í nálastungumeðferð I meðgöngu,
fœðingu og sængurlegu og í árslok 2005
höfðu 88 Ijósmœður lokið námskeiðinu.
Þœr hafa látið I Ijós ánœgju sína með
meðferðina í fagrýniviðtölum. I þessari
grein verður leitast við að finna svör
við því hvaða áhrif nálastungumeðferð
hefur í fæðingu. Eftirfarandi þœttir em
viðfangsefni greinarinnar: áhrif á verki
og siökun í fœðingu, áhrif á lengd fœð-
ingar og áhrif á notkun verkjalyfja og
deyfinga í fæðingu. Rannsóknir þœr
sem fundust við leit eru allar meg-
indlegar þar sem í einni þeirra voru
viðbótargögn fengin með viðtölum.
Þrjár rannsóknanna voru slembivals-
tilraunir með samanburðarhópum og
flestar hinna með samanburðarhópa.
Engin eigindleg rannsókn fannst við
leit. Niðurstöður eru að marktœkt minni
notkun er á notkun verkjalyfja og deyf-
inga hjá konum sem fengu nálastungu-
meðferð. Iþeim rannsóknum sem skoð-
uðu slökunaráhrif komu þau fram en
misjafnt var hvort verkjastillingaráhrif
komu fram. Engar teljandi aukaverk-
anir komu fram í rannsóknunum. Konur
voru almennt ánœgðar með nálastungu-
meðferð og myndu flestar velja hana
aftur í fœðingu. Niðurstöður yfirlitsins
benda til að nálastungumeðferð geti
verið gagnlegur valkostur í fœðingu.
Meðferð með nálastungum er í sam-
rœmi við hugmyndafrœði og stefnu Ijós-
mœðra þar sem lögð er áhersla á að
styðja við eðlilegt ferli fœðingar.
Lykilorð: fœðing, verkir, verkjameðferð,
slökun, nálastungur, útkoma fœðingar.
Valgerður Lísa
Sigurðardóttir; Ijósmóðir á
fæðingadeild LSH
mmmmmmm^m^mmmmmmmmmmmm
Umræða um valkosti kvenna í barn-
eignarþjónustu hefur farið vaxandi og
áhersla hefur verið lögð á að konur geti
tekið upplýstar ákvarðanir um þá með-
ferð og þjónustu sem í boði er á með-
göngu, í fæðingu og sængurlegu. Sú
kynslóð sem í dag er að eignast börn er
alin upp í upplýsingasamfélagi þar sem
greiður aðgangur er að upplýsingum
og kemur því með ákveðna þekkingu
með sér inn í barneignarferlið, m.a.
um mismunandi aðferðir til að takast á
við verki sem fylgja fæðingarhríðum.
A sama tíma hafa Ijósmæður áhyggjur
af hvernig fæðingarhjálp hefur þróast
og hvað verði um eðlilegar fæðingar
í sjúkdómsvæddu samfélagi dagsins í
dag. T.d. hefúr notkun á hátækniverkja-
meðferð eins og mænurótardeyfing-
um aukist á undanfornum áratugum
og sýnist sitt hverjum um áhrif þess
á eðlilegar fæðingar. Umræða meðal
ljósmæðra hefur m.a. snúist um hvemig
hægt sé að vernda hina eðlilegu fæð-
ingu. Inn í þá umræðu hafa komið upp
raddir um mikilvægi þess að konur geti
valið verkjameðferð sem styður við og
truflar sem minnst lífeðlislegt ferli fæð-
ingar. Þar eru ýmsir möguleikar í boði
og er nálastungumeðferð (acupuncture)
meðal þeirra.
Saga nálastungumeðferðar
Nálastungumeðferð (acupuncture) hefúr
verið notuð í meira en 2.500 ár og
er upprunnin í kínverskri læknisfræði
(Traditional Chinese Medicine). Hún
hefúr verið notuð í ýmsum tilgangi,
m.a. til verkjastillingar og slökunar.
Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin
(WHO) og Landsráð heilbrigðismála
í Bandaríkjunum (NIH) hafa gefið út
yfirlýsingar þar sem kemur ffam að
nálastungumeðferð geti gagnast við
kvillum af ýmsu tagi eins og tannverk,
höfuðverk, svefnleysi, ógleði, kvíða
o.fl. (WHO, 2002; NIH, 1997). í yfir-
lýsingunni frá WHO kemur einnig fram
að nálastungumeðferð geti verið gagn-
leg til verkjastillingar í fæðingu og til
hríðaörvunar (WHO, 2002).
I vestrænum heimi má rekja upp-
haf nálastungumeðferðar í bameign-
arferlinu til áttunda áratugarins og hefur
notkun hennar farið vaxandi síðustu
árin (Carlsson og Anckers, 1997). I
Svíþjóð fengu um 15% kvenna nála-
stungumeðferð í fæðingu á árunum
1995-2000 (Odlind, Haglund, Pakkanen
og Olausson, 2003) og árið 2000 var
nálastungumeðferð í boði á 78% fsð-
ingastaða í Danmörku (Kirkeby, 2003)-
Á tímabilinu 1. janúar - 30. apríl 2004
þáðu 25.3% kvenna nálastungur í fæð-
ingu á LSH og 24% fæðandi kvenna í
Keflavík (Hildur B. Rúnarsdóttir, 2004).
Samkvæmt fæðingarskráningu árið
2005 á Landspítala - háskólasjúkrahúsi
fengu tæplega 800 konur eða um 25%
nálastungumeðferð í fæðingu.
Fyrsta námskeið í kennslu nála-
stungumeðferðar fyrir íslenskar ljoS'
mæður var haldið árið 2002 að frum-
kvæði Guðlaugar Maríu Sigurðardóttur,
ljósmóður og nálastungufræðings-
Námskeiðið var haldið á vegum Lj°s'
6 Ljósmæðrablaðiö maí 2006