Ljósmæðrablaðið - 15.05.2006, Blaðsíða 35

AF VETTVANGI FÉLAGSMÁLA
haldinn í húsakynnum Sænska Ljósmæðrafélagsins að Baldursgatan I í Stokkhólmi
dagana 3 I. mars og I. apríl 2006.
Hinn árlegi stjómarfiindur NJF var hald-
inn í boði Ljósmæðrafélags Svíþjóðar að
þessu sinni í nýjum húsakynnum þeirra
að Baldursgötu 1 í Stokkhólmi. Þærleigja
þar tvær skrifstofur í stóru og glæsilegu
húsi Sænska Hjúkrunarífæðingafélags-
ins. í húsinu er mjög góð fiindaraðstaða
þar sem þessi fundur var haldinn.
Fundinn sóttu að þessu sinni; Lillian
Bondo frá Danmörku, Merja Kumpula
og Asta von Frenckell ffá Finnlandi,
Eyðfríð Lisberg Jacobsen og Anna
Christiansen frá Færeyjum, Guðlaug
Einarsdóttir og Hildur Kristjánsdóttir
frá íslandi, Nina Schmidt og Marit
Heiberg ffá Noregi og þær Anna
Nordfjáll, Kajsa Westlund, Margareta
Rehn, Karin Svárdby, Gunilla Banke og
Karin Reimegárd frá Svíþjóð.
Ritari fundarins var kosin Kajsa
Westlund frá Svíþjóð.
Formlegur fundur hófst smndvíslega
klukkan 12.00 á fostudegi með léttum
hádegisverði. Að venju kynntu allir sig
og nýjar ljósmæður voru boðnar sér-
staklega velkomnar. Síðan var gengið
til hefðbundinnar dagskrár og stjórnaði
Asta von Frenckell forseti samtakanna
fundinum. Fulltrúar landanna fluttu
skýrslur sínar og er hér á eftir stiklað á
því helsta sem kom fram þar. Að venju
var farið effir stafrófsröð landanna
og var fyrst rætt um skýrslu Danska
Ljósmæðrafélagsins.
Danmörk
Ný heilbrigðislöggjöf hefur litið dagsins
Ijós og er helsta breyting hennar sú að
um 14 aðrar löggjafir hafa verið sam-
einaðar í þessa einu. Ljósmæðrafélagið
setti fram ýmsar tillögur um breyting-
ar meðan það ferli stóð yfir, m.a. að
fjöldi mæðraskoðana yrði lögfestur og
einhverskonar reglugerð sett sem gerði
hverju svæði auðveldara fyrir að skipu-
'e8gja barneignarþjónustuna í samræmi
við sínar aðstæður. Ósk þeirra um að
þessi þjónusta yrði í heimabyggð fjöl-
Hildur Kristjánsdóttir
Ijósmóðir
skyldunnar sýnist munu verða erfið í
framkvæmd í ljósi hugmynda um aukna
miðstýringu í kerfinu með t.d. fækkun
fæðingarstaða úr 32 í 10, eins og lögin
gera ráð fyrir. Um 64.000 fæðingar eru
í Danmörku á ári. Þetta hefur í for með
sér breytingar á störfum ljósmæðra sem
munu þurfa að ferðast lengra í vinnu og
breyttu vaktakerfi.
Á nokkrum stöðum hefur verði tekið
upp svokallað „kendt jordmor” kerfi
sem einkennist af að 4 ljósmæður starfa
saman í teymum. Hver þeirra sinnir
um 60-70 konum á ári í öllu ferlinu,
þ.e. meðgönguvemd og fæðingu. Mikil
vinna hefur verið lögð í útfærslu á kerf-
inu til að tryggja að vinnuréttarákvæði
séu virt og ákvæði um lágmarkshvild.
Mikil ánægja er með þetta fyrirkomulag
bæði meðal ljósmæðra og kvennanna
sem fá þjónustuna. Þar sem þetta kerfi
hefur náð fótfestu sést nú þegar lækkun
á tíðni keisaraskurða sem er reyndar
lækkandi í öllu landinu trúlega vegna
mikillar umfjöllunar um keisaraskurði
síðastliðið ár (2004 var tíðnin 20.4%
en 2005 virðist hún vera 18.9%). Tíðni
keisaraskurða að ósk móður virðist
liggja nálægt 10% allra keisaraskurða.
Annað mál sem Ljósmæðrafélagið
hefur miklar áhyggjur af er hríðaörvun
í fæðingu sérstaklega hjá frumbyrjum
sem er um 50%, þrátt fýrir að þær byiji
sjálfkrafa í fæðingu, og barn sé í höf-
uðstöðu. Ljósmæður hafa rætt þessi mál
innan félagsins og líta svo á að þær beri
sem stétt ábyrgð á hvernig málum sé
háttað varðandi þetta og háa keisaratíðni.
í því sambandi var blásið til félagsfund-
ar um málið þar sem Marianne Mead og
Polly Ferguson héldu inn-gangserindi.
Ljósmæður mættu vel og hafa unnið
áfram með þann innblástur sem þær
fengu á þessum fundi. Vonast er til þess
að þessar aðgerðir grasrótarhreyfinga
skili árangri.
Hafin er vinna við endurskoðun
handbókar um mæðravemd. í þessari
vinnu er lögð höfúðáhersla á skipulag
á þverfaglegu samstarfi með sérstaka
áherslu á konur sem búa við erfiðar
félagslegar aðstæður. Þar að auki er ætl-
unin að leggja áherslu á sængurlegu og
tímann eftir fæðingu þar sem sængurlega
á sjúkrahúsum hefur styst mjög mikið á
undanfornum árum. Engin þjónusta til
sængurkvenna eftir heimferð af sjúkra-
húsi er í boði í Danmörku.
Finnland
Merja Kumpula kynnti skýrslu Finnska
Ljósmæðrafélagsins. í Finnlandi er
verið að endurskoða ýmis lög sem snúa
að heilbrigðisþjónustunni. Ein þeirra
eru lög um tæknifrjóvganir og er heit
umræða um þessi lög í þinginu. Mesta
andstöðu hafa ákvæði um rétt ein-
stæðra kvenna og lesbískra kvenna til
tæknifrjóvgunar, sem og aðstoðar frá
„surrogate” mæðrum. Umræða um rétt
barnsins til þess að vita faðerni sitt
hefur einnig vakið hörð viðbrögð.
Nefnd um heilbrigðismál hefur
varpað fram þeirri hugmynd að fækka
fæðingarstöðum í 5!! í Finnlandi eru
um 56.500 fæðingar á ári. Einnig er
umræða um ný lög um fæðingarorlof og
er umræðan um hver eigi að bera kostn-
aðinn, rikið eða sveitastjórnimar.
Ljósmæðrablaðið mai 2006 35