Bændablaðið - 10.12.2002, Page 4

4
BÆNDABLAÐIÐ
Þriðjudagur 10. desember 2002
Á næstu vikum og mánuðum
halda Bændasamtökin og
búnaðarsamböndin námskeið í
NPK jarðræktarforritinu, en
styrktaraðili námskeiðanna er
verkefnið Upplýsingatækni í
dreifbýli. Fyrsta námskeiðið var
haldið í Eyjafirði í síðustu
viku en næstu námskeið verða
haldin í Skagafirði, Suðurlandi
og Ströndum. Námskeiðsgjald
verður aðeins um 2-3.000 krónur
fyrir 2ja daga námskeið.
Framleiðnisjóður landbúnaðarins
og verkefnið Upplýsingatækni í
dreifbýli, kosta námskeiðið, en
Áburðarverksmiðjan hf. og Hydro
hafa ákveðið að endurgreiða við-
skiptamönnum sínum námskeiðs-
gjaldið.
Jón Baldur Lorange, forstöðu-
maður tölvudeildar Bændasamtaka
íslands, sagði rétt að þakka
þessum aðilum stuðninginn. „Þetta
þýðir einfaldiega að bændur geta
bæði fengið NPK forritið og nám-
skeiðið án endurgjalds vegna þessa
rausnarlega framlags. Síðan er ég
sannfærður um að NPK forritið
hjálpar bændum að spara stórlega í
áburðarkaupum sem eru stór út-
gjaldaliður í búrekstrinum. Ég
vona að bændur nýti sér þetta ein-
staka tækifæri og láti sjá sig á
námskeiðunum," sagði Jón Baldur
að lpkum.
I grein Áma Snæbjömssonar,
hlunnindaráðunauts Bændasam-
taka íslands, á bls. 6 íjallar hann
m.a. um NPK jarðræktarforritið
sem gagnlegt hjálpartæki við gerð
áburðaráætlunar. Bændasamtök
Islands settu NPK forritið á
markað fyrir nokkrum árum og
hafa flest búnaðarsambönd notað
forritið til að aðstoða bændur við
gerð áburðaráætlana og áburðar-
pöntunar með góðum árangri.
Bændasamtökin gerðu samning
við Áburðarverksmiðjuna hf. árið
1999 um dreifmgu á forritinu til
bænda sem keyptu áburð af þeim.
Áburðarverksmiðjan greiddi Bænda-
samtökunum fyrir forritið sem
dreifði því til bænda án endur-
gjalds.
„Samningurinn var mikilvægur
á sínum tíma til að fjármagna
þróun á forritinu og hefur átt
stóran þátt í aukinni útbreiðslu
forritsins," sagði Jón Baldur.
„Hann er ekki lengur í gildi og í
dag eru breyttir tímar og hörð sam-
keppni um áburðarsölu. Við
höldum áfram góðu samstarfi við
Áburðarverksmiðjuna hf. og aðra
söluaðila áburðar. Áburðarverk-
smiðjan hefur gert við okkur sam-
komulag um að allir bændur sem
fengu frá þeim ffía útgáfú af NPK,
og eru í viðskiptum við þá, geti
fengið nýjustu uppfærslu af opinni
útgáfú í boði þeirra. Enn fremur
hefúr Hydro viljað hvetja bændur
til að taka NPK forritið í notkun og
býður bændum sem eru í við-
skiptum við þá forritið þeim að
kostnaðarlausu.“
Rétt er að benda á að stofn-
gjald NPK forritisins er kr. 9.500,-
og árgjald kr. 6.700.
SauOljðrhænilHr ð NAusturlandi íhuga
að hætta að hðlusefia gega garnaveiki
Sauðfjárbændur á norðaustur-
horni landsins, sem er varnar-
hólf afmarkað af Jökulsá á
Fjöllum og Jökulsá á Brú, héldu
fræðslufund fyrir skömmu. Þar
voru mættir dýralæknarnir Sig-
urður Sigurðarson, Bárður Guð-
mundsson, Vignir Sigurólason
og þýskur dýralæknir, Sylvia
Windmann sem hefur starfað
hér á landi í sjö mánuði.
Á fundinum voru flutt stutt
fræðsluerindi um nokkra sjúkdóma
sem þekkjast á þessu svæði. Þar er
um að ræða lungnapest og kregðu,
ormaveiki og hníslasótt, gamaveiki
sem er alvarlegur sjúkdómur,
fósturlát og lambadauða. Einnig var
rætt um riðuveiki og fjárkláða,
þótt þær pestir hafi ekki fundist í
vamarhólfínu, og rætt var um
vamarlyf og ný lyf til lækninga.
Ragnar Sigfússon, bóndi á
Gunnarsstöðum, á sæti í nefnd sem
kölluð er Riðunefnd ásamt Skúla
Ragnarssyni og Geir Þóroddssyni
og það var hún sem boðaði til
fúndarins í félagi við Fjárræktar-
félagið. Ragnar segir að Riðu-
nefndin skipti sér af því sem
nefndarmönnum dettur í hug, hvort
sem málið heyri undir hana eða
ekki. Hann segir að þetta hafi verið
einhver besti bændafundur sem
haldinn hefúr verið á þessu svæði
og að hann sé ekki einn um þá
skoðun.
Góð /járrækí á svœðinu
Sigurður sagði að á þessu
umrædda svæði væri fjárrækt og
umhirða um fé til fyrirmyndar og
gott heilsufar hjá fé, enda hefði
verið sótt þangað fé í fjárskiptum
úr öðrum landshlutum af þeim
mönnum sem orðið hafa að farga
fé sínu vegna riðuveiki. Hann
sagði að menn hefðu á fundinum
rætt um hvort hætta eigi að bólu-
setja gegn garnaveiki og hvaða
afleiðingar það gæti haft. Bólusett
er gegn veikinni á stórum svæðum
á Islandi. Á nokkrum svæðum
hefúr tekist vel að vinna gegn
gamaveiki og því hefur verið hægt
að leggja niður bólusetningu þar.
Ef veikin leynist samt sem áður á
svæðunum eða berst þangað á ný
getur farið illa að sögn Sigurðar.
Gott er að losna við að bólusetja
vegna kostnaðar og skemmda á
skrokkum. Því má þó ekki gleyma
að bólusetningin var frábær lausn á
miklum vanda sem eitt sinn herjaði
á þetta hérað og kostnaðurinn er
aðeins hégómi á móti því gagni
sem varð af bólusetningunni.
Veikin er lengi að búa um sig og
fer rólega af stað. Það þurfa að líða
10 ár ffá síðasta tilfelli í einni
hjörð, eða yfirleitt á svæðinu, þar
til menn mega hætta að bólusetja.
„Greinilegt er að bændur á
norðausturhorninu vilja hætta að
bólusetja. Ganga verður úr skugga
um hvort veikin leynist einhvers
staðar á svæðinu. Nú fer í hönd
prufutími því að bólusetningu má
hætta næsta haust ef ekkert kemur
upp sem vekur grunsemdir um að
veikin sé til staðar," sagði
Sigurður Sigurðarson.
Mikill kosínaður
„Það er rétt að í þessu vamar-
HerOiP
svínseyru
fypip hunda
aðnaga
I Garði á Suðurnesjum eru
Sigurður Snæbjörnsson sjó-
maður og fjölskylda hans með
nokkuð sérstæða framleiðslu
sem eru hert svínseyru fyrir
hunda að naga. Svínseyrun
koma ekki í stað gæludýra-
fóðurs en hundar naga þau
eins og um bein væri að ræða.
Sigurður segir að hér sé um
dæmigert bílskúrsfyrirtæki að
ræða sem fjölskyldan stendur að.
Hann er sjálfur sjómaður en
vinnur að þessu í fríum. Hann
fær eyrun í sláturhúsum, þurrkar
þau og herðir og selur síðan í
gæludýraverslanir.
Hert svínseym voru flutt inn
fyrir nokkxum árum en þegar
gin- og klaufaveikin kom upp í
Englandi, og raunar víðar í
Evrópu, fyrir nokkrum misserum,
var innflutningurinn bannaður.
Þá segist Sigurður hafa hafist
handa og dottið niður á réttu
aðferðina því að framleiðsla
hans nýtur vaxandi vinsælda.
Hann segir að aftur sé farið að
flytja inn hert svínseym en þau
eru reykt og því nokkuð ffá-
brugðin þeim sem hann fram-
leiðir. Áður en innflutningurinn
á þessum reyktu svínseyrum var
leyfður var Sigurður einn á
markaðnum en nú er komin hörð
samkeppni. „En þetta gengur
ágætlega og meira að segja hefúr
mér tekist að vera með lægsta
verðið,“ sagði Sigurður.
Þess má til gamans geta að
fyrir stærri hunda eru eyrun heil
en fyrir kjölturakka eru þau
söguð niður í ræmur.
Svona lítur svínseyrað út eftir
að Sigurður er búinn að með-
höndla það. Það er ánægjulegt
að sjá þegar menn nýta
sláturgripi til hins ýtrasta.
Bændablaðið
kemur næst út 14. janúar
hólfi höfum við áhuga á að hætta
bólusetningu við gamaveiki, enda
allmikill kostnaður sem fylgir
henni. Ætli það séu ekki um eða
yfir 100 krónur á lamb. Auk þess
eru 10 ár liðin síðan vart varð við
gamaveiki í hólfinu og það er sá
tími sem þarf að líða svo að hætta
megi bólusetningu,“ sagði Jó-
hannes Sigfússon, bóndi á
Gunnarsstöðum í Þistilfirði.
Hann segir að sum sveitarfélög
hafi greitt kostnaðinn við bólu-
setningarvinnuna þar til dýra-
læknar tóku þetta alfarið yfir fyrir
tveimur árum, enda hækkaði
vinnukostnaðurinn þá umtalsvert.
Áður réðu sveitarfélögin mann til
verksins.
Teljaþetta ekki áhættusamt
Jóhannes var spurður hvort
hann teldi ekki að bændur tækju
nokkra áhættu með því að hætta að
bólusetja. „Við værum ekki að
þessu ef við teldum það, enda 10
Framhald á bls. 33