Ljóðormur - 01.06.1990, Blaðsíða 9
Katúllus 7
lesbeysku, sem hann tók sér til fyrirmyndar. En á bak við þetta heiti
þykjast menn eygja konu sem hét réttu nafni Ciodia Pulcher og var
eftir öðrum heimiidum að dæma mikil hneykslunarhelia samtfma-
mönnum f Róm, þótt þeir kölluðu ekki aUt ömmu sína í þeim efn-
um.
En hversu hneykslanlegt og stormasamt sem þetta ástarsamband
kann að hafa verið, þá skiptir okkur hér þó öUu máU að það varð
uppspretta ástarijóöa sem eru á margan hátt einstök og birta okkur
í samþjöppuðu formi hinar óUkustu hliðar á tilfinningakviku ásta-
lífsins, aUt frá hinni inniiegustu blíðu og viðkvæmni og heitustu þrá
til eitruðustu afbrýði og sárustu vonbrigða sem fá stundum útrás í
grófu og klúru orðbragði.
Hér á eftir er nokkrum ástarijóðum Katúllusar raðaö saman á
þann hátt sem gert er í tónverkinu Catulli Carmina eftir Carl Orff,
þannig að þau mynda ákveðinn söguþráð. Þá sjáum við elskend-
uma fyrst, er aUt virðist ieika í lyndi og ótölulegur kossafjöldi þeirra
verður skáldinu einskonar afdrep í fjandsamiegu umhverfi og veitir
þvf algleymi og eilíföarsælu sem storkar vitundinni um eigið
skammlífi, smæð og endanieika í óhagganlegri rás heimsins. En í
ljóði sem er að mestu leyti þýðing á frægu kvæði Sapfóar hinnar
grísku, Til ungmeyjar, skýtur upp koUinum ófullnægð ástarþrá og
sjálfsásökun, og brátt taka ýmis vandræði að steðja að: vinurinn Kel-
fus bregst Ula trausti Katúllusar og reynist skæður keppinautur, og
enn fleiri synir Rómaborgar virðast njóta blíðu Lesbíu eftir orðum
hans að dæma.
Sjálfur lætur hann ekki sitt eftir liggja og er f tygjum við aðrar
kvenpersónur, svo sem IpsitiUu nokkra og Ameönu, þótt ekki beri
orð hans tU þeirra merki um djúpa ást. Allar þessar flækjur leiða til
skilnaðar sem er skáldinu engan veginn sársaukalaus, svo sem heyra
má f lokin.