Skólavarðan - 01.06.2001, Blaðsíða 12

„Það má segja að eitt hafi leitt af öðru,“ segir Magnús. „Ás-
landsskóli verður byggður í einkaframkvæmd og er fyrsti grunn-
skólinn þar sem svo háttar til. Við buðum einnig út leikskóla-
bygginguna í Áslandi en áður hafði Iðnskólinn í Hafnarfirði verið
byggður með þessum hætti í samvinnu ríkis og sveitarfélags. Með
útboði leikskóla- og grunnskólabygginga fengum við hagstæða
niðurstöðu fjárhagslega séð. Talið er að við höfum sparað okkur
15% byggingakostnaðar ef miðað er við að byggt hefði verið
með hefðbundnum hætti eins og sveitarfélagið hefur gert á und-
anförnum árum. Auðvitað varð mikil umræða um þessa aðferð
sem er bara af hinu góða.
Í ávarpi sem ég hélt við opnun Iðnskólans lét ég þau orð falla
að ef til vill væri skynsamlegt að bjóða kennsluþáttinn út líka.
Ástæða þessara orða var sú að sveitarfélagið býður nú þegar út
margs konar þjónustu og treystir fólki í öllum stéttum til þess að
takast á við og leggja hugmyndir sínar, atorku og elju í ýmis verk-
efni. Mér finnst enginn munur á því og að heimila hópi kennara,
skólastjórnenda eða öðrum, sem hafa faglegan metnað, að bjóða í
kennslu. Þegar fólk gerir hlutina á eigin forsendum leggur það
mikla alúð í það sem því er treyst fyrir. Það verður dæmt af verk-
um sínum en á móti kemur tækifærið til þess að horfa eigin aug-
um yfir völlinn, leggja línur og fá visst frjálsræði þótt styðjast
þurfi við einhvern fyrirfram gefinn ramma. Í mínum huga hefur
aldrei staðið annað til en að kennsla í Áslandsskóla væri jafngóð
eða betri en hún er í öðrum skólum. Kenningar þróast í áranna
rás og hver skóli mótast af hugmyndaauðgi starfsliðs og skóla-
stjóra. Með því að kenningarnar liggi fyrir strax í upphafi er hægt
að bera þær saman við annað sem við höfum hérna í sveitarfélag-
inu og flýta fyrir tiltekinni þróun.“
Var ekki hægt að ná þessu fram án þess að breyta um
rekstrarform?
„Jú, en með því að taka upp þetta rekstrarform og fá heimild
ráðuneytis fyrir tilraunarekstri skólans í þrjú ár með vísan til 53.
greinar grunnskólalaga verður bæjarfélagið miklu fremur eftir-
litsaðili en gerandi. Íslensku menntasamtökin ráða skólastjóra og
kennara til starfa og setja fram hugmyndafræði sem kennarar og
annað starfslið skólans fylgja eftir. Við hefðum hins vegar orðið
að gera þetta á annan hátt, miðstýring hefði orðið meiri og
ábyrgðin hvílt meira á sveitarfélaginu en þeim sem taka verkefnið
að sér. Eins og staðan er hefur sveitarfélagið möguleika á að segja
upp samningum ef tilraunin tekst ekki eða hnökrar eru á henni,
sem við búumst þó að sjálfsögðu ekki við að muni gerast.
Mér finnst að menn eigi ekki að fara strax í þær stellingar að
vera á móti þessu. Frjó umræða, hvort sem menn reynast fylgj-
andi eða á móti, er góð, menn takast á um málið, það fær síðan
eðlilega lýðræðislega umfjöllun og er núna auðvitað á ábyrgð
bæjaryfirvalda og samtakanna sem taka það að sér. Ég fæ ekki séð
að þetta sé ógnun við kennara eða samtök þeirra, þetta er miklu
frekar tækifæri. Oft hefur verið talað um að samningar við kenn-
ara séu svo flóknir að þeir skilji þá varla sjálfir. Mér finnst hafa
verið stigið stórt skref í síðustu samningum sem hljóta að teljast
nokkuð góðir og þar er ábyrgð skólastjórnenda skilgreind. Það
sem við erum að gera er í takt við samningana og liður í þróun
sem á sér stað bæði innan kennarastéttarinnar og utan. Við fund-
um til dæmis með okkar skólastjórnendum og innum af hendi
teymisvinnu þar sem farið er í gegnum þessi mál, skólastjórinn er
orðinn miklu meiri stjórnandi en áður og kominn upp að hliðinni
á æðstu stjórnendum sveitarfélagsins. Flutningur grunnskólans
frá ríki til sveitarfélaga árið 1996 er auðvitað líka áhrifavaldur í
þessari þróun sem ég tel vel að merkja jákvæða. Áslandsskólatil-
raunin er gerð með einn grunnskóla af sjö í bæjarfélaginu. Við
Hafnfirðingar höfum státað okkur af því að vera með öfluga og
góða skóla, skólastjórnendur og kennara. Því getum við farið
fram af nokkurri djörfung. Það er ekkert verið að horfa niður á
þá sem fyrir eru. Þar er fólk að gera góða hluti og mér finnst að
það, bæjarfélagið, samtök kennara og aðrir sem koma að þessu
máli eigi að gefa tilrauninni tækifæri, þó ekki væri nema til að fá
vítamín inn í skólastarfið. Síðan verða menn bara að hafa þor til
að vega og meta hvort tilraunin tekst eða ekki.“
Kennarasamband Íslands hefur skrifað Íslensku mennta-
samtökunum bréf og óskað eftir að taka upp viðræður við
þau um gerð kjarasamnings fyrir kennara og stjórnendur
Áslandsskóla í Hafnarfirði. Hver er afstaða Hafnarfjarðar-
bæjar til þessa?
„Við settum í útboðsgögn okkar að faglegi þátturinn skyldi
vera 60% og sá fjárhagslegi 40%, tilboðið er svo metið á þeim
forsendum. Með faglega hlutanum í útboðsgögnum er átt við
Einkaframkvæmd í Ás landsskóla
Magnús Gunnarsson, bæjarstjóri Hafnarfjarðar, hefur
staðið í eldlínunni í Áslandsskólamálinu. Skólavörð-
unni lék forvitni á að heyra viðhorf hans og spurði
hann fyrst hvers vegna sú leið að bjóða út rekstur
hverfisskóla var valin.
Getum farið fram af djörfung
13
„Ég fæ ekki séð að þetta sé ógnun við
kennara eða samtök þeirra, þetta er
miklu frekar tækifæri. Oft hefur verið
talað um að samningar við kennara séu
svo flóknir að þeir skilji þá varla sjálfir.
Mér finnst hafa verið stigið stórt skref í
síðustu samningum sem hljóta að teljast
nokkuð góðir og þar er ábyrgð skóla-
stjórnenda skilgreind. Það sem við erum
að gera er í takt við samningana og lið-
ur í þróun sem á sér stað bæði innan
kennarastéttarinnar og utan.“