Morgunblaðið - 29.06.1966, Blaðsíða 17

Miðvíkudagur 29. Jflnl 1966
MORGUNBLAÐID
17
Þórhallur Árnason, fulltrúi
Mifixiing
Fæddur 20. 8. 1891.
Dáinn 23. 6.1966.
VIÐ vorum 10 ungir menn, sem
hófum nám í læknadeild hins
unga Háskóla íslands haustið
1914, og einn af þeim var Þór-
hallur Árnason frá Grenivík.
Hann verður borinn til grafar í
dag, sá 20. af þeim 30, sem þá
voru í deildinni. Þá eins og nú
urðu allmikil vanhöld meðal
þeirra, sem byrjuðu læknanám,
og eftir að Þórhallur heitinn
hafði verið okkur samferða í
þrjú ár og nokkru betur, sneri
hann sér frá læknisfræðinni og
gerðist starfsmaður í banka. Mun
hann aldrei hafa haft verulegan
áhuga á læknanámi, þótt aðrar
ástæður kunni og að hafa valdið
nokkru um, að hann breytti ráði
sínu. Eftir það lágu leiðir okkar
sjaldan saman, en þau bönd
reyndust allsterk, sem tengdu
saman fámennan hóp stúdenta í
hverri deild á þeim árum, og Þór-
hallur var glaðvær og skemmti-
legur félagi í okkar hópi. Því
hugsar maður me'ð nokkrum
söknuði til hvers þess, sem á
undan verður fyrir ætternis-
stapa, jafnvel þótt maður unni
þeim hvíldar, sem síðasti spölur-
inn hefur reynzt erfiður.
Foreldrar Þórhalls voru Árm
prestur Jóhannesson og kona
hans Valgerður Karólína Guð-
mundsdóttir, bæði ættuð úr Þing-
eyjarsýslum. Sira Árni vígðist til
Þönglabakka 1888 og þar fædd-
ist Þórhallur 20. ágúst 1891, elzt-
ur fimm systkina, en hann ólst
upp í Grenivík, því að föður hans
var veitt Höfða- og Grýtubakka-
prestakall árið eftir. Hann gekk
i Gagnfræðáskólann á Akureyri,
er hann hafði aldur til, síðan í
Menntaskólcinn í Reykjavík og
lauk þaðan stúdentsprófi 1914. Á
uámsárum sínum hér sýðra var
hann lengst af til heimilis í Lauf-
ási hjá nafna sínum Þórhalli
biskupi. Eftir að hann hætti
læknanámi, stundaði hann banka
störf í nokkur ár í Útvegsbank-
anum — eða íslandsbanka, eins
og sú stofnun hét þá, — en 1925
gerðist hann fulltrúi hjá Sam-
tryggingu íslenzkra botnvörp-
unga og gegndi því starfi meðan
beilsa og kraftar entust.
Þórhallur kvæntist 12. júní
1920 Sigríði Stephensen, yngstu
dóttur Magnúss landshöfðingja,
en missti hana eftir 14 ára hjóna-
band. Síðari konu sinni, Elínu
Hafstein, dóttur Marínós sýslu-
manns, kvæntist hann 31. júli
1935, en hún dó 28. október 1957
eftir mjög erfiðan sjúkdóm og
varð manni sínum mjög harm-
dauði. Bæði hjónböndin voru
barnlaus, en hann og fyrri kona
hans ættleiddu Elínu, sem gift er
Reyni Jónassyni bankafulltrúa.
Var mjög kært með honum og
þessari kjördóttur hans.
Þórhallur heitinn veiktist af
hjartabilun um eða upp úr 1960
og mátti að mestu leyti heita
rúmfastur síðustu fjögur árin.
Steingerður systir hans stóð fyrir
heimili hans frá því að kona hans
missti heilsuna og anna'ðist hann
af mikilli alúð í veikindum hans.
Þórhallur var tæplega meðal-
maður á hæð, ljós yfirlitum, létt-
ur í skapi og nokkuð kæruleysis-
legur á ytra borði framan af ævi,
og skyldi enginn fella af því
fullnaðardóm um það, er inni
fyrir býr. Hygg ég, að hann hafi
líka að jafnaði látið lítt á sér sjá
æðru, þegar á ævina leið og róð
urinn þyngdist. Nú hefur hann
náð landi, einmitt á þeim tíma
árs, er dagsbirta situr að völd-
um allan sólarhringinn í fæðing-
arsveit hans, sem nú er að vísu
öll í eýði. En sú strönd er ekki
auð né vinalaus, þar sem hann
hefur nú brýnt báti sinum í
naust, og óska honum góðrar
heimkomu þeir gömlu samferða-
menn hans, sem nú sjá á eftir
honum.
P. V. G. Kolka.
um hurðir fyrir nýja leigjendur.
Herbergin horfa opin og spyrj-
rndi fram á ganginn, því að þeir,
jem hér eyddu ævinni áratugu,m
jaman, sumir síðan húsið var
reist, eru allir á bak og burt, —
jg hinn niðandi kliður starfs og
anna hljóðna'ður um sinn.
Sumir hafa flutt í næstu hús,
aðrir lengra. Þórhallur Árnason
kemur hér ekki aftur, aldrei
framar heyrast hans kankvísu,
glaðhlakkalegu tilsvör og hárfínu
athugasemdir hér í þessu húsi,
þar sem hann hafði sóað auðlegð
sinni: andríki, velvild og kímni
til hvers sem hafa vildi í fulla
þrjá áratugi. En við sem eftir
sitjum um sinn, vonum að andi
hans flytji inn með nýjum leigj
endum og taki sér hér varanlega
bólfestu í húsinu, öldum og ó-
bornum til gæf.u.
Okkur, sem bárum gæfu til að
kynnast Þórhalli Árnasyni til
nokkurrar hlítar, fannst því
meir til um hann, sem við þekkt-
um hann betur. Hann var manna
hreinlyndastur og bar allt yfir-
bragð þess að vera grein af sterk
um stofni: þéttvaxinn og vörpu-
legur á velli, klæddist manna
bezt, skartmaður og höfðingi í
framgöngu og samskiptum við
fólk. Ennfremur var hann mikill
samkvæmis- og gleðimaður, söng
máður góður og fjölfróður um
víðlendur hinna æðri bókmennta,
las mikið og var manna minnug-
astur á ailt, sem hann hafði lesið.
Með ÞórKalli Árnasyni er geng-
inn góður drengur og einstæður
persónuleiki: mikill í gleði,
sterkur í mótlæti og þjáningum.
Hann var sterkbyggður og
heilsuhraustur unz kraftar þrutu,
eins og skorið væri á streng, fyr-
ir fjórum árum. Eftir það var
hann fársjúkur hvern dag og nótt
þar til yfir lauk aðafarnótt 23.
þ.m. Sterkt hjarta og mikill lífs
vilji bar að lokum lægri hlut.
SAMSTARFSMAÐUR og vinur
okkar, Þórhallur Árnason, full
trúi, er lézt 23. þ.m„ er kvaddur
í dag.
Um tæplega 40 ára skeið vann
hann við margvísleg skrifstofu-
störf í hinum fámenna hópi
starfsmanna Samvinutryggingar
íslenzkra botnvörpunga hér í bæ.
í upphafi hvíldu aðalstörfin a
tveimur mönnum, en frá árinu
1929 höfum við þrjú haldið hóp-
inn, unz Þórhallur varð að hætta
störfum sakir veikinda, sem
bráðlega bönnuðu honum fóta-
vist að fullu og öllu og leiddu
til fráfalls hans, eftir mjög
stranga sjúkdómslegu i fjögur
ár. Var Þórhallur að heita má
ósjálfbjarga allan þann tíma, en
naút einstakrar umönnunar Stein
gerðar systur sinnar, sem stund-
aði hann dag og nótt á heimi.li
þeirra í Þingholtsstræti.
En þessar voru aðeins loka-
raunir í lifi Þórhalls Árnason
ar. Hann kvæntist Sigríði, dóttur
Magnúsar Stephensen fyrrum
landshöfðingja í júní 1920, en
missti hana eftu aðeins 13 ára
sambúð. Þá kvæntist hann öðru
sinni, Elínu dóttur Marínós Haf-
stein fyrrum sýslumanns, í júlí
1935, en missti hana einnig, eftir
tiltölulega skanmar samvistii',
eða í október 1957.
Ekki varð honum barna auðið
með eiginkonum sínum, en þau
Sigríður tóku sér kjördóttur,
sem er gift Reyni Junassym
Sveinssonar læknis.
Þórhallur Árnason ski’.ui eftir
mjög hugþekkar endurminning-
ar frá samverustundum okkar
félaga- hans. Meðan hedsunnar
naut við var honum eiginlegt
bjart og glaðlegt. umhverfi og
þrátt fyrir andstreymi í lífinu
miðlaði hann öðrum margri
gleðistundinni i daglegri um-
gengni, því honum var öll sút
fjarri skapi, jafnvel í þungum
s j úkdómsru anum
Hann var þeim kostum búinn
að laða að sér vini og halda
ríkri tryggð við þá. Á sjötugs-
afmæli hans, fyrir tæpum fimm
árum, kom það einkar skýrt í
ljós hve fjölmeunan og vinveitt-
an kunningjahóp hann átti. Það
kveðja Þórhall Árnasun því
margir í dag með söknuði og við
gamlir staifsfélagar hans þökk-
um honum innilega trygglyndi
hans og vinsemd í langri við-
kynningu.
Ásgeii1 Þorsteinsson.
EFRI hæðirnar í Austurstræti 12
standa auðar og yfirgefnar þessa
dagana, nema hvað handverks-
menn koma hér endrum og eins
til starfa sinna, því að nú á að
gera allt hreint og fint, og jafn-
vel hefur komið til orða að skipta
Þing framhalds-
skóla kennara
DAGANA 10.—12. júní s.l. var
haldið í Vogaskóla 11. þing Lands
sambands framhaldsskólakenn-
ara. Þingið sátu um 90 fulltrúar
víðsvegar af á landinu. Voru þar
rædd ýms hagsmuna- og áhuga-
mál framhaldsskólakennara og
kjörin stjórn til næstu tveggja
ára.
Formaður var kosinn Ólafur S.
Ólafsson, Gagnfræðaskóla Aust-
urbæjar.
Aðrir í stjórn eru:
Þorsteinn Eiríksson, Voga-
skóla.
Guðmundur Árnason, Kópa-
vogi.
Snorri Jónsson, Hafnarfirði.
Marteinn Sívertsen, Gagnfræða
skóla verknáms.
Bryndís Steinþórsdóttir, mat-
reiðslukennari
Magnús Jónsson, skólastjóri
Jakobína Guðmundsdóttir, Hús
mæðraskóla Reykjavíkur og Óli
Vestmann Einarsson, Iðnskólan-
um í Reykjavík.
í varastjórn eru: Þorsteinn
Jónsson, Sólveig Búadóttir, Har-
aldur Steinþórsson Haraldur
Magnússon, Andrés Davíðsson,
Björn Bjarman og Hinrik Bjarna
son.
Endurskoðendur eru: Haraldur
Ágústsson og Már Ársælsson og
til vara Sigurður Úlfarsson.
Á þinginu voru gerðar margar
samþykktir og verður nokkurra
þeira getið hér á eftir.
Launamál:
Varðandi launamál var sam-
þykkt að vinna að því í sam-
starfi við önnur kennarasamtök,
að laun kennara hækki verulega.
Þingið taldi, að leggja bæri
menntun til grundvallar við á-
kvörðun launa í framtíðinni, eft-
ir að sett hefðu verið ný lög um
menntun kennara og réttindi til
starfs. Allir framhaldsskólakenn-
arar, sem settir voru eða skipað-
ir fyrir 1. júlí 1963, en eru í
lægsta launaflokki verði hækk-
aðir á yfirstandandi kjaradóms-
tímabili, og einnig verði unnt
fyrir þá kennara, sem fastráðnir
eru síðan að komast í efri launa-
flokk framhaldsskólakennara.
Þá samþykkti þingið kröfur
um styttingu kennsluskyldu og
ýmis fleiri atriði varðandi launa-
kjör.
Samningsréttur:
11. þing L.S.F.K. lítur svo á,
að sá takmarkaði samningsrétt-
ur, sem opinberir starfsmenn
fengu með lögum frá 1962, hafi
alls ekki reynzt sú réttarbót,
sem vonað var í fyrstu. Því telur
þingið nú fyllilega tímabært að
opinberir starfsmenn krefjist
fulls og óskoraðs samnings- og
verkfallsréttar og beiti eftir föng
um mætti samtaka sinna til að
ná honum fram.
Skólamát:
11. þing L.S.F.K. ályktar, að
menntun æskufólks í nútiðar-
þjóðfélagi sé ein arðbærasta fjár
festingin og brýnust nauðsyn
þjóðar á leið til bættra lífskjara
og fegurra mannlífs.
Starf skólans hlýtur því að
teljast mikilvægt, þar sem
menntun æskufólks fer í vax-
andi mæli fram innan veggja
hans.
Til þess að skólinn sé fær um
að inna sitt hlutverk af höndum,
verður að gæta þess vel, að
ytri sem innri aðbúnaður skól-
ans sé ávallt í fullu samræmi við
kröfur og þarfir þjóðfélagsins
varðandi uppeldis- og menntun-
arstörf skólans.
Verður hér bent á nokkur at-
riði, sem ætla má, að gerðu skól-
ann færari til að ná þeim til-
gangi sínum að mennta og göfga
æskuna, og er Landssamband
framhaldsskólakennara reiðubú-
ið að veita allt það lið, sem því
er auðið, til úrbóta.
1. Gerð verði nákvæm at-
hugun á því, hvers þjóðfélagið
þarfnast af skólans hálfu í
fræðslu- og uppeldisstörfum.
2. Félagsmál barna- og ung-
linga verði meira tengd skólun-
um en nú er, svo að auðveldara
verði að tryggja það, að enginn
verði félagslega afskiptur og eng
um unglingi ofþyngt með óhóf-
legu félagsstarfi. Nauðsynlegt
er, að félagsstörf séu metin til
jafns við aðra kennslu.
3. Hraðað verði meir en nú er
byggingu skólahúsnæðis og þess
gætt, að skólahús fullnægi kröf-
um nútímans til kennsluhúsnæð-
is. Þess verði gætt, að forn
hreppamörk verði ekki lengur
til að hindra það, að æska lands-
ins fái mannsæmandi húsnæði
til námsins.
4. Bæta þarf aðstöðu nemenda
til sjálfstæðrar námsvinnu með
því að búa skólana hentugum
kennslutækjum, aðgengilegum
handbókum og kennslubókum
svo fjölbreyttum, að þær séu við
hæfi allra nemenda og í samræmi
við þarfir æskufólks hvers tíma
Ótvræð framför hefur orðið á
frágangi og myndskreytingu
kennslubóka Ríkisútgáfunnar,
Hins vegar er ábótavant gerð
og samningu ýmissa námsbóka
og þær engan veginn í sam-
Framhald á bls. 21
í þessari löngu og þjáningar-
fullu sjúkdómslegu naut hana
frábærrar umönnunar sinna nán-
ustu ættmenna, og þá sérstak-
lega Steingerðar systur sinnar,
sem vakti með honum og hjúkr-
aði honum unz lei'ðir skildu.
Við, sem fengum að verða þér
samferða svo lengi, þökkum þér
hlýju og góðvild og biðjum þér
allt velfarnaðar á vegum fram-
tíðarinnar.
S. B.
— Sjónvarp
Framhald af bls. 5
aðalstöðvar sjónvarpsins að
Laugavegi verða settar í sam-
band við sendistöðina á Vatns
enda á þann hátt, að litlum
millisendi verður komið fyrir
á þaki sjónvarpsbyggingarinn
ar við Laugaveg. Sendir hann
efnið til aðalsendisins á Vatns
endahæð.
Dagskrárdeildir.
En víkjum nú að dagskrár-
deildum sjónvarpsins, sem
ekki gegnir veigaminna hlut-
verki í komandi sjónvarpi, en
tæknideildin. Það eru þær
deildir, sem bera ábyrgð á
þvi sem birtist í sjónvarpinu
af skemmti- og menningar-
efni, og frétta- og fræðslu-
efni. Stúdíóið verður eins og
áður segir, tilbúið í ágúst-
mánuði n.k., og er áætlað að
reynsluupptökur gati hafizt
þá strax.
„Sjónvarpið hefur að undan
förnu“, sagði Andrés Indriða-
son hjá lista- og skemmtideild,
„unnið að því að setja saman
dagskrá fyrir nokkrar fyrstu
vikurnar og er unnið að því
að panta þá erlenda þætti
sem ákveðið hefur verið að
taka til sýninga í byrjun.
Jafnskjótt og við höfu.m feng-
ið þessa þætti í hús og hand-
rit með þeim, verður hafizt
handa um þýðingar. Starfs-
menn sjónvarpsins hafa farið
út á land til þess að safná
efni, og í því skyni hefur m.a.
verið staldrað við í Vest-
mannaeyjum og á Siglufirði.
Starfsmenn frétta- og
fræðsludeildar hafa heldur
ekki setið auðum höndum að
undanförnu. Nokkuð hefur
verið gert af því að safna
fréttamyndum, ,,en þó hefur
aðaláherzla verið lögð á að
koma upp safni mynda, sem
grípa má til, þegar ekki er
tilefni til sérstakrar frétta-
myndatöku eða þegar sam-
göngur hamla því að myndir
geti borizt til sjónvarpsins í
tæka tíð“, sagði Magnús Bjarn
freðsson, einn af starfsmönn-
um þeirrar deildar. „Við mun
um, þegar sjónvarpið hefur
tekið til starfa, fá fréttamynd
ir og ljósmyndir af helztu at-
burðum daglega erlendis frá“,
bætti hann við.
Til þess að taka á móti sím-
sendu myndunum mun frétta-
stofa sjónvarpsins koma til
með að hafa tæki til þess að
taka beint á móti þessum
myndum. Fjarritarar hafa
Verið pantaðir og mun sjón-
varpið njóta þjónustu frá
sömu fréttastofum og útvarpið
hefur, þ.e. NTB og AP.
Hér á undan hefur verið
stiklað á því helzta, sem er
að gerast innan veggja sjón-
varpsins þessa dagana, í von
um að m-enn verði nokkru
fróðari um þá vinnu, sem þarf
til þess að ein sjónvarpsstöð
geti tekið til starfa. Blaða-
maður Morgunblaðsins sann-
færðist um það, er hann heim
sótti íslenzka sjónvarpið, að
allir starfsmenn þess leggjast
á eitt um að gera það sem
bezt úr garði, þegar það tekur
til starfa. Hann sannfærðist
ennfremur um það, að ekki
þyrfti að örvænta um það að
svo stöddu, að íslenzka sjón-
varpið gæti ekki fullnægt
skemmti- og fróðleiksfýsn ís-
lendinga — það má jú alltaf
búast við byrjunarörðugleik-
um, en eru þeir ekki fyrir
hendi. hvort sem ,það er sjón-
varp að hefja starfsemi sína,
eða bóndi að byrja búskap?