Bændablaðið - 08.07.2008, Blaðsíða 8

8 Bændablaðið | Þriðjudagur 8. júlí 2008
Einhver viðamesta landbúnaðar-
sýning sem haldin hefur verið
verður á Gaddastaðaflötum við
Hellu dagana 22. til 24. ágúst næst-
komandi. Framkvæmdastjóri
sýningarinnar er Jóhannes Sím-
onarson, ráðunautur hjá Búnað-
arsambandi Suðurlands. Hann
sagði í samtali við Bændablaðið
að á sýningunni yrði sýnt allt sem
varðar íslenskan landbúnað.
Sýningin verður bæði í nýju
reiðhöllinni á Gaddastaðaflötum og
á svæðinu þar í kring. Í reiðhöllinni
sjálfri verða sýningarbásar og ýmsir
viðburðir meðan á sýningunni
stendur. Dagskrá sýningarinnar fer
að mestu leyti fram þar inni, en líka
á svæðinu kringum reiðhöllina.
Kúasýningin á Suðurlandi, sem
haldin hefur verið á hverju sumri
undanfarin ár, verður að þessu sinni
felld inn í landbúnaðarsýninguna.
Töðugjöldin á Hellu fara fram á sýn-
ingunni. Meistaramót Geysis í tölti
verður haldið á reiðvellinum. Þá
má nefna að sýndur verður rúning-
ur og ullarlýsing og einnig ómmæl-
ing á sauðfé. Þá verður framkvæmt
hrútaþukl að hætti Strandamanna.
Keppt verður í blómaskreytingum
og starfsíþróttum á vegum HSK en
þar eru á meðal annars jurtagrein-
ing og dráttarvélaleikni. Þá verða
að sjálfsögðu allar tegundir búfjár
til sýnis og þar á meðal geitur sem
sóttar verða vestur í dali til að koma
fram á sýningunni. Á útisvæðinu
verða til sýnis þær vélar sem not-
aðar eru í landbúnaði nú til dags.
Jóhannes hvetur bændur og
búalið til að mæta á fagsýningu
landbúnaðarins á föstudeginum 22.
ágúst, enda þótt sýningin sé þá líka
opin almenningi. Sýningin held-
ur svo áfram á laugardeginum og
lýkur síðdegis á sunnudeginum 24.
ágúst.
Engir dansleikir verða haldnir
í tengslum við sýninguna en bæði
á föstudags- og laugardagskvöld
verða haldnar kvöldvökur. Verði
veður gott verða þær haldnar í
brekkunni en ef veður bregst verð-
ur tjald til vara.
Gríðarlegur fjöldi fólks kemur
að undirbúningi sýningarinnar og
vinnu við hana. Fulltrúar hverrar
búgreinar bera ábyrgð á kynningu
sinnar greinar. Jóhannes segist vera
í góðu sambandi við forsvarsmenn
töðugjaldanna á Hellu varðandi
skemmtidagskrá sem sýningunni
fylgir. Vilji fólk kynna sér hvað
verður í boði á Landbúnaðarsýn-
ingunni getur það farið inn á vefinn
www.landbunaðarsyning.is þar sem
finna má yfirlit yfir alla skemmti-
dagskrá sýningarinnar.
S.dór
Landbúnaðarsýning á Gaddastaðaflötum í ágúst
Allt sem varðar landbúnað verður til sýnis
Jóhannes Símonarson framkvæmdastjóri Landbúnaðarsýningarinnar á
Hellu sem haldin verður dagana 22.-24. ágúst næstkomandi.
Verjum íslenskan
landbúnað
Nú er mikið rætt um íslenskan
landbúnað, innflutning á land-
búnaðarvörum og styrki til
landbúnaðar. Mig langar til að
leggja orð í belg um það mál.
Ég er eindreginn stuðnings-
maður íslensks landbúnaðar og
þeirra afurða sem hann færir
okkur. Ég tek þær fram yfir
aðrar ef þær eru í boði, án tillits
til verðs.
Hversvegna? Jú, vegna þess
að íslenskar landbúnaðarafurðir
bera af öllum öðrum. Þú færð
ekkert betra. Þetta er eins og að
bera saman Bónus og Hagkaup.
Báðar verslanirnar ágætar, hvor
á sínu stigi, en ólíkar og ójafn-
ar bæði hvað varðar verð og
gæði.
Mér finnst sjálfsagt að af-
nema tolla af innfluttum mat-
vælum en um leið verðum við
að verja innlenda framleiðslu.
Þetta gera allar þjóðir í okkar
heimshluta. Þetta er ekki spurn-
ing um að styðja við innlendan
landbúnað eða ekki, þetta er
fyrst og fremst spurning um á
hvern hátt við gerum það. Það
er alls ekki víst að það kerfi
sem við notumst við nú sé það
heppilegasta. En þá er bara að
búa til nýtt.
Vegna yfirburða íslenskra
landbúnaðarafurða hvað varð-
ar gæði og hreinleika þá eigum
við að leggja áherslu á að
þetta er lúxusvara. Við eigum
að auglýsa hana erlendis sem
slíka og verðleggja hana sem
slíka. Kaupendurnir eru nógir.
Við eigum alls ekki að flytja
út íslenskar landbúnaðarafurðir
sem hráefni. Það á að fullvinna
þær hér heima. Það sama ætti
einnig að gilda um okkar frá-
bæru fiskafurðir. Við eigum að
hætta að senda heimsins besta
fisk úr land óunninn sem hrá-
efni til þess að aðrar þjóðir og
keppinautar okkar á mörkuðum
geti unnið úr honum lúxusvöru
sem við getum sjálf framleitt
hér heima og skapað mörg mik-
ilvæg störf í þeim iðnaði.
Hermann Þórðarson
Í Bændablaðinu hinn 10. júní sl. fer
Jón Sveinsson mikinn vegna svara
minna við grein hans um æðardúns-
mál.
Það er reyndar ekki nema von
að Jóni Sveinssyni sárni þegar
rekin er ofan í hann vitleysan.
Hann vann nefnilega engan mark-
að í Þýskalandi á síðasta ári, heldur
spillti hann markaðnum. Sat eins
og hann segir sjálfur, vegna þess að
hann er þýskumælandi, og þvældi í
dúnkaupendum þar og bauð niður
verðið. Þetta eru staðreyndir sem
hann hefur sjálfur viðurkennt, og
hafi hann ævarandi skömm fyrir.
Einnig er það vitað að hann sendi út
dúnsýni sem ekki var betra en svo
að kaupandinn sagði að hann gæti
notað það á því verði sem það var
boðið á, og er eftir því sem ég hef
komist næst um það bil 800 evrur.
Enda gæti það passað ef satt er að
hann hafi verið að greiða bændum
undir 60.000 krónur fyrir kílóið á
síðasta vetri. Ég veit ekki um neinn
annan sem hefur farið undir 90.000
krónur fyrir kílóið.
Þetta væri rétt fyrir dúnbændur
að hafa í huga þegar þeir senda dún
sinn til hreinsunar og sölu.
Það, að fara á taugum strax og
einhver sölutregða verður, er vægast
sagt ekki gott, hvorki fyrir bændur,
útflytjendur né kaupendur ytra, því
allir vilja hafa stöðugt verðlag.
Ég stend við þá skoðun mína að
ef við förum að senda dúninn ein-
ungis vélhreinsaðan úr landi, þá
muni hann lækka verulega í verði.
Hverra hagur yrði það? Ekki minn
og ekki Jóns Sveinssonar, sjóliðs-
foringja á Miðhúsum.
Minkabóndinn, kunningi Jóns
sjóliðsforingja, er áreiðanlega ekki
alltaf ánægður eftir skinnauppboð-
in, að minnsta kosti er það að heyra
á forsvarsmönnum greinarinn-
ar þegar verð fellur. Hvort verð-
fall verður vegna þess að skinnin
eru seld á uppboði er önnur saga.
Minkabændur vinna skinn sín undir
sútun, þ.e. hreinsa þau og þurrka.
Ætli það sé ekki sambærilegt við
dúnhreinsun?
Til að upplýsa Jón sjóliðsforingja
svolítið, þá var ég búinn að skrifa
títtnefnda grein áður en nokkur
annar útflytjandi vissi af henni, svo
að fullyrðing hans um að mér hafi
verið sigað á hann er tóm vitleysa
eins og svo margt annað sem frá
honum kemur. Hinsvegar upplýsti
ég nokkra aðra útflytjendur um að
ég væri búinn að skrifa þessa grein
en sýndi þeim hana ekki. Það var
eftir að upp kom í umræðu á fundi
að það yrði að bregðast við sífelld-
um óhróðri Jóns í garð annarra
útflytjenda og hreinsunarstöðva.
Ég held að Jón sjóliðsforingi
ætti að fara varlega í að láta í það
skína að hann hafi fundið upp
dúnhreinsivélar, mér finnst að þar
gæti talsverðarar ósanngirni í garð
Balvins heitins Jónssonar í Sylgju.
Að bera saman dúnþvott og
notkun salernispappírs er dálít-
ið einkennilegt. Ég hef skoðað í
smásjá dún bæði þveginn og óþveg-
inn. Munurinn er mikill. Óþveginn
dúnn er lifandi með mikla sam-
loðum og mikla einangrunareig-
inleika, þveginn dúnn er hinsvegar
slitinn og megnið af þeim krækjum
og viprum sem gefa dúninum þá
eiginleika sem sóst er eftir eru ekki
lengur til staðar. Eftir hverju er þá
sóst?
Ég er þeirrar skoðunar að það
eigi ekki að basla við að þvo dún-
inn hér heima, en láta þeim sem
kaupa dúninn eftir að eyðileggja
hann. Þessu var Jón sammála mér
í samtali sem við áttum eftir æðar-
ræktarfund sem mig minnir að hafi
verið á Stað í Hrútafirði, en þar fór
sjóliðsforinginn mikinn í umræðu
um dúnþvott og eyileggingu á þess-
ari annars einstöku vöru.
Ég hef stundum verið að hugsa
um það hverra erinda sjóliðsfor-
inginn gengur þegar hann þusar
um dúnþvottinn. Allavega er það
ekki til bóta fyrir greinina þegar
hann breiðir út um allan heim að
Íslendingar séu að selja æðarskít.
Ég hef ekki hugsað mér að gera
Jón Sveinsson sjóliðsforingja að
pennavini og mun því ekki eltast
við hann frekar á síðum blaða, en
geri ráð fyrir að ég verði á aðal-
fundi Æðarræktarfélagsins í haust
að venju. Grein Þryms, bróður sjó-
liðsforingjans, svara ég ekki neinu
enda þess fullviss að megnið af
henni sé runnið undan rifjum sjó-
liðsforingjans.
Ófeigsfirði 28. júní 2008
Pétur Guðmundsson
Enn um æðardún og fleira
Undirrituð gengur út frá því að
bændur hugi vel að öryggismálum
hver á sínu búi enda er til vinnu-
umhverfisvísir fyrir landbúnað og
gátlisti fyrir dráttarvélar og búvélar
hjá Vinnueftirlitinu til að auðvelda
bændum verkið. En hvað með
vinnuvistfræði í heild sinni?
Hugtakið vinnuvernd er orðið
þekkt en þegar rætt er um vinnuvist-
fræði vefst hugtakið ef til vill fyrir
fólki. Vinnuvistfræði er fræðigrein
sem snýst um samspil manns og
umhverfis. Leitast er við að sam-
þætta kenningar, þekkingu, reynslu
og aðferðir margra fræðigreina
með það að markmiði að stuðla að
sem bestri líðan fólks og stöðugum
endurbótum. Lögð er áhersla á að
móta og meta störf, verkefni, vörur,
umhverfi og aðferðir til aðlögunar
að þörfum og getu fólks.
Hvernig snýr vinnuvistfræðin
að bændum, reiðkennurum og
tamningamönnum?
Ástæða þess að vinnuvistfræði er hér
kynnt er sú að Vinnuvistfræðifélag
Íslands (Vinnís), í samvinnu við
norrænu vinnuvistfræðisam-
tökin NES (Nordic ergonomic
society), heldur alþjóðlega ráð-
stefnu á Grand hóteli í Reykjavíki
11.-13. ágúst 2008 undir yfirskrift-
inni Vinnuvistfræði er lífsstíll
(Ergonomics is a lifestyle).
Á ráðstefnunni verða reifuð fjöl-
mörg málefni sem snúa að bænd-
um og starfi þeirra. Sem dæmi
um áhugaverð málefni má nefna
fyrirlestur um hvernig hægt er að
draga úr streitu og álagi í tengslum
við líkamlega vinnu, hvers vegna
stoðkerfisvandamál hafa aukist hjá
sænskum kúabændum, fyrirlestrar
um svefn og svefnvenjur, starfs-
greinar og krabbamein, hver ávinn-
ingur er að því að hafa vinnuvist-
fræði að leiðarljósi í hönnun og
framleiðslu. Þá má nefna erindi
fræðimanns sem er að rannsaka lík-
amsbeitingu, verklag og líkamlegt
álag tamningamanna og reiðkenn-
ara með forvarnir í huga til að koma
í veg fyrir stoðkerfisvandamál sem
algengt er að tengist þessum störf-
um.
Sex áhugaverðir aðalfyrirlesarar
sem koma frá Finnlandi, Bandaríkj-
unum, Ástralíu, Malasíu og Íslandi
hafa þegið boð um að flytja erindi,
meðal þeirra er forseti Alþjóðlegu
vinnuvistfræðisamtakanna IEA.
Alls verða rúmlega 100 erindi flutt
en einnig verða þar nokkrar vinnu-
smiðjur, veggspjaldakynningar og
sýningarbásar fyrirtækja sem hafa
vinnuvistvænar vörur að bjóða.
Frekari upplýsingar má finna á
slóðinni www.nes2008.is þar sem
skráning fer einnig fram.
Hildur Friðriksdóttir
félagsfræðingur og stjórnarmaður
í Vinnís
www.bbl.is
Eiga bændur erindi á vinnuvistfræðiráðstefnu?
Undanfarin misseri hafa rekstr-
arskilyrði bænda verið að
breytast mjög til verri vegar.
Aðgangur og kjör á lánsfé hafa
versnað til muna. Miklar hækk-
anir á aðföngum hafa átt sér
stað á heimsmarkaði og til að
bæta gráu ofan á svart hefur
gengi krónunnar fallið mikið.
Bændasamtök Íslands gerðu
skoðanakönnun um þörf bænda
fyrir sérstaka fjármálaráðgjöf
nú í vor vegna verulegra rekstr-
arerfiðleika. Niðurstöður henn-
ar bentu til þess að umtalsverð
þörf væri fyrir slíka þjónustu.
Bændasamtökin hafa því ráðist í
aðgerðir til að bregðast við ástand-
inu. Efla á rekstrarraðgjöf bún-
aðarsambanda með þéttari sam-
vinnu milli þeirra sem starfa við
rekstrarráðgjöf hjá búnaðarsam-
böndum og Bændasamtökunum.
BÍ mun svo bjóða upp á nýja
þjónustu sem felst í fjármálaráð-
gjöf fyrir bændur í verulegum
fjárhagsvanda. Jafnframt er unnið
að frekari þróun greiningartækja
til að bæta enn frekar gæði grein-
inga á rekstri bænda.
Þessi nýja þjónusta er hugs-
uð fyrir þá sem eru nærri því að
komast í þrot með sín fjármál.
Markmið þjónustunnar er að draga
úr þeim skaða sem verulegur fjár-
hagsvandi veldur og leggja mat á
þær leiðir sem búinu eru færar í
núverandi stöðu.
Þeim sem ekki eru í vanskilum
með skuldir en telja brýnt að auka
arðsemi búrekstrarins er bent á
rekstararáðgjöf búnaðarsamband-
anna, sem rekin hefur verið um
nokkurra ára skeið með góðum
árangri. Bændum, sem öðrum
stjórnendum fyrirtækja, er hollt að
setjast yfir eigin rekstur með utan-
aðkomandi aðila og greina hvaða
leiðir eru til að auka arðsemi
rekstrarins til lengri og skemmri
tíma. Þjónusta búnaðarsamband-
anna er þróuð með slíka greiningu
að leiðarljósi. Fjármálaráðgjöf
fyrir bændur í verulegum greiðslu-
erfiðleikum hefur hins vegar ein-
ungis það markmið að leita leiða
til að lágmarka skaðann af stöðu
búsins til skemmri tíma.
Ítarlegri upplýsingar ásamt eyðu-
blöðum eru á vef BÍ www.bondi.is
Fjármálaráðgjöf fyrir bændur sem
eru í verulegum fjárhagsvanda