Skólavarðan - 01.02.2002, Blaðsíða 18
un hennar vegna lokaritgerðarinnar að
skólastjórnendur væru ef til vill ekki með-
vitaðir um þann stóra hóp sem tengist á
einhvern hátt samkynhneigðum einstakl-
ingum.
Fræðsla gegn fordómum
Fræðsla vinnur gegn fordómum og á það
jafnt við um fordóma gegn samkynhneigð
og aðra fordóma í þjóðfélaginu. Óttinn við
fordóma kom skýrt fram í rannsókninni og
virðist fremur vera ótti við viðbrögð for-
eldra en skólayfirvalda.
„Ótti samkynhneigðra kennara lýsir sér í
því hve mikil áhrif þeir telja að foreldrar
gætu haft sem þrýstihópur ef til dæmis yrði
farið fram á annaðhvort að nemandi sam-
kynhneigðs kennara yrði tekinn úr hans
umsjá eða kennaranum vísað frá,“ segir
Sara Dögg og vísar í tölur úr lokaritgerð
sinni en 99 af 115 skólastjórnendum töldu
að samkynhneigður kennari ætti ekki að
gera nemendum sínum grein fyrir því.
„Hér er í raun um mannréttindabrot að
ræða því að mismunun einstaklinga vegna
kynhneigðar brýtur í bága við íslenska lög-
gjöf. Allir kennararnir höfðu upplifað nið-
urlægingu af einhverju tagi vegna gruns um
samkynhneigð. Ef það er vilji skólayfir-
valda að ekki sé rætt um kynhneigð sam-
kynhneigðra kennara eru þeim settar
hömlur sem leiða til kúgunar og þeir upp-
lifa sig sem fórnarlömb. Ef samkynhneigð
er talin þess eðlis að ekki megi ræða um
hana og samkynhneigðir kennarar mega
ekki ræða um sjálfa sig sem persónur
standa þeir frammi fyrir því að gefa til
kynna að samkynhneigð skuli leyna og
halda í viðjum þagnarinnar, það leiðir af
sér vanlíðan og jafnvel sjálfsfyrirlitningu,“
segir Sara Dögg.
Vellíðan fólks í starfi byggist á trausti og
öryggi og á það við hvort sem um sam- eða
gagnkynhneigða er að ræða. Þeir kennarar
sem Sara Dögg ræddi við höfðu allir kosið
að segja nemendum sínum ekki frá kyn-
hneigð sinni þrátt fyrir að ýmis tilefni
gæfust til og oft setið undir skotum um að
þeir væru samkynhneigðir. Ástæðan er
fyrst og fremst ótti og óvissa gagnvart for-
eldrum og skólayfirvöldum.
Sara Dögg fullyrðir að bæta megi stöðu
samkynhneigðra kennara og bætir við að
þeim ætti að vera jafn frjálst að fjalla um líf
sitt og hverjum öðrum.
Mikilvægt er að sinna vel fræðslumálum
samtaka samkynhneigðra og þessa dagana
er búið að senda út bréf til allra skóla þar
sem Sara Dögg og félagar hennar í Sam-
tökunum ´78 bjóðast til að koma í skólana
og ræða við nemendur og kennara. Nem-
endum hefur líka verið boðið í heimsókn á
skrifstofu samtakanna og hafa fjölmargir
skólar þegið það.
„Viðbrögðin hafa verið góð og það er
mjög skemmtilegt að fá nemendur í heim-
sókn hingað á skrifstofuna svo að þeir sjái
hvernig hér er umhorfs. Það sem er mest
spennandi um þessar mundir eru fundir
með kennurum, þar er þögnin rofin og
hefur þegar komið í ljós að kennarar al-
mennt gera sér ekki grein fyrir öllum þeim
þáttum sem snúa að samkynhneigð, til
dæmis hvernig taka eigi á ýmsum málum er
varða þau fjölmörgu börn í grunnskólum
landsins sem eiga samkynhneigða foreldra
- því að samkynhneigðir eiga líka börn.
Þennan hóp nemenda tel ég vera afar fal-
inn innan grunnskólanna - ógnvægleg
þögn ríkir um stöðu þessara barna. Það er á
ábyrgð kennara að fjalla um fjölskyldugerð
þeirra eins og annarra en ekki barnanna
sjálfra. Ég hef nú þegar farið í tvo skóla og
það hefur gengið mjög vel, en merkilegt
nokk, þessir skólar eru báðir úti á lands-
byggðinni,“ segir Sara Dögg.
Mikið starf er framundan í fræðslumál-
um samtakanna og fyrst og fremst snúast
þau um að fjölbreytileiki sé viðurkenndur
en ekki einungis umborinn. - Fögnum fjöl-
breytileika.
Steinunn Þorsteinsdóttir
Viðta l
21
„Sýnileiki er afar mikilvægur fyrir þá nemendur sem eru að velta kynhneigð sinni fyrir sér og það
gerist yfirleitt strax í grunnskóla,“ segir Sara Dögg Jónsdóttir.
Félag leikskólakennara bendir á að yfir 90% 5 ára barna hér á
landi eru í leikskóla sem samkvæmt lögum er fyrsta skólastig-
ið í íslensku skólakerfi. Félagið telur tímabært að skoða hvort
ekki eigi að lækka skólaskyldu með því móti að gera síðustu ár
leikskólagöngu að skyldu þannig að hluti leikskólanáms verði
foreldrum að kostnaðarlausu.
Þetta kemur fram í ályktun stjórnar Félags leikskólakennara í
tilefni af skýrslu Hagfræðistofnunar Háskóla Íslands fyrir
Verslunarmannafélag Reykjavíkur.
Á sameiginlegum fundi stjórnar og samninganefndar
Félags grunnskólakennara 4. febrúar sl. var meðal annars tek-
ið undir hugmyndir FL í ítarlegri ályktun.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir segir í viðtali í Morgunblaðinu
10. febrúar sl. að vel komi til greina að koma á hálfsdags
skólaskyldu fimm ára barna sem færi fram í leikskólanum og
yrði foreldrum að kostanaðarlausu eins og grunnskólinn.
Sjá nánar á fréttasíðu vefsvæðis KÍ frá 5. og 13. febrúar
www.ki.is
Tímabært að skoða hvort lækka eigi skólaskyldu
Frétt