Læknablaðið - 15.11.2002, Blaðsíða 23
FRÆÐIGREINAR / VEFJAGIGT
Vefjagigt og kvíðaröskun
Sigurður
Thorlacius1,2
Sigurjón B.
Stefánsson13
Mohammed I.
Ranavaya4
Robert Walker4
Fjallað er um niðurstöður
þessarar rannsóknar í grein-
inni Classifying Fibromyalgia:
Taxonomic lessons from the
Icelandic Disability Registry
sem birt hefur verið í tímarit-
inu Disability Medicine
2002: 2; 39-44.
'Tryggingastofnun ríkisins,
2læknadeild Háskóla íslands,
Haugalækningadeild
Landspítala Fossvogi, 4Joan C.
Edwards School of Medicine,
Marshall University,
Department of Family and
Community Health, Division
of Disability Medicine,
Huntington, WV, USA.
Fyrirspurnir og bréfaskipti:
Sigurður Thorlacius,
Tryggingastofnun ríkisins,
Laugavegi 114,150 Reykjavík.
Sími 5604400,
bréfasími 5604461,
sigurdur. thorlacias@tr. is
Lykilorð: vefjagigt, kvíði,
kvíðaröskun, geðröskun.
Ágrip
Inngangur: Orsök vefjagigtar er óljós. Sjúkdóms-
greiningin byggist á því að sjúklingur hafi útbreidda
verki og þreifieymsli í vöðvum en ýmis önnur ein-
kenni geta fylgt, svo sem truflaður nætursvefn, óeðli-
leg þreyta, kvíði og skert einbeiting. Öll þessi ein-
kenni geta fylgt kvíðaröskun. Tilgangur þessarar
rannsóknar var að kanna hvort vefjagigt tengist öðr-
um sjúkdómum, sérstaklega kvíðaröskun.
Efniviður og aðferðir: Upplýsingar voru unnar úr ör-
orkuskrá Tryggingastofnunar ríkisins um kyn, aldur
og sjúkdómsgreiningar allra sem áttu í gildi hæsta ör-
orkumat (að minnsta kosti 75% örorku) 1. desember
2001. Bornar voru saman sjúkdómsgreiningar hjá
tveimur hópum öryrkja - konum með vefjagigtar-
greiningu (rannsóknarhópi) og konum án þeirrar
greiningar (samanburðarhópi). bað voru 716 konur í
hvorum hópi. Auk þess var borinn saman fjöldi sjúk-
dómsgreininga á einstakling hjá þeim konum í rann-
sóknarhópnum sem höfðu vefjagigt sem frumgrein-
ingu á örorkumati og hjá öllum konum á örorkuskrá
sem höfðu kvíða/depurð sem frumgreiningu.
Niðurstöður: f rannsóknarhópnum var vefjagigt eina
greiningin hjá aðeins 6,8%, en í samanburðarhópn-
um höfðu 38,3% eina skráða greiningu í örorkumati.
Marktækur munur var á dreifingu sjúkdómsgrein-
inga samkvæmt aðalgreiningarflokkum hjá vefjagigt-
arhópnum og samanburðarhópnum (p<0,0001). Af
einstökum greiningarflokkum var aðeins marktækt
aukinn fjöldi greininga geðraskana í vefjagigtarhópn-
um (p<0,0001). Fjöldi greininga hjá konum með vefja-
gigt sem frumgreiningu var borinn saman við fjölda
greininga hjá konum sem höfðu kvíða og/eða depurð
sem frumgreiningu. Mynstrið hjá þessum tveimur
hópum reyndist áþekkt.
Ályktanir: Mun meiri líkur eru á að konur með vefja-
gigt hafi geðröskun, einkum kvíðaröskun, en aðrar
konur með hæsta örorkustig. Þetta bendir til tengsla
milli vefjagigtar og kvíða sem taka ber fullt tillit til í
meðhöndlun þessa ástands.
Inngangur
Aukning hefur orðið á örorku vegna vefjagigtar á
íslandi (1). Rétt flokkun sjúkdómsástands er einn af
hornsteinum árangursríkrar meðferðar sem orðið
getur til að bæta heilsu og koma í veg fyrir örorku.
Orsök vefjagigtar er óljós og umdeilt er hvort hún sé
sérstakur sjúkdómur eða einfaldlega álagseinkenni
ENQLISH SUMMARY
Thorlacius S, Stefánsson SB, Ranavaya Ml, Walker R
Fibromyalgia and anxiety disorder
Læknablaöið 2002; 88: 815-8
Objective: The etiology of fibromyalgia is unclear. The
diagnosis is based on widespread pain and muscular
tenderness, but other symptoms often occur, such as
sleep disturbance, excessive anxiety and fatigue and
concentration difficulties. All these symptoms can occur in
generalized anxiety disorder. The aim of this study was to
assess whether fibromyalgia is associated with other
diagnoses, particularly anxiety disorder.
Material and methods: The study includes all those
receiving full disability pension on the 1st of December
2001 as ascertained by the disability register at the State
Social Security Institute of lceland. Information was
obtained from the register on gender, age and diagnoses
of the disability beneficiaries. Diagnoses were compared
between two groups of disability beneficiaries - an index
group with fibromyalgia and a comparison group without
that diagnosis. There were 716 women in each group. We
also compared diagnoses among the women who had
fibromyalgia as primary diagnosis in the index group and
among all women who had anxiety/depression as primary
diagnosis.
Results: In the index group fibromyalgia was the single
registered diagnosis in only 6.8% of cases, while 38.3% of
the comparison group had a single registered diagnosis.
There was a significant difference between the two groups
in terms of the number of diagnoses by disease category
(p<0.0001). Among individual categories of disease, the
only category that showed a significant excess in the index
group was mental disorders (p<0.0001). Women with
fibromyalgia as a primary diagnosis were compared with
women with a primary diagnosis of anxiety or depression
in terms of distribution of the numbers of diagnoses per
person. The distribution pattern was similar.
Conclusions: The probability of having a mental disorder,
especially an anxiety disorder, is significantly higher
amongst women with fibromyalgia as compared to other
women with full disability pension. This indicates an
association between fibromyalgia and anxiety, an
association which needs to be properly addressed in the
treatment of this disorder.
Key words: fibromyalgia, anxiety, anxiety disorder, mental
disorder.
Corresponence: Sigurður Thorlacius,
sigurdur. thorlacius@tr. is
Læknablaðið 2002/88 815