Morgunblaðið - 28.10.1967, Síða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. OKT. IMT
Útgefandi: Hf. Áryakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar; Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Jphannessen.
Eyjólfur Konráð Jónssen.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsson.
Fréttastjóri: Björn Jóhannsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn og afgreiðsla: Aðaistræti 6. Sími 10-100.
Auglýsingar: Aðalstræti 6. Símf 22-4-80.
í lausasölu: Kr. 7.00 eintakið.
Áskriftargjald kr. 105.00 á mánuði innanlands.
VIÐRÆÐ URNAR
CJtrax þegar umræður hófust
^ á Alþingi um tillögur ríkis
stjórnarinnar í efnahagsmál-
um, lýsti forsætisráðherra því
yfir, að ríkisstjórnin væri fús
til viðræðna við hvern sem
væri um þessar tillögur og
mundi hlýða á öll sjónarmið.
Ríkisstjórnin bauð þannig
upp á þær viðræður, sem nú
eiga sér stað milli hennar og
forustumanna launþegasam-
takanna, og setti það eitt skil-
yrði fyrir viðræðunum, að
menn gerðu sér grein fyrir
grundvallarvandanum, þ. e.
a. s. að ekki yrði undan því
skotist að afla fjár til ríkis-
sjóðs, svo að unnt yrði að
halda áfram þeirri aðstoð við
atvinnuvegina, sem ríkis-
valdið hefur veitt, og mæta
þeim mikla vanda, sem þjóð-
in stendur nú frammi fyrir
áf raunsæi.
Viðræðurnar snúast þess
vegna um það, hvort aðrar
leiðir séu léttbærari til tekju
öflunar en þær, sem ríkis-
stjórnin hefur bent á. Hefur
í því sambandi einkum verið
um það rætt að gera breyt-
ingar á fjölskyldubótunum,
t. d. þannig að hætta fjöl-
skyldubótum með fyrsta
barni, auka eitthvað bætur
til barnmargra fjölskyldna
eða nota það fé, sem sparað-
ist með afnámi fjölskyldu-
bóta með fyrsta bami, til
þess að auka niðurgreiðslur
að nýju og lækka t. d. verð
mjólkurafurða. Allar slíkar
tillögur munu verða vand-
lega ræddar og athugaðar, og
vel má vera, að niðurstaðan
verði sú, að einhverjar slíkar
breytingar á tilhögun ríkis-
stjórnarinnar verði talið eðli-
legt að gera.
Hitt er fjarstæða, sem
kommúnistamálgagnið held-
ur fram, að einhver mögu-
leiki sé til að hindra kjara-
skerðingu, sem þegar er orð-
in. Kjör þjóðarinnar í heild
hafa verið skert af utanað-
komandi og óviðráðanlegum
ástæðum, og enginn mannleg-
ur máttur fær því breytt að
þjóðin öll axli þær byrðar.
Raunar fer varla á milli mála,
að sú klíka, sem „Þjóðvilj-
anum“ ræður, er ákveðin í
að reyna að hindra að árang-
ur verði af samningaviðræð-
um ríkisstjórnarinnar og laun
þegasamtakanna. En vonandi
eru áhrif hennar ekki meiri
en þau vom er júní-sam-
komulagið, sem þessir sömu
öfl reyndu að hindra, var
gert. Vonandi fá þeir menn í
launþegasamtökunum ráðið
stefnunni, sem vilja hag laun
þega sem beztan og meta
þarfir þjóðarheildarinnar, en
ekki hinir, sem hafa það
æðsta takmark að spilla sem
mest fyrir, vegna þess að
þannig geti þeir styrkt stöðu
kommúnismans á íslandi.
NIÐUR-
GREIÐSLURNAR
TVTiðurgreiðslur á landbúnað-
1 ^ arafurðum hafa nú tíðkast
hér á landi um langt skeið,
en þó verið misjafnlega mikl-
ar. Venjulega hefur verið
gripið til niðurgreiðslna í
þeim tilgangi að halda vísi-
tölunni í skefjum og koma
þannig í veg fyrir aukna verð
bólguþróun. Jafnan hefur því
verið haldið fram af laun-
þegasamtökunum, þegar nið-
urgreiðslur hafa verið aukn-
ar, að á þann veg væri ver-
ið að falsa vísitöluna og
hindra kauphækkanir, sem
launþegasamtökin ættu rétt
á. Víst er það rétt, að allar
ríkisstjórnir hafa leitazt við
að greiða niður þær vörur,
sem mest áhrif höfðu á vísi-
töluna. Þær hafa reynt að
nota sem minnst fjármagn til
að lækka vísitöluna sem mest.
Þess vegna er heldur ekki
óeðlilegt að launþegasamtök-
in hafi haft ímugust á mikl-
um niðurgreiðslum.
Þess vegna hefði líka mátt
ætla, að allalmennur stuðn-
ingur hefði getið fengizt við
það að lækka nokkuð niður-
greiðslur nú, þegar óhjá-
kvæmilegt er að gera ráð-
stafanir til að bægja frá þeim
vanda, sem íslenzka þjóðin
stendur frammi fyrir, enda
má segja að t. d. verð á smjöri
hafi verið orðið óvenjulega
lágt, og niðurgreiðslumar
óeðlilega háar.
Á sama hátt hefur verið
deilt mjög á niðurgreiðslur
á kartöflum, og lítill vafi á
því, að svo stórfelldar niður-
greiðslur, sem voru á þeirri
vörutegund, buðu heim mis-
ferli, auk þess sem þær drógu
úr viðleitni manna til að
rækta sjálfir sína garðávexti
í frístundum.
Meginatriði málsins er
það, að niðurgreiðslur eru
tvíeggjaðar, einkum ef þær
eru orðnar jafnháar og raun
var á orðin hér á landi. Þess
vegna em líka margir, sem
telja að stefna eigi í þá átt að
draga úr niðurgreiðslum
fremur en hið gagnstæða.
Hitt er svo annað mál, að
menn kann að greina á um
það, hvort það stökk, sem nú
hefur verið tekið, hafi verið
of stórt og eðlilegra sé að
afla tekna eða spara útgjöld
að einhverju leyti með öðrum
hætti en ríkisstjórnin hefur
lagt til, og einmitt það er ver-
ið að ræða þessa daga og skýr
ist áður en langt um líður.
neyðarskeyti kom íyrst á
vettvang bandarisk flugvél.
Vörpuðu flug-mennimir björg
unarbátum og beltum niður
til skipverja og jafnframt
var þessi mynd tekin. Vind-
hraðinn var þarna 50 mílur á
klukkustund og ölduhæð u.þ.
b. sjö metrar. Skipið sökk á
örskammri stundu, áður en
björgunarskip næðu á vett-
vang. „Panoceanic Faith“
var 23 ára, í eigu skipafé-
lags í Panama en sigldi und-
ir Líberíufána. Skipverjar
voru grískir.
FRA því var skýrt í Morgun-
blaðinu fyrir skömmu, að
flutningaskip að nafni „Pano
ceanic Faith hefði farizt í ó-
veðri skammt undan strönd
Alaska. Með skipinu fórust
35 menn af 40 manna áhöfn
Þegar skipið sendi frá sér
Stjórnin í Hanoi þakkar stuðn-
ing í Bandaríkjunum
— Þakkar einnig Rússum og Kínverjum
og gerir ekki upp á milli þeirra
FORSÆTISRÁÐHERRA Norður-
Vietnam, Pham Van Dong, hefur
sagd;, að hann sé sannfærður um,
að barátta bandarísku þjóðarinn
ar fyrir því að neyða stjómina
til að hætta við styrjöldina í
Vetnam mun heppnazt, að sögn
norður-vetnömsku fréttastofunn
ar.
Forsætisráðherrann mun hafa
sagt þetta við bandaríska friðar-
nefnd undir forsæti manns, að
nafni Tom Hayden, er hefur ver
ið í heimsókn í Hanoi.
— Vietnamska þjóðin þakkar
vinum sínum i Bandaríkjunum,
sem styðja baráttu hennar, og
við óskum þess að hin vaxandi
hreyfing í Bandaríkjunum gegn
styrjöldinni í Vietnam eigi eftir
að eflast, sagði hann.
Að sögn fréttastofunnar sagði
Pham Van Dong, að norðurviet-
namska þjóðin mundi halda
styrjöldinni áfram og hún tryði
því statt og stöðugt að hún
mundi sigra að lokum.
Hlutlaus afstaða
Vararmálaráðiherra Norður-
Vietnam, Vo Ng.uyen Giap, hers
höfðingi, sagði í grein í mál-
gagni sovézka heraflans, Rauðu
stjörnunni, í dag, að Norður-
Vietnammenn stæðu í eilífri
þakkarskuld við Rússa og Kín-
verja fyrir aðstoð þá er þeir
hefðu veitt þeim í styrjöldinni.
Hann gerði ekki uipp á milli
þeirra og þalkkaði báðum jafn-
mikið fyrir hjálpina, sem hann
sagði að veitt væri af heilum
hug.
Greinin virðist staðfesta hlut-
lausa afstöðu Norður-Vietnam-
manna í deilu Rússa og Kín-
verja, en þessi deila Ihef.ur tor-
veldað vopnasendingar Rússa til
Norður-Vietnam.
Giap, 'hershöfðingi, segiri að
loftárásir Bandaríkjamanna
muni aildrei neyða Norður-Viet-
nammienn til að hætta aðstoðinni
við Þjóðfrelsisfylkinguna í Suð-
ur-Vietnam og árásirnar muni
heldur ekki veikja baráttuvilja
Norður-Vietnammanna.
Hann hél't því fram, að 2.300
bandarískar flugvélar hefðu ver
ið skotnar niður yfir Norður-
Vietnam og að 114.000 óvina'her-
menn — bandarískir, suðux-viet
namskir o,g hermenn banda-
manna — hefðu verið felldir á
árunum 1065—66 og 175.000
1066—67, þar af 75.000 Banda-
ríkjamenn.
Álitsgerð Farmanna- og
fiskimannasambandsins
MBL. hefur borizt svohljóðandi
álitsgerð Farmanna- og fiski-
mannasambands Íslands:
Varðandi ákvarðanir ríkis-
stjórnarinnar um efnahagsmál
vill stjórn Farmanna- og fiski-
mannasambands íslands benda á
þá staðreynd, að ekkí er hægt,
og verður ekki hægt, að skipta
fleiri fiskum en á bátinn koma.
Hagskýrslur undanfarinna ára
sýna, að útflutningsverðmæti
sjávarafurða hefur verið frá 90—
94%.
Eftir 12 ára síldarleysi og mjög
lág kjör sjómanna, kom til ný
veiðitækni ásamt verðhækkun á
útfluttar sjávarafurðir, sem lyfti
sjómönnum við fiskveiðar í
mannsæmandi launakjör, jafn-
framt því, sem í ríkum mæli
sköpuðust auknar tekjur vinnslu
stöðva og milliliða. í háspennu
þessarar velgengni, sem þó
mætti telja tímabundna, knúðu
einstakir starfshópar og stéttir
fram launahækkanir í viðmiðun
við laun síldarsjómanna. Þessa
viðmiðun höfum við frá fyrtsu
tíð talið óraunhæfa, þar sem
laun fiskimanna byggjast að
mestiu leyti á prósentu úr afla,
Iþess afla, sem veitir mannsæm-
andj líf hér á landi.
Það er því í fyllsta máta ó-
eðlilegt, ag getur ekki staðizt
að tala um niðurgreiðslu eða
meðlög á þann fisk, sem á að
skipta.
Hinar fyrirhuguðu álögur rík-
isstjórnarinnar koma til með að
hækka framfærslukostnað sjó-
manna, og það bæði á sjó og
landi, fyrir þá, sem hafa fjöl-
skyldu fram að færa. Nú er það
vitað, að með ört lækkandi út-
flutningsverðmæti á sjávarafurð
um hafa tekjur fiskimanna lækk
að allt að 30%. Verði skattar í
ýmsu formi hækkaðir, verður
ekki komizt hjá því að auka til
muna skattfrádrátt sjómanna,
eða mæta lækkun á tekjum
Iþeirra með öðrum hætti.
Farmenn hafa sýnt mikinn
þegnskap í sambandi við sín
kjaraimál, þar sem mikið vant-
ar á, að þeir hafi á undanförnum
árum fengið samsvarandi launa-
hækkanir og aðrar stéttir þjóð-
félagsins.
Til að fiá lagfæTingu á launa-
málum sínum, hófu þeir vinnu-
stöðvun á síðasta vori, en því
var mætt með lögum um gerð-
ardóm, er á að hafa lokið störf-
um fyrir 1. nóvember 1967.
Á sameiginlegum fuadi yfir-
manna á farskipaflotaæum, er
Ihaldinn var strax eftir úppkvaðn
ingu bráðabirgðalaganna, var
Framh. á bls. 19