Ljósmæðrablaðið - 15.05.2006, Síða 10

reyndist ekki marktækur munur á lengd
fæðingar.
Hafa nálastungur áhrif á notkun
verkjalyfja og deyfmga í fœðingu?
I þeim rannsóknum sem athuguðu áhrif
nálastungumeðferðar á notkun annarr-
ar vekjameðferðar kom fram nrarktækt
minni notkun á mænurótardeyfingum
og pethidini hjá þeim hópum sem fengu
nálastungumeðferð í fæðingu (Fant og
Strömberg, 2000; KvorningTernov o.fl.,
1998; Nesheim o.fl., 2003; Ramnerö
o.fl., 2002; Skilnand o.fl., 2002). í þeim
tveimur rannsóknum sem ekki kom
fram marktækur munur á notkun ann-
arrar verkjameðferðar, var nálastungu-
meðferð beitt á síðustu vikum með-
göngunnar en ekki í fæðingu (Tempfer
o.fl., 1998 og Zeisler o.fl. 1998).
Umræða
Þegar á heildina er litið virðist nálast-
ungumeðferð í fæðingu geta dregið úr
notkun á annarri verkjameðferð, þar
með talið lyijum og deyfingum. Hins
vegar virðist rannsóknunum ekki bera
saman um hvort meðferðin liafi verkja-
stillingaráhrif. Það eru vísbendingar um
að meðferðin geti stuðlað að slökun og
er það áhugavert, því vitað er að spenna
getur haft hefur áhrif á verkjaupplifún.
Það er spurning hvort nálastungumeð-
ferð geti stuðlað að slökun og hafi
þannig áhrif á verkjaupplifun eða hvort
góð verkjastilling veldur aukinni slökun
og þar með betri upplifun verkja. Það
væri einnig athyglivert að skoða betur
áhrif nálastungumeðferðar á tímalengd
fæðingar því sá þáttur er líklegur til að
hafa áhrif á verkjaupplifun kvennanna.
Þær þrjár rannsóknir sem notuðu
tilraunasnið með slembivali i hópa virtust
fullnægjaaðferðafræðilegumforsendum
nægilega vel til að niðurstöður þeirra
séu trúverðugar. Það ber þó alltaf að
hafa í huga birtingarskekkju, þ.e. hættu
á að gerðar hafi verið fleiri rannsóknir
sem hafi ekki sýnt fram á árangur
nálastungumeðferðar og því ekki verið
birtar í timaritum. Hinar rannsóknirnar
sem voru með í þessu yfirliti gefa
allar vísbendingar um jákvæð áhrif
meðferðarinnar. Hafa ber þó í huga
að aðferðafræðilegar forsendur voru
misjafnar í þeim.
Á síðustu árum hefúr greinilega
verið fyllt verulega upp í það tómarúm
sem var um rannsóknir á áhrifúm
nálastungumeðferðar í fæðingu.
Fundist hafa svör að einhverju leyti
við spurningunum sem settar voru
fram í upphafi og telur höfúndur
þau svör nægja til að styðja við
áframhaldandi notkun meðferðarinnar.
Þeim spumingum sem enn er ósvarað
ætti að vera hægt að leita svara við í
framtíðinni með fleiri rannsóknum, því
að nálastungumeðferð er í vaxandi mæli
notuð við fæðingar. Það er mikilvægt
að hafa í huga að þarna er um að ræða
meðferð sem ljósmæður veita sjálfar og
hægt er að veita meðferðina hvar sem
er, hvort sem konan fæðir í heimahúsi
eða á hátæknisjúkrahúsi. Þessi kostur
er því einkar mikilvægur t.d. á minni
fæðingarstöðum á landsbyggðinni þar
senr hátækniverkjameðferð á borð við
mænurótardeyfingar er ekki í boði. í
fagrýniviðtali við íslenskar ljósmæður
kom einmitt fram að þær voru allar
mjög ánægðar með að geta boðið
konum nálastungumeðferð. Þeim finnst
hún vera góður valkostur fyrir konur
m.a. af því að meðferðin er án lyfja,
gagnast oft vel, hefur engin skaðleg
áhrif hvorki á móður né barn og þær hafa
fleiri úrræði að bjóða konum en áður.
Hugmyndafræði ljósmóðurfræðinnar
kemur vel fram í viðhorfi ljósmæðranna
til nálastungumeðferðar, þar sem
þær vilja styðja konur til að ganga
í gegnum meðgöngu og fæðingu á
sem náttúrulegastan hátt (Hafdís H.
Birgisdóttir, 2005).
Lokaorð
Við gerð þessa yfirlits vöknuðu ýmsar
spurningar, sem áhugavert væri að gera
rannsóknir á í framtíðinni. Það væri
athyglivert að skoða upplifún kvenna á
nálastungumeðferð, t.d. Iivernig þeim
finnst að fá stungumar, hvað liggur
að baki því að þær velja meðferðina,
skoða betur þátt slökunar á verkjaupp-
lifun o.fl. Þá væri áhugavert að skoða
hvernig reynslu stuðningsaðilamir í
fæðingunni hafa af nálastungumeðferð
fyrir konurnar. Síðast en ekki síst mætti
rýna betur í viðhorf ljósmæðra til þessa
meðferðarmöguleika, því eins og fram
kom í inngangi þá virðast ljósmæður
hafa tilfinningu fyrir árangri og væri
áhugavert að rannsaka betur í hverju
lnin felst.
Þrátt fýrir að rannsóknum beri ekki
að öllu leyti saman um áhrif nála-
stungumeðferðar í fæðingu eru ýmsar
vísbendingar um gagnsemi hennar og
kemur það skýrast fram í minni notkun á
verkjalyfjum og deyfingum. Þar að auki
virðast aukaverkanir vera mjög vægar
og fátíðar. I ljósi niðurstaðna þessarar
samantektar má því færa rök fyrir að
ljósmæður geti óhikað haldið áfxam
að veita meðferðina hjá þeim konum
sem þörf hafa fyrir verkjameðferð og
eru jákvæðar fyrir nálastungumeðferð.
Þarna eru ljósmæður komnar með i
hendur meðferð i anda hugmyndafræði
og stefnu Ljósmæðrafélags íslands, þar
sem barneignarferlið er skilgreint sem
„lífeðlislegt ferli sem ekki á að trufla
með inngripum og tækni nema nauðsyn
beri til” (Ljósmæðrafélag íslands, 2000,
bls. 13). Þar sem nálastungur eru eru
lítið inngrip og án teljandi aukaverkana
getur meðferð með þeim verið liður í því
að spoma við þeirri þróun sem nefnd var
í inngangi greinarinnar, um sjúkdóm-
svæðingu sanrfélagsins og áhrifum þess
á umönnun kvenna í fæðingu.
Heimildaskrá
Carlsson, C. og Anckers, L. (1997). Aku-
punktur och TENS inom obstetriken.
Studentlitteratur, Lund.
Fant, L. og Strömberg, M. (2000). Utvardering
av akupunkturbehandling vid förlossning.
Svensk tidsskrift för medicinsk akupunktur,
3, 5-10.
Hafdís Hanna Birgisdóttir (2005). „Nýtt vopn “
- reynsla Ijósmœðra af notkun nálastungu-
meðferðar í staifi. Obirt lokaverkefni til
embættisprófs í Ijósmóðurfræði: Háskóli
Islands, Hjúkrunarfræðideild.
Halla Hersteinsdóttir og Jenný Inga Eiðsdóttir
(2002). Námskeið í nálastungum. Ljós-
mœðrablaðið. 80:2, 20-22.
HHdurBjörkRúnarsdóttir(2004). Nálastungur
í fœðingu. Óbirt lokaverkefni til embætt-
isprófs I ljósmóðurfræði: Háskóli Islands,
Hjúkrunarfræðideild.
Kirkeby, R. (2003). Akupunktur i smert-
behandlingen. Ugeskrift for lœger, 165:12,
1223.
Kvoming Temov, N., Nilsson, M., Löfberg,
L., Algotsson, L. og Ákeson, J. (1998)
Acupuncture for pain relief during child-
birth. Acupuncture & electro-therapeutics
research, 23, 19-26.
Ljósmæðrafélag íslands (2000). Hugmynda-
frœði og stefna Ljósmœðrafélags Islands.
National Institute of Health (1997). Consensus
Development Program.Acupuncture, 7-25.
Sótt 22. september 2005 á veraldarvefinn:
http://consensus.nih.gov/1997/1997Acupun
cturel07html.htm.
Nesheim, BI., Kinge, R., Berg, B., Alfredsson,
B„ Allgot, E„ Hove, G. o.O. (2003).
Acupuncture during labor can reduce the use
of meperidine: A controlled clinical study-
The clinical journal of pain, 19, 187-191-
Odlind, V„ Haglund, B„ Pakkanen, M. og
Olausson, P.O. (2003). Deliveries, ntothers
and newborn infants in Sweden, 1973-2000-
Acta obstetrica et gynecologica scandina-
vica, 82, 516-528.
Ramnerö, A„ Hanson, U. og Kihlgren, M-
(2002). Acupuncture treatment during labo-
ur- a randomised controlled trial. BJOG-
10 Ljósmæðrablaðið maí 2006