Freyr - 01.05.2000, Blaðsíða 41

Þykkt bakvöðva, mm
Mynd 2. Samband á milli þykktar ómvöðva gimbra og hrúta undan sœðingar-
stöðvarhrútum haustið 1999.
starf eru niðurstöður úr mælingum og
dómum á lömbum undan sæðingar-
stöðvarhrútum veigamestar. Eins og
áður hefur verið gert sameiginlegt
uppgjör ómsjármælinga bæði fyrir
hrútlömbin og gimbralömbin undan
stöðvarhrútum um allt land. Þessar
mælingar eru leiðréttar með tilliti til
fallþunga þannig að meðaltölin ber að
lesa sem væri verið að bera saman
jafnþung lömb undan ölium hrútun-
um. A mynd 2 er sýnt á hliðstæðan
hátt og gert var á síðasta ári samband
mælinga á hrútlömbum og gimbrum
fyrir alla stöðvarhrútana sem áttu að
lágmarki mæld 10 lömb af hvom
kyni. Ákaflega gott samræmi kemur
þama fram í þessum mælingum.
I tengslum við ómsjármæUngamar
var haustið 1999 tekið upp að stiga
lögun ómvöðvans. Þetta hefúr verið
gert í nokkur ár við Ijárræktarbúið á
Hesti og Stefán Sch. Thorsteinsson
Qallaði um þessa stigun í grein sinni
um afkvæmarannsóknimar á Hesti í
sauðfjárblaði Freys á síðasta ári.
Þama er notaður stigaskaU frá 1 til 5.
Þar er 5 gefið fyrir bestu lögun (jafn-
breiðan vöðva), en 1 fyrir það lakasta
(vöðva sem nær lítið út á þverþomin
og þynnist mjög hratt). Reynslan það-
an hefur kennt að í þessari stigun em
umtalsverðar upplýsingar tU viðbótar
mælingunum sjálfum.
Eins og undanfarin haust kemur
lram mjög skýr munur í ómsjármæl-
ingunum á mUU hymdu og koUóttu
hrútanna. Það lýsir sér í minni vöðva-
þykkt, en meiri bakfitu að öðm jöfhu
hjá afkvæmum kollóttu hrútanna. Eg
vil samt taka mönnum vara fyrir því
að taka þetta sem nokkum heildar
gæðadóm á þessa meginstofna í ís-
lensku sauðfé. Aðalatriðið er að í báð-
um stoíhum er að finna feikilega mik-
inn mun á milli einstaldinga í þessum
þáttum, þannig að miklir og sömu
möguleikar em fyrir hendi í báðum
stofnum til að stórbæta kjötgæðaþætt-
ina. Það er einnig vel þekkt úr mæl-
ingum í sláturhúsum að þó að af-
kvæmi kollóttu hrútanna mælist með
meiri ómsfitu á miðjum spjaldhrygg,
mælast þau með minni síðufitu en af-
kvæmi hymdu hrútanna og fá þannig
hagstæðara fitumat í sláturhúsi.
Afkvæmi Mola
stigast vel
I töflum hér í greininni er gefið yf-
irlit um meðaltöl úr ómsjármælingum
á hrútlömbum undan stöðvarhrútun-
um, einnig fyrir lömb undan hymdu
hrútunum og annarri fyrir afkvæmi
þeirra kollóttu.
Það em sömur hrútar og haustið
1998 sem þama stilla sér á toppinn.
Moli 93-986 er þama eins og áður
með ótrúlega mikla yfirburði. Undan
Mola em skoðaðir umtalsvert fleiri
hrútlömb en undan nokkmm öðmm
hrút eins og taflan sýnir. Ástæða er til
að vekja athygli á því að rúmlega
helmingur hrútlambanna undan
Mola, sem til skoðunar komu, vom
utan Suðurlands. Yfirburðir í vöðva-
þykkt em ótvíræðir. Fita er ákaflega
hófleg hjá sonum Mola og fyrir stigun
fyrir lögun ómvöðva koma þeir einn-
ig á toppinn. Þeir sýndu einnig mjög
glæsilega niðurstöðu við skoðun
lamba og stiguðust þar einnig að jafn-
aði hærra en lömb allra annarra hrúta.
Yfirburðir lamba undan Mola komu
einnig skýrt fram við mælingar á
gimbrarlömbunum undan honum.
Það er tæpast vafamál lengur að Moli
er einhver allra öflugasti einstaklingur
sem fram hefur komið í íslenskri
sauðfjárrækt til þessa. Það eina, sem
ef til vill veldur smávegis vonbrigð-
um, er að enn sem komið er hefur
ekki mátt greina í kjötmati jafn feiki-
lega mikla yfirburði hjá lömbum und-
an sonum hans eins og sjá má hjá son-
um þeirra Búts 93-982 og Garps 92-
808.
Kúnni 94-997 kom eins og áður
ákaflega vel út úr ómsjármælingun-
um, með feikilega þykkan vöðva og
eins og áður með meiri vöðvaþykkt
hjá gimbmm en nokkur annar hrútur,
enda gimbramar undan honum marg-
ar miklar glæsikindur. Við skoðun
lamba undan honum var hins vegar
full áberandi að finna lömb með of
slök lærahold og er greinilegt að það
kemur alloft niður á kjötflokkun falla
lamba undan honum.
Garpur 92-808 sýnir mjög góðar
niðurstöður úr ómsjármælingunum
og hrútlömbin undan honum stiguð-
ust ákaflega vel og sérstaklega em
yfirburðir í læraholdum skýrir. Ullar-
gallar em hins vegar umtalsverðir.
Bjálfi 95-802 átti einnig mjög stór-
an lambahóp og glæsileg lömb með
þykkan bakvöðva og fyrir lögun bak-
vöðva fengu afkvæmi hans hærri stig-
un en nokkur annar afkvæmahópur.
Margt bendir til að í þessum öfluga
kynbótahrút hafi náðst að sameina
sterkustu þætti föður (Búts, þykkir
vöðvar) og móðurföður (Hörvi, KtU
fita).
Þá vom Bjartur 93-800. Mjaldur
93-985 og Peli 94-810 allir að skila
mörgum vöðvaþykkum og glæsi-
legum lömbum eins og áður. Að
vísu em mörg lömb undan Bjart og
Mjaldri full fitumikil. Öllum þess-
um þremur hrútum er það hins veg-
ar sammerkt er að þeir bæta um-
talsvert ullargæði þar sem afkvæmi
þeirra koma við sögu.
FREYR 4-5/2000 - 41