Morgunblaðið - 11.11.1965, Blaðsíða 8

8
MORCU N BLADIÐ
Fimmtudagur 11. nóv. 1965
Seölabankinn endurkaupi
iönaðarvíxla
samkvæmt beiðni viðskipta-
bankanna og að uppfylltum
vissum skilyrðum
Þórartnn Þórarinsson (F) bankarv? Jfullnægjandi upplýsing-
ar um, hvert sé lágmarksverð-
Aðstaða í Landsbóka-
safni hefur verið bætt
mael'ti í gær fyrir svobljóðandi
þingsályktunartillögu sesm hann
flytur ásamt tveimur öðrum þing
mormum Framsóknarflokksins,
Afþingi ályktar að fela ríkis-
tftjórninni og hlutast til um að
Seðlabankinn endurkaupi fram-
leiðslu- og hráefnavíxla iðnaðar-
fyrirtækja eftir ákveðnum regl-
uoi, er settar verði með svipuðu
sniði og þær, er gilda um endur-
kaup framleiðsluvíxla sjávarút-
vegs og landbúnaðar.
Flutningsmaður sagði að 1958
befði Sveinn Guðmundsson flutt
hliðstæða þingsályktunartillögu
eeon hiotið hefði samþykki Al-
þingis. I>ótt að liðin væru sjö
ár síðan tillaga þessi var saim-
þykkt hafði ekkert rauinhæft
verið gert tM að framfylgja
henni, þrátt fyrir að rekstrar-
fiárþörf iðnaðarins hefði stór-
aukizt síðam m.a. af tveimur
gengis fel lingum.
Sveinn Guðmundsson, sagði
að iðnrekendur hefðu á sm\rm
■r"*1 tíma bundið
miklar vonir við
að um endur-
kaup Seðlabank
ans á víxlum
iðnaðarins yrðu
raunvenuiegar,
og lögin um
Seðlaibarakann
tækju af öli tví-
mæli um að það
væri eiftt af hlutverkum haras,
Jóhann Hafstein, iðnaðarmála-
ráðherra, sagði að aðstöðumunur
iðnaðarins nú og þegar þirags-
áiyktunartillagan var samþykkt
1058 væri orðinn mikill. Iðnlána
ajóður hefði fengið stóraukið fé
tffl sinna nota og lausaskuldum
iðnaðarins hefði verið breytt í
föst Xán. Framkvæmdabanki ís-
landis hefði einnig stóraukið út-
lán sín til iðnaðarins og næmi sú
upphæð 40-50 milljónum á þrem
ur síðustu árum. Einnig hefði ú)t-
lán viðskiptabarakanna stórauk-
izt Rétt væri að eitt ráðið til að
létta uradir með iðraaðiraum væri
eradurkaup Seðlabankans á fram-
leiðslu og hráefnavíxlum iðnað-
•xiras og á ársfuradi Seðlabarak-
•ras al. vor hefði barakastjómin
lýst því yfir, að húra teldi eradur-
kaup iðnaðarvíxla réttlætanleg.
Ðankastjórnin hefði markað þá
atefnu að taka við beiðnum frá
viðskiptabönkum um eradurkaup
iðraaðarvíxla, að uppfyLltum eftir
farandi skilyrðum:
1. Víxlarnir séu tryggðir með
1. veðrétti í útflutningsvöruim
eða vörum fyrir innlendan mark-
að, þar sem hliðstæðar vömr irm
Qufctar eru toilfrjálsar eða toll-
verod ekki beljandi. Nauðsynlegt
er varðandi hið síðarnefnda, að
fyirir liggi greinilegar uppiýs-
iragar um hreina tollverod, þar
sem bæði sé tekið tillit til tolla
á hráefnum og hliðstæðum vör-
um fuUunnuim.
2. Hinar veðsettu vörur séu
fuUkomnar, í söluhæfu ástandi
og auðseljaniegar. Jafnframt séu
á tryggilegan hátt otg engar aðrar'
aðstæður til að taka veð í þeim
kvaðir eða lán hvíli á þeim.
8. Fyrir liggi að dómi Seðia-
mæti vörunnar á markaði.
4. Fyrir liggi sundurliðaðar
1 gaer var framhaldið umræð-
um um þingsályktunartillögu
Einars Ágústssonar um athugun
á samdrætti í iðnaði.
Eiraar Ágústsson (F) sagði að
sér hefði orðið það vonbrigði
hveraig iðnaðarmálaráðherra
tók ir.áli þessu. Flutningsmönn-
um tillögunnar hefði verið kunn
ugt um það sem gert væri fyrir
iðnaðinn, en sá væri munur á
því að í tillögunni væri gert ráð
fyrir heUdarathugun með aðild
frá iðnrekendum og iðnverka-
fólki, en fyrri athuganir hefðu
einkum beinst að einstökum þátt
um iðnaðarins. f>rátt fyrir þau
úrræði sem gerð hefðu verið,
hefði iðnaðurinn í vaxandi mæli
átt í örðugleikum og ástand það
er ríkti í peningamálum og
fyrirgreiðslu bankanna kæmi
hvað harðast niður á honum.
Jón Skaftason (F) bar í gær
fram svohljóðandi spurningu í
þrem liðum til
ríkisstjóroarinn -
ar:
1. Hafa verið
gerðir samning-
ar um smíði
rannsóknarskips
í þágu sjávar-
útvegsins?
2. Hve mikið
fé er fyrir hendi
til smíði skipsins?
3. Hvað er talið að vel búið
rannsóknarskip kosti?
Jón sagði, að þetta væri í
fjórða skiptið sem hann bæri
fram fyrirspurn í þessum dúr.
Undanfarið hefði verið mikið
rætt um þörf á rannsóknarskipi,
enda segði það sig sjálft þar sem
íslendingar ættu svo mikið und-
ir fiskveiðum komið. Fyrir
nokkrum árum hefðu fiskifræð-
ingar fengið til sinna þarfa vel
útbúið hús á Skúlagötunni, en
enn væri aðstaða þeirra úti á
sjónum slæm.
Eggert G. Þorsteinsson, sjávar-
útvegsmálaráðherra, sagði að 4.
febr. 1953 hefði verið samþykkt
upplýsingar um fjárhag fyrir-
tækisins, eftir því sem Seðla-
barakinra telur nauðsyn hverju
sirani, svo sem um skuldir við
iranlerada baraka, erlend vöru-
kaupaián og heiildareignir og
skuldir fyrirtækisins.
5. Sýnt sé fram á, að þörf sé
fyrir fyrirgreiðslu í formi endur
kaupa, þar sem aðrar viðunandi
fjáröflunarleiðir séu ekki fyrir
hendi.
Að lokinni ræðu iðnaðarmála-
ráðherra var umræðu um þings-
ályktunartillöguna frestað.
Sveinn Guðmuradsson (S) sagði
að sýndarmenraska fælist í til-
lögu þessari og spyrja mætti
hvers vegna iðnaðardeild Samb.
fel. samvinnufélaga hefði ekki
verið meðtalin. Einar Ágústsson
hefði drepið á byggingariðnað-
inn, en, allir gætu séð hvort
mikiil samdráttur væri í honum.
Menn vseru ekki búnir að gleyma
haftastefnunni sem ríkt hefði, en
síðan henni var aflétt hefði verið
flutt inn mikið af nýtízku vél-
um sem spöruðu vinnuafl og yku
afköst.
Jóhann Hafstein, iðnaðarmála-
ráðherra sagði að þrátt fyrir tölu
legar sannanir héldu Framsóknar
menn áfram samsöng sínum um
aukningu verðbólgunnar. Ef litið
væri á valdatímabil Framsóknar
frá 1949—1958 kæmi í ljós að
vísitala byggingarkostnaðar hefði
tillaga til þings-
ályktunar frá
Pétri Ottesen
sem hefði verið
efnislega falið í
sér að ríkisstjórn
inni væri falið
að kanna kostn-
að á smíði haf-
rannsóknarskips,
og 1958 hefði ver
agslegur gruhd-
völlur til s'líkra framkvæmda
með útflutningssjóðslögunum.
Síðan þá hefði meira og minna
verið unnið að undirbúningi
'þessa máls, en það hefði komizt
að ráði á rekspöl í maí 1964, er
skipuð var nefnd til að rannsaka
hvaða leiðir bæri að fara og ætti
nauðsynlegum undirbúningi fyr
ir smíði slíks skips að vera lok-
ið snemma á næsta ári. Varðandi
2. lið fyrirspurnarinnar væri það
að segja, að 1964 hefðu verið til
H milljónir króna Og mundu
verða nú í árslok um 14 millj.
Kostnaður við smíði slíks skips
mundi hins vegar varla fara und
ir 50 milljónum króna.
I»á gat ráðherra þess að Jakob
Jakobsson fiskifræðiragur hefði
Þórarinn Þórarinsson (F) bendi
í gær svohljóðandi spurningu tii
mentamálaráðherra: Hvað hefur
ríkisstjórnin gert til að frarn-
kvæma ályktun Aiþiragis frá 2i9.
maí 1957 um sameiniragu Lands-
bóikasafns og Háskólabókasafns
O.U.?
Þórarinn sagði að 1 ályktun-
inni frá 1957 væri gert ráð fyrir
þvi að Landsbókasafmið yrði að-
alsaifn, en Hásikólabókasafnið
einkum handbókasafn fyrir nem-
endur Háskólaras. Nefnd hefði
verið skipuð og hefði formaður
hennar verið Þorkell Jóharanes-
son fyrrv. Háskólareiktor. Hefði
nefndin komist að þeirri niður-
stöðu að hagkvæmit væri að feila
söfnin saman í sem mesta heild.
Þörfin á þessu hefði aukizt
síðan ályktunin var gerð 1957
vegna sívaxandi þarfa til fræði-
iðkana.
Gylfi Þ. Gíslason, menntamála-
ráðherra, sagði að í þingsálykt-
hækkað að meðaltali um 16,2%
á ári, en á árunum 1958—1965
um 12,8% að meðaltali á ári. —
Ríkisstjórnin hefði lagt áherzlu
á það að kapphlaup hæfist ekki
milli kaupgjalds og verðlags og
gert raunhæfar ráðstafanir til
þessa og nægði þar að benda á
júnísamkomulagið við verkalýðs
félögin frá 1964, sem leitt hefðu
til stöðnunar verðbólgunnar.
Framsóknarmenn ættu heldur að
flytja tillögur um eflingu iðnaðar
ins, heldur en að klifa stöðugt á
samdrætti þegar ekki hefði þeim
tekizt að benda á nein afgerandi
atriði máli sínu til stuðnings.
Þá tók Einar Ágústsson aftur
til máls og sagðist telja það að
Sveinn Guðmundsson mælti ekki
fyrir munn allra iðnrekenda og
vitna mætti í umsögn iðnrekenda
sambandsins um þingsályktunar-
tillögunni væri og gert ráð fyrir
því að hún yrði samþykkL í
tillögunni væri og egrt ráð fyrir
úrbótum að rannsókn undangeng
inni.
næsta ári
farið þess á leit, að keypt yrði
skip til síldarrannsókna og væri
það mál nú í athugun hjá ríkis-
stjórninni.
Jón Skaftason (F), sagði svör
ráðherra glögg og fullnægjandi.
Nauðsyn bæri á því að ríkis-
stjórnin tæki sem fyrst ákvörð-
un um smíði skipsins, svo það
endurtaki sig ekki, að mikil und-
irbúningsvinna færi í súginn.
Lúðvík Jósefsson (K) taldi að
það hefði vafizt fyrir stjórnar-
völdunum í 8 ár að hefja fram-
kvæmdir við
smíði slíks skips,
þótt búið hefði
verið að tryggja
tekjustofn og
með því gerðar
ráðstafanir sem
gerðu kleift að
kaupa skipið. Nú
sem stæði væru
14 miUj. kr. nóg
til að ráðast í kaup á því. Jafn-
framt því sem ákvörðun yrði tek
in um smíði hafrannsóknarskips
þyrfti að kaupa síldarrannsókna
skip og mæíti þar benda á að
hérlendis væru til skip sem
starfað hefðu á þessum vettvangi
í þjónustu ríkisins og með litl-
um breytingum gætu þau orðið
að fullnægjandi notum.
Emil Jónsson, utanríkisráð-
herra sagði að lögin um tekju-
öflun fyrir hafrannsóknarskip
unartillögunni frá 1957 hefði fólg
ist almenn stefnuyfirlýsing un»
bókasöfn. Sam-
eiraa þyrfti þessl
tvö söfn svo
fljótt sem auðið
yrði. Það fyrsta
sem gera þyrfti
væri að tryggja
húsmæði sem
rúmaði þetta
safn og hefði
borgarstjóm ver
ið skrifað 1957 og íarið fram á
að lóð uradir safnið. Endanlega
ákvörðun hefði ekki verið tekira
enn og stæði það væntanlega I
sambamdi við endurskoðun á
skipúLagi Reykjavikur. Gera
yrði sér það ljósit, að bygging
sem þessi væri eira helzta bygg-
iragarfyrirætlun á veguim ríkisina
og hiún mundi kosta tug miiljónir
króna. Séð væri að þetta imundi
taak töluvert laragan tíma ag
hefði því verið gerðar ráðstafara-
ir til að bæta stöðu Landsbóka-
safnsins m.a. með nýrri handrita
geymslu og aðstöðu fyrir fræði-
menn. Þá hefðu og fjárveitingar
tiil bókakaupa verið auknar veru-
lega. Lögð hefði verið áherzla á
að samvinna milli þessa tveggja
safna gæti verið sem mest, m.a.
til að koma í veg tfyrir tvíkaup
á vísindabókum. Sett hetfði verið
upp skráningarmiðsitöð og væri
æskilegt að koma upp uppdýsinga
miðstöð í samibandi við hana.
Málin stæðu því þannig nú, að 1
athugun væri að finna safnbygg-
inguinni viðeigandi stað, en fyrir-
sjáanlegur dráttur yrði á bygg-
ingaframkvæmdum og hefði þvi
verið lögð áherzla á að bæta að-
stöðu safnamna.
Þórariran Þórarinsson tok a-ftur
til máls og sagði að svo virtist
að lítill skriður væri á að sam-
eina söfnin. Við þyrftum að búa
okkur undir aukin vísindastörf
og væri fullkomið bókasafn
grundvöllur þess. Vonandi þyrfti
ekki að vera löng bið á því að
þessu máli yrði hruradið í fram-
kvæmd.
hefðu ekki gefið
nema um 1 milj.
kr. á ári og slíkt
hefði verið ófuU
nægjandi til
kaupa þess. —
Strax og sýnt
var að fé yrði
fyrir hendi hefði
verið hafizt
handa við fram-
kvæmdir, en um gerð skipsina
hefði ekki verið fullt samkomu
lag og hefði þá framkvæmdir
við undirbúning þess verið tekra-
ar tU endurskoðunar. Undir-
búningur skipsins yrði mjög
vandaður og það væri ekki sitt
álit að þeim tíma sem varið var
til hans hefði ekki illa farið.
Lúðvík Jósefsson (K), sagði
að kaup á skipinu yrðu ekki hag
kvæmari eftir því sem það dræg
ist lengur, því slík skip væru nú
langtum dýrari að krónutölu,
heldur en þau voru er fastur
tekjustofn var tryggður til bygg
ingar á því. Skipið mundi heldur
ekki vera nein nýjdng og byggja
hefði mátt á reynslu erlendra
þjóða um gerð þess.
Eggert G. Þorsteinsson, sjávar
útvegsmálaráðherra sagðist vildi
taka það fram í sambandi við
ummæli Lúðvíks um síldarranra
sóknarskip að Jakobi Jakobssyni
hefði verið falið að gera könnura
og samanburð á hver yrði kostn-
aðarmunur á byggingu nýs skips
eða breyta gömlu skipi. Ríkis-
stjórnin mundi svo taka ákvörð-
un um þessi mál, þegar niður-
staða þeirrar rannsóknar lsegi
fyrir.
Raunhæfar ráðstaf-
anir voru gerbar
til stöðvunar á kapphlaupi
kaupgjalds og verðlags
Undirbúningi að smíði hafrann
sóknaskips lokið á
Kostnaður við smíði þess fer
ekki undir 50 millj. krona