Bændablaðið - 10.12.2002, Page 16
16
BÆNDABLAÐIÐ
Þriðjudagur 10. desember 2002
Dráttarvélar fyrir
unga sem aldna!
Gjafavara
Erfðanefnd
0
IS£W HOLLAIND
landbúnaðarins:
Nytjajurtir otj
tné koma Irn
sem eifalindir
Landbúnaðarráðherra hefur
lagt fram á Alþingi frumvarp til
laga um breytingu á búnaðar-
lögunum. Felst breytingin í því
að 16. gr. þeirra hljóði svo að
landbúnaðarráðherra skipi sjö
menn og jafn marga til vara í
erfðanefnd landbúnaðarins að
fengnum tillögum frá Bænda-
samtökunum, RALA, Landbún-
aðarháskólanum á Hvanneyri,
Skógrækt ríkisins, Veiðimála-
stofnun og umhverfisráðuneyti.
Helstu verkefni nefndarinnar
eru að annast samráð innan lands
um varðveislu erfðalinda í land-
búnaði, hvetja til rannsókna á því
sviði, miðla þekkingu um erfða-
lindir, veita ráðgjöf um varðveislu
og nýtingu erfðalinda í landbúnaði
og að annast samskipti við erlenda
aðila á þessu sviði.
Mislitar kindur
eru ekki illgresi
í ræktaðri hjflrð
- Segir Jón H. Sigurðsson, íyrrum bóndi og líffræQikennari sem gerði
myndband um belstu lib í íslenska flárstofninum
VÉLAVER"
Lágmúla 7
Reykjavík
Sími: 588 2600
„Á seinni hluta síðustu aldar var
unnið gegn íslensku sauðalitunum.
Gærur af mislitum kindum voru
verðfelldar og ull sömuleiðis. Ég
átti von á að eitthvað af þessum
litum hefði glatast, en svo
reyndist ekki vera,“ sagði Jón H.
Sigurðsson, fyrrum bóndi og líf-
fræðikennari sem hefur gert
hálftíma langt myndband um ís-
lensku sauðalitina. Litir bú-
smalans eru Jóni hugleiknir og
hann segir að litaafbrigði í ís-
lensku kúa-, kinda-, hrossa- og
hænsnastofnunum séu einstök.
Jón var alinn upp í Úthlíð í
Biskupstungum og þar var hann
bóndi allt þar til hann lenti í
slysi árið 1977.
Litimir eru flokkaðir eftir
aðferðum erfðafræðinnar og erfða-
mörk notuð. „Litir sauðfjár erfast
óháð frjósemi, byggingu, kjöt-
magni og mjólkurlagni og því á að
vera leikur einn fyrir sauðfjár-
eigendur að viðhalda sauðalitunum
í stofninum með ræktuninni.
Mislitar kindur eru ekki illgresi í
ræktaðri hjörð sem ber að uppræta;
þær eiga að vera augnayndi,“ segir
Jón.
Laufskálarétt í Hjaltadal i
Skagafirði er ein frægasta stóðrétt
landsins. Á myndbandinu er fylgst
með hrossasmölun inn í Kol-
beinsdal og rekstri stóðsins til
réttar. í réttinni er fylgst með
sundurdrætti þar sem stóðbændur
ýmist þekkja sín hross, draga þau
sundur eftir áberandi frostmerkingu
eða þá að þeir leita að eymamarki
sínu. Áhorfendur geta virt fyrir sér
fegurð íslenskra stóðhrossa og
dáðst að öllum þeim ijöl-
breytileika sem einkennir stofninn
hvað liti varðar.
íþróttatöskur
Klukkur
Bæir á miðju
Suðuplandi ná ekki
ISDN tengingu
í síðustu viku svaraði Sturla
Böðvarsson samgönguráðherra
fyrirspurn frá Hjálmari Árna-
syni um hvað liði aðgerðum
til að byggja upp dreifikerfi
á landsbyggðinni fyrir
ISDN/ADSL? I svari ráðherra
segir m.a. varðandi ISDN
tengingu:
„í leyfisbréfi Póst- og íjar-
skiptastofnunar til Landssíma Is-
lands hf. er m.a. Iögð sú kvöð á
félagið að það veiti alþjónustu í
gagnaflutningum. Skv. 1. mgr.
13. gr. fjarskiptalaga, nr.
107/1999, og reglugerð um al-
þjónustu, nr. 641/2000, telst
gagnaflutningur með allt að 128
Kb/s bitahraða til alþjónustu.
Allir landsmenn hafa rétt til al-
þjónustu óháð búsetu, sbr. 6. gr.
alþjónustureglugerðarinnar. Sú
undantekning er þó gerð á þessu
að alþjónustuveitandi getur
hafnað umsókn ef fjarlægð frá
næsta stoffikerfí heimtauga í ijar-
skiptaneti hans til umsækjanda er
meiri en 10 km eða ef kostnaður
er áætlaður sérstaklega mikill.
Úrskurði um synjun er hægt að
skjóta til Póst- og fjarskipta-
stofnunar, sbr. 3.5. mgr. 6. gr.
reglugerðar um alþjónustu. Stofn-
kerfi heimtauga er skilgreint sem
línukerfí fyrir heimtaugar frá
símstöð sem er sameiginlegt fyrir
fleiri en eina byggingu, hús eða
sveitabýli, sbr. 2. gr. reglu-
gerðarinnar...“
Varðandi ADSL sagði í svari
ráðherra: „ADSL-gagnaflutnings-
þjónusta fellur ekki undir al-
þjónustu. Fjarskiptafyrirtækjum
ber því ekki lagaleg skylda til að
byggja upp slíka þjónustu eða að
veita nákvæmar upplýsingar um
fyrirhugaða uppbyggingu.
Litill metnaður
Hjálmar Ámason sagði að sér
þætti ekki mikill metnaður í svari
ráðherra við að leysa þetta vanda-
mál og ekki samræmast byggða-
stefnunni sem samþykkt var
síðastliðið vor. „Góð fjarskipti eru
undirstaða byggðastefhunnar,“
sagði Hjálmar Ámason.
Bœir i blómlegu land-
búnaðarhéraói fá ekki ISDN
Nokkrir bændur í effi hluta
Holta í Rangárþingi, nánar til-
tekið við Hagahringinn svo
nefnda, sem er vegur númer 286,
hafa ritað þingmönnum kjör-
dæmisins, sveitarstjóm Rangárs-
þings, Jóni Baldri Lorange hjá
Bændasamtökunum og Hjálmari
Ámasyni alþingismanni bréf þar
sem þeir skýra frá stöðu mála
hvað varðar ISDN tengingar á
svæðinu en ómögulegt virðist
fyrir ákveðna bæi að fá þessa
tölvutengingu. Þeir benda á að hér
sé ekki um afskekkta bæi að ræða
heldur „blómlegt landbúnaðar-
hérað á miðju Suðurlandi,“ eins
og þeir orða það.
Tveggja ára loforó
í bréfinu benda bændumir á
að fyrir tveimur árum hafi
Landssíminn sett sér það mark-
mið að ljúka við ISDN tengingar
fyrir árslok 2002. Þó var tekið
ffam að ekki yrði hægt að ljúka
þessum tengingum til af-
skekktustu svæða fyrir þennan
tíma. Bændumir sem undir bréfið
rita sóttu allir um tengingu enda
fjarri því að búa afskekkt. Nú í
árslok 2002 er engin ISDN
tenging komin og engar skýringar
gefnar að hálfú Landssímans.
Vegurinn en ekki loftlinan
Elín Guðjónsdóttir á Þverlæk,
sem skrifaði bréfið fyrir hönd
bændanna, segir að á sumum
bæjum í sveitinni séu komnar
ISDN tengingar vegna þess að
þeir séu innan ákveðins kíló-
metrafjölda (10 km) frá ISDN
miðstöðinni á Laugalandi.
„Við, á bæjunum sem sækjum
um, erum í um fimm til níu
kílómetra fjarlægð í beina Ioftlínu
ffá miðstöðinni. En eftir veginum
em það 11 kílómetrar heim til
mín og símalínumar fylgja
veginum svo við fáum ekki þessa
tengingu. Og svörin sem við fáum
núorðið benda til þess að lítil von
sé til þess að við fáum ISDN
tengingu. Auðvitað viljum fá
sömu tengingar og öðrum lands-
mönnum stendur til boða, eins og
ADSL, en það er enn fjarlægara
takmark." sagði Elín Guð-
jónsdóttir.
Fatnaður
w4»
Flíspeysur
Ulpur
Aðspurður sagði Jón að hann
hefði ekki haff neinn sérstakan hóp
kaupenda í huga þegar hann réðst í
gerð myndbandsins. „Markmið
mitt með þessu er að vekJja fólk til
umhugsunar um að litir í sauðfé
erfast eflir ákveðnum krefúm. Á
myndbandinu kemur margt ffam
af því sem Stefán Aðalsteinsson
hefúr rannsakað," sagði Jón.
Myndbandið verður fáanlegt í
betri verslunum en áhugasamir
kaupendur geta líka hringt í Jón í
síma 553 9497 eða 898 1891.