Læknablaðið - 15.11.2002, Blaðsíða 55
UMRÆÐA & FRÉTTIR / FRAMHALDSMENNTUN LÆKNA
að etja í Bandaríkjunum. Læknaráðin sem veita
lækningaleyfi viðurkenna helst ekki menntun sem
menn afla sér í öðrum löndum en Bandaríkjunum og
þau hafa heldur verið að herða kröfurnar á síðari
árum. íslenskir læknar gætu samt sótt sitt nám að ein-
hverju leyti og jafnvel fengið vinnu en þeir geta ekki
fengið sérfræðiviðurkenningu og þeir fengju ekki
vinnu í sérgreinum þar sem mikil samkeppni ríkir.
Og hvað undirsérgreinar varðar þá getum við ekki
hleypt mönnum inn án þess að hafa samþykki lækna-
ráðanna.
Annað sem gæti valdið erfiðleikum er að læknar í
framhaldsnámi verða að hafa aðgang að fjölbreytt-
um sjúklingahópi og að geta starfað í teymum en til
þess að mynda þau þarf hóp af velþjálfuðu og sér-
hæfðu fólki. Petta væri í sjálfu sér ekkert mál í al-
gengari sjúkdómaflokkum en erfiðara í þeim sjald-
gæfari því til þess að veita viðunandi þjálfun þarf
marga sjúklinga á skömmum tíma. Flest erlend
sjúkrahús gera kröfur um siíkt og það gæti valdið
vandræðum fyrir ykkur.“
Nemendaskipti möguleg
Hvort sem af því verður að Islendingar komi sér upp
vísi að framhaldsnámi í fleiri sérgreinum eða ekki
hafa menn bent á ýmsa möguleika á samstarfi við
erlenda læknaskóla. Meðal þeirra eru gagnkvæm
skipti á læknanemum sem gætu sótt einstök nám-
skeið og samstarf á sviði tölvutækni. En hefur ísland
upp á eitthvað að bjóða sem bandarískir læknar í
framhaldsnámi gætu haft áhuga á?
„Já, ég kem auga á ýmsa möguleika. Til dæmis
gætu menn haft áhuga á að stunda rannsóknir í
erfðavísindum og faraldsfræði hér á landi. Islending-
ar eiga besta upplýsingakerfi á Norðurlöndum sem
segir ekki svo lítið því Norðurlönd eru talin í fremstu
röð á þessu sviði. Eins get ég ímyndað mér að banda-
rískir læknar gætu haft áhuga á bráðalækningum eins
og þær eru stundaðar hér í samstarfi lækna og björg-
unarsveita. En til þess að slík læknaskipti geti orðið
að veruleika þyrfti að koma á kerfi í kringum þau.
Framhaldsnámið skiptist í kjarna- og valgreinar og
ég held að svona skipti gætu verið hluti af valgrein-
um. En þið þyrftuð að afla sjúkrahúsdeildum eða
einstökum læknum akademískrar viðurkenningar til
þess að námið hlyti samþykki sem hluti af framhalds-
námi.
Á sviði tölvutækni getum við átt gott samstarf og
það er raunar þegar komið á að einhverju leyti.
Sjúkrahúsið í Iowa var með þeim fyrstu í Bandaríkj-
unum til þess að koma sér upp nettengdu tölvukerfi
sem nýttist bæði í lækningum og kennslu. Þetta var
fyrir tíu árum og spítalinn nýtur viðurkenningar fyrir
kerfið sem sést meðal annars á því að víða á sjúkra-
húsum hefur verið komið upp svonefndum spegil-
síðum af Iowa-kerfinu, það nefnist „mirror sites“ á
fagmálinu. Ein þessara spegilsíðna er hér á Landspít-
alanum þar sem Gunnar Guðmundsson hefur komið
henni upp og meira að segja þýtt hana að hluta. Við
notum þetta kerfi í kennslu og það ætti einnig að geta
nýst íslenskum læknum.“
Að kenna kennurunum
Peterson hefur sem forystumaður kennslusjúkrahúsa
velt fyrir sér aðferðum við að kenna verðandi lækn-
um. Það er því freistandi að spyrja hann hvort læknar
séu endilega bestu kennararnir?
„Nei, því fer fjarri, sumir læknar eru hræðilegir
kennarar! Áður fyrr var við lýði einskonar meistara-
kerfi á bandarískum sjúkrahúsum en það gekk sér til
húðar. Nú eru starfræktar við alla stærri læknaskóla
sérstakar deildir til að þróa kennsluhætti og kenna
fólki að kenna. Okkur hefur vissulega farið fram en
það þarf stöðugt að sinna þjálfun kennara á sjúkra-
húsum. Eg hélt fund með kennurum við læknadeild-
ina hér þar sem við fjölluðum um aðferð sem nefnd
hefur verið Problem based learning eða vandamiðað
nám. Þetta er ólíkt hefðbundinni kennslu en nýtur æ
meiri vinsælda í læknaskólum og sumir höfðu ein-
hverja reynslu af því hér. Þessi aðferð er tæplega 15
ára gömul og hún er ekki upprunnin hjá læknum
heldur kemur hún frá góðum skólamönnum. Þessari
kennsluaðferð er beitt við helming bandarískra lækna-
skóla og það er ljóst að til þess að stjóma slíkri kennslu
þarf þjálfaða kennara." sagði Michael W. Peterson og
bætti því við að hann byði íslenska lækna velkomna í
framhaldsnám til Fresno.
Læknablaðið 2002/88 847