Dagblaðið Vísir - DV - 26.08.2005, Blaðsíða 33
Menning DV
r
„Þegar leiðin opnaðist
vestur um hafá stríðs-
árunum leitaði ungt
fólk og áhugasamt um
listir þangað."
legri þjálfun í listdansi.
Danski skólinn verður ráð-
andi
Eftir stríð kom Kay Smith hing-
að en fjórir Danir verða á fimmta
og sjötta áratugnum örlagavaldar í
íslenskum listdansi. Kay og Svend
Aage Larsen voru samtíma Brock
Nielsen við Konunglega ballettinn,
Lisa og Eric Bidsted voru menntuð
úr sama skóla þótt starfsvettvang-
ur þeirra, eins og Svends, væri á
þessum árum bundinn við Tívolí-
flokkinn.
Þegar Guðlaugur Rósenkrans
stofnaði Listdanskólann við Þjóð-
leikhúsið leitaði hann til þeirra.
Bidsted og Svend Aage urðu
áhrifamenn í íslenskri leiklist og
danslist fram á sjöunda áratug ald-
arinnar og settu skýrt mark á starf-
semi Þjóðleikhússins með ósveigj-
anlegum kröfum um færni og stíl.
Þeir sem sóttu út
Ekki er að efa að Listdansskóli
Þjóðleikhússins átti mikinn þátt í
fjölbreytninni í verkefnaskrá húss-
ins fyrstu áratugina. Það varð dag-
ljóst að skólanum og flokknum
varð að búa sjálfstæða tilveru.
Dæmin sönnuðu að héðan sóttu
kraftar á erlenda grund til frekari
frama: Helgi Tómasson, Unnur
Guðjónsdóttir, Jón Valgeir, Hlíf
Svavarsdóttir, Sveinbjörg Alexand-
ers, Nanna Ólafsdóttir og Katrín
Hall. Allt þetta fólk var þjálfað í
Listdanskólanum.
Dansflokkurinn
Forsenda fyrir starfi íslenska
dansflokksins er að hér megi fá
þjálfun í dansi. Vill ráðherrann
leggja hann niður líka?
AJlar götur frá því Sveinn Ein-
arsson af framsýni skóp flokknum
sjálfstæða tilveru hefur hann verið
toppurinn á íslensku danslífi -
hingað hafa komið margir sögu-
frægir menn til starfa með flokkn-
um og hann er um þessar mundir í
för á erlendri grundu við góðar
undirtektir.
Flokkurinn á enga framtíð
nema hann búi við framboð dans-
Starfsemi einkaskólanna tryggði
Listdansskólanum nýjan efnivið ár eftir
ár. Skólinn tók nemendur og þjálfaði suma
þeirra til framhaldsnáms og ferils á erlendri
grundu og hér heima.
ara sem hafa fengið skipulega og
samhæfða þjálfun. Hyggst ráðu-
neytið greiða fyrir námskrárgerð
og setja íslenska dansmennt inn í
alþjóðlega staðla sem eru viður-
kenndir og haida þeim uppi?
Skipulögð afturför
Hver verður framtíð dans-
menntunar í landinu? Dansnám
krefst daglegra þjálfunar frá unga
aldri. Vafasamt er að einkareknir
skólar standi undir þeim kröfum
sem gera þarf til slíks náms þótt
ekki megi draga úr þvi mikilvæga
hlutverki sem þeir sinna, en um
þessar mundir eru starfandi átta
dansskólar sem kenna listdans.
Enginn þeirra er búinn til að taka
við þessu verkefni. Framhalds-
braut við Listaháskólann hefur
heldur ekki styrk til þess. Fráleitt er
að framhaldsskólar sem ráðherra
ætlast til að sinni þessu hlutverki
geti veitt þá aðstöðu sem til þarf:
kennara og æfingasali. Mennta-
málaráðuneyti er því að taka skref
afturábak í tímann - ein fimmtíu
ár.
Óráðin framtíð
Víst má deila um hagkvæmni
þess að þjálfun sem þessi eigi rétt á
sér - rétt eins og kennsla til ein-
leiks á hljóðfæri. Danssamband Is-
lands, Félag íslenskra listdansara,
samtök leikhúslistamanna
Bandalag íslenskra listamanna -
hljóta að krefja ráðuneytið um skýr
svör hvernig það telur rétt og skyn-
samlegt að halda listdanskennslu
við á þeim gæðastaðli sem tryggir
okkur þjálfað lið til að halda uppi
þessum hluta í menningarlífi þjóð-
arinnar. Ráðherra, ráðuneytisstjóri
og skrifstofustjóri lista þar á bæ
hljóta að hafa hugsað þá hugsun til
enda og kunna svör við spurning-
unni hvernig listdansi verði komið
fyrir í skipan skólakerfis á íslandi.
prenttækni. Verk hans hafa þróast
mikið þann aldarfjórðung sem
hann hefur fengist við þau.
Smátt og smátt hafa þau
hneigst til einföldunar og hug-
myndir að baki hverju verki eða
hverri myndröð orðið skýrari. Rök-
ræn úrvinnsla hverrar hugmyndar
er svo bæði umgjörð og inntak
myndraðarinnar.
Sambúð stafa og flata
Týpógrafísk gildi ráða að mestu
í framsemingu pappírsverkanna,
hlutföll flata og hliða, dálkar og
notkun þeirra, samspil leturfjöl-
skyldna. í langflestum
verkanna er lita-
skalinn umfram
allt prent-
svertan og
rauður og
blár sem
öldum
saman
hafa verið
helstu
aukalitir
prentara. Inn-
takið verður til
þegar kannaðar
hafa verið sem
flestar leiðir í sam-
setningu efnisins
innan þess ramma
sem settur var.
Þannig verða iðu-
lega til myndraðir,
mismunandi lang-
ar eftir því hve
þröngum ramma
hugmyndin er
mótuð.
Löngu tímabær kynning
Sýningarhald Jóns á svo stórum
vettvangi sem fyrirhugað er næstu
misseri er löngu tímabært. Hann
hefur á liðnum áratugum verið
dygg stoð undir menningarlíf á
Norðurlandi og tími til kominn að
verk hans fari suður og héðan á er-
lendan vettvang.
Sýningin mun sæta tíðindum í
fleiru tilliti en að bæjarbúum
nyrðra gefist kostur á að skoða
hann í víðu samhengi.. Hún mun,
komin hingað suður, færa mönn-
um heim sanninn um mikilvægi
hans í samtímalist okkar.
sitt alft í letrið. /tengsl-
um við sýninguna kemur
út vegleg bók sem fjallar
um Jón og verk hans
Með leyfi Listasafnsins á
Akureyri
K-mtSi
HAU JWJR STfJA.NSSON'
ÉÉÉÉIMftáH
Fyrrverandí
fegurðar-
drottning
sem slysaðist
í forstjórastól
Uttekt á V;
20 fallegurri*
og ólofuðum
alvöru íslenskum konum