Þjóðmál - 01.06.2014, Síða 68

Þjóðmál SUmAR 2014 67
ég — og einnig Ísland . Sölumaður deyr sýnir
þó umfram allt bandarískt þjóðfélag, en ég
hef þá trú að Kínverjar hafi getað sett sig í
spor persónanna og skilið erfiðleika þeirra
— eða öðruvísi get ég a .m .k . ekki skýrt þær
vinsældir sem Sölumaðurinn hefur fengið
austur þar .
A rthur Miller fæddist á Manhattan-eyju í New York 17 . október 1915 .
Foreldrar hans voru velstætt millistéttarfólk
í þann tíð og átti Miller áhyggjulausa æsku
í Brooklyn, þar sem hann ólst upp . Mjög
kært var með Miller og föður hans — en
samskipti föður og sonar eru einmitt ríkur
þáttur í mörgum leikrita hans .
Já, segir Miller, en ég held ekki að leikrit
mín endurspegli tengsl mín við föður minn .
Það er allt annað föður-og-sonar-samband í
verkum mínum en var á milli okkar feðga .
Og einmitt þess vegna hef ég nú getað
skrifað um samskipti föður og sonar: Ef
ég hefði einhvern tímann leitt hugann að
því að ég væri að skrifa um föður minn (og
mig) þá hefði ég aldrei getað það!
Miller var ungur mikill íþróttamaður og í
menntaskóla var hann fótboltahetja skólans .
Hann langaði að halda áfram námi, en þá
var kreppan skollin á og faðir hans varð illa
úti í kreppunni og gat ekki sent son sinn
í háskóla . Í tvö og hálft ár vann Miller í
vöru húsi nokkru á Manhattan og lagði
hverja krónu til hliðar, svo að hann kæmist
nú einn daginn í háskóla . Tók hann örum
breyt ingum þennan tíma: lagði íþróttaiðk-
un mikið til af og sökkti sér ofan í bók-
menntir . Hann notaði hverja frístund sem
gafst til lestrar; í neðanjarðarlestinni til og
frá vinnu sat hann og las heims bókmenntir .
Við þennnan lestur allan kviknaði áhugi
hans á leikritagerð og þar eð Miller vissi
af frábærri leikritunardeild við háskólann
í Michigan sótti hann um skólavist þar .
En einkunnir hans úr menntaskóla voru
ekki nema í meðallagi góðar, svo að hann
tók sig til og skrifaði rektor háskólans
persónulegt bréf og bað hann að gefa sér
tækifæri í eitt ár — ef hann sýndi ekki góða
ástundun og miklar framfarir, mætti hann
vísa sér reiðilaust úr skóla . Rektor féllst á