Morgunblaðið - 10.03.1966, Blaðsíða 8

8
MORCU NBLADID
Fimmtudagur 10. marz 1966
\
FRÁ ALÞINGI:
8500 Vestfirðingar fá
rafmagn frá samveitum
1 þús. fá rafmagn frá sérvirkjunum og
dieselstöðvnm og 1 þús. hafa engin
not af raforku
Sigurður Bjarnason mælti í
gær fyrir tillögu til þingsálykt-
unar um raforkuframkvæmdir á
Vestfjörðum, er hann flytur á-
samt Þorvaldi Garðari Kristjáns-
syni, Matthíasi Bjarnasyni og
Birgi FinnssynL
Þingmaður sagði m.a. í ræðu
sinni að efni til
lögu þessarar
væri áskorun á
ríkisstjórnina
um að láta fram
fara rannsókn á
því, hvernig
þeim byggðar-
lögum á Vest-
fjörðum yrði
tryggð afnot raf
orku, sem samveitur næðu ekki
til, sakir strjálbýlis. Skyldi í því
sambandi athuga sérstaklega
hvernig sérvirkjunum yrði við
komið í þágu einstakra byggðar-
laga og býlá.
Augljóst væri orðið af þeim
upplýsingum sem fyrir lægju
um framhald rafvæðingar lands
ins, að vegna strjálbýlis á Vest-
fjörðum væri ekki gert ráð fyrir
að allmargir sveitabæir í þessum
landshluta fengju raforku frá
samveitum. Hinsvegar væri
þörf fólksins í þessum héruðum
fyrir lífsþægindi raforkunnar
ekki minni en í þéttbýlinu. Án
raforku gæti nútíma fólk ekki
verið.
Flutningsmaður sagði, að sam
kvæmt upplýsingum er hann
hefði fengið hefðu um 8.500
manns af íbúum Vestfjarða nú
afnot raforku frá samveitum.
íbúar í Vestfjarðakjördæmi
væru hmsvegar um 10.500. Um
2000 Vestfirðingar hefðu því
ekki afnot raforku frá samveit-
um. Raforkumálastjórnin hefði
áætlað að raforka frá einkaraf-
stöðvum hefðu um 1000 Vestfirð
ingar og væru því án allra af-
nota raforku um 1000 manns á
Vestfjörðum í dag.
Þegar athugað væri sérstak-
lega hvernig ástandið væri í raf
orkumála vestfirzkra sveita
kæmi m.a. það í ljós, að 136
sveitabæir í Vestfjarðakjördæmi
hefðu nú rafmagn frá samveit-
um. 138 sveitabæir í kjördæminu
nytu raforku frá mótorrafstöðv-
um. 51 sveitabær á Vestfjörðum
hefði rafmagn frá vatnsaflsstöðv
um og væru því 325 sveitabæir í
kjördæminu sem hefðu nú afnot
af raforku með einhverjum
hætti.
Nákvæmustu upplýsingar sem
hægt væri að fá um það, hve
margir sveitabæir í þessum lands
hluta væru nú án raforku, væru
þær, að 150 til 180 býli væru í
þeim flokki.
Flutningsmaður sagði, að sam
þykkt hefði verið í raforkuráði
að leggja á þessu ári rafmagn til
9 sveitabæja í Álftafirði í N-ísa-
fjarðarsýslu, og ennfremur að
leggja rafmagnslínu yfir Hrúta-
fjörð til Borðeyrar í Stranda-
sýslu. Væri gert ráð fyrir að með
þeirri framkvæmd muni 10 not
endur í Bæjarhreppi fá raforku
frá samveitum. Vonir stæðu enn
fremur til þess að 7 sveitabæir
á Ingjaldssandi í V-ísafjarðar-
sýslu fengju raforku frá sam-
veitu á næsta ári. Þetta myndu
vera einu framkvæmdirnar í raf
orkumálum Vestfjarða, sem end-
anleg ákvörðun hefði verið tek-
in um, en gert hefði verið ráð
fyrir því að rafmagn frá samveit
um yrði lagt til byggðarlaganna
í Bjarnarfirði, Kollafirði og Bæj
arhreppi í Strandasýslu og Barða
strandahreppi í V-Barðastranda
sýslu. Um það hefði þó ekki ver
ið tekin endanleg ákvörðun. Fjar
lægð milli bæja í þessum sveit-
um mundi vera að meðaltali um
2 km.
Eins og kunnugt væri, væri nú
unnið að rafmagnslögnum frá
samveitum til sveitabæja, þar
sem meðaltalsfjarlægð á milli
bæja væri 1—1,5 km. Gert væri
ráð fyrir að þær framkvæmdir
tækju a.m.k. tvö ár. Horfurnar
á skjótri úrlausn raforkuþarfa
umræddra byggðarlaga á Vest-
fjörðum, auk margra annarra,
væru því ekki ýkja bjartar.
Þá sagði þingmaður, að um
nýjar heildarvirkjanir til þess að
fullnægja aukinni raforkuþörf á
Vestfjörðum væri það að segja,
að unnið hefði verið að áætlun
argerð um virkjun í botni Arn-
arfjarðar, bæði um heildarvirkj
un í Mjólká og Dynjanda fyr-
ir framtíðina, svo og um hlut
af virkjun til að fullnægja næstu
þörfum.
Af þeim upplýsingum er tald
ar hefðu verið upp væri auð-
sætt, að fara yrði sérstakar leið
ir til þess að tryggja mörgum
sveitum Vestfjarða raforku.
Kæmu þar til greina sjálfstæðar
smærri vatnsaflsvirkjanir fyrir
einstök byggðarlög, og í öðru
lagi aukin aðstoð hins opinbera
við dieselorkuver í þágu ein-
stakra býla eða byggðahverfa.
Það væri skoðun flutningsmanna
tillögu þessarar að fólkið í hin-
um strjálustu byggðum landsins
ætti ekki síður rétt á því að
njóta lífsþæginda raforkunnar
en íbúar þéttbýlisins. Þess vegna
væri óhjákvæmilegt að gera sér
stakar ráðstafanir til þess að
rafvæða strjálbýlustu sveitirnar.
Við leggjum þess vegna áherzlu
á að tillaga þessi leiði til þess
að rannsókn fari fram á því hið
fyrsta, hvemig leyst yrði raf-
orkuvandamál vestfirzkra sveita
sagði Sigurður Bjarnason að
lokum.
Skúli Guðmundsson (F) sagði
að með tillögu þessari kæmi
fram ánægjulegur áhugi á raf-
orkumálum. Hann kvaðst vilja
vekja athygli á því að fyrir
þessu þingi lægi frumvarp um
raforkumál, sem flutt væri af
nokkrum Framsóknarmönnum.
Það hefði farið i nefnd í októ-
ber, en ekki hlotið afgreiðslu
hennar enn. Væri í umræddu
frumvarpi gerðar tillögur um
sama mál og fjallað væri um í
þingsályktunartillögunni. Rakti
Skúli síðan nokkuð efni frum-
varpsins.
Hannibal Valdimarsson (K)
kvað það ekki nema ánægjulegt
að Alþingi léti
í ljós vilja sinn
á því hvort slík
rannsókn og til-
laga- gerði ráð
fyrir færi fram.
Væri þó ekki
minna um vert,
að frumvarp
það er fyrir
lægi yrði sam-
þykkt. Vék hann síðan að því
að á næst liðna þingi hefði hann
flutt þingsályktunartillögu, sem
kom nokkuð inn á efni þessarar
tillögu, en hún hefði ekki hlotið
afgreiðslu.
Þorvaldur Garðar Kristjáns-
son, sagði, að hér ræddi um það
að ríkisstjórnin beitti sér fyrir
rannsókn á
hvernig bætt
yrði úr brýn-
ustu þörfum þar
sem vitað væri
að samveitur
kæmu ekki til
með að ná til
allra. Við slíka
rannsókn kæmu
fram mörg at-
riði, sem þyrfti að taka tillit til.
Þegar ákveðið væri hámark vega
lengdar milli bæja væri lagt til
grundvallar samanburður á stofn
og reksturskostnaði vatnsafl-
stöðva annars vegar og diesel
stöðva hinsvegar. Þessi saman-
burðargrundvöllur væri breyti-
legur, þar sem stöðugt væru að
koma fram tæknilegar nýjungar
og framfarir, sem stuðluðu að
lækkun kostnaðar við samveit-
Framhald á bls. 19
Ný mál
f GÆR var lagt fram frumvarp
til breytingar á lögum frá 1960
um lögheimili. Flutningsmenn
frumvarpsins eru Sigurður
Bjarnason, Benedikt Gröndal og
Þórarinn Þórarinsson.
Er breytingin er frumvarpið
gerir ráð fyrir við 2. málsgrein
10. greinar laganna og er lagt til
að hún orðist þannig: Svo skulu
og íslenzkir ríkisborgarar, sem
gegna störfum erlendis á vegum
ríkisins við sendiráð og ræðis-
mannsskrifstofu íslands og taka
laun úr ríkissjóði, og þeir ís-
lenzkir ríkisborgarar, sem eru
starfsmenn alþjóðastofnana, sem
ísland er aðili að, eiga lögheim-
ili á íslandi, þar sem lögheimilið
var, er þeir fóru af landi brott.
Lögð var einnig fram þings-
ályktunartillaga frá Benedikt
Gröndal og Sigurði Ingimundar-
syni. Er hún um að aðbúð síldar
sjómanna verði bætt og hljóðar
þannig:
Alþingi ályktar að fela ríkis-
stjórninni að vinna að bættri að-
búð síldarsjómanna í helztu
löndunarhöfnum, sérstaklega
með því að koma á fót sjómanna
stofum, svo og að greiða fyrir
bókaláni til síldveiðiskipa.
Þá kom fram þingsályktunar-
tillaga frá Gils Guðmundssyni,
Karli Kristjánssyni, Alfreð Gísla
syni, Sigurvin Einarssyni, Lúð-
vík Jósefssyni og Eysteini Jóns-
syni. Fjallar tillagan um tak-
mörkun sjónvarpssendinga frá
Keflavíkurflugvelli og er svo-
hljóðandi: Alþingi ályktar að
fela ríkisstjórninni að hlutast til
um, að sú breyting verði gerð á
tækniútbúnaði sjónvarpsins á
Keflavíkurflugvelli, að sjónvarps
sendingar þaðan verði framveg-
is takmarkaðar við herstöðina
eina. Skal breyting þessi koma
til framkvæmda, um leið og ís-
lenzkt sjónvarp tekur til starfa.
Þá var einnig lagt fram
nefndarálit frá heilbrigðis- og
félagsmálanefnd efri deildar um
frumvarpið um breytingu á lög
um um atvinnuleysistryggingar
og breytingartillögur nefndar-
innar við það frumvarp.
Einnig voru lögð fram tvö
stjórnarfrumvörp um breytingu
á lögum um. lax- og silungsveiði
og breytingu á lögum um ferða-
mál.
Ibúð — Iðnaðarhiísnæði
Til sölu góð 80 ferm. íbúð ásamt 60 ferm. iðnaðar-
húsnæði í Vogahverfi. Þeir, sem áhuga hafa fyrir
þessu, sendi tilboð á afgr. Mbl. fyrir 15/3 merkt:
„íbúð — Iðnaðarhúsnæði — 8761“.
Starf óskast
Ungur maður óskar eftir starfi við sölumennsku.
Hefir menntun frá erlendum verzlunarskóla. Tilboð
merkt: „Starf“ sendist í pósthólf 75, Reykjavík.
Skuldabréf til sölu
Nokkur hlutdeildarskuldabréf til sölu, tryggð með
veði í góðri fasteign. Kaupendur leggi nafn og síma-
númer á afgr. Morgunbl. merkt: „Fasteignaveð —
8762“.
Fiskibátur til sölu
Nýlegur 36 rúmlesta bátur tilbúinn að hefja veiðar.
Útborgun hófleg og góð lánakjör.
:FA-
SALAN
SKIPA.
LEIGA
YESTURGÖTU 5
Sími
13339.
Talið við okkur um kaup og sölu fiskiskipa.
Ibúð — Iðnaðarhtísnæði
Til sölu 3ja herb. íbúð 78 ferm. á góðum stað
í Austurborginni ásamt 60 ferm. iðnaðarhúsnæði.
Skip & fasteignir
Austurstræti 12 — Sími 21735,
eftir lokun 36329.
N Ý SENDING:
Ladymarlene magabelti og brjóstahöld.
Einnig hlíralausir brjóstahaldarar fyrir
samkvæmiskjóla. Nýjar gerðir, nýir litir.
(skin lone).
Hjá Báru
Austurstræti 14.
Kaupum
Hæsta verði alla brotamálma nema járn.
Staðgreiðsla.
Arinco
Skúlagötu 55 (Rauðará) sími 12806
Heimasími 33821.
Vörulyftari (Clark)
til sölu 3—4 tonna..
. % .....
Upplýsingar í síma 18459.