Alþýðublaðið - 24.12.1945, Blaðsíða 41

41
Jolablað Alþýðublaðsins ----------- „„ ...
JóE yið ísafjarðardiúp
AÐ VAR AÐFANGADAGUR JÓLA. Undan-
farið höfðu ivierið síílféld nörðan lílhlaup og aidrei
fiskiveður, nema skamma stund í einu.
ísllenzku togararnir voru flestir á veiðum fyrir
Veslurlandi og veiddu í salt.
,„Tilraunin“ var ekki. ísilenzkur togari en skipstjór-
inn og flestir yfirmennirnir voru íslenzkir. Skips-
höfnin var að öðru leyti skipuð íslendingum og út-
lendingum nokkurn veginn til helminga.
Við vforuim að fiska fyrir austan ísafjarðandjúplð
á Djúipkantinum utarlega, það var ágæt veiði 3—6
pofcar í „iholi“ .elftir 20 imlínútna og Ihálftíma tog. Við
vorum toúnir að vera nokkuð ilengi í „túrnum”, svo
það var farið að ganiga á kolaforðann, en aflinn var
enn lítill í skipinu. Það varð því að láta hendur standa
frarn úr errnum við að taka á móti aflanum og koma
honum undir þilfar og í saltið, því að ekki var liklegt
að fiiskiiveðrið stæði lengi, enda hömuðlust ailir eftir
beztu ,getu.
Á sjötta fímanuim var „háft upp“, það var fu'lit
troll, pokinn toom uipp á snúningnum, reis upp úr
sjómuim upp fyrir stroffu, stóð nokfcur andartök eins
og klettur úr hafinu og lagðist síðan makindalega
á sjóinn, ailur, bellgurinn inn að vængjum flaut upp
hrokafuliiur af ríga þörski.
Snögg sfcipun kvað við „fljótir imeð rópaná“. Með
æfðum, en fumlausum handtökum var botnvarpan
dregin að skipssíðunni með aðstoð spilsins. Við spilið
var bátsmaðurinn, hann var líslenzfcur, roskinn og
þaulvanur togaramaður, óhlífinn við sig og aðra,
harður í horn að taka, við afta æðri og 'lægri nema
ungliinga og óvaninga, við þá átti. hann til að sjá 1
geignuim finigur, þótt þeir vær.u ekki upp á marga
fiska fyrstu „túrana.“ Bátsmaðurinn stjórnaði nú
vinnunni, því að 1. stýrimaður var í ,,koju“. Skipanir
bátsmannsins voru stuttar og ákveðnar: „Gilsinn í
ster.tinn,“ „hífa í gils“, „lagó gils og hífa 1 talíu“,
„gangið á pokann, hala inn í netið“. Þetta endur-
tók sig 10 eða 12 sinnum eða eins oft og miargir pokar
voru í vörpunni. Að lokumi var -búið að „taka inn
trollið“ og það því næst undírbúið í næsta tog. Þá
kváðu viðþessar skipanir: „Gilsinp. í kvartinn“, „hífa
í !gils“, „gangið á Bossúmdð“, „slafca í gils“, „Klárir af
afturvír“. „Lagó rópana“, „krókinn úr að aftan“ og
að lokum kveður við úr brúnni: „Slaka niður“, „slaka
niður“ ondurtekur bátsmaðurinn og hlerarnir, síð-
ustu leifarnar af öllu hafuntaskinu, sem fyrir augna-
bliki var á skipssíðunni, hverfa í hafið.
Skipið fer á fulla ferð. Eftir dry.kklanga stund heyr
ist úr brúarglugganum: „Slaka slaka“ endurtekur
bátsmaðurimn, þá eru „trollvírarnir” gefnir út eitt-
hvað ;um 300 faðma. Þegar því er lokið og búið er að
taka í blokkina, hefs.t næsta tog. Á mieðan allt þetta
hefur gerzt, bafa allir hamazt hver við sitt verk,
sem óðir væru.
Mitt verk var að leysa frá pokanum og að lofkum
að „taka í blokkina.“ Á mieðan suimir hásetarnir
tóku trollið, höfðu aðrir blóðgað fiskinn jafnóðum og
hann var innbyrtur, eftir því sem auðið var. Þegar
folóðguninni var lokið og búið að kasta á ný, hófst
fiskaðgerðin; að henni unnu allir.
ÞEGAR ÉG VAR BÚINN að taka í blokkina, var
kll. 6, jóiahátlíðin var að hefjast. Það hafa löngum
verið sérréttindi „pokamannsins11 að mega „stoppa“
nobkur augnabilk við eldhúsdyrnar. þegar hann er
búinn að taka i blokkina, — fá sér tésopa, spjalla við
kokkinn eða vélafólkið, — iíta til veðurs og hnýs-
ast, efir fréttum hjá loftskeytamanninum, ef hann er
á ferli utan hibýla sinna.
Að þessu sinni notaði ég tímann til þess að lííta
till veðurs og Ihugsa heim. Veðúr var kyrrt, en nokfc-
ur sjór. Það var alskýjað loft, kafaldsbakki hékk
niðui' undir hafflötinn og byrgði að mestu útsýnið
til hafsins, en til landsins var enn nokkurt útsýni.
Tungisljós var, undir Skýjamekkinum vottaði fyrir
hvítum fjallsrótunumi beggja vegna Aðalvíkur. Nið-
ur úr þyikkninu héngu lángar i ilíkingu við tinda í
gistentri hárgreiðu. Eftir fáein augnabilk féll him>-
inn og ha'f saiman í eina samfiélilda gráhvíta móðu,
landssýnin var horfin, en reikandi vindhviða dans-
aði á haffletinum; það byrjaði að snjóa. Ég var sveitt-
ur og dálítið þreyttur. Ég tyllti mér augnablik á
„sfcælætið“ til þess að láta aðeins líða úr bákinu
áður en ég færi í aðgerðina, sam var að hefjast. Ég
féll í djúpa þanka. Nú voru jóiin að ganga í garð. í
landií var jóladýrðin að hefjast með aftiansöngum,
ljósadýrð, jólagjöfum og vinaheimsóknum. í kvöld
voru allir vinir lallra. Það voru ekki mörg iár siíðan ég
hafði tekið þátt í iþes.suim jólafögnuði í landi, þótt
hann væri ekki eins ilhurðarmikM og hann getur
orðið þar, sem auður og örl'æti hjiálpast að. Ég hugisaði
um þessi horfnu jól. Iieimilisfólkið, vinir og vanda-
menn sátu yfir krásum hlöðnum borðum með hátíða-
svip og töluðu hóflega um marklitla viðburði. Þá
hafði ég gert mér í hugarlund, að öll hátíðabrigðin
og jólaumstangið væri helber hégómi og fánýti frá