Félagsbréf - 01.12.1962, Blaðsíða 33

HENRIK GROTH
Norðurlönd og umheimurinn
17,g ber ykkur margar hjartanlegar
kveðjur frá Noregi. Og ég þakka
þann heiður, sem mér hefur verið sýnd-
ur með því að vera boðið að tala
hér í kvöld.
Ég hef valið mér að ræða um Norð-
urlönd og umheiminn.
Ýmsir munu segja sem svo: Gat
hann ekki valið sér eitthvað skemmti-
legra viðfangsefni?
Nei, þess átti ég ekki kost. Þetta
efni er orðið okkur Norðurlandabúum
svo viðkvæmt, svo flókið og erfitt við-
fangs, að við vildum víst helzt leiða
það hjá okkur. Það fyllir okkur efa-
semdum og mótsögnum. Þær 20 millj.
manna, sem búa á Norðurlöndum,
lifa nú — hvort sem þeim líkar betur
eða verr — upphaf að nýju sögu-
skeiði. Hinn mikli samruni veraldar,
sem nú á sér stað, mun — hvernig sem
til tekst um Efnahagsbandalagið —
leiða okkur inn í samstarf, sem býður
slíka kosti, að við hvorki viljum né
getum án þeirra verið. En við eigum
á hættu að glata við það miklum verð-
mætum, ef við förum ekki að með gát.
Á hátíðastundum tölum við gjarna
um Norðurlönd, eins og „svanene fra
Norden“ flygju í samstilltri fylkingu
mót bláum himni, — 5 líkamir og ein
sál.
Það er indælt að tala þannig. Mynd-
in er allténd fögur, og ekki heldur
ósönn með öllu. En hún er hálfur
sannleikur. Við erum ekki eins líkir
hver öðrum og við viljum vera láta.
Saga Norðurlanda hefur markað
sín spor, og til einskis er að dyljast
þess, að hin einstöku norrænu lönd
hafa litið norræna samvinnu ólíkum
augum. Af skynsemisástæðum tökum
við vissulega jákvæða afstöðu, en
innst inni ber hver þjóð blendnar til-
finningar gagnvart Norðurlöndum sem
heild.
Ef allur hnötturinn er hafður í
huga kann það að líta út sem söguleg
háðung, að þessar þjóðir skyldu ekki
þegar fyrir mörgum öldum hafa náð
að tengjast stjórnmálalega á varanleg-
an og réttlátan hátt. Við eigum þó svo
margt sameiginlegt, að skipting þessa
landsvæðis í 5 sjálfstæð ríki, gæti