Morgunblaðið - 09.08.1966, Side 18
18
MORGUNBLAÐIÐ
i
I>riSjur!agur 9. ágúst 1966
LAXÁ í AÐALDAL hefur
löngum notið álits sem ein
frægasta laxveiðiá íslands.
Gjöful hefur hún verið með
afbrigðum og af bökkum henn
ar hafa stærstu Iaxarnir ver-
ið dregnir. 20—30 punda lax
ar eru þar algengir og það
var úr henni, sem Jakob Haf
stein dró 36 punda laxinn,
sem fræet er orðið.
Undirritaður hefur alizt
upp við veiðisögur frá mönn-
um, sem sótt nafá í Laxá sum
ar hvert ura 15—20 ára skeið
sér til ánægju og hressingar
og jafaah snúið heim sem
Yeiðiheimiiið að LaxamýrL
nýir menn, uppfullir af ævin-
týrasögum, sem hafa haldið í
þeim lifinu þá næstum 365
daga, sem liðu þar til lagt var
upp í næstu yeiðiferð.
Ég greip því legins hendi
tækifærið er mér bauðst að
dvelja einn veiðidag í þess-
ari paradís laxveiðinnar,
kynnast ánni og lífinu þar af
eigin raun og reyna að skrifa
greinarkorn um það sem á
daginn dreif. Ég hef aldrei
lifað það að draga lax á
inn þá vikuna var að kveðja.
Aflinn hafði verið misjafn.
Jakob Hafstein var hæstur
með 14 laxa, en hann hefur nú
líka skrifað bók um Laxá og
ætti því að vita hvar laxinn
heldur sig. Þeim bar saman
um að nú væri rétti tíminn til
veiða, því að laxinn væri að
ganga í ána og Jón á Laxa-
mýri sagði að það væri sko
haugalax í ánni.
Veiðiheimilið að Laxamýri
er engin lúxusvilla eins og
að allt húsið er einstaklega
hlýlegt og ekki er hægt annað
en að láta sér liða vel á þess-
um fallega stað.
í eldhúsinu réð ríkjum ráðs
konan Ragnheiður Söe.beck
og henni til aðstoðar Anna
Guðjónsdóttir. — Þær köll-
uðu nú á mannskapinn,
sem kominn var, inn í
borðstofu til að þeir gætu
fengið sér hressingu áður en
haldið yrði til veiða. Alls var
von á .12 mönnum, en komnir
Jón Sigtryggsson með fyrsta laxiim.
stöng, aðeins nokkra silunga
sem strákur úr Hólsá í botni
Sigluf jarðar og ég hugsaði
með mér að ekki væri ólík-
legt að ég fengi að grípa í
stöng og því skyldi laxinn
ekki geta slysazt á færið hjá
mér sem einhverjum öðrum.
Við renndum í hlað á Laxa
mýri e.h. mánud. í s.l. viku
og stóð Jón óðalsbóndi á Laxa
mýri í hlaði og heilsaði komu
mönnum. Veðrið var eins og
bezt varð á kosið. Glampandi
sólskin og heiðskírt og Aðal-
dalur skartaði sínu fegursta.
Vikuna á undan hafði verið
norðaustan foráttuveður,
kuldi og rigning svo að vart
sá út úr augum og suma daga
svo slæmt að ekki þótti ver-
andi við veiðar. Veiðihópur-
mörg veiðiheimili hér á landi
eru nú. Það var upphaflega
skemma, sem síðar var inn-
réttað sem veiðiheimili. Ég
hygg að þrátt fyrir að húsið
sé gamalt þá þjóni það til-
gangi sínum betur enn nokk
urt annað veiðiheimili. Húsið
er tvær hæðir. Gengið er upp
hálfgerðan hænsnastiga upp á
svefnloftið þar sem rúm eru
fyrir 16 menn í fjórum her-
bergjum Niðri eru rúmgóð
borðstcfa og setustofa ásamt
eldhúsi. Einnig er þar stór
forstofa með stórum ofnum
þar sem veiðimennirnir geta
þurrkað fötin sín að kvöldi
veiðidags Þessir ofnar komu
blaðarr.anni að góðum notum,
en víkium að því síðar. En
það sem mikilvægast er, er
voru m.a. Sæmundur Stefáns
son ,forstjóri, Ólafur Þor-
steinsson. iæknir á Siglufirði,
Jón Sigtryggsson, tannlæknir,
Kolbeinn Jóhannsson, endur-
skoðandi, allt menn, sem
stundað hafa ána um árabil,
skattstiórmn ' í Reykjavík,
Halldór Sigfússon og tveir
heildsalar úr Reykjavík, þeir
Sveinn Helgason og Páll Þor
geirsson.
Lundin var létt og brandar
arnir fuku óspart yfir kaffi-
bollunum. Þeir heimavanari
miðluðu nýgræðingunum af
vizku sinnj og sögðu
drjúgir í bragði söguf af ó-
hemjustúrum fiskum, sem
menn höfðu misst umvörp-
um yfir áiin í ánni, og var
auðheyrt að mikill veiðihug-
Halldór Sigfússon með 12
punda Iax, sem hann setti í
í Ilálfvitaholunni
ur var að færast í mannskap-
inn. í síðustu sögunni var
laxinn orðinn .fjórir og hálf-
ur metri á lengd, en ékki var
vitað um þyngdina, því að
ekki tókst að koma honum á
vogina.
Menn fóru nú að tygja sig
til brottfarar og var ákveðið
að ég færi fyrst með þeim
Jóni og Óláfi upp á efsta veiði
svæðið, sem veiðimenn kalla
Þanghafið, en þar mun frem-
ur tregt urn veiði og svo
reyndist einnig nú. Eina veið
in, seni fékkst voru þrír smá
urriðar og dró ég þann stærsta
sem var 2 pund. Útlitið þar
efra var semsagt ekki gott og
ég ákvað að yfirgefa þá fé-
laga og fara niður í Laxa-
mýraland neðra, en þar voru
þeir Kolbeinn og Halldór að
veiðurn Þessi veiðistaður hef
ur gefið mestan afla í sumar
og geta menn verið nokkuð
vissir með að fá veiði þar.
Vegalengdir. milli efsta og
neðsta veiðisvæðis er um 30
km. og er ég kom á staðinn sá
ég þá Kolbein og Halldór á
hinum bakka árinnar og stöng
in hjá Halldóri var kengbog-
in. Ég tók á sprett niður að
ánni, stökk um borð í bót og
réri lífróður yfir til að ná
nú iriynd af viðureigninnL
Myndinni náði ég og sagði
Halldór að hann hefði sett í
laxinn í Hálfholunni, sem
öðru nafni er nefnd Hálfvita
hola. Það nafn er komið frá
Snorra Jónssyni kaupmanna á
Húsavík. Hafði hánn ein-
hverju sinni komið með lax
þaðan, og er hann var spurð
ur hvernig hann hefði sett/ i
laxinn svaraði hann: „Ég sat
þarna hara eins og hálfviti
með færið í hylnum og laxinn
bara tók“. En svo við snúum
okkur aftur að laxinum hans
Halldórs. Talsverður spölur
er ofan úr hylnum sem fara
þarf með laxinn áður en hægt
er að landa honum og gekk
á ýmsu áður en Halldór komst
þá leið. Miðja vegu hrasaði
hann og datt illa, en spratt
samstundis á fætur aftur og
laxinn var ennþá á. Stuttu
síðar festist línan á steini úti
í miðri á og voru nú góð ráð
dýr. Halldór gafst þó ekki upp
ráðalaus. Hann fékk Kolbeini
stöngina og dembdi sér út í
ána alvog upp að mitti, komst
að steininum og gat losað lín-
una. Var nú sýnt hver örlög
laxins yrðu og Halldór land-
aði honum stuttu síðar. Var
hann 12 pund, nýgenginn og
grálúsugur.
Þeir félagar sögðust hafa
séð talsvert af laxi stökkva í
Breiðunni og upp fossana og
auðséð að nokkur ganga var
í ánni. Kolbeinn var búinn að
fá einn en missa tvo og Hall-
dór búinn að fá tvo en missa
einn. Veðrið var nú heldur far
ið að versna aftur, þokan var
að skella vfir og hálfnapurt
svona undir kvöldið. Kolbeinn
réri nú yfir aftur en ég á-
kvað að fylgjast með Hall-
dóri og róa honum yfir á eft-
ir. Halldór lét mig hafa stöng
ina og sagði mér að halda á
henni meðan hann jafnaði sig
eftir viðureignina, og ég sat
dágóða stund eins og hálfviti
við Hálfvitaholuna, en laxinn
leit ekki við mér og við á-
kváðutn að halda yfir ána.
Ég settist undir árar en Hall
dór aftur í skut og lét öngul
inn dragast með. Við rérum
aðeins upp ána og í sama
mund og ég sveigði bátinn að
landi heyrð; ég Halldór taka
andköf. um leið og stöngin
svignaði alveg niður að vatns
borðinu Hann var á. Ég reri
bátnum í dauðans ofboði í
land og stökk upp úr bátnum
til að vera Halldóri til að-
stoðar ef með þyrfti. En allt
Sæmundur Stefánsson skyggnist eftir laxL