Bændablaðið - 10.12.2002, Blaðsíða 22

22
BÆNDABLAÐIÐ
Þriðjudagur 10. desember 2002
r
Gleðilegjól. Oskum
bœndum og búaliði
hagsœldar á
komandi ári.
Landssamband kúabænda
Fðlk notar ekki raf-
magnstækin á réttao hátt
r
Oskum
viðskiptamönnum
okkar og landsmönnum
öllum gleðilegra jóla
ogfarsæls komandi árs
M
Lánasjóður
landbúnaðarins
Gleðileg jól, gott og farsælt komandi ár! Svínaræktarfélag íslands

Gleðileg jól, óskum bændum og búaliði hag- sældar á komandi ári. Félag eggjaframleiðenda %
Gleðileg jól,
óskum bœndum og búaliði
hagsœldar á komandi ári.
Landbúnaðarháskólinn á Hvanneyri
Gleðileg jól og farsœlt
komandi ár
Þökkum samskiptin á árinu
Lífeyrissjóður bænda
Gleðileg jól
Oskum bœndum og búaliði hagsœldar á komandi ári.
Þökkum viðskiptin á árinu sem er að líða.
X
Gleðileg jól,
gott og farsælt komandi ár!
Landssamtök sláturleyfishafa
Arið 1997 voru Löggildingarstofan og
Rafmagnseftirlit ríkisins lögð niður og
ný stofnun, Löggildingarstofa, tók við
hlutverki þeirra, nema hvað eftirlit er
ekki á hennar vegum. Löggildingar-
stofa hefur yfireftirlit með öllu
rafmagnsöryggi í landinu en faggiltar
skoðunarstofur skoða og senda síðan
skýrslur til Löggildingarstofu og til
eigenda þeirra raforkuvirkja og húsa
sem skoðuð eru. Þetta gera þœr
sam/cvœmt samningi við Löggildingar-
stofu og samkvæmt skilgreindu verk-
lagi sem hún ákveður. Þarna er um að
rœða einkareknar faggiltar skoðunar-
stofur. Ástæðan fyrir því að þessu var
breytt var krafa stjórnvalda um að
skilja stjórnsýslu rafmagnsöryggismála
betur frá framkvœmdþeirra. Það gekk
ekki upp að Löggildingarstofa setti
reglurnar, skoðaði og vœri síðan
dómari í eigin sök ef kvartað var.
Deildir Löggildingarstofu eru
faggildingarsvið, markaðsgœsludeild,
mælifrœðideild og rafmagnsöryggis-
deild sem er umfangsmesta deildin.
Þar starfa nú 6 af 15 starfsmönnum
stofnunarinnar. Jóltann Olafsson er
deildarstjóri hennar.
Eftirlit með rafmagnstœkjum
Deildin hefiir eftirlit með lög-
giltum rafverktökum sem eru um
500 talsins. Þeir þurfa að fá lög-
gildingu hjá stofnuninni, ásamt því
að koma sér upp gæðakerfi með
eigin starfsemi. Allar rafveitur
þurfa einnig að koma sér upp
gæðakerfi og vera samþykktar í
deildinni. Einnig hefur deildin
eftirlit með öllum raffongum sem
flutt eru til landsins.
Tíðir brunar í sjónvarpstækjum,
eldavélum og fleiri rafmagns-
tækjum stafa að mati Jóhanns í
flestum tilfellum af því að fólk
notar tækin ekki rétt, slekkur ekki
á þeim að notkun lokinni, tekur
ekki straum af sjónvarpstækjum en
slekkur einungis á þeim með
fjarstýringu. Hann segir að þetta sé
í raun vandamál á öllum Norður-
löndunum.
Rafbúnaði víða
ábótavant i hesthúsum
Jóhann segir að Löggildingar-
stofa hafi ákveðið árið 1999 að
láta kanna ástand raflagna í 107
hesthúsum um allt land. Að því
loknu var gefin út skýrsla um
niðurstöður. Þar kemur ffam að
rafbúnaði í íslenskum hesthúsum
er víða ábótavant. Sem dæmi má
nefna að í nær öllum tilfellum var
gerð athugasemd við töfluskápa,
merkingar töflubúnaðar og spennu-
jöfnun. I 74% tilfella var gerð
athugasemd við tengla, í 69% til-
fella við lampa, 60% tilfella við
töflutaugar og í 56% tilfella við
strengjalagnir.
Eigendur þessara 107 hesthúsa
fengu í hendur skýrslu um sín hús,
en allir hesthúsaeigendur í landinu
fengu skýrslu sem gefin var út
með niðurstöðum skoðunarinnar.
Þeim sem ekki var skoðað hjá
kemur niðurstaðan við vegna þess
að helstu athugasemdimar komu
Jóhann Ólafsson.
fram í öllum húsunum sem skoðuð
voru og því má leiða getum að því
að ástandið sé eins í öllum hest-
húsum landsins. Síðan er það á
ábyrgð eigenda húsanna hvort þeir
láta yfirfara raflagnir sinna húsa
eða ekki.
Jóhann segir að við slíka
könnun sé um að ræða úrtak um
allt land og er þá bæði um gömul
og ný hús að ræða. Þama var um
að ræða hesthús en síðustu tvö árin
hefur Löggildingarstofa látið
athuga á fjórða hundrað sveitabýli.
Þá er um að ræða íbúðarhús, hlöð-
ur, fjárhús, fjós o.þ.h. Þessari
skoðun er lokið og verið er að
vinna skýrslu um hana. Jóhann
segir að endanleg niðurstaða liggi
ekki fyrir en fljótt á litið sýnist sér
að ástandið sé ekki nógu gott.
Smávirkjanir
Varðandi smávirkjanir var á
síðasta ári skipuð samstarfsnefhd
Löggildingarstofu, RARIK og
Samtaka raforkubænda til að kanna
hvort og þá með hvaða hætti hægt
væri að tala um samrekstur dreifí-
kerfis RARIK og smávirkjana hjá
bændum. Nefndin lagði ffam
tillögur og koma þær ffam í skýrslu
iðnaðar- og viðskiptaráðuneytisins,
„Raforkubændur, hagkvæmni, tækni
og möguleikar." í kjölfar
skýrslunnar samdi rafmagns-
öryggisdeild leiðbeiningar um
spennusamsetningu smávirkjana.
„Við miðum við að raforku-
virki með rafala allt að 300 kVA,
sem notaður er til að framleiða raf-
orku, sé smávirkjun. Veitur sem
eru 300 kVA eða stærri eru orðnar
svo umfangsmiklar að við lítum á
þær sem hverja aðra rafveitu. Þá
þurfa þeir sem ætla að koma sér
upp slíkum veitum að vera með
gæðakerfi eins og rafveitur. En
fyrir smávirkjanir gerum við ekki
jafnmiklar kröfur. Það þarf þó að
vera ljóst hver ber ábyrgð á
virkjuninni, hvemig aðgengi að
henni sé og hver sjái um rekstur,
viðhald o.þ.h. Það er visst skipulag
sem menn þurfa að fara í gegnum
og eigendur þurfa að láta faggiltar
skoðunarstoffir athuga stöðvamar
áður en þær eru teknar í notkun.
Allt þetta þarf að vera í lagi áður
en menn fá leyfi til að tengjast
dreifikerflnu," segir Jóhann.
Löggildingarstofa stendur fyrir
mikilli útgáfustarfsemi á skýrslum
og margs konar upplýsinga-
bæklingum varðandi raftnagn, raf-
magnstæki, rafmagnsöryggi og
fleira. Jóhann segir að Lög-
gildingarstofa beiti úrtaksskoðun-
um og komi síðan öllum upplýs-
ingum á ffamfæri við almenning
með því að gefa út slíka bæklinga.
Þingmennirnir ísólfur Gylfi Pájmason,
Ólafur Örn Haraldsson, Hjálmar Árnason og
Magnús Stefánsson hafa lagt fram þings-
ályktunartillögu þar sem lagt er til að komið
verði á fót vinnuhópi sérfræðinga sem kanni
áhrif fyrir sjáanlegra breytinga á aldurs-
samsetningu þjóðarinnar eftir árið 2010 á
eftirlauna- og lífeyris mál og á heilbrigðiskerfið.
Nefndin skili áliti innan árs.
í greinargerð með tillögunni segir m.a. „Frá
árinu 1970 til 1995 Qölgaði ísiendingum 65 ára
og eldri úr 5,9% þjóðarinnar í 11,3%. í spá, sem
gerð hefur verið um hlutfall þessa aldurshóps til
ársins 2030, kemur fram að veru leg fjölgun
verður frá árinu 2010 og árið 2030 verður þetta
hlutfall orðið 19%. Þessi fjölgun hefur miklar
þjóðfélagsbreytingar í för með sér. Ætla má að
kostnaður heilbrigðiskerflsins aukist verulega og
útgjöld vegna eftirlauna og lífeyris hækki
umtalsvert. Þá fækkar mjög í hópi vinnandi
fólks.
Af þessum sökum hafa viða á Vesturlöndum
verið gerðar miklar rannsóknir á þeim
breytingum á aldursskiptingu sem eru fyrir-
sjáanlegar næstu áratugi og stafa af því að sífellt
fleiri ná háum aldri, m.a. vegna framfara í
læknisfræði og betri aðbúnaðar, og ber að
sjálfsögðu að gleðjast yflr því.