Skólavarðan - 01.12.2002, Blaðsíða 10

Portfolio-verkefnið
Í ávarpi sínu 26. september sl. minntist menntamálaráðherra á
Portfolio-verkefnið svokallaða, eða fullu nafni European Language
Portfolio. Þetta er þróunarverkefni á sviði tungumálanáms og -
kennslu og markmið þess eru eftirfarandi:
• að efla tungumálakunnáttu og fjöltyngi í öllum aldurshópum
• að auka ábyrgð og sjálfstæði í námi
• að koma á samræmdu kerfi til að meta færni og kunnáttu í
tungumálum með það fyrir augum að auðvelda Evrópubúum að fá
tungumálakunnáttu sína metna
• að standa vörð um menningarlegan margbreytileika og stuðla
að gagnkvæmum skilningi og umburðarlyndi meðal þjóða
Verkefnið skiptist í þrjá þætti:
Í fyrsta lagi er tungumálapassi (The Language Passport). Þar er
m.a. skráð færni nemandans í hinum ýmsu þáttum tungumálsins,
formleg próf sem hann hefur tekið og reynsla af samskiptum við
önnur menningarsamfélög. Þarna kemur inn sjálfsmat nemandans,
mat kennara og formlegt námsmat. Mat á tungumálafærni er byggt
á viðmiðum sem Evrópuráðið hefur sett (The Common European
Framework). Þessi passi á að greiða götu þeirra sem fara á milli
landa og vilja fá tungumálakunnáttu sína metna.
Í öðru lagi er ferilskrá (The Language Biography). Í hana skráir
nemandinn jafnt og þétt mat sitt á ferli námsins og framförum og
ígrundar eigin stöðu. Þarna eru einnig skráð nám og reynsla sem
nemandinn hefur aflað sér utan skóla, svo sem samskipti við fólk úr
öðrum menningarsamfélögum.
Loks er mappa (The Dossier) með sýnishornum af því sem skráð
er í tungumálapassann og ferilskrána.
Öll vinna sem fylgir Portfolio-verkefninu krefst virkrar þátttöku
nemandans, einkum þó dagbókin. Hún á að hjálpa honum að meta
og ígrunda eigin frammistöðu og framfarir og stuðla þannig að því
að hann læri að bera ábyrgð á eigin námi (sjálfræði nemandans, eða
learner autonomy). Evrópuráðið leggur mikla áherslu á þennan
þátt. Þess má geta að í nýju námsefni í ensku fyrir byrjendur, Port-
folio, er þetta einn af þáttunum.
Adda María Jóhannsdóttir kennari í Flensborgarskóla í Hafnar-
firði situr í nefnd sem menntamálaráðuneytið hefur skipað til að
vinna að framgangi verkefnisins hérlendis. Skólavarðan spurði
hana hvar málið væri statt. „Tilraunin er ekki farin af stað,“ segir
Adda María. „Enn er verið að fara í gegnum kostnaðarhliðina. Við
gerum samt ráð fyrir að auglýsa núna á næstu tveimur vikum eftir
skólum sem eru tilbúnir í tilraunaverkefni. Síðan verður unnið að
undirbúningi núna á vorönn og tilraunin fer þá væntanlega í
prufukeyrslu haustið 2003. Stefnan er að fá sem flest tungumál
inn, bæði í grunn- og framhaldsskóla, í besta falli væru það fleiri en
eitt tungumál við hvern skóla. Við hvetjum því alla til að sækja um
þátttöku í verkefninu, það gefur besta mynd ef hópurinn er fjöl-
breyttur.“
Nánari upplýsingar um verkefnið er að finna á eftirfarandi
vefslóð:
http://culture.coe.int/lang
Tungumálaver í
Laugalækjarskóla
Fræðsluráð Reykjavíkur samþykkti 7. maí 2001 að
stofnað yrði tungumálaver í Laugalækjarskóla. Form-
leg starfsemi hófst í febrúar 2002.
Markmið tungumálaversins er:
• að veita ráðgjöf um kennslu námskrárbundinna erlendra
tungumála
• að móta og halda utan um þróun netnáms og fjarkennslu í
tungumálum
• að þróa aðferðir í tungumálakennslu sem stuðla að sjálfstæði
nemenda og ábyrgð
Um árabil hefur skólum boðist ráðgjöf í norsku og sænsku og
með tilkomu tungumálaversins er nú einnig starfandi ráðgjafi í
ensku, dönsku og kennsluháttum erlendra tungumála.
Námskrá kveður á um að kenna skuli ensku og dönsku í íslensk-
um grunnskólum. Norska og sænska geta komið í stað dönsku hafi
nemendur tilskilda undirstöðu. Markmið náms í norsku og sænsku
eru ekki sambærileg námsmarkmiðum fyrir ensku og dönsku.
Kröfurnar eru meiri í norsku og sænsku þar sem gengið er út frá
að nemendur hafi meira vald á tungumálinu. Vaxandi hópur
grunnskólanemenda í ensku og dönsku hefur hins vegar svipaðar
forsendur og nemendur í norsku og sænsku og því er brýnt að
þeim bjóðist nám við hæfi.
Frá því um áramót 2000 hafa nemendur í norsku í 9. og 10. bekk
stundað fjarnám yfir net frá sínum heimaskóla, hvort sem hann er í
Reykjavík eða á landsbyggðinni. Unnið er að því að skapa sams
konar námsaðstæður fyrir nemendur í sænsku og nemendur á
unglingastigi sem hafa forskot í ensku og dönsku. Í starfsáætlun
fræðslumála 2003 kemur fram að á starfsárinu verði tekin skref í þá
Tungumálakennsla
12
Námstilboð tungumálaversins er ein leið til að
koma til móts við áherslur fræðsluyfirvalda um
einstaklingsmiðað nám.
Portfolio nefndin
Starfsmenn Tungumálaversins með skólastjóra Laugalækjarskóla