Morgunblaðið - 21.06.1967, Blaðsíða 27

MORGUNBLAEHÐ, MIÐVIKUDAGUR 21. JÚNÍ 1967.
NATO-ríkin beri
sáttarorð á milli
FUNDI utanríkLsráðherra At-
lantshafsbandalagsríkjanna lauk
síðastliðinn miðvikudag, en
hann hafði þá staðið í tvo daga.
Slíkir fundir eru haldnir tvisv-
ar á ári — sérhvert vor og í des
ember. Fundurinn var að þessu
sinni haldinn í Luxemburg.
Fundinn sátu utanríkisráðherr
ar frá öllum þátttökuríkjum
NATO nema íslandi og Noregi,
en utanríkisráðherrar þeirra
landa áttu ekki heimangengt.
Af íslands hál'fu sat fundinn
Agnar Kl. Jónsson, ráðuneytis-
stjóri, fyrir hönd ráðherrans svo
og Henrik Sv. Björnsson, sendi-
herra. Einnig voru í íslenzku
sendinefndinni á fundinum þeir
Niels P. Sigurðsson, deildar—
stjóri og Ingvi Ingvarsson, sendi
ráðunautur.
Á fundinum voru rædd þau mál
sem efst eru á baugi í heiminum
í dag. Má þar m.a. nefna Viet-
Tokiíó, 20. júní — (AP) —.
JAPANSKIR vísindamenn og
sérfræðlngar í varnarmálum
sögðu í dag að allt virtist benda
til þess að Kínverjar hefðu
sprengt vetnissprengju sína á
laugardag í 30—50 kílómetra
hæð frá jörðu, og hefur henni
þá sennilegast verið skotið á loft
með eldflaug.
Er hér um mjög athyglisverð-
Góð loxveiði
Að undanförnu hefur lax-
veiði verið góð í Hítará. Sl.
iaugardag 17. júní veiddust þar
sex vænir laxar og var sá
6tærsti þeirra 14 pund, en hann
fókk Jón Aðalstainn Jóna&son,
kaupmaður.
nam-styrjöldina og einnig var
rætt um afstöðu þá er NATO-
ríkin skyldu taka gagnvart styrj
aldaraðilum fyrir botni Miðjarð-
arhafs. Var rætt um það, að lönd
in ættu að reyna að bera sáttar-
orð á milli deiluaðila, en engin
ákvörðun var tekin um það mál.
Agnar Kl. Jónsson tjáði Mbl.
í gær að athyglisvert hafi verið
að hlýða á ræður ýmissa leið-
toga stórveldanna eins og t.d.
Dean Rusk og Brown, utanríkis
ráðherra Breta. Þá gat hann þess
að Grikkir og Tyrkir hefðu rætt
deilumál sín og virtist meira sam
lyndi ríkja miHi þeirra en áður.
Um stjórnarbyltinguna í Grikk-
landi var ekki rætt, enda er lit-
ið á það sem innanríkismál
Grikkja. Það hafði og komið til
umræðu nokkru áður I Evrópu-
ráðinu, þar sem allflestar NATO-
þjóðirnar eiga sætú
ar upplýsingar að ræða, því að
hafi vís i nd amen n inn ir á réttu
að standa hie/fur kánverskum vís-
indaimönnuim tekizt að saníða
það soruágerða vetnissprengju að
unnt er að flytja hana með eld-
flauguim um óravegu.
Uppilýsingar þessar koma frá
vísindamönnum við geimrann-
sóknastofnun Nagoya-háskólans,
og byggjast á mælingum, sem
gerðar hafa verið í háioftum að
undanförnu.
Dr, Tetsuo Kamata, aðstoðar-
prófessor við japönsku stotfnun-
ina, segir að niðurstöður mæil-
iniga vásindamannanna séu þær
sömu og mælinga á áhriifum
sprenginga Bandaríikjamanna og
Rússa í háloftunum áður en til-
raunabannið gdklk í gildL
Kristján Albertsson.
- Viðbrögð
ströng og ákveðin að ekki
yrði að finna einhverja
punkta í henni, sem gætu orð
ið til samkomulags, en það
virtist ekki Mta þannig út,
þvi miður. Eins og ástandið
er núna er mjög vatfasamt
hvernig þetta muni fara og
ekki gott að spá neinu fyrir
um það, enda. umræður rétt
að byrja. Búast má við að
þingið standi tvær til þrjár
vikur, en menn eru yfirleitt
ekki alltotf bjartsýnir um að
jákvæður árangur náist.
— Hver voru viðbrögð
manna við ræðu Abba Ebans
utanríkisnáðherra ísraels og
svari U Thantis?
— Það vakti mikla athygli
og kom mönnum á óvænt að
U Thant skyldi taka þessu
svona. U Thant virðist vera
raiður, en hann er yfirleitt
mjög rólegur og maður sér
honum varla bregða hvað
sem á gengur. Hann tók sjáltf
ur fram í byrrjun ræðu sinn-
ar, að þetta væri í fyrstai
skipti í þau tæp 6 ár, semi
hann hefur gegnt framk.
istjórastöðu samtakanna, að
hann hefur fundið ástæðu til
að gera athugasemd við ræðu
talsmanns einhverrar með-
limaþjóðar. Þetta var mjög
óvenjulegt og menn bjuggust
alls ekki við þessu.
— Viðræður á milli hinna
ýmsu hópa eru nú að hetfj-
ast, þvi þingið hefur svo rétt
hafið störf. Rúissarnir komu
strax fram með sínar kröf-
iur og Goldberg sendiherra
Bandarí'kjanna talaði í morg-
un og tók mjög í sama strengi
og Johnson, og eru Banda-
ríkjamenn með málamiðlunar
tillögu, sem Arabarnir getai
Kínverjar sprengdu
í háloftunum
— oð sögn japanskra vísindamanna
S <•!
Frá fundi norræna veitinga- og giistihúisasambandsins í Hótel Sögu í gær. (Ljósm. Sv. Þorm)
Norrænir veitinga-
menn á fundi í Rvík
ÁRSFUNDUR Norrænna velt-
inga- og Gistihúsasambandsiins
var sett í gær að Hótel Sögu,
ein slíkir fundir eru haldnir til
skiptis í höfuðborgum Norður-
landanna, en samband þetta Mw
stofnað árið 1937. ísland varð
þó ekki þátttakandi í þessum
samtökum fyrr en síðar.
Á fundium þessum eru lagð-
aT frasn skýnslur frá hverju
landi, þar sem skýrt er frá starf
seminni frá því að seinasti fund
ur var haldinn. Skýrslur þessar
eru ræddar og fyrirspurnir fram
bornar, en með þessu móti fá
þátttiökuiþjóðirnar ýmsar nytsam
legar upplýsingar, hver hjá ann
arL og geta með þessu móti bor
ið saman bækur sína. Einnig er
á fundum þessum rædd einstök
mál, sem óskað er sérstaklega
eftir að sebt séu á dagskrá atf
einhverju landanna.
íslenzkir veitinga- og gisti-
húsaeigendur hafa notið mikils
góðls af þessu samstarfi, þar sem
Iþeir hafa fengið margs konar
'fyrirgreiðslu og aðstoð hjá ná-
'grannaþjóðum sínum t.d. í sam-
ibandi við uppbyggingu þessa at
■vinnureksturs. Sérstaklega hafa
tfengizt ýmsar góðar og gengdar
upplýsingar frá hinum Norður-
■löndunum að því er varðar ný-
'byggingu hótela og búnað í þau.
Forseti Nordisk Hotel- og
Restaura nttforbund er nú Lúð-
vik Hjálmtýsson, og stýrir hann
tfundi þessum.
Ársfund þennan sækja 13 full
trúar frá hinum Norðurlöndun-
um og 6 frá íslandi.
Formaður Samibandis veitinga-
og gistihúsaeigenda er Konráð
Guðmundsson hótelstjóri.
27
Haiuies Kjartansson.
þó aldrei fallist á og ekki
kommúnistaríkin heldur, en
búast má við að fleiri tál-
lögur eigi eftir að koma fram.
En eins og ég sagði áðan eru
menn heldur isvartsýnir um
árangur.
— Hefur eitt'hvað gerst hjá
Norðurlöndum í þessu máli?
— Ekkert ennþá: Danski
sendilherrann Hans Tabor hef
ur verið forseti Öryggisráðs-
ins þennan mánuð og staðið
sig afburðavel. Við Norður-
landamenn erum £ istöðugu
sambandi oikkar á milli, við
ekkert hefur enn verið rætt
um að Norðurlöndin sem
heild blandi sér í þetta, við
‘bíðum og sjáum hverju fram
vindur.
Kriistján Alíbertsson sagði
m.a. ,,Það miá segja um ræðu
Kosygins í gær, að hún hafi
ekki verið harðari en menn
áttu von á og halldii ýmsum
dyrum opnum. Telja menn að
þar isem Kosygin er hingað
kominn til að tala méli Ar-
abanna, þá hatfi hann ekki
getað verið öllu vægari í orð
uim, þó að mörgum Banda-
ríkjamönnum finnist hann
hana verið ósvifinn í ákœr-
um sínum á Bandaríkin.
— Hefur eittihvað heyrst
um hugsanlegan fund þeirra
Johnsons og Kosygins?
— f dag hafia þeir rætzt
við Gromykó utanríkisráð-
herra Sovétríkjanna og Dean
Rusk utanríkisráðherra
Bandaríkjanna í aðailstöðvun
um, og þó að ekkert hatfi ver
ið látið opinbert um viðræð-
ur þeirra miá skilja að þeir
hafi orðið sammála um að sjá
svo uim að forsetánn og Kosy
gin hittust og ræddust við,
sem ekki var búið að ákveða
áður. Kosygin sagði í fyrra-
dag, að hann væri kominn,
hingað til þesis að sitja þing-
ið, en ekk£ til að ræða við
bandaríska ráðamenn. hann
myndi ekkj fara til Washing
ton, enda ekki boðið þan,g-
að.
— Það hefur verið mikil
spenna í mönnum, enda er
hér uim ákaflega erfitt vanda
mál að etja, því að hvernig
á að búa til friðinn, hvernigi
á að koma á friði miUi þjóða,
þar sem annar aðilinn villl
ekki tala við hinn, né viður-
kenna að hann megi vera
til. Það er eðlile.gt að Gyð-
ingar heimti eitthvert öryggi
tfyrir sinuim landamœrum og,
tfyrir friði sínum. en hingað
til hetfur ekkert jákvætt kom
ið frá Aröbum í þá átt.
Mbl. Hér var að koma frétt
á fjarritaranum að sendi-
nefndir kommúnistaþjóðanna
hefðu gengið út rétt í þessu,
er Abba Eban hóf að svara
ræðu U Thantis.
— Já, það er mikil harka
í þessum málum. Þegar sov-
ézka sendinetfndin gekk út í
gær spuirði einn fu'lltrúinn
Grómýkó utanríkisráðherra
hversvegna þeir væru að
tfara. Grómýkó svaraði bros-
andi. „Við höfum svo mikið
að gera“.

RITSTJÓRN • PRENTSMIÐJA
AFGREIOSLA»SKRIFSTOFA
SÍIVII 10.100
„Uppnrni íslsnd-
inp“ á enskn
NÝLEGA var bókin Uppruni
íslendiniga, eftir Barða heitinn
Guðmundsson, fyrrv. þjóðskjala
vörð, gefin út í enskri þýðingu
í Bandaríkjiunum af University
of Nebraska Presis. Dr. Lee M.
Hollander sneri bókinni á enska
tungu og r.itar einnig formála.
Enska þýðingin er 172 bdiað6Íð-
ur og bundin í falleglt band. Dr.
Hollainder fer í fiormála mjög
lo'fs amlegutm orðuim um Barða
og störtf hans, sem hann seigir að
hafi vakið mikla atáiyigli meðal
fræðiimanna. 7 kaflar eru í bók-
inn.i, sem á ensku nefnist „The
origin of the Icelanders.“
— Laxveiðin
Farmihald af bls. 26.
il. Nýlega voru send 12000 seiðl
í Vatnsdalsá og í gær voru flutt
með tflugvél 3000 seiði að Hörgá
í Eyjafirði.
Fréttaritari Mbl. ræddi í gær
stuttlega við Snorra Jónsson á
Húsavík, en hann þekkir Laxá
í Þingeyjarsýslu eins og fingurna
á sér, enda veitt í henni í 32
ár. Snorri sagði, að nú hefðu
rúmlega 40 laxar veiðst í ánni
og meðalþungi þeirra verið um
13 pund. Stærsti laxinn hingað
tfl var 20 pund, sem Axel Gísla-
son á Akureyri fékk í fyrradag.
Sagði Snorri að veiðimenn væru
mjög bjartsýnir á að Laxá væri
nú komin yfir dauða tímabilið
sem ríkt hefur undanfarin þrjú
ár, enda væri upphatf veiðitíma-
bilsins mjög glæsflegt. Menn
hefðu séð mikinn lax I ánni
og suma geysistóra. Snorri sagði
að i gær hefði í fyrsta skipti
verið settar stengur á öll veiði-
svæði árinnar, en sót væri ekkl
kunnugt um árangurinn.
— Sjdvarhiti
Farmhald af bls. 28.
vegar var hiti sjávar í miðdýpi í
vestari álum þessa straums 1—
1.2 gráður yfir meðallagi.
Með hliðsjón af hinum mjög
lága hita á yfirborði og varmai-
magni langt undir meðallagi i
Norðurhafi í heild hlýtur vorið
1967 að teljast meðal hinna
köldu vora, sem einkennt hafa
undanfarin ár.
Á landgrunninu vestanlands
var állmikið þörungamagn, en
vestan þess fór það minnkandi.
Norðanlands var mikið þörunga
magn í maí og í júníbyrjun,
sem líklega stafar af ísreki upp
að landi í júníbyrjun. Mikið
þörungamagn reyndist einnig
vera á svæðinu milli Langaness
og Jan Mayen og á hryggnum
milli íslands og Færeyja. Nokk-
ur rauðáta var á svæðinu vest-
an íslands en norðanlands var
átusnautt með öllu, en lítilshátt-
ar ljósáta um 30—40 mílur norð-
ur af Melrakkasléttu.
Á svæðinu milli Færeyja og Jan
Mayen var víðast allgóð rauð-
áta einkum norðantil og austan.
Aðalsíldarmagnið fannst í maí
á svæðinu milli 65.30 og 67.30
gráður norður og milli 0.30 og
2 gráður vestur. Sfldin var óstöð
ug.
Fyrstu vikuna í júní var vart
við all verulegt magn síldar,. en
síldin dreifði sér í smærri torf-
ur og var ekki unnt að veiða
hana þegar leið á mánuðinn.
Síldin hefur öll haldið sér all-
miklu austar en undanfarin ár.
Ástæðan til þess hversu austar
lega síldin heldur sig er talið
vera mikið rauðátumagn, sem
hindrað hefur vesturgöngu henn
ar. Talið er að síldin muni halda
sig alllangt austur af landinu,
suðvestur af Jan Mayen í sum-
ar og ekki ganga vestur fyrr en
í ágúst eða september.