Morgunblaðið - 12.06.1965, Side 1
32 sitiur
92. árgangur.
130. tbl. — Laugardagur 12. júní 1965
Prentsmiðja Morgunblaðsim.
„EVA var afskap-
lega skemmtileg,,
Frá blaðamarmafundi
geimfaranna í Housion
Houston, Texas, 11. júní, AP.
GEIMFARARNIR bandarísku,
James McDivitt og Edward
White héldu fund með frétta-
mönnum í Houston í dag og
sýndu myndir úr geimferð-
inni með Gemini IV. McDivitt
sagði að í Gemini væri hægt
að ferðast um geiminn a.m.k.
i James McDvitt og Edwardl
White taka brosandi kveðjut
' McCormick sjóliðsforingja/
(sem ekki séít á myndinni)'
I er þeir koma um borð í fiug-l
vélamóðurskipið „Wasp“ eftiri
velheppnaða lendingu Gem-j
I ini IV. á hafinu.
Wilhelm Svío-
prins lótinn
Stokkhólmi, 11. júní, NTB.
W1EHEL.M Svíaprins, bróðir
Gústafs Adolfs, konungs, er lézt
á hvítasuniku, var til moldar bor-
inn í dag.
Ekki voru þar aðrir viðstaddir
en sænska konungsfjölskyldan
Framhald á bls. 25.
Skæruliöar hörfa frá Dong Xoai
Búizt við hörðum bardögum næstu tvo mánuði
Saigon, 11. júní. — AP-NTB.
í DAG hörfuðu skæruliðar Viet
Cong frá bænum Dong Xoai,
sem þeir höfðu haft á valdi sínu
í rúman sólarhring og skildu
eftir sig mörg hundruð fallinna
og hús í rústum, en fallnir skæru
liðar vörðuðu veginn, sem Viet
Cong hörfuðu eftir til skógar.
— Flugvélar og hermenn Suð-
ur-Vietnam-stjórnar og Banda-
ríkjanna reka flóttann og hafa
gert mikinn usla í liði Viet
Cong. Talið er að í bardögunum
„Ég held ekki fólkið
þoli þetta öllu lengur”
segir Juanita Castro um
stjórn bróður síns á Kúbu
Washington, 11. júní. AP.
JUANITA Castro, systir
Fidels forsætisráðherra Kúbu,
sem fór úr landi fyrir ári og
til Bandaríkjanna, segir oft
hafa komið til óeirða á eynni
siðan, og uppþota gegn stjórn
inni, en tekið hafi verið fyrir
allar fréttir um slíkt. Juanita
kvað ýmsa háttsetta menn
vinna að því að steypa
Castro af stóli og ættu siunir
þeirra sæti í stjórninni .
Juanita kom fyrir óame-
risku nefndina í dag og
skýrði fró byltingunni á
Kúbu og því hversu bróðir
hennar brauzt til valda, með
stuðningi vina sinna og
vandamanna, þar á meðal
sjálfrar hennar; og frá því
hversu henni hefði síðar þótt
málstaður byltingarinnar
setja ofan er Fidel var orð-
inn fastur í sessi. „Mikill
meirihluti kúbönsku þjóðar-
inmar esr á móti stjórn
Castros", sagði Juanita, „ég
held að menn muni ekki þola
öllu lengur þessa martröð
ógnarstjórnar, sem þeir hafa
nú átt við að búa í fifnm ár“.
Einnig sagði Juanita ýmsa
háttsetta Kúbani undirbúa
samsæri gegn stjórninni og
vera um kyrrt á eynni til
þess eins að vinda að því
bráðan bug.
Er Juanita kom fyrir nefnd
ina flutti hún henni yfirlýs-
ingu, þar sem sagði í upp-
hafi, að kommúnistar hygðu
á yfirráð yfir gjörvöllum
Vesturheimi, syðri og nyrðri,
og teldu sér vísa bandamenn
í hópi frjálslyndra manna og
ístöðulítilla og friðarsinna.
Juanita hvatti til öflugrar
andstöðu gegn kommúnistum
og sagði að þeir sem fylgdu
dæmi strútsins, þeir sem
hræddust þó eða héldu að
öllu væri óhætt meðan ekki
væri andæft starfsemi fá-
mennra kommúnistaflokka í
löndum þeirra, færu villir
vegar og myndu verða komm
únismanum að bróð fyrr eða
síðar.
um Dong Xoai í gær hafi fallið
300 manns og allt að helmingi
fleiri hafi fallið af skæruliðum
í árásinni í dag ,en mannfall
stjórnarliða hafi einnig verið
töluvert.
Heiroenn S-Vietnam-stjórnar
unnu Dong Xoai með skyndi-
Óhlaupi og var liðið flutt til
bæjarins með þyrlum, og sett
niður örskammt undan fram-
línu norðanmanna. Sögðu banda
rískir hermálaráðunautar að á-
hlaupið stríddi gegn öllum regl-
um um hernaðaraðgerðir, en hafi
gefið mjög góða raun. Þrjátíu
og þrír féllu af sunnanmönnum
í áhlaupinu og 15 særðust. Um
300 manna lið fór landveg til
Dong Xoai en komust fæstir á
leiðarenda, því Viet Cong skæru
liðar gerðu þeim fyrirsát og
sluppu fáir þaðan.
f orrustunni við Dong Xoai
hafa Bandaríkjamenn misst
fleiri menn en nokkru sinni áð-
ur síðan stríðið hófst í Vietnam,
eða tvo tugi manna, eftir því
sem næst verður komizt. Þá
týndu átta bandarískir hermenn
lífi er flugvél af gerðinni C-123
hrapaði til jarðar skammt frá
Pleiku.
Ástralskir hermenn, sem
komu til Vietnam fyrir viku,
fengu boð um að vera við öllu
búnir í gærkvöldi ,er fregnir
bárust af miklum liðssafnaði
Viet Cong nálægt herstöðinni í
Bien Hoa, en ekki hefur frétzt
af átökum þar enn sem komið
er.
Johnson forseti hefur kallað
Öryggisráðið til fundar til að
ræða ástand og horfur í Viet-
nam og mun sendiherra Banda-
ríkjanna í Saigon Maxwell
Taylor, sem kom til Washing-
ton á mánudag ,flytja þar
skýrslu sína. í kjölfar fyrri heim
sókna Taylors hafa yfirleitt
siglt yfirlýsingar um auknar
hernaðaraðgerðir Bandaríkja-
manna í landinu og nú hefur
það m.a. verið kunngert, að her
mönnum Bandaríkjastjórnar sé
heimil þátttaka í bardögum í S-
Vietnam. Stefna Bandaríikja-
stjórnar í S-Vietnam hefur sætt
mikilli gagnrýni undanfarið og
hafa stórblöð vestra skorað á
forsetann að skýra þjóðinni og
þinginu rétt og satt frá því hvað
hún hyggist fyrir í SA-Asíu.
Blaðamenn náðu tali af Max-
well Taylor rétt sem snöggvast
áður en hann hélt á fund Ör-
yggisráðsins og spurðu margs.
Taylor sagði að búazt mætti við
hörðum bardögum eystra næstu
tvo mánuði og sagði að fram-
sókn skæruliðanna, sem hófst
um leið og regntíminn í land-
inu, væri áköf, en Bandaríkja-
menn yrðu að sjá til þess að
hún yrði stöðvuð. Taylor kvað
loftárásir Bandaríkjamanna í
N-Vietnam hafi nóð tilætluðum
árangri.
f gær staðfestu almennir fund-
ir í Félagi ísl. iðnrekenda og
Iðju, félagi verksmiðjufólks í
Reykjavík, samkomulag það,
sem undirritað var af fulltrúum
þessara aðila að morgni fimmtu
dags sl.
Helztu atriði samkomulagsins
eru þessi:
• Vinnuvikan verður 45 stund-
ir, en var áður 48 stundir,
styttist því um 3 stundir.
• Grunnkaup hækkar um 4%.
• Samningurinn gildir til eins
árs.
Samkomiulagið var staðfest á
almennum fundi í Iðju, sem
hófst kl. 18:00 í samkomuhúsinu
Iðnó og á fundd Félags isl. iðn-
rekenda í fundiarsal fönaðarr-
bankans. Aðrir aðilar að þessu
samkomulagi eru Iðja í Hafnar-
firði og á Akureyri.
Auk þeirra megimbreytmga á
samningunum, sem getið er hér
að framan voru gerðar ýmsar
aðrar breytingar á samningun-
um, svo sem að tekin skuli upp
sérsitök slysatrygginig á starfs-
fólki, ókeypds vinniufaitnaður við
fjóra daga og White sagði að
engin vandkvæði væru á því
að menn færu í gönguferðir
út úr geimfarinu, þeir þyrftu
bara meira eldsneyti, svo þeir
gætu farið lengra burt frá
því og leikið lausum hala
lengur.
Um sjálfan sig sagði White
og brosti við, að sér hefði þótt
Eva (Extra Vehicular Acti-
vity, þ.e. gömguferðin unh
himingeiminn) afskaplega
skemmtileg og sig hefði hreint
ekki langáð inn í geimfarið
aftur. Hann sagðist hafa orð-
ið undrandi á því, hversu ljós-
lega hann hefði séð ýmis
kennileiti á jörðu niðri —
miklu betur en úr flugvél 4
40.000 feta hæð (Gordon Coop
er sagði eitthvað á þá leið
líka eftir geimferð sína fyrir
tveimur árum) — t.d. flug-
brauitiir, stöðuvötn þó lítil
væru, jafnvel kjölfaír skipa á
sjónum.
McDivitt lét illa af rafeinda
heila geimfarsins, sem hamn
Framhald á bls. 25.
Svarti
dauði í
Kongó
Leopoldville, Kongó,
11. júní, AP.
500 MANNS hafa farizt úr bólu-
sótt og svarta dauða í Norð-
Austur-Kongó, að því er skýrt
var frá í Leopoldville í dag. Far
sóttir þessar og taugaveiki að
auki hafa verið landlægar í
fjallahéraðinu Bunia og hafa yfir
leitt kostað um 300 mannslíf ár- *
lega. í Bunia er einna þétt-býl-
ast í Kongó og þar búa 850.000
manns — en þar er enginn lækn-
ir.
Iðja staðfesti samningana
45 stunda vinnuvika 4% grunnkaupshækkun
óihreinleg störf o.fl.
Mbl. sneri sér í gærkvöldi til
Gúðjóns Sigurðssonair, formanms dt-
Iðju og Gumnars J. Friðriksson-
ar, fornianns FÍI. o,g leitaði á-
li'ts þeirra á þessum samnimgum.
Guðjón Sigurðsson, formaður
Iðju sagði:
Við höfum ekki viljað spemna
þetta of hábt upp sökum þess að
hætta vætri á, að miklair hækk-
amir færu úf í veiðiagið og
Framhald á bls. 25.