Þjóðmál - 01.06.2014, Blaðsíða 90

Þjóðmál SUmAR 2014 89
námsstyrk sem vissi að leggja yrði hart að sér
við öflun þekkingar og að hún væri mikils
virði, hún lagði sig fram um þekkingaröflun
allt sitt líf . Hún var auk þess vel upp alin
stúlka í söfnuði meþódista og sú trúarlega
tilvitnun sem hún hafði mestar mætur á
var eftir John Wesley sem sagði: „Aflið eins
mikils og þið getið; sparið eins mikið og
þið getið; gefið eins mikið og þið getið .“
Bylting hennar tengdist landsbyggðinni
áður en hún sigraði heiminn; þetta var fyrst
siðferðileg bylting og síðan efnahagsleg .
Margaret Thatcher var gyðja hins dygða ríka lífs . Það hljómar eins
og hún hafi verið fremur alvörugefin og
fráhrindandi . En hún var alls ekki þannig .
Hvernig manneskja var þá Margaret
Thatcher út á við og hið innra? Hvers vegna
á hún skilið — eins og hún á sannarlega —
að vera dáð og virt?
Það orðtak er vel þekkt að enginn sé hetja
í augum herbergisþjóns síns . Hegel skýrði
orðtakið á réttan hátt þegar hann sagði þetta
satt, „ekki vegna þess að hetjan er ekki hetja
heldur vegna þess að herbergisþjón ninn
ER herbergisþjónn“ . Ég er í hópi þeirra
sem þjónuðu lafði Thatcher með skrifum
og ráðgjöf í áranna rás og í einlægni get ég
fullvissað ykkur um að hún er og verður
hetja í okkar augum — en mjög sérstök og
óvenjuleg hetja .
Á hátindi valda sinna var Margaret
Thatcher hvort tveggja í senn, skínandi
stjarna í mann kynssögunni og venjuleg
ensk húsmóðir af millistétt — blanda ef svo
má segja af Bismarck [Þýskalandskanslara]
og frú Miniver [skáldsögupersóna sem lýsir
hvernig ósköp venjuleg ensk húsmóðir
tekst á við síðari heimsstyrjöldina] . Hún lét
alls staðar að sér kveða . Hún vann nefndir
á sitt band með einörðum málflutningi .
Hún bjó yfir stjórnsýslulegu þreki sem
Blair skorti, sem skýrir hvers vegna margar
góðar hugmyndir hans komust aldrei úr
hugmyndasmiðjunni, en henni tókst að
bylta mörgu með stefnu sinni . Hún nýtti
sér einnig kvenlega hlið sína til fulls . Hún
var dugleg við að raða púðum, opna og loka
gluggum og raða húsgögnum á nýjan hátt .
Hún var einnig góður og tillitssamur
stjórnandi — hún hafði áhyggjur af heilsu-
fari samstarfsmanna sinna, sagði fólki að
taka sér frí sem hún gerði aldrei sjálf o .s .frv .
— en hún var einnig kröfuhörð . Hún sló
aldrei slöku við . Hún vænti þess að þeir
sem unnu fyrir hana gerðu svipaðar kröfur
til sjálfra sín, leggðu hart að sér og af alúð í
þágu skattgreiðenda .
Kröfur hennar í garð starfsmanna sinna
jukust eftir því sem hærra settir þeir
voru . Hún dreifði sparki og kossum á
Hún hafði sem dóttir smá-kaupmanns séð á einfaldan
raunsannan hátt hvernig frjáls
markaður tryggði að varningur
frá öllum heimshornum bærist
til smábæjar í Lincolnshire . Hún
var vinnusöm stúlka á námsstyrk
sem vissi að leggja yrði hart að sér
við öflun þekkingar og að hún
væri mikils virði, hún lagði sig
fram um þekkingaröflun allt sitt
líf . Hún var auk þess vel upp alin
stúlka í söfnuði Meþódista og
uppáhaldstrúarlega tilvitnun hennar
var eftir John Wesley sem sagði:
„Aflið eins mikils og þið getið;
sparið eins mikið og þið getið; gefið
eins mikið og þið getið .“