Vísir - 24.12.1933, Qupperneq 7
V í S I R
J ólakvöld
hinnar heilögu Katrínar.
I húsi hinnar heilögu Birgittu
í Rómaborg, sat Katrín í herbergi
sínu ineö spentar greipar eftir Ave
María, sem var nýbúiö aö syngja
þar í húsinu. Hún sat kyr og þeg-
ar móöir hennar, frú Birgitta kom
tnn, lokaöi hún augunum eins og
hún vildi loka móöur sína úti úr
sjónarheimi sínum, en þegar móö-
ir hennar beið þegjandi fyrir fram-
an hana, leit hún þó upp.
„Eg hefi ekki lengur stjórn á
mér, móSir mín, — mig langar
svo heim.“ Hún lokaði augunum
og andlit hennar var fölt og kyrt.
„Heyrirðu ekki jólaklukkurnar
— þær hljóma eins og klukkurnar
í Skemminge og Vadstena."
Birgitta leit af dóttur sinni og
horfði út um gluggann. Andlit
hennar var eimiig rólegt pg svip-
urinn meö móðurinni og dóttur
hennar var greinilegur.
„í Skemminge og Vadstena,''
endurtók hún og mildur bjarmi lá
yfir svip hennar, — „og í Vreta
og Ekeby.“
Katrín greip hendur móður sinn-
ar með ákafa.
„Þig langar lika heim, móðir
mín, þér finst eins og mér, að
kæmirðu til Ulfása, þá mundirðu
leggja moldina þér til munns til
að sameinast henni.“ Katrín fór að
gráta.
Það rökkvaði i herberginu og
nokkur augnablik varð hljótt,
uema grátur Katrínar heyrðist.
Þá leit Katrín upp.
„Eggert — maðurinn minn —
eg vakna um nætur við að hann
er að kalla á mig. í nótt dreymdi
mig að pílagrímur færði mér
hringinn hans — hringinn með
blóðrauða steininum, sem eg átti
sjálf og sem eg gaf honum við
burtför mína, sem vott um það,
að eg væri hans, þótt haf og
lönd skildu okkur að. í nótt
dreymdi mig, að pílagrímur kæmi
hér inn í herbergið og legði hring-
inn á borðið fyrir framan mig.
Hvað skyldi draumurinn þýða,
rnóðir mín.“ Katrín leit á móður
sína í gegn um tárin með saklausu
augnatilliti barnsins.
„Sástu pílagríminn í sýn?“
spurði Birgitta og horfði enn út
urn gluggann.
„Nei, móðir mín, sýnir hefi eg
ekki, en mig dreymir oft inann-
inn minn — stundum alla nótt-
ina.“ Rödd Katrínar kafnaði í
gráti.
Birgitta stóð eins og áður, til-
finningaleýsi lýsti sér á andliti
hennar.
„Draumar eru marklausir —
nema hvað þeir geta stundum
sýnt hvað í okkur býr.“
Katrín leit upp á moður sína
gegnum tárin.
„Hvað býr þá i mér eftir þess-
um draumi að dæma — ást til
mannsins míns. að mínum dómi.“
Birgitta stóð þögul nokkur
augnablik, siðan lagði hún hönd
sína á öxl dóttur sinnar, sem enn
þá skalf af gráti.
„Þegar kolin eru útbrunnin og
málmurinn bráðinn í eldinum, þá
er vitidurinn samt kyr í belgnum.
A sama hátt er girndin enn þá kyr
’ hjartanu, þegar timi náðarinnar
er útrunninn."
Katrín leit á móður sína eins og
hún skildi ekki við hvað hún ætti,
en nú bra-nn eldur úr grábláum
augunum.
„Þú stingur mig með hvössustu
þyrnum, sem þú getur fundið, þó
Eftir HILDI DIXELIUS.
að þú vitir að það séu þyrnar
oréttlætisins — þyma hefirðu
nóga handa okkur öllum, ef viö
læygjum okkur ekki fyrir þér án
þess að kvarta. Sjálf hefir þú átt
átta börn í hjónabandi þínu, en
þegar dóttir þín, sem þú veist að
eftir 8 ár er hrein mey, engu síður
en kvöldið, sem hún gekk inn í
brúðarherbergið, kvartar urn löng-
tin sína til að fara heim til maka
síns sem sjúkur er, þá er þaö
girndin, sem er vindurinn i belgn-
um“.
Katrín var staðin upp og stóð
náföl fyrir framan móður sína.
álóðir hennar leit á hana með
sama tilfinningarleysi og áður,
hreyfingarlaus og köld að sjá.
Augnablik sýndist Katrín hugsa
sig um, en allt í einu braust það út,
cins og þegar áin í vexti brýtur af
sér allar brýr:
„Hvers vegna erum við hér —
hvers vegna heldur þú okkur öll-
um hér? — Það er enginn okkar,
sem ekki hefir heimþrá— sem ekki
vill komast burt, úr þessari guð-
lattsu borg. A götunni benda þeir á
þig og kalla þig galdranorn og
segja að þú eigir hvergi heima
nema á bálinu. Páfinn og hinir
æðstu hlæja að bréfum þínum og
halda að þú -sért vitlaus“ — nú
íéll Katrín á kné og greip unt
hendur rnóður sinnar. „Þú ert altof
góð til J>ess arna, móðir mín —
snúðu aftur heim — reistu að nýju
klaustur Hrafnborgar systur þinn-
ar og hættu við að hugsa um nýja
reglu. Það er freisting frá djöflin-
um, aö þú eigir að leiðbeina páfan-
um og hinum voldugu — snúðu
aítur til Ulfása og vertu góð og
mild, eins og þú varst, þegar fað-
ir okkar lifði og við lékum okkur
á knjám þér“. Katrín er í ákafri
geðshræringu, og tár hennar
streyma ofan á hendur móður
hennár. Móðir hennar hefir látið
aftur augun og það er auðséð að
hún berst við sjálfa sig og að
henni finst orð dótturinnar vera
freistingar, sent eru henni vcl
kttnnar, en svo lítur hún upp og
það birtir yfir fölu andliti henn-
ar og rödd hennar er ákaflega blíð
þegar hún segir:
„Sælir eru fuglar drottins, sem
geta flogið burtu á vængjum auð-
mýktar og vona, þegar djöfulliim
hrifsar í þá“.
En Katrín var ekki í skapi að
hlusta á auðmýktartal móður sinn-
ar, án þess að mótmæla henni.
„Hvers vegna heldurðu okkur
öllum í járnhlekkjum, ef þú ert
auðmjúk — hvers vegna viltu þá
aldrei lúta öðrum vilja en þínum
eigin?“
Birgitta stendur enn í sömu
sporum, róleg á svip og með lok-
uð augti, en rödd hennar hefir
dýpri hreirn, þegar hún segir:
„Vilji rnargra er sem mylnuhjól,
sem ekki getur malað af vatns-
leysi; stifla hrokans verðttr að
ryðjast í burtu, þá mun vatn hins
heilaga anda fá framrás og setja
vilja þinn í hreyfingu".
En engin orð voru betur fallin
en þessi til að æsa uppreistaranda
Katrínar móti ‘móður sinni.. Hún
var staðin upp.
„Ef aðrir setja sinn vilja á móti
þínum, gerir ]>ú þann vilja van-
máttugan með því að kalla hann
hroka. Þegar þú heldur öðrum í
járnklóm þá er vilji þinn rnylnu-
hjólið, sem rekið er af vatni heil-
ags anda. En nú ætla eg heim,
heim — þú getur sagt hvort þú
vilt, að vilji ntinn sé rekinn af
girnd eða hroka“.
Nú- hverfur æsingin og ástríðan
úr andliti hettnar, hún verður ró-
leg á.svip, og að síðustu hverfur
öll reiði og ástúðlegur löngun-
arsvipur færist yfir andlit hennar.
„Sérðti ekki, móðir mín“, Og
augu hennar ljóma eins og af fjar-
lægri sýn, „sérðu ekki hvítan, dún-
mjúkan jólasnjóinn falla í Borea —
eg finn hann við andlitið á mér,
við varirnar á mér; þegar eg kem
heim ætla eg að standa tíinum
saman og láta hann falla á mig;
heyrirðu ekki jólaklukkurnar í
Ekeby, heyrirðu ekki bjöllurnar —
Karl og heimilisfólkið hans er að
fara til aftansöngs. — Það snjóar
og snjóar — jólasnjórinn féll alt-
af svo kyrlátlega þar heima — svo
hvítur og kyrlátur". Hún hreyfir
hendurnar eins og hún væri að
strjúka yfir dún. Hún skelfur af
ekka: „Móðir mín, móðir mín, ef
þú vilt að eg haldi lífinu, þá lofaðu
mér að fara heim!“ En eins og hún
finni á sér, að þar sé engrar ntisk-
tmar að vænta, snýr hún baki við
móður sinni og gengur upp í efra
homið á herberginu, þar fcllur hún
á kné fyrir framan fílabeinskross-
markið og styður ennittu við fót
þess.
Nokkur augttablik er þögn í
herberginu. Birgitta stendur kyr
°g yfir andlit hennar færist svip-
ur sá, sem það hefir þegar hún sér
sýnir sínar. í hálfgerðum dvala,
eins og hun er við slik tækifæri,
gengur hún til dóttur sinnar. Hún
leggur hendina á öxl henni, þar
sem hún liggur á knjábeð.
„Katrín, barnið mitt,“ segir hún
tneð rödd, sem kemur Kartínu
ókunnuglega fyrir, „maðurinnþinn
er dáinn — þú ert ekkja“.
Katrín sprettur ttpp. eins og hún
hafi fengið spjótsstungu.
„Þú skalt ekki neyða mig til að
vera kyr, þótt þú takir lygina þér
til hjálpar. Maðurinn minn dáinn
— — hver hefir fært þér þá
fregn“. Orðin eru hæðnisleg — en
angistin læðist bak við þau.
Birgitta stendur fyrir framan
hana með lokuð augu, eins og
dvalabundin.
„Eggert von Kúrnen er dauður
— barnið þitt er ekkja — engill-
inn minn hefir fært mér þá fregn“.
Við þessi orð hröklast Katrín
náföl út að vegg. Andartak stendur
hún kyr, svo snýr hún sér að móð-
ur sinni og táriu streyma niður
kinnar henni.
„Sé maðurinn minn dáinn. þá
ert það ]>ú —• þú, sem hefir drepið
hann. Þú, sem hefir neytt mig til
að vera í þessu landi og í þessu
húsi, sem eg aldrei hefði átt að
st'ga yfir þröskuldinn á — en nú
skal eg fara heim, heim til skrifta
og jarðarfara, 'ef engillinn þinn
hefir þá sagt satt — heim — burtu
ur þessu húsi sem sýgur lífið úr
okkur öllum“.
Með þessum orðum æðir Katrín
fram hjá móður sinni. í dyrunum
kastar hún hettunni yfir höfuð sér,
Þýtur út í gegnurn herbergi Bir-
gittu, gegnum forstofuna og út.
Nokkrúm augnablikum sí.ðar fer
Birgitta út á eftir henni.
önnur kona fer út uni leið. Það
er Peppina, síðasti skjólstæðingur
Birgittu, sem hún fann fyrir fáurn
mánuðum undir einni brúmii, með
kirtlaveikt brjóstbarn. Áður en
Birgitta er komin á stað, hefir hún
læðst á hælunum á Katrínu yfir
Campo dei Fiori og inn í eina hlið-
argötuna.
M 4T<i K-í 4T4 4TJ 4
4 4.T4 A.T4 4T-4 4T4 4T4 4T4 4T4 4T4 4
8B
æ
æ
GLEÐILEG JÓL!
Slippfélagið i Reykjavík.
íaffl
GLEÐILEG JÓL!
HÓTEL fíÓRG.
ÍIHKIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIfilllllflllllfillKIIBfllllllltllllIIBIÍIíllHdlllllllllIIIISjl!
GLEÐILEG JÓL!
Verslunin Reykjafoss.
l!ll!IiHHHI3HHHIHHHISIHHH!EHHHHHHIHHH!IHBHHHHHHHHHHH!!l
444ÍT4 4^4 4T4 4T4 4T«4 4T4 4
lCWAWlWflTW,
æ
gg GLEÐILEG JÓL!
æ
Nýja báðln.
GLEÐILEG JÓL!
Verslunin fírynja.
!IilllIIII!lll!IHli!IIIIIIIIIIIIII!IH!!IIHKIIIHIIIIIIII!HIKIBIII!IIIIE!HIIIIIH|i!
GLEÐILEGRA J ÓL A
' óskar öllum
Kolaverslun Sigurðar Ólafssonar.
IhihhhuhhhhhíhhihíhhhhhhhhhhhhihihhhhhhhhhhhI
GLEÐILEG JÓL!
Bræðurnir Ormsson
(Eiríkur Ormsson).
m
!':■♦„• ♦-•
GLEÐILEGRA JÓLA
og góðs og farsæls nýárs, óskum við öllum.
Strætisvagnar Reykjavíkur hf.
83
Birgitta er búin að ná clóttur
sinni, en lætur hana þó altaf vera
nokkur skref á undan sér. Katrín
gengur hratt og móðir hennar á
erfitt tneð að fylgjast með henni.
G L E fí 1 L E G J Ó L!
Tóbakseinkasala rikisins.
3