Morgunblaðið - 19.11.1964, Blaðsíða 3

[ Fimmfudagur 19. n<5v. 1964
MORGUNBLAÐIÐ
Ólafur Friðriksson kvaddur í Fossvog-skapelluimi. Sorgarslæð ur á fánum Sjómannafélagsins
og Dagsprúnar.
Bálför Ólafs Friðriks-
sonar var gerð í gær
BÁL.FÖR Ólafs Friðrikssonar,
fyrrum ritstjóra, var gerð frá
Fossvogskapellu kl. 10.30 í gær-
morgun. Sr. Þorsteinn Björnsson,
flutti líkræðuna, Fríkirkjuikóir-
inn söng og Sigurður ísólfsson
lék á orgel. Sjómannafélag
Reykjavíkur, Verkamannafélagið
Dagsbrún og Alþýðusamband ís-
lands heiðruðu minningu Ólafs
Friðrikssonar með því að sjá um
útförina, en hann var á sínum
Eskihlíð og Háa-
leitisbraut aðal-
brautir
I ÁICVEÐIÐ hefur verið að Eski-
I !hlíð og Háaleitisbraut verði aðal-
; brautir, þó með undantekningum
veigna annarra aðal'brauta. Lagði
umferðarnefnd til að Eskihlíð
verði aðalbraut með þeirri
undantekningu, að umferð um
Miklubraut hafi forgangsrétt
fyrir umferð um Eskihlíð og var
það samþykkt af borgarráði.
Einniig var samþykkt að Háa-
leitisbraut verði aðalbraut með
þeim undantekningum, að um-
ferð um Miklubraut og Kringlu-
mýrarbraut hafi forgangsrétt
gagnvart umferð um Háaleitis-
braut.
tíma einn aðalfrumkvöðull að
stofnun þessara félaga. Voru
fánar Sjómannfélagsins og Dags-
brúnar sveipaðir svörtum sorgar
slæðum í kapellunni.
Við setningu Alþýðusambands
þings, sem nú stendur yfir minnt
ist forseti Allþýðusambandsins,
Hanniibal Valdimarsson, Ólafs
Friðrikssonar, kvað með hónum
fcillinn í valinn einn höfuðbraut
ryðjanda verkalýðsbaráttu og
jafnaðarstefnu á íslandi. Hann
rakti störf Ólafs frá því hann
stofnaði fyrsta jafnaðarmanna-
féla-g á íslandi, kom síðan mikið
vi'ð sögu við stofnun Hásetafé-
lagsins, þ.e. Sjómannafélags
Reykjavikur, var-.i framboði fyr-
ir verkamenn til bæjarstjórnar-
kosninga í Reykjavík, vann að
stofnun Allþýðusambands íslands
stofnaði blaðið Dagsbrún og
helgaði sig máiefnum verkalýðs-
ins og sjómannastéttarinnar, varð
ritstjóri Alþýðuiblaðsins við stofn
un þess o.s.frv. Lauk Hannibal
máli sínu með þessum orðum:
„íslenzk verkalýðshreyfing, fag-
leg og pólitísk, þakkar hinum
látna leiðtoga æfistarfið, vakn-
ingu og vegsögn meðan heilsan
entist og það tel ég víst að minn
ing hans mun uppi meðan verka
lýðsbarátta er háð á íslandi“.
I minningargrein segir Emil
Jónsson ráðherra m.a. um Ólaf
Friðriksson látinn: „Til þess að
UM HÁDBG-I í gær var A-
stórviðri (12-13 vindstig) á
Stórhöfða. Yfirleitt var A-
hvassviðri og slydda sunnan
lands, en hæg SA-átt og snjó-
mugga fyrir norðan. Hiti var
alls staðar um eða yfir frost-
mark. Djúp lægð var suð-
vestur af Reykjanesi og hita-
skil fast við Suðurströndina.
Að baki þeim var hæg S-átt
og 10 st. hitL
Veðurspáin f gærkvöldi:
Suðvesturland og miðin til
Vestfjarða SA eða S stinnings
kaldi eða skúrir, gengur í vax
andi S-átt í kvöld. Vestfjarða-
mið: S-stormur, slydda eða
snjókoma. Nor'ðurland og mið
in, Norðaústurland: S-stinn-
ingskaldi, víðast úrkomulaust
Austfirðir miðin og Austur-
djúp: Allihvass eða hvass, SA
og slydda fyrst, síðar hægari
S og skúrir. Suðausturland og
miðin: S-stinningskaldi og
skúrir, gengur í vaxandi SV-
átt annað kvöld.
Horfur á föstudag: SA-átt og
rigning á Austur- og Suður-
landi, NA-hríðarveður á Vest
fjörðum.
kunna áð meta hann, þurfti að
sjá hann og heyxa á stórum
fjöldafundum. Þar naut hann sín
bezt, þegar hann með kynngi-
krafti og leiftrandi mælsku túlk
áði ákvarðanir sínar og hvatti á-
horfendur til dáða. Ég hygg að £á
ir ef nokkur hafi komizt í hálf-
kvisti við hann, enda var hann
dáður af fylgismönnum sínum,
Og hataðux af ýmsum andstæð-
ingum. Hann skeytti lítt um
eigin hag, málefnið var honum
allt. Hann var brautryðjandinn
sem hóf merkið. Það merki mun
standa þó máðurinn sé fallinn.“
llsili
ATHYGLISVERT er hve Tékkar
hafa náð góðum árangri í A-
riðli, en þar hafa þeir Cavalek
og Hort staðið sig mjög vel.
Úrslit í 7. umferð í A-riðli:
Rúmenía 1 — Ungverjaland 3
USA 3 — Spánn 1
Pólland 2% — Búlgaría 1 %
Kanada 2% — ísrael 114
USSR 2 — Júgóslavía 1
+ 1 bið
Argentína 2 — V-Þýzkaland 2
Tékkóslóvakía 314 — Hol-
land 14
C-riðill
Grikkland 4 — fran 0
Sviss 4 — Porto Rico 0
Monaco 2 — Tyrkland 2
Indland 214 — Mexico 114
Kólumbía 4 — írland 0
Finnland 3 — Frakkland 1
ísland 214 — Venezuela 114
Björn 14 — Tapaszto 14
Trausti 1 — Villaroel 0
Jónas 0 — Caro 1
Jón 1 — Hernades 0
STAKSTEI^AR
C-riðill
1. Sviss 2014
2. —3. Finnland
Kólumbía 20
4. ísland 19
5. Frakkland 15.
Hættir Hannibal,
sem forseti ASl?
í UPPHAFI þings Alþýðusam-
bands íslands lýsti Hannibal
Valdimai'sson því yfir, að hann
gæfi því aðeins kost á sér til
endurkjörs sem forseti sambands
ins, að ákveðnar tillögur stjórnar
ASÍ um fjármál samtakanna
næðu fram að ganga. Til að til-
lögur stjórnarinnar hljóti sam-
þyláki þarf a.m.k. tvo þriðju
hluta atkvæða. Á þinginu í gær
urðu miklar umræður um fjár-
mál sambandsins og þær tillögur
um lagabreytingar, sem stjórn
ASÍ beitir sér fyrir. Helztu for
ystumenn lýðræðissinna á þing
inu lýstu þvi yfir, að þeir hefðu
fullan vilja til að leysa vanda-
mál sambandsins á breiðum
grundvelli með einingu íslenzks
verkalýðs fyrir augum.
Fjöldi þingfulltrúa ASÍ var í
gærmorgun við útför Ólafs Frið-
rikssonar, sem um langt árabil
var einn helzti forystumaður ís-
lenzkrar verkalýðssamtaka.
Fundum Alþýðusambandsþings
var haldið áfram í gær. Afigreidd
voru kjörbréf þriggja nýrra full-
trúa. Kjörbréfanefnd þingsins
lagði til, að tveir fulltrúanna
nytu allra réttinda á þinginu
nema atkvæðisréttar. Þeir Sverr-
ir Hermannsson og Óskar Jóns-
son íögðu til, að fyrrnefndir tveir
fulltrúar fengju full réttindi á
þinginu, oig var tillaga þeirra
samþykkt með þorra atkvæða.
Eru því fulltrúar á þinginu orðn-
ir 370, og hafa ekki fleiri kjör-
bréf borizt.
Því næst var gengið til um-
ræðna. Hafði Eðvarð Sigurðsson
framsögu fyrir lagabreytinga
frumvarpi miðstjórnar A5Í og
skýrði það. Flestar breytinigarn-
ar eru einungis um orðalag, en
um nokkrrar urðu talsverðar
deilur, þar eð vikið er að skipu-
lagsmálum ASÍ og fjármálum.
Eggert G. Þorsteinsson tók til
máls og vakti athygli þingfull-
trúa á því, að nauðynlegt væri að
líta á tillöigur til lagabreytinga af
sem hæstum sjónarhóli. Ekki
væri unnt að gera út um starfs-
grundvöll næstu stjórnar ASÍ,
nema tillit væri tekið til þeirrar
þróunar, sem óhjákvæmilega
verður innan verkalýðssamtak-
anna á íslandi í næstu framtíð.
Því væri ráðlegast að ganga frá
þessum málum öllum í einni
heild.
Pétur Sigurðsson hafði fram-
sögu fyrir tillögum Sjómannafé-
lags Reykjavíkur um breytingar
á kjörtímabili stjórna einstakra
sambandsfélaga. Tók hann í sama
streng og Eggert G. Þorsteinsson,
að vandamál Alþýðusambandsins
yrðu aldrei leyst til fullnaðar
nema á fullum samstarfsgrund-
velli, þannig að allir stærstu hóp
ar innan launþegasamtakanna
ættu hlut að máli.
Eðvarð Sigurðsson taldi gagn-
rýni þá, sem fram kom á tillögur
stjómar ASÍ til lagabreytinga
ekki mikla um aðalatriði. Taldi
hann tillögu fulltrúa Sjómanna-
félags Reykjavíkur þess efnis, að
heimilt væri að kjósa stjórnir
verkalýðsfélaga á tveggja ára
fresti, eiga fullan rétt á sér. Um
fjármál ASÍ sagði hann, að minni
hluti yrði á hverjum tíma að
sætta sig við, að meiri hluti réði
öllum framgangi mála.
Jón H. Guðmundsson varaði
við því, að tillögur stjórnar ASÍ
gengju í þá átt, að færa vald frá
félögunum til stjórnar sambands
ins. Ræddi hann einnig nánar um
skipulagsmál sambandsins og
var mjög á sama máli og þeir
Eggert og Pétur.
Meðal þeirra, sem til máls tóku
síðar á fundinum, var Hannibal
Valdimarsson. Barðist hann af
mikilli hörku fyrir því, að þingið
samþykkti þær tillögur, sem
hann gerði að skilyrði fyrir því,
að hann yrði áfram forseti ASÍ.
Var Hannibal mjög stóryrtur í
lok ræðu sinnar.
Gert var hlé á fundum kl. 7
og hófust þeir aftur kl. 9 um
kvöldið.
Hlutfallskosning
til stjórnar ASÍ
Hannibal Valdimarsson, for-
seti Alþýðusambands íslands, lét
þess getið í setningarræðu sinni á
Alþýðusambandsþingi, að hann
teldi heppilegt að viðhafa hlut-
fallskosningu við kjör stjórnar
Alþýðusambands íslands. Vakti
yfirlýsing þessi að vonum mikla
athygli, því að Hannlbal Valdi-
marsson hefur áður ekki talið
sig hlynntan slíku fyrirkomu-
lagi, þótt aðrir hafi barizt fyrir
þvi. Forseti Alþýðusambands fs-
lands hafði raunar áður á opin-
berum vettvangi látið þess get-
ið, að hann teldi heppilegast fyr-
ir heildarsamtök verkalýðsins,
að þar yrði unnt að mynda „fag-
lega“ stjórn á breiðum grund-
velli, og út frá því sjónarmiði má
seigja, að þessi tillaga hans hafi
verið eðlileg. En fleiri vilja nú
láta til sín heyra.
Krónprins Einars '
Olgeirssonar
Magnús Kjartansson, ritstjóri
málgagns Sovétríkjanna á ís-
landi, sem að undanförnu hefur
dvalizt hjá sálufélögum sínum
í Kína, er nú kominn heim og
tekinn til við að rita í blað sitt.
Magnús er sá maður, sem Einar
Olgeirsson óskar helzt, að verði
eftirmaður sinn í kommúnista-
fkckknum, enda maður, sem
treystandi er til hvers þess, er
ætlazt er til af rétttrúuðum
kommúnistum. Hann og forystu-
menn kommúnristaflokksins
telja sýnileiga, að þessi tillaga
forseta Alþýðusambands fslands
um hlutfallskosningu til stjóm-
ar ASÍ sé hin háskalegasta, og
er ritstjórnargrein Sovétmál-
gagnsins í gær varið ti' að leitast
við að hrekja það, að hlutfalls-
kosning sé hið heppilegasta
fyrirkomulag í ASÍ. l ar segir
t.d.:
„En þá þurfa hin stéttar-
legu viðhorf að vera í fyrirrúmi,
þegar fjallað er um málefni sam-
takanna og baráttu þeirra ,i Al-
þýðusambandsþingi og kjöri.n ný
stjórn, sú samstaða um málei'nin,
sem aukizt hefur á hvað ánægju-
legastan hátt að undanfönvu.
Hins veigar myndu til dænn's
hlutfallskosningar til stjómar'
Alþýðusambands íslands þjóna
þveröfugum tilgangi; þær myndu
enn á ný gera verkalýðsamtökin
að taflborði stjómmálaflokk-
anna, gera deilur þeirra og dæg-
urmál yfirsterkari vandamálum
verkalýðssamtakanna sjálfra".
Rennur Hannibal?
Að undanförnu hafa menn þeir*
sem kalla sig Alþýðubandalags-
menn, en venjulega era Þ*
nefndir Hannibalistar, haft um
það mörg og stór orð, að Moskvu-
kommúnistar væm óalandi og
óferjandi og ekki farið dult með
það, að til átaka mundi draga,
þar sem þeir mundu standa við
fyrirheitin um það að koma heil-
brigðri skipan á Alþýðubandalag
ið. Fyrirfram var að sjálfsögðu
vitað, að Moskvukommúnistar
mundu verða á móti hlutfalls-
kosningu til stjórnar Alþýðu-
sambands íslands, en Hannibal
Valdimarsson setti engu að síður
fram skoðanir sinar um nauð-
syn hlutf allsk osninga. Virðist
hann því í upphafi Alþýðusam-
bandsþings hafa ætlað að standa
við stefnu sína og samherja
sinna. En nú hefur málgagn
Sovétríkjanna lagt hann á kné
sér og menn bíða spenntir eftir
því að heyra, hvað verður næsta
bljóðið, sem frá honum berst.