Morgunblaðið - 20.06.1965, Blaðsíða 11

Sunnudagur 20. J'öní 1965
MORGUNBLADIÐ
11
ingar eru svo miklu rólegri.
Annars leizt mér satt að segja
tæpast á blikuna, þegar ég
kom hingað: þetta var rétt
fyrir jól og veðrið eins leið-
inlegt og það frekast getur
orðið. Verst þótti mér þó að
geta ekki talað við fólkið í
kringum mig. íslenzkan er
eannarlega ekki auðlærð.
Samt tókst mér að læra að
þekkja hljóðin smátt og
smátt. — Já, þannig var þetta
nú fyrst í stað, — en ég átti
eftir að kynnast landi og þjóð
betur. Nú vildi ég hvergi
annars staðar eiga heima en
á íslandi.
— En hefur ekki hvarflað
að þér að skreppa í heimsókn
til Ungverjalands?
Hún hugsar sig um og segir
•vo:
— Jú, mig langar til að
fara, þegar Stúdentamótið
verður haldið 1972. Mig lang
ar til að hitta gömlu skðlafé-
laganna. . . .
— Ja, það er eins gott að
vita það með fyrirvara, segir
Gunnar.
☆
r Að Holtsgötu" 9 býr Jónas
Jónasson. Áður en Jónas fékk
íslenzkan ríkisborgararétt 30.
epríl 1963 hét hann JanOs
Klimids. Jónas er kvæntur
Elísabetu Alexandersdóttur,
—■ faðir hennar heitir Sandor,
tem er hið sama og íslenzka
tiafnið Alexander. Þegar við
heimsóttum Jónas var kona
hans fjarstödd. Hún hafði
brugðið sér í stutta heimsókn
til Ungverjalands til þess að
heilsa upp á ættingja og vini.
sem hér hafa komið sér fyrir.
Jónas gerir góðlátlegt grín
að hinu íslenzka nafni sínu og
bendir okkur á, að í Ungverja
landi sé aðeins til einn Jónas.
— Hann er í dýragarðinum
í Búdapest. Það er stór flóð-
hestur!
Þegar Jónas kom hingað til
lands, starfaði hann fyrst um
sinn að Álafossi. í Keflavík
starfaði hann í sex ár og að
Múlalundi í 9 mánuði. Síðan
réðst hann til Rörsteypunnar
h.f. í Kópavogi. Hann lætur
sérstaklega vel af starfi sínu
iþar, fólkinu í kringum hann
og hann getur sérstaklega
Hilmars Guðjónssonar, verk-
stjóra, sem hann segir, að hafi
reynst sér sérstaklega vel.
Kona Jónasar, Elísabet, er
lærð hjúkrunarkona og starf-
ar á röntgendeild Landakots-
spítala.
Við höfum orð á ágætri
íslenzkukunnáttu Jónasar og
spyrjum, hvort hann hafi not
ið tilsagnar.
— Þegar ég var í Keflavík,
var þar Henrik Thorlacius.
Hann kenndi Bandaríkjamönn
um íslenzku og ég fékk að
vera með. Annars finnst mér
bróðir minn tala miklu betri
íslenzku. Líklega er það vegna
þess, að hann er kvæntur ís-
lenzkri stúlku.
— En móðir ykkar?
— Hún kann ekki beint mik
ið í íslenzku, segir Jónas og
brosir við. — Ungverjum geng
ur yfirleitt illa að tileinka
sér framburð íslenzkrar
tungu. Og svo er það þessi
ruglingur með karlkyn og
kvenkyn. 1 ungversku er þetta
ósköp auðvelt: Það er bara
eitt kyn. Hvað mig sjálfan
snertir er ég ákaflega hepp-
inn að vera innan um fólk
í vinnunni, sem leiðréttir mál
villur hjá mér og bendir mér
í vinsemd á, hvað er rétt og
hvað ekki.
Eva og Gunnar Inglbergsson. — Iiún borðar íslenzkan mat
hann ungverskan!
Fyrir þremur árum eignuð-
ust þau fallegt heimili á kyrr-
látum stað í Vesturbænum.
J>að má raunar furðulegt kall-
«st, hve þau hafa komið sér
vel fyrir á svo skömmum
tíma. Það kemur í ljós, að
Jónas átti aðeins 11 þúsund
krónur, þegar hann keypti
íbúðina, en hann segir að það
hafi ekki verið svo erfitt, því
*ð hann hafi notið stuðnings
og velvildar margra aðila.
— Lárus bróðir minn, lán-
aði mér 20 þúsund, 30 þúsund
fékk ég í banka og þannig
kom þetta allt smám saman.
Ibúð Jónasar ber vott um,
»ð hér fer dugandi fólk. Margt
innanstokksmuna hefur hann
•jálfur smíðað — og hlýtur
það að vekja nokkra furðu,
þar sem Jónas er lamaður á
annarri hendi. En við verðum
þess brátt vísari, að Jónas hef
ur ekki látið þar við sitja.
Hann hefur einnig verið mikl
hjálparhella löndum sínum,
— Hafðir þú lesið þér til
um ísland, áður en þá komst
'hingað?
— Einn af kennurum mín-
um í verzlunarskólanum, sef
ég stundaði nám við, hafði
komið til fslands og ferðazt
þar um. Hann sagði okkur
margt skemmtilegt um landið.
Annars vorum við upphaflega
á leiðinni til Kanada, þegar
við yfirgáfum Ungverjaland.
Þegar við stöldruðum við á
ferðalaginu, gafst okkur kost-
ur á að fara til íslands — og
ég hef ekki séð eftir því. Hér
er dásamlegt að búa, og ég
hef alltaf kunnað vel við mig
hér, frá því ég kom hingað
fyrst. Ég held að allflestir,
sem hingað komu, hafi sömu
sögu að segja. Tvær ungversk
ar fjölskyldur, sem dvöldu hér
í þrjú eða fjögur ár, tóku upp
á því að fara til Ástralíu —
en nú vilja þau ólm koma
hingað aftur. Lífskjörin eru
ekki eins góð þar, segja þau.
Lárus Jónasson og Affalheiður Erla Jónsdóttir. Áður en þau
giftu sig, starfaði hann viff útkeyrslu hjá Mjólkursamsöl-
unni. Hún var afgreiðslustúlka í mjólkurbúð. . . .
Þau skrifa okkur oft hingað
til íslands og eru staðráðin
í að koma — en það kostar
mikla peninga.
— Það eina, sem • ég hef
ekki fyllilega getað sætt mig
við, er þetta bjarta sumar.
Ég hef alltaf átt erfitt með
að sofna í birtunni — Og ég
er með þeim ósköpum fæddur,
að vakni ég um nætur, get
ég ekki sofnað aftur. Þetta
kom sér dálítið illa, þegar ég
lá um tíma á sjúkrahúsi. Þá
var ég nýkominn hingað og
kunni ekki stakt orð í ís-
lenzku og gat ómögulega gert
hjúkrunarkonunni grein fyrir
því, að ég vildi hafa algert
myrkur á nóttunni. Hún var
vön að slökkva ljósið fyrir
Ofan rúmið hjá mér og fara
svo. En þá voru enn þrjú ljós
hjá öðrum í stofnunni. Þegar
ég svo kallaði á hana aftur,
kom hún einfaldlega með
sprautuna með sér!
Jónas er fæddur og uppal-
inn í Búdapest, og þegar talið
berst að heimahögunum, segir
’hann okkur, að það sé falleg-
asta borg Evrópu.
— Búdapest hefur tvisvar
sinnum verið grátt leikin, seg
ir Jónas. Fyrst af völdum
Rússa og síðar í byltingunni.
í stríðinu var ©5% borgarinn
ar eyðilögð. Nú er að mestu
leyti búið að græða sárin og
borgin er aftur orðin falleg.
Faðir Jónasar býr enn í
Búdapest, bílstjóri að atvinnu
Hann ætlar að koma til ís-
lands, áður en langt um líður.
Þegar við spyrjum Jónas,
hvort Ungverjarnir, sem bú-
settir eru hérlendis, haldi hóp
inn, segir hann, að það sé
nokkuð erfitt.
— Flestir eru að vísu bú-
settir í Reykjavík, en einnig
hafa nokkrir komið sér fyrir
í Vestmannaeyjum, Húsavík,
Akranesi og Vatnsleysuströnd.
Þegar við höfum þakkað
Jónasi fyrir samtalið og sýn-
um á okkur fararsnið, setur
hann hljómplötu á plötuspil-
arann sinn. Það er Beniamino
Gigli.
— Þú hefur góðan tónlistar
smekk, Jónas, segjum við.
— Já, segir hann brosandL
Eins og allir Ungverjarl
Lárus Jónasson — effa Lajos
Klimids — var 15 ára gamall,
þegar hann kom hingað ttl
lands með móður sinni og
Jónasi bróður sínum. Nú hef-
ur hann komið sér vel fyrir:
Hann á íbúð að Hvassaleiti 6
og býr þar með konu sinni,
Aðalheiði Erlu Jónsdóttur.
Þau eiga tvö börn: Lárus Jón,
sem er ársgamall og Maríu
Sigurbjört, en hún er tveggja
ára.
Það liggur vel á Lárusi
þessa dagana, því að hann hef
ur fengið það starf, sem hann
hefur lengi haft augastað á.
Hann er orðinn strætisvagns-
stjóri og ekur Álfheimavagn-
inum. Hann sagði okkur bros-
andi, að hann hefði verið að
æfa sig á vögnunum daginn
áður, og allt hefði gengið eins
og í sögu.
Áður starfaði Lárus í út-
keyrslu hjá Mjólkursamsöl-
unni, — en Aðalheiður Erla
var afgreiðslustúlka í mjólkur
búð. Við vorum fljótir að sjá
samhengið í þessu og þar á
ofan bættist, að þau voru eitt
hvað svo íbyggin á svipinn,
þegar þessi mál bar á góma.
Við flýtum okkur að fara út
í aðra sálma og spyrjum
Lárus:
— Ef þú værir í Ungverja-
landi, væru þá líkindi á þvi,
að þú gætir eignast þar íbúð
svo unguf?
— Nei, alls ekki, segir hann.
Ungt fólk getur ekki eignast
íbúð þar. Þú verður að borga
svo stórar fjárhæðir á borðið.
Þegar ég var í Ungverjalandi,
vann ég verkamannavinnu í
skipasmíðastöð. Mánaðarlaun-
in voru níu hundruð krónur,
— frá klukkan 7 á morgnana
til 3 á daginn. Við fengum
hálftíma matarhlé, en enga
kaffitíma. Það var meira að
segja hafði sérstakur maður
til þess að reka á eftir. Já, það
voru talsverð viðbrigði að
koma hingað og fá 4.200 kr.
á mánuði, en það voru launin
mín hjá Samsölunni, fyrst þeg
ar ég byrjaði að vinna þar.
Ég keypti íbúðina hérna alveg
tilbúna. En ég játa það, að
það er gott að eiga góða
tengdaforeldra! Og nú lítur
hann brosandi til konu sinnar.
Við spyrjum frúina, hvemig
gangi með matseldina handa
eig inmianninum; hveirnig hon-
um falli íslenzki maturinn.
aaik þeas hafi hann kennit
henni að matbúa ýmsa ung-
verska rétti.
— Við sjáum svo til aildrei
fisk í Ungverjalandi, segir
Lárus. Og það var oft erfitt
a'ð fá kjöit. Ef við vildium fá
kjöt á sunnudögum, þurftum
við að vakna kl. fimim á morgn
ana. Þá stóðum við í röð, stund
um fram u-nddir hódegi. Það
var líka alit skammtað.
— Hufið þið ferðazt mikið
um landið?
— Já, og það finnst mér
alveg stórkostlegit, segir Lár-
us. Við fórum víða um, áður
en börnin fæddust, en nú er
ekkd eins gott tækifæri til
þess. Svo á ég heldur ekki bíl
lengur. Ég átti jepi>a, en hanm
var alltaf í lamasessi. Það
var rússajeppi!
Við spyrjum Lárus að lok-
um, hvort hanm fái alda-ei
heimþrá.
— Aldirei, segir hamn. Ég
var líka svo lítill, þegar ég
kom til íslands. Mér finnst ég
vera orðinn íslendingur núna.
— a —
Jónas Jónsson og Elísabct A1 exandersdóttir. — í Ungverja-
landi er aðeins til einn Jónas.IIann er í dýragarðinum í Búda-
pest. Þaff er stór flóðhestur!