Morgunblaðið - 15.04.1965, Blaðsíða 24

!
24
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 15. apríl 1965
UNIKGRAD, NAZARET
EBA DRÆFI ISIANDS
Frásögn Péturs Sigurðssonar, alþingismanns
— EFTIRMINNTLBGASTI
staðurinn?
— Þetta er ek'ki auðveld
spuming. Allra sízt, ef hún er
lögð fyilir menn, sem verið
hafa á flækingi heimsálfa og
hafa á milli um árabil.
— Ég hef komið í fjórar
heimsálfur, og strandlengju
Evrópu hef ég þrætt austur,
vestur, suður og norður frá
Eyjahafi til Barentshafs. Hefði
ég verið spurður um eftirminni
legasta atburðinn, gæti ég hafa
sagt einhverja sígilda sjóara-
sögu í Sveinbjarnar Egilssonar
stíl, t.d. frá Casbah í Algier, en
eitt sinn, er ég var þar með fé-
lögum mínum, var ráðizt á okk-
ur og sumir stungnir og skorn-
ir. Svipaðar sögur gæti ég sagt
frá ámóta stöðum og Casbah,
bæði við Miðjarðarhaf og víð-
ar.
— Fallegir staðir? Auðvitað
hef ég komið á marga slíka.
Fyrst ég minnist á fallega staði,
langar mig til þess að geta þeirr
ar skoðunar minnar, að íslend-
ingar, sem utan fara, leita oft
langt yfir skammt í leit að nátt-
úrufegutð. Þau lönd, sem mér
finnst bera af í þessum efnum,
eru Noragur, Svíþjóð, Skotland
og írland, en við þetta er þó
nokkru að bæta, eins og ég mun
koma að síðar.
— Söfn og kirkjur? Já, lík-
lega veizt þú, blaðaihaðurinn,
manna bezt um þá almennu
skoðun, að sjómenn í erlendri
höfn hafi annað við frítíma
sinn að gera en skoða söfn og
kirkjur, og að „messuhald"
þeirra í hafnarborgum ytra er
máske frábrugðið messuhaldi
venjulegs góðborgara. Vita-
skuld skoðum við slíkt, ef um
eitthvað sérstakt er að ræða,
eins og til að mynda í Lenín-
(grad.
Þegar siglingar íslenzkra
skipa hófust þangað aftur, upp
úr árinu 1950, að mig minnir,
var ofskipulagið slíkt á flutn-
ingum farmsins að og frá skipi,
að í borg þessari stöðvuðust
skip iðulega í sjö til fjórtán
daga. Sama gilti raunar um
þau lönd, sem Rússar lögðu und
ir sig í styrjaldarlok, eins oig
Eystrasaltslönd, Pólland og
Austur-Þýzkaland.
— Víðast hvar í sovézkum
hafnarborgum má finna sam-
bærilega þjónustu við erlenda
sjómenn og gerist í vestrænum
höfnum. Sá er þó munur á, að
vestan tjalds er það kirkjan
1 samvinnu við útgerðarfélög og
áhugamenn, eða öfugt, sem
halda þessari starfsemi uppi, en
austur í Sovét stendur ríkis-
stofnun að baki. Finnst íslenzk-
um sjómönnum starfsemi stofn-
unar þessarar bera sterkan
keim af áróðurstækni þeirri,
sem rekin er um víða veröld
fyrir ágæti kommúnismans.
— Svo vel vill þó til, að áróð-
ur kommúnistá missir algerlega
marks hjá Norðurlandabúum,
einkum meðal sjómanna. í eyr-
um þeirra hljómar lofsönigur
þeirra kaldlhæðnislega og jafn-
vel hlægilega.
— f þeirri merkilegu borg,
Leníngrad eða Petersburg, var
okkur íslenzkum sjómönnum
einu sinni boðið upp á ökuferð-
ir í fylgd leiðsögukonu. Dag
eftir dag var farið með okk-
ur á mismerkileg söfn. Margir
s'kipsfélagar mínir sáu fyrir sér
„söfn“ í langan tíma á eftir, og
suma dreymdi söfn. • Voru
draumfarir þeirra misgóðar.
Vera má, að Leníngrad-atvinnu
kommar hafi viljað láta okkur
„meðtaka þægileg áhrif“ í
fyrstu heimsókn okkar. Vissu-
lega þótti mér fróðlegt og gam-
an að skoða þessi söfn, enda
fátt annað hægt að gera í borg-
inni, en þagar menn báru sam-
an bækur sínar eftir á, var það
samdóma álit allra manna, að
allt, sem fengur hefði verið í að
sjá, byggingar, listaverk og ann
að, væri frá tímum keisaranna.
— Nei, þótt Leníngrad standi
mér að mörgu leyti í minni, þá
er hvorki hún né landið, sem
hún stendur á, mér eftirminni-
legast. Eftirminnileigasta land,
sem ég hef kynnzt, er Landið
helga. Tvennt kemur aðal-
lega til: Ég kom þangað
öðru hvoru um þriggja ára
skeið og átti þess kost að kynn-
ast landinu af raun og ferðast
um það fram oig aftur, (enda er
landið ekki stórt), og svo hitt,
að saga lands og þjóðar hefur
ævinlega heillað mig og er mér
kunnug. Vera má, að mér hafi
stundum verið álíka innan-
brjósts og erlendum aðdáenda
íslendingasagna, þegar þeir eru
staddir á söguslóðum hér heima.
— Einn staður? Já og nei. Ég
get auðvitað sagt þér frá Jerú-
salem eingöngu, en landið allt
er einn sögustaður. Hólar og
hæðir, ár og vötn, þorp og borg-
ir: allt rifjar þetta upp fyrir
manni söguna. Sögu þessarar
fsrael eru mér minnisstæðir öðr
um framar, ef til vill meðal
annars vegna þess, hvernig til
fyrstu ferðar minnar þangað
var stofnað. í því sambandi vil
ég eindregið vara þá íslendinga
við, sem miklum hita eru óvan-
ir, að vera þar á ferð um um há
sumarið. Þá geta verið þar gíf-
urlegir hitar, en vorin og haust-
in eru dásamleg.
— Að þessu sinni vorum við
í Haífa að sumarlagi, og dag-
inn fyrir ferðina vorum við há-
setarnir að vinna í 53ja stiga
hita miðað við Celcius-igráðu-
stiga. Við vorum því fttjót>-
ir að segja já, skipsfélagarnir,
þegar ungur norskur maður,
sem vann við sjómannakirkju í
Haífa, bauð okkur að slást í hóp
inn með dönskum og norskum
skipshöfnum, s©m þarna voru.
— Við urðum sextán saman
íslendingar, og grun hef ég um
það, að hitinn við vinnuna á-
samt voninni um að komast í
bað í fersku vatni hafi verið
fró'ðleiksfýsinni yfirsterkari
hjá allflestum.
Allir fengu fyrirmæli um
Moska í Tíberías og utsýni suður yíír Genesaretvatn
dugmiklu en oft tortryggðu þjóð
ar allt frá grárri forneskju f-ram
á vora lífdaga.
— Nazaret og Genesaretvatn
held ég að verði mér minnis-
stæðust frá Landinu helga.
— Segja þér af hverju? Jú,
það er sjálfsagt, en grun hef
ég um það, að lesendur Morgun
blaðsins hafi takmarkaða
ánægju af slíkri frásögn, því að
svo margir íslendingar hafa
ferðazt þar um á síðari árum og
skrifað og rætt um þær ferðir
sínar.
að hafa nesti með sér auk bað-
fata, og átti að búa þanniig um
nestið, að maurar og aðrar pödd
ur hefðu þar þröngar inngöngu-
dyr, enda var mesti mýgrútur
þarna af svoleiðis viðurstyggð.
— Við fórum í bifreið frá
Haífa, og á ég enn glöiggar end-
urminningar í huigskoti mínu
um dönsk hjón, sem þarna sátu
með dóttur sinni, því að þau
minntu mig svo átakanlega —
öll þrjú, faðir, móðir og dóttir
— á józkan aligrís í dezember-
mánuði.
En þessir tveir staðir í — Norski leiðsögumaðurinn
Pétur Sigurðsson
hafði átt heima í fsraelsríki I
nokkur ár. Þekkti hann landið
eins og fingurna á sér og skýrði
fyrir ökkur ágæta vel sögu
staða, sem getið hafa sér frægð
í Gamla og Nýja Testamentinu
og í ísrael hinu nýja.
— Bíllinn sem við vorum I
var stór og góður, og bílstjór-
inn kunni sannarlega að nota
hanm, því að hann ók eins og
Belsebub sjálfur væri á hælum
honum.
— Þegar ekið er um Haifu-
borg, sést bezt, hve stór hún er.
Þá bjuggu þarna tæplega tvö
hundruð þúsund íbúar. Þetta er
nýtízkuleg hafnarbong og raun-
verulegur lykill að Palestínu.
— Borgin er byggð í hlíðum
Karmelfjalls á ljómandi falleg-
um stað, en erfið er hún feitum
og fótgangandi.
— í Haífa er geysistór olíu-
höfn, og þangað liggja olíu-
leiðslur frá írak, en fyrir
þær hefur verið skrúfað um
árabil vegna ófriðar Araba og
Gyðinga, þótt vopnahlé eigi að
heita að sinni.
— Sagt er, að Haífa sé hlið að
hinni miklu hálendissléttu, sem
kölluð er því hrikalega nafni,
Harmageddon. Biblían segir, að
á þeirri sléttu muni konungar
jarðar heyja síðustu styrjöld
sína á hinum mikla degi Guðs.
í biblíunni er slétta þessi einnig
kölluð Emek eða Esdraelons-
sléttan. Til skamms tíma var
hún auðn ein og sandar, en nú
er hún þaulræktuð víða og þétt
setin samyrkjubúum Gyðiniga.
— Þegar ég var þarna á ferð
í þetta skipti, voru þar nýrisnar
miklar bílaverksmiðjur. Þar
voru smíðaðir amerískir bílar
’fyrir Evrópumarkað. Stóðu
mörg hundruð bifreiðar tilbún-
ar evrópskum kaupendum til af
hendingar og Gyðingum í ísra-