Félagsbréf - 01.12.1962, Blaðsíða 62

58
FÉLAGSBRÉF
hermir auðvitað Stefán í bókmenntasögu
sinni og minnist með réttu á snilligáfu Bjarna.
En Stefán gerir ærið ófullnægjandi grein fyr-
ir því, hvers vegna erfiljóð Bjarna bera af.
Hér hefði verið æskilegt að fjalla skilmerki-
lega um mannlýsingar Bjarna, myndauðgi
og tækni, sem Stefán rétt tæpir á. Að auki
mátti lýsa þróun erfiljóðagerðar Bjarna,
hversu skéldinu vex ásmegin, kynngin eykst
og mannlýsingarnar verða meitlaðri, eftir því
sem érin líða. Loks var ekki úr vegi að gera
íslenzkum erfiljóðum nokkur skil og stöðu
Bjarna. Hefði Bjarni ekki ort þessi erfiljóð,
teldist hann ekki til höfuðskálda. Þrjár blað-
síður herma frá Bjarna, en af þeim fá erfi-
kvæðin einungis þriðjung einnar síðu í sinn
hlut. Hér verður það sama upp á teningnum:
of lítill munur aðalatriða og aukaatriða.
Ég hef valið þann kostinn í þessum rit-
dómi að ræða nokkur höfuðatriði, en láta
annað sitja á hakanum, svo sem beinar villur,
hæpnar skoðanir og efni, sem er augljós-
lega gerð ónóg skil, enda er það of viðamikið
til að gera viðhlítandi grein fyrir því. En
engin ástæða er til þess að draga fjöður yfir
það, að bókin er flausturslega samin, á
köflum jafnvel handahófsleg. Endurtekning-
ar eru furðu margar (t.d. 405 og 445, 438
og 440, 161 og 168 og 169 og 190) og sumar
næsta spaugilegar: Stefán segir frá því, að
Agnar Þórðarson telji, að leikritagerð „horgi“
sig ekki (444 og 452). Eitt dæmi skal ég
tilfæra til að sýna, hversu mikil handavömm
getur verið á samningu bókarinnar: „Af
síðari tíma mönnum haía engir skrifað betur
um Hallgrím og öld hans en Halldór Kiljan
Laxness „Inngangur að Passíusálmum“, í
Vettvangur dansins 1942, (svo) og frá komm-
únistísku sjónarmiði og nýtísku listar. —
Eins og tískuhöfundar í öðrum löndum
dregst Halldór fyrst og fremst að brokk-
gengum stíl seytjándu aldar og ekkert
er honum jafnframandi og klassískur
still Jónasar Hallgrímssonar þrátt fyrir dá-
lætið á skáldskap lians. Grein Sigurðar Nor-
dals um Tyrkja-Guddu er í Áföngum 1943—
1944“ (247). — Þetta þarfnast engrar skýr-
ingar við nema þeirrar, að þetta er sótt til
frásagnarkafla af Hallgrími Péturssyni.
í bókinni er urmull af athugasemdum, kyn-
legum og broslegum. Þær varpa bjarma yfir
staðreyndatalið. Bjarni GuZnason.