Morgunblaðið - 11.11.1965, Blaðsíða 6
6
MORCU N BLAÐIÐ Fimmludagur 11. nóv. 1965
Yngristúdentar—
yngri kandidatar
Frá háskólafundinum í fyrrakvöld
STÚDENTARÁÐ Háskóla Is-
lands gekkst fyrir fjölmennum
fundi um málefni Háskólans s.L
þriðjudagskvöld. Var hátíðasal-
urinn troðfullur og stóð fund-
urinn til miðnættis'. Frummæl-
endur voru Gylfi Þ. Gíslason,
menntamálaráðherra próf. Ólaf-
ur Jóhannesson alþm., próf. Ól-
afur Björnsson, alþm. og Ingi R.
Helgason alþm., sem kom í stað
Einars Olgeirssonar er var for-
fallaður.
í ræðu sinni lýsti mennta-
nxálaráðherra þeirri skoðun, að
hægt væri að lækka stúdents-
aldurinn um eitt ár. Sagði hann
að námsefni 12-14 ára oarna,
sem nú væri tekið á þremur
árum væri ekki erfiðara en svo,
að þeir nemendur, sem tækju
landspróf gætu auðveldlega lok-
ið þvi á tveimur árum. Mundi
stúdentsaldur þá lækka um eitt
ár, stúdentar verða 19 ára í stað
20 eins og nú er.
Þá ræddi menntamálaráðherra'
um kennslutíma Háskólans og
varpaði fram þeirri hugmynd,
að hann yrði lengdur nokkuð
stæði t.d. frá 15. sept til 15. júní.
Haustmot
Taflfélags
Reykjavíkur
UNDANKEPPNI í meistara-
flokki er nú lokið.
í A-riðli var röðin þessi:
1.—2. Guðmundur Sigurjóns-
son 6% v., Gunnar Gunnarsson
v., 3.—4. Jón Þ Þór 5 v., Kári
Sólmundarson 5 v., 5. Magnús
Sólmundarson 4 v., 6.—7. Sig-
ui*ður Jónsson 3 v., Pálmar
Breiðfjörð 3 v., 8. Benedikt Hall
dórsson 2 v., 9. Karl Sigurhjart-
arson 1 v.
í B-riðli urðu úrslit þessi:
1. Jón Kristinsson 6 v., 2.—3.
Björgvin Víglundsson 5% v.,
Bragi Kristjánsson 5% v., 4. Jó-
hann Sígurjónsson 5 v., 5. Björn
Þorsteinsson 4% v., 6. Bragi
Björnsson 4 v., 7.—8. Björn Lár-
usson 2 Vi v., Guðmundur Ársæls-
son 2% v., 9. Egill Valgeirsson
% v.
Úrslit hefjast I kvöld,
11. nóvember og verður teflt í
Málarasalnum að Freyjugötu 27.
Þeir sem tefla til úrslita eru.
Guðmundur Sigurjónsson, Gunn-
ar Gunnarsson, Jón Kristinsson
og Björn Víglundsson, en ein-
vígi milli hans og Braga Krist-
jánssonar lauk með jafntefli og
fer Björgvin í úrslit, þar sem
hann var stigahærri.
1 Væri þá hægt að skipta háskóla
árinu í þrjú kennslumisseri.
Kvaðst menntamálaráðherra
telja, að með þessu móti væri
hægt að stytta námstíma í há-
skólanum nokkuð, jafnvel allt
að einu ári í sumum deildum
háskólans. Auðvitað yrði jafn-
framt að bæta fjárhagslega að-
stöðu stúdenta, þar sem þeir
byggja nú mikið á sumarvinnu
til tekjuöflunar.
í lok sæðu sinnar sagði
menntamálafáðherra, að Háskól
inn ætti að vera miðstöð rann-
sókna í íslenzkum fræðum. Til
þess væri hann ekki einungis
sjáifkjörinn. það væri einnig
helg skylda skólans. Náttúru-
fræðistofnunin á að vera deild
í háskólanum sagði ráðherrann
og er nauðsynlegt að efla rann-
sóknir á náttúru íslands. Lxxks
benti Gylfi Þ. Gíslason á nauð-
syn þess að teknar yrðu upp
rannsóknir og kennsla í þjóð-
félagsvísindum í miklu ríkara
mæli en nú er.
Bílunum fjölgar
Ég var að fá bréf frá
Bandaríkjunum og frímerkin á
umslagiou vöktu athygli mína.
Eitt þeirra er nefnilega gefið út
ttl þess að styðja baráttuna
gegn umferðarslysunum. Það
minnir fólk á að gæta sín í um-
ferðinni og flýta sér varlega.
Þetta er eitt af því, sem við
gætum gert hér. Ástandið I
umferðarmálunum er í einu
orði sagt, óhugnanlegt.' Lög-
gæzlan er aukin og áróður hert-
ur. Blöðin minna fólk á að fara
varlega og hugleiða vandamál-
in, en allt kemur fyrir ekki.
Eitt dauðaslysið rekur annað —
og nær daglega verða slys, sem
valda mörgum miklu tjóni á
heilsunni. Sumir biða þess
aldrei bætur.
Bílunum heldur áfram að
fjölga. Blöðin segja frá því, að
hingað séu væntanleg „bíla-
skip“, skip sérstaklega útbúin
til bílaflutninga. Þar bætast við
þrjú himdruð bílar. Auk þess
koma fleiri bílar með íslenzkum
skipum já mörg hundruð nýir
bílar bætast í umferðina á göt-
um Reykjavíkur fyrir áramót.
Og þessi aukning mun halda
áfram næsta ár. Hvað eigum
við að gera til þess að forðast
fleiri slys?
'A Að varpa af sér
ábyrgð
Kunningi minn sagði mér,
að í fyrradag hefði hann ekið
Njálsgötu. Hann fór ekki hratt,
þvi tekið var að dimma.
Skyndilega skauzt strákur á
hjóli út úr einni hliðargötunni
Að loknum ræðum frummæl-
endanna fjögurra hófust fyrir-
spurnir og var greinilegt, að
stúdeniar höfðu búið sig vel und
ir þær fyrirspurnir. Fjölmargar
fyrirspurnir komu fram og var
— og hjóla’ði beint fyrir bílinn.
Maðurinn snarhemlaði og forð-
aði slysL kallaði til stráksins,
að hann yrði að gæta sin betur,
nema staðar við horn, hjóla
ekki í veg fyrir bilana.
„Dreptu mig ef þú þorir“,
hrópaði strákurinn ögrandi og
glotti um leið og hann þeysti
á hjólhesti sínum á brott.
Hvers konar uppeldi hafa
þau börn fengið, sem þannig
svara vinsamlegum ábending-
um fullorðinna — og þroskað
hafa með sér þvílíka afstöðu
til samborgaranna.
„Dreptu mig, ef þú þorir“,
er því miður ekki óalgeng af-
staða gangandi fólks til bíl-
stjóranna í umferðinni. Það
setur alla ábyrgðina á herðar
bílstjóranna, anar svo áfram í
blindni og skellir skollaeyrum
við öllum aðvörunum. Og
komi eitthvað fyrir er það bíl-
stjóranum að kenna.
En það er enginn vandi að
drepa sig í umferðinni — og
jafnvel hinir varkárustu bíl-
stjórar eru í stórhættu vegna
þeirra mörgu, sem varpa af sér
allri ábyrgð og láta bílstjórana
eina um að gæta öryggisins á
götum og vegum. Með þessu
er ég ekki að reyna að draga
úr sekt margra þeirra, sem
sýna ótrúlegt kæruleysi undir
stýri. Ég ók t. d. Hringbraut
(aðalbraut) í fyrrakvöld, vest-
an úr bæ. Þegar ég kom að
Fríkirkjuveginum skauzt bif-
reið út á götima, nokkrum
metrum fyrir framan mig —
og það var engu líkara en
bílstjóranum væri hjartanlega
sama þótt ég æki beint á hann.
Ég snarhemlaði auðvitað — og
þeim flestum beint til ráðherr-
ans og fjölluðu flestar um fjár-
hagsleg málefni.
Fundur þessi var hinn á-
nægjulegasti í alla staði og í
ræðum og fyrirspurnum komu
litlu munaði að næsti bíll á
eftir mér færi á mig. Af slík-
um glönnum á að taka réttind-
in. Ég skrifaði númer hans nið-
ur hjá mér — og það ættu
allir að gera, sem verða fyrir
slíku — og láta lögregluna
vita.
„Dreptu mig ef þú þörir“,
sagði pilturinn. Foreldrar, sem
ala börn sín upp í þessum
hugsunarhætti, eiga það á
hættu fremur en aðrir, að illa
fari einn góðan veðurdag. Ég
skrifa ekki það, sem ég hugsa.
Það er of óhugnanlegt. Slysin
geta alis staðar orðið, við höf-
um þegar rekið okkur á það.
En það er skylda allra for-
eldra, vegna baima sinna, vegna
heimila sinna, vegna samborg-
aranna, vegna þjóðfélagsins í
heild — að ala börn sín upp í
rikri aðgæzlu, kenna þeim að
sýna tillitssemi og varúð í um-
ferðinni. Þetta er höfuðnauð-
syn, þess er krafizt af öllum
uppalendum. Þetta er þjóðar-
nauðsyn. Þetta er heilög
skylda. „Dreptu mig ef þú
þorir“. Þetta er eins og skvetta
af blóði.
„Á landamærum
lífs og dauða leikur
enginn sér“
Hér kemur bréf frá Aust-
firðingi:
„Margt er merkilegt rann-
sóknarefni í fari og háttum Is-
lendinga nú á dögum. Við þurf-
um að gera mikið, og á miklu
styttri tíma, en það hefur tekið
aðrar þjóðir að framkvæma
það sem hér verður að gera á
fram margar athyglisverðar upp
lýsingar. ‘ Allir voru ræðumenn
sammála um, að nota þyrfti þann
byr, sem Háskólinn hefur nú
meðal almennings honum til
framdráttar og eflingar.
fáum áratugum. Þjóðin lifir við
alsnægtir, er fljót að afla verð-
mæta, en fer ekki skynsamlega
með fjármuni, því er ver.
1 peningastraumi síðustu ára
ber þó mjög á háværum rödd-
um um vöntun á fjármagni til
ýmislegra þjóðþrifamála. Það
er að verulegu leyti vegna þess
að við verjum geysifjármunum
í einskisverða og stundum skað
lega hluti, og er brennivíns.-
sukkið þar svartasti bletturinn.
Svo bregður þó við í ýmsu-m
tilfellum, að ráðamenn fyrir-
tækja og þjóðar virðast stund-
um hafa gnægð peninga, og I
krafti aðstöðu sinnar vaða uppi
með vafasamar framkvæmdir.
Ég nefni aðeins sjónvarpið, og
breytingu í hægrihandarakstur.
Sjónvarpið drepur væntanlega
enga, nema þá fjárhagslega. En
hvað gerist ef knúin verður
fram breyting í hægriakstur?
Eylönd hafa engin frambærileg
rök í þessu efni. Hér er um
tilefnislausa eftiröpun að ræða,
sem sagt er að kosti tugi
milljóna. Væri ekki vitlegra að
verja því fjármagni til vega-
bóta? Ef þessi dvergþjóð þyk-
ist þurfa að apa allt eftir stór-
þjóðum, hve langt er þá að
bíða þess að krafa komi fram
um að lögleiða ensku eða rúss-
nesku í skólum í stað okkar
fagra móðurmáls og feðra-
tungu? Þið, sem ráðið. Hugsið
ykkur betur um og veltið ekki
holskeflu slysa yfir þessa litlu
þjóð“.
Ég held, að ég yrði ekki
sammála Austfirðingi að öllu
leyti, ef hann kæmi til mín og
við tækjum að rabba um lands-
ins gagn og nauðsynjar. En þeir
ættu að skrifa mér oftar, Aust-
firðingar. Samkvæmt minni
reynski eru þeir pennalatastir
íslendinga, eða er síldarvinnan
að gera út af við þá?
Kaupmenn - Kaupfélög
Rauðu rafhlöðnrnar
Bræðurnir Ormssonhf.
Vesturgötu 3, Lágmúla 9.
Sími 38820.