Freyr - 01.05.2000, Blaðsíða 43

Afkvœma rannsókn i r
á Hesti 1999
Arið 1999 voru afkvæma-
prófaðir 11 lambhrútar á
Fjárræktarbúi RALA á
Hesti. Af þeim voru 10 í eigu bus-
ins en einn, Ómi 60, var frá Sig-
valda Jónssyni bústjóra en er ná-
skyldur Hestfénu og tveir, þeir Hávi
og Dagur, eru undan sæðingar-
stöðvahrútum sem afkvæmaprófað-
ir voru á sl ári.
I töflu 1 er sýnt ættemi hrútanna
og ómmælingar á bakvöðvanum
lambshaustið (V = vöðvaþykkt, F =
fituþykkt og L = lögun) og sæðing-
arstöðvarnúmer þeirra, sem það
hafa, í sviga aftan við búsnúmer
þeirra.
Eins og taflan sýnir eru flestir
hrútanna af kunnum ættum og allir
undan hrútum, sem afkvæmapróf-
aðir hafa verið á undanfömum ár-
um og má sjá frammistöðu þeirra,
er þeir vom prófaði, í Sauðfjárrækt-
inni (14. og 15. árg.) eða Sauðijár-
ræktarblaði Freys (5-6. tbl. 95 árg.).
I töflu 2 em sýndar helstu niður-
stöður rannsóknarinnar og em allar
skrokkmælingar á afkvæmum hrút-
anna leiðréttar að meðalfallþunga
allra lamba í rannsókninni en fall-
þungi að meðalaldri þeirra. Að-
Tafla 1. Ætterni lambhrúta ásamt ómmælingum í afkvæmarannsókn 1999.
Hrútur Nafn Nr. Ómsiármælinu V F L Faðir Nafn Nr. Föðurfaðir Nafn Nr. Móðir Nr. Móðurfaðir Nafn Nr.
Rígur 50 28 3 5 Greppur 19 Sörvi 972 6366 Bjálfi 23 (95-802) |
Brámi 51 28 3 4 Bári 22 Bútur 986(93-982) 5781 Deli 948(90-944) ■
Loddi 52 28 2 4 Standur 35 Klettur 89-930 6290 Bútur 986(92-982) ■
Skjár 53 31 3 5 Kári 40 Bári 22 5972 Gosi 967 (91-945) \
Ái 54 29 3 4 Áni 41 Bjálfi 23 (95-802) 6225 Kúnni 8 (94-997)
Dýri 55 29 2 5 Kakali 44 Snorri 969 6111 Svásir 983
Barri 56 31 3 5 Balli 46 Posi 32 5965 Gosi 967 (91-945)
Náli 57 29 2 5 Moli 93-986 6396 Hörvi 973 (92-972)
Hávi 58 27 3 5 Njörður 92-994 6017 Hlói 975
Dagur 59 25 4 5 Bjartur 93-800 6043 Fenrir 978 (92-971)
Ómi 60 Áni 41 Bjálfi 23 (95802 ) SJ3 Sunni 984
eftir
Stefán Sch.
Thorsteinsson
og
Sigvalda
Jónsson,
Rannsókna-
stofnun
land-
búnaðarins
ferðum við mat á heildar vöðva- og
fitumagni skrokksins hefur nokkr-
um sinnum verið lýst áður og má
þær finna m.a. í Sauðfjárræktar-
blaði Freys (5.-6. tbl. 95. árg.).
Eins og útvortismálin og læra-
stigin sýna er nokkur munur á vaxt-
arlagi og vefjasamsetningu af-
kvæmahópanna. Sé litið til ein-
stakra afkvæmahópa þá skorta af-
kvæmi Rígs, Bráma og Barra við-
unandi lærahold, en að öðm leyti
vom föllin ágætlega löguð með
fremur hagstæða vefjasamsetningu.
Afkvæmi Lodda, Skjás, Aa og
Óma voru afar þéttvaxin með ágæt
lærahold, enda yfirleitt heldur
beinastyttri en afkvæmi hinna hrút-
anna í rannsókninni. A hinn bóginn
er vefjasamsetning þeirra allbreyti-
leg og gefa Ani og Loddi til muna
feitari föll en Skjár og Ómi og jafn-
framt þau feitustu í rannsókninni.
Afkvæmi Dýra og Nála voru
prýðilega jafnvaxin og vöðvaþykk
þrátt fyrir nokkuð meiri beina-
lengd. Hlutföll vöðva og fitu voru
einkar hagstæð, einkum hjá af-
kvæmum Nála, sem höfðu mestan
vöðvavöxt og minnstu fitusöfnun-
ina. I þessu sambandi er vert að
benda á að afkvæmi Nála mælast
með minnstu brjóstkassavíddina
(V-mál) vegna lítillar fituþykktar á
síðu og um herðar og bóga, en þrátt
fyrir það er brjóstkassinn ágætlega
hlutfallsgóður (V/TH) og er dýpt
(TH) hans er síst meiri en annara
afkvæmahópa. Slíkur frampartur,
samfara þykkum bakvöðva og góð-
um læraholdum, eru skýr einkenni
um góðan vöðvavöxt og litla fitu-
söfnun og eru táknræn fyrir þær
ættir innan Hestsfjárins, sem náð
hafa mestu kjötgæðum. Því verða
sauðfjárbændur, ef mæta á kröfum
FREYR 4-5/2000 - 43