Morgunblaðið - 17.01.1968, Side 23

23
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUÐAGUR 17. JANÚAR 196«
&
Við rákumst á þessa skemmtilegu mynd af „Snjókominu",
sem fannst í frumskógum spö nsku Gíneu, en frá honum hefur
áður verið sagt hér í Mbl. G órilluunginn er nú tveggja ára,
bláeygður og hvítur sem mjöll. Okkur datt í hug, að ef til
vill endur fyrir löngu hafi svipaður náttúruviðburður átt
sér stað, daginn, sem forfaðir hvíta kynstofnsins kom í heim
inn. „Snjókornið“ er nú í dýr agarðinum í Barcelona.
Andreas Papandreou
kominn til Parísar
- HERSTÖÐVAR
Framh. af bls. 1
árslok 1971. Þannig verður
brezki herinn í Suðaus<tur-Asíu
og Persaflóa fluttur buxt fyrir
árslok 1971, en herlið það, sem
nú er í Hang Kong, verður látið
vera þar áfram og ekki faekkað
í því, sagði Wilson.
—• Við gerum ok'kur ljóst, að
þetta hefuir vissa hættu í för
með sér, en þannig er ástatt nú,
að þessa hættu verðum við að
sætta okkur við, sagði Wilson
ennfremur. Herinn í Suðaustur-
Asíu og Persaflóa verðuir fluttur
burt fjórum árum fyrr en gert
hafði verið ráð fyirir og þegar
því er lokið, munu flugmóður-
skip Breta — alls fjögur skip —.
verða tekin úr notkun. Þetta
þýðir, að Bretland mun þá ekki
lengur eiga neinair meiri háttar
herbækistöðvar fyrir utan Ev-
rópu og Miðjarðarhafið.
Ákvörðunin um að afturpanta
sprengjuflugvélarnar 50 frá
Bandaríkjunum hefur í för með
sér 425 millj. punda sparnáð,
sem dreifist á 10 ár. Þessar flug-
vélar áttu að vera kjarninn í
flughernaðarmætti Bretlands eft
ir 1975, en nú verður hlutverki
hersins á sviði kjairnorkuvopna
eingöngu fengið í hendur þeim
kafbátum flotans, sem búnir eru
Polaris-flugskeytum.
Áform Breta um að flýta
brottflutningi hers síns frá Suð-
austur-Asíu hefur valdið mikl-
um og almennum ótta í Malasíu
og Singapore. Lýsti Wilson þvi
yfir í Neðri málstofunni, að
Bretland væri reiðubúið til þess
að veita aðstoð þessum tveimur
samveldislöndum, að því er
varðaði sameiginleg loftvarna-
kerfi.
Yfirlýsing Wilsons hefur enn-
fremur í för með sér, eins og
greinir frá að framan, að nú er
bundinn endir á ókeypis lækn-
ishjálp í Bretlandi. Eftirleiðis
verða allir, sem fá lyfseðil hjá
lækni, að greiða tvo shillinga og
sex pence. Frá þessu eru fá-
einar undantekningar.
Þá verður áætluninni um
skólaskyldu til fullra 16 ára
frestað frá 1970 til 1973.
Wilson skýrði ennfremur frá
enn fleiri sparnaðarráðstöfun-
um. Hann skýrði frá því, að
öyggðar yrðu færri íbúðir, að
útgjöld til vegaframkvæmda
yrðu skorin niður og að bæja- og
sveitafélög yrðu einnig að draga
úir útgjöldum sínum. Ekki verða
ráðnir fleiri ríkisstarfsmenn á
þessu ári. Ráðstafanir þær, sem
hér hefur verið greint frá eru
hins vegar aðeins þær helzitu.
Enn fleiri munu verða boðaðar í
fjárlagafrumvarpinu. — Það er
ekki bara í okkar eigin, heldur
einnig í þágu vina okkar og
bandamanna, að Bretland geti
fljótt og vel tryggt efnahag sinn,
sagði forsætisráðherrann.
Öryggi okkar er fólgið í
Evrópu og við verðum að byggja
á Atlantshafsbandalaginu. En
Bretland er reiðubúið til þess
að leggja sitt af mörkum að svo
miklu leyti sem það fjárhags-
lega er unnt til þeirra banda-
laga, sem landið er þátttakandi
í. Menn verða að gera sér það
ljóst, sagði Wilson, að án efna-
hagslegs styrks, getur hvorki
Bretland né bandalög þau, sem
við eigum aðild að, ráðið yfir
hernaðarstyrk.
Það eir ekki bara í þessu landi,)
sem við höfum lifað umfram.
efni á síðustu árum. Hin raun-
verulegu áhrif okkar og völd í
þágu friðarins geta nú fengið að
vaxa með því að efla þau í þeirri
röð, sem raunveruleikinn segir
fyrir um.
Wilson skýrði einnig frá því,
að stjórn hans hefði fullvissað
bæði Malasiu og Singapore sem
og önnur lönd í samveldinu og
bandalagsríki Bretlands, að Brst
ar myndu halda uppi almennri
hernaðargetu til þe&s að geta
framkvæmt hernaðaraðgerðir
frá bækistöðvum í Evrópu og
brezku eyjunum sjálfum. — Ef
við teljum, að kringumstæður
krefjist þess, verður unrut að
flytja herafla til annarra staða
í heiminum þar á meðal í þágu
Sameinuðu þjóðanna veg.na að-
gerða af þeirra hálfu.
Að því er varðaði Persaflóa,
sagð'i Wilson, að ríkisstjórnin
hefði skýrt stjórnum þeirra
landa, er málið varðaði, frá því,
að Bretl. myndi framvegis telja
það eitt af grundvallar hags-
munamálum sinum, að öryggi og
velferð þessara landa væri
tryggt og ef nauðsyn krefði, þá
yrði unnt að senda brezkar her-
sveitir til þessara landa þeim ti’
verndar.
Brottflutningsáætlunin frá her
stöðvum fyrir austan Súez fyrir
1975, sem nú verður færð fram
til ársins 1971, m'un hafa í för
með sér, að fækkað verður í
hernum fyrir 1971 um 75.000
manns og þar að auki um 80.000
manns úr hópi óbreyttra borg-
ara, sem starfað hafa í þágu hers
ins. Brezku flugmóðurskipin
verða tekin úr notkun smám
saman og í Gurhka-herdeildinni,
en í henni hafa verið 12.000
manns, verður fækkað um 6.000
manns.
Útgjöld til varnarmála á tíma-
bilinu 1969—1970 munu verða
minnkuð um 110 millj. punda
og dregið verður enn frekar úr
útgjöldum til varnarmála.
Innsiglisvörðurinn fer frá
Longford lávarður, innsiglis-
vöirður, sagði af sér stöðu sinni
í kvöld í mótmælaskyni við þá
ráðstöfun brezku stjórnarinnar
að fresta um tvö ár hinni nýju
skólaskipan, þar sem skólaskyld-
an verður til fulka 16 ára í stað
15 nú. Við stöðu hans tekur nú
Schackleton, lávarður, ráðherra
án stjórnardeildar.
Longford lávarður, var tals-
maður ríkisstjórnarinnar í Efri
deild þingsins. Stjórnmálafrétta-
ritarar í London telja aflsögn
hans ekki koma á óvart, þar sem
það var lengi vitað, að hann
hafði óskað þess, hvort sem var,
að fara úr stjórninni.
Vonbrigði og áhyggjur
í Washington
Vonbrigði og áhyggjur mót-
uðu viðhorf embættismanna í
Waishington við ræðu Wilsons
forsætisráðherra í dag. Var því
haldið fram, að áform Breta um
að draga úr hernaðarmætti sín-
um fyrir austan Súez gæti leitt
til þess, að það yrði nauðsyn-
legt að endurskoða að nýju hern
aðarafstöðu vesturveldanna í
mikilvægum hlutum heimsins —•
svæðum, þar sem enn er fyrir
hendi hætta á auknum áhrifum
kommúnista.
í London féll sterlingspundið
á gjaldeyrismarkaðnum, eftir að
Wil'son hafði skýrt frá því, í
hverju sparnaðarráðstafanirnar
væru fólgnar, en hækkað að
nýju, eftir að Englandsbanki
hafði tekið af doUaravaraforða
sínum og keypt nokkurt magn
af pundum.
í fréttum frá Washington var
haft eftir einstökum embættis-
mönnum, að Bretland hefði nú
í einni svipan gert ráðstafanir
til þess að binda enda á skuld-
bindingar sínar fyrir austan
Súez en einnig varpað frá sér
hagsmunum sínum þar og hyrfi
nú af sviðinu sem stórveldi,
Bandaríkin höfðu vænzt þess, að
Bretar myndu að minnsta kosti
vera á verði framvegis í Persa-
flóa ,einkum með tilliti til
brezku herbækistöðvarinnar í
Bahrein, er haft eftir áreiðan-
legum heimildum.
Af opinberri hálfu í Bonn var
látinn í ljós léttir yfir því, að
sparnaðaráform brezku stjórnar-
innar næðu ekki til Rínarhersins
og annarra NATO-hesveita á
meginlandinu. Ekki hafði verið
birt nein opinber tilkynning í
Bonn í kvöld, en haft var efltir
háttsettum embættismanni: —
vorum viðbúnir hinu versta og
okkur er það mikill léttir, að
herlið Breta í Evrópu verður
óbreytt þrátt fyrir ráðstafanir
brezku stjórnarinnar.
— Afpöntun sprengjuflugvél-
anna 50 af gerðin.ni F-lll mun
sennilega leiða til nánari sam-
vinnu brezks og fransks flugvéla
iðnaðar, var sagt af opinberri
hálfu í Frakklandi í kvöld. f
hópi fjármálamanna var þvi
haldið fram þar, að þessar ráð-
stafanir myndu verða góður
grundvöllur fyrir aðgerðir til
þess að koma efnahags-Ufi Bret-
lands á traustan grundvöll á nýj
an leik.
í hópi fjármálamanna í Sviss
var tekið vel í sparnaðarráðstaf-
anir Wilsons forsætisráðherra.
— Við lítum með ánægju á sér-
hverja ráðstöfun, sem getur skap
að traust á sterlingspundinu að
nýju og styrkt efna hag Bret-
lands, sagði talsmaður Svissn-
eska bankans í Ziiflich.
París, 16. jan. AP-NTB.
ANDREAS Papandreou, sem lát-
inn var laus úr fangelsi í Grikk-
landi um jólaleytið, kom til
Parísar í dag og hefur í hyggju,
að hann sagði í viðtali við AP,
að halda áfram seinna til Banda-
ríkjanna. Hann ’ kvaðst mundu
halda fund með blaðamönnum
- 1500 ENNÞÁ
Framh. af bls. 1
Bæirnir Montevago og Gibel-
lina urðu harðast úti. í Monte-
vago stendur tæpast eftir nokk-
ur blettur heill utan aðaltorgið
í hjarta bæjarins. Einstöku lask-
aðir húsveggir hanga ennþá uppi
en annars er bærinn næstum því
ein samfelld rúst. Lögreglumenn
hafa sagt, að ógerlegt sé að áætla
hversu mörg lík kunni að leyn-
ast í rústunum en víst sé, að
þau skipti hundruðum.
AFP hefur eftir einum lög-
reglumanna í Montevago, að
fyrsti jarðskjálftakippurinn hafi
verið snarpur, en við þann næsta
hafi bærinn bókstaflega hrunið
eins og spilaborg. „í tíu mínút-
ur samfleytt heyflðust skruðning
ar meðan húsin hrundu, sagði
lögreglumaðurinn, og þykkt
reykský lagðist yfir borgina, svo
að maður sá varla armslengd
frá sér. Síðan varð allt hljótt.
Herforingi skýrði frá því, að
flestir særðir hefðu verið flutt-
ir brotl frá Montevago fyrir dag
renningu og síðan hefði verið
hafizt handa vfð aS grafa lík
úr rústunum, en verkið unnizt
seint. Hann sagðist hafa fundið
þrjár manneskjur látnar í lít-
illi fólksbifreið, m. a. lítið barn
og aldraða konu og hefði svo
virzt, sem konan hefði reynt að
skýla barninu undir sér, en svo
hefði hrunið yfir bílinn og þau
öll dáið. í dag bjargaðist úr
rústunum gömul kona, sem
hafði legið þar í 28 tíma og var
aðframkomin.
Verkfræðingar í Trapani segja,
að fjarlægja verði 150.000 lestir
af grjóti áður en nokkurt yfir-
lit fæst yfir manntjón.
Eldfjallið Etna gaus mjög í
dag, hvað eftir annað og
streymdi hraunið 800 metra leið
niður fjallshlíðarnar en aska
féll yfir nærliggj andi bæi og
þorp.
Bandaríkjamenn, Bretar og
Frakkar hafa boðizt til að taka
þátt í þjörgunarstarfinu á Ítalíu.
Munu bandarísk og brezk skip
og flugvélar fara til Trapani með
hjúkrunargögn, matvæli og fatn-
að.að.
Einstaklingar og fyrirtæki
hafa einnig boðfð fram aðstoð
sína og sent gjafir og tæki tU
Sikileyjar. Rauði krossinn hefur
skipulagt fjársöfnun og stofnað
sjóð, sem einn af stærstu bönk.
um Ítalíu stjórnar. Rauði kross-
inn í Frakklandi hefur þegar
sent 20.000 franka, kaþólsk stofn
un sendi tjöld og ullarteppi og
aðrar franskar stofnanir hafa
sent fatnað og matvæli. Vestur-
þýzka stjórnin hefur heitið hjálp
og Rauði krossinn í V-Þýzka-
landi hefur þegar sent til Sikil-
eyjar 100.000 v-þýzk mörk.
Hinsvegar hefur Rauði kross-
inn í Genf sagt, að ekki verði
skipulögð alþjóðleg fjársöfnun
að svo stöddu. Italski Raúði
krossinn hefur að vísn hafið
siöifnun á blóði, peningum og
matvælum en eins og stendur,
virðist nóg fyrirliggjandi af lyfj-
um og hjúkrunargögnum. Það
sem fólkið á slysasvæðinu þarfn-
ast mest eru tjöld, ullarteppi,
niðursoðin mjólk, barnamatur
og niðursoðnar kjötvörur, en tal
ið er, að í ftalíu séu nægar birgð
ir aif þessum varningi til þess
að anna mestu þörfinni,
Norðmenn hafa sent fulltrúa
til ítalíu til að kanna þörfina á
aðstoð frá Noregi.
síðar í þessari viku og skýra
þeim ýtarlega frá ástandinu í
Grikklandi.
í för með Papandreou voru
kona hans, sem er bandarísk,
Margaret, fædd Chant, og þrjú
barna þeirra hjóna, en elzti son-
ur þeirra er við nám í Chicago.
Ennfremur var með þeim mó'ðir
Papandreous, Sophia, kona for-
sætisráðherrans fyrrverandi, er
eftir varð heima í Grikklandi.
Sagði Andreas, að faðir sinn
væri sæmilega haldinn líkamlega
en vildi sem minnst um hann
ræða að svo stöddu.
Andreas Papandreou fékk
vegabréf sitt afhent frá grísku
etjórninni í gær. Kona hans og
börn eru bandarískir ríkisborg-
arar og höfðu bandarísk vega-
bréf, en hann hafði misst borg-
araréttindi sín í Bandaríkjun-
um, þegar hann var kjörinn á
þing í heimalandi sínu. Banda-
rískur borgari hafði hann orðið
upp úr 1944, er hann gekk í
bandaríska herinn.
Papandreou hefur fengið boð
frá ýmsum háskólum í Banda-
ríkjunum um kennarastöður.
Hefur hann ekkert sagt um þa'ð
ennþá, hvort hann tekur ein-
hverja þeirra, — talið var, að
hann mundi e.t.v. setjast að
einhvers staðar á Norðurlöndum,
en hann sagði í viðtali við AP
í dag, að hann mundi vafalaust
halda áfram til Bandaríkjanna,
þó svo það yrði ekki alveg strax.
Lítil telpa
slosast á
Raafarhöía
FIMM ára telpa slasaðist alvar-
lega að leik á Raufarhöfn í gær.
Telpan, sem heitir Soffía Er-
lingsdóttir, var að renna sér á
þotiusleða, en missti stjérn á hon
um á mikilli ferð, og lenti stúlk
an á húsgafl. Var Tryggvi Helga
son fenginn með sjúkraflugvél
sína, og flutti hann stúlkuna á
sjúkraihús á Akureyri. Reyndist
hún hafa höfuðkúpubrotnað, en
mun nú vera á batavegi. — Einar
- LEITIN
Framh. af bls. 24
deildinni Ingólfi í Reykjavík leit
uðu þeirra Bjarna Kristinssonar
og Kristjáns Bernódussonar, og
var einkum lögð áherzla á að
gamga með sjófjöru. Þá bánust
í fyrrakvöld sögusagnir um, að
einn mannanna hefði sézt í
Grimsnesi fyrir austan fjall, og
fór sveit Slysavrnafélagsins á
Selfossi til leitar þar, en hún
bar engan árangur.
— Stúdentafundurinn
Framh. af bls. 10
stjórnina og sýni í verki ákveð-
inn stuðning við grísk frelsisöfl.
Það er skylda íslenzku ríkis-
stjórnarinnar að beita áhrifum
sínum í samvinnu við aðrar
frjálsar Evrópuþjóðir í þá átt að
einangra einræðisöfl í álfunni
og standa þannig vörð um lýð-
ræðið. Að þessu ber að vinna í
Evrópuráðinu, innan Atlantshafs
bandalagsins, á vettvangi Sam-
einuðu þjóðanna og hvarvetna,
þar sem tækifæri gefst til þess.
Stúdentar gera þá eindregnu
kröfu til íslenzku ríkisstjórnar-
innar, að hún leiti allra ráða til
þess, að frelsi grísku þjóðarinn-
ar verði tryggt, lýðræði endur-
vakið, stjórnmálaföngum sleppt
úr haldi og efnt til frjálsra kosn
inga í landinu.
(Fréttatilkynning frá Stúdenta-
félagi Háskóla íslands).