Morgunblaðið - 08.02.1968, Blaðsíða 10
10
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 8. FEBRÚAR 1968
lega ringulreiðin, sem við niú
búum við, er verkalýðssamtök-
unum í senn til tjóns og til
vanza.
Það liggja lagabneytingar fyr-
ir þinginu. Laganefnd verðuir því
áreiðanlega kosin og vil ég
treysta því, að hún taki hlut-
verk sitt alvarlega, ðg ég vil
vona, að henni auðniist að Ijúka
miklu og heilladrjúgu stanfi“.
Þetta var þá.
VEGNA þeirra umræðna sem
urðu á ASÍ þingi, og blaðaskrifa
um þær og störtf þingsinis, sé ég
ástæðu til að gera frekari grein
fyrir afstöðu minni.
Á 30. þingi ASÍ í nóvemiber
1966 voru aðalatriði samþykkta
í skipulagsmjálum þessi:
,.l. Aliþýðusamibandið verði
heildarsamtök verkalýðsins byggt
upp af landssamböndum stéttar-
félaga .......
2. Landssamlböndin verði
skipulögð eftir starfsgreinum. ..
3. Núverandi sambandsfélög
verði aðili að landssambandi
viðkomandi starfsgreinar ......
4. Landssamböndin verði bein
ít aðilar að Alþýðusambandinu
og þing ASÍ verði skipað full-
trúum landssambandanna .... “
Hér er sá grundvöllur er é
skyldi byggt. Þegar lokið var
afgreiðslu mála á 30. þinginu
var ákveðið að fresta þinginu.
Var samþykkt að: „Þingið skal
hvatt saman að nýju eigi síð-
ar en 15. nóvember 1967, og
skal verketfni þess það eitt að
fjalla um tillögur laga- og
skipulagsnefndar og eða breyt-
ingartillögur, sem fram kunna
að 'koma í sambandi við þær“.
Var kosin 28 manna laga og
skipulagsnetfnd til að fjalla um
miálið milli funda. Úr röðum
LÍV áttu sæti í þeirri nefnd
Björn Þórihallsson, Guðmundur
Garðarsson og Ingimar Bogason.
Af þinginu var nefndinni gert
að senda öllum samibandsfélög-
um meginefni tillagna sinna fyr
ir lok marzmánaðar 1967, og
skyldu sambandsfélögin ræða
og taka afstöðu til tillagnanna
eigi síðar en mánuði fyrir fram-
haldsþingið.
VI. þing Landssambands ís-
lenzkra verzlunarmanna, haldið
í febrúar 1967, ákvað að hafa
þann hátt á um álvktun og um-
ræður af hálfu LTV um skipu-
lagsmálatillögur ASÍ ,að kosin
var á þinginu átta manna netfnd
til að fjalla um málið. í þá nefnd
voru kosnir á þinginu:
Sverrir Hermannsson.
Björn Þórhallsson.
Guðmundur H. Garðarsson,
Böðvar Pétursson,
Sigurður Guðmundsson,
Björgúlfur Sigurðsson,
Óskar Jónsson,
Magnús L. Sveinsson.
Eftir að milliþinganefnd ASÍ
sendi frá sér drög að skipulags-
breytingum sl. sumar, tók nefnd
LÍV málið til meðferðar. Gerði
hún einróma ályktun. í málinu.
Bar hún álit sitt undir stjórn
LÍV, sem féllst á það einróma
og gerði það að sínu. Var álitið
sent A9Í með brétfi dags. 25.
október 1967 og hljóðaði svo:
„Nefndin hefur fjalliað um
þær tillögur til breytinga á
skipulagi A9Í, sem fyrir liggja,
og lýsir hún sig fylgjandi þeim,
í meginatriðum. Hún vill þó sér
staklega benda á nauðsyn þess,
að tími sá verði takmaikaður,
sem einstökum félögum verði
gefinn til að skipa sér í sér-
greinasamibönd.
Nefndin væntir þess, að fyr-
Irhuguð skipulagsbreyting á
AjSÍ, sem gerir ráð fyrir auk-
inni starfsskiptingu milli ASÍ og
sérgreinasambandanna, verði
mjög til að draga úr þeirri fjár
hagslegu byrði, sem AStf hetfur
verið félögum sínum, um leið
og samtökin verði færari um
að gegna hlutverki sínu sem
samnetfnari íslenzkrar verkalýðs
hreyfingar“.
Þessi var hin opinbera afstaða
LÍV til málsins, en í bréfinu var
tekið fram að fulltrúar LÍV á
aukaíþingi A9Í hefðu að sjálf-
sögðu óbundnar hendur að taka
þá afstöðu til málsins sem þeim
sýndist. En af því sem nú hefir
verið frá skýrt, þarf engann að
undra, þótt undirritaður héldi á
þinginu faist við fram komna af
stöðu. Og þeirri atfstöðu verður
að sjálfsögðu ekki hreytt nema
sýnt verði fram á að hún sé
röng með rökum sem snerta mál
efnið sjáltft og ekkert aninað.
Að vísu verður að telja, að
sundrungarmennirnir í skipu-
lagsmálunum hafi beðið allmik-
inn hnekki á þingi A9Í í at-
kvæðagreiðslunni um hver
grundvöllur skipulagsbreytinga
A9Í skuli vera. Samþykkt var
með yfirgnæfandi meirihluta sú
grundvallarstefna, sem mörkuð
var í frumvarpi aö lögum fyrir
ASÍ, sem fyrir þinginu lá. Á
hinn bóginn er ljóst, að slík
samþykkt er alls ekki ný og vis
ast í því efni til upphafs þessar-
ar greinar, þar sem ræðir um
samþykktir þingsins 1066.
Með störfum aukaþingsins,
sem eingöngu skyldi fjalla um
Sverrir Hermannsson.
hinar mikilvægu skipulags-
breytingar, hefir því ekkert á-
unnizt. Þvert á móti eru von-
ir til þess nú, að umtalsverður
árangur náist miklu minni en
þær vom áður en aukaþingið
var haldið. Það var skylda auka
þingsins að ryðja skipulagsmál-
unum ákveðna braut fram-
kvæmdar. Þess í stað lét þingið
við það sitja að endurtaka vilja
yfirlýsingar fyrri þinga í mál-
inu, og er slfkt vitanlega alveg
ónýtt efni. Lærdómarnir sem
draga má af þinginu eru þessir:
Mi'klU meiri sundrung ríkir um
allan framgang þessa lítfshags-
munamáls Alþýðusambandsins
en mönnum var áður ljóst. Á-
stæður til þess eru fyrst og
fremst gerbreytt viðhorf ým-
issa forystumanna ASÍ til máls-
ins, og eru þar í fararbroddi
sjálfur forsetinn, Hannibal
Valdimarsson, og svo Bjöm
Jónsson. Getum verðux ekki
leitt að því hér hvað veldur. Þar
atf leiðir, að núverandi forysta
Aliþýðusambandsins er allsendis
ófær um að stýra sambandinu
út úr þeirri „skipulagslegu ring
ulreið“ sem það er í svo notuð
séu orð forseta ASÍ, og vitnað
verður til síðari i þessari grein.
Út af fyrir sig var mikilvægt að
flá þetta staðreynt.
Ég minnist þess hráskinna-
leiks sem leikinn var á Alþðu-
sambandsþingum vegna inn-
göngu LÍV í samtökin. Hannibal
Valdimarsson var þar mikill leik
stjóri. Mér finnst nú sem sú sýn
ing falli alveg í skuggann fyrir
þeim leik að fjöreggi Alþýðusam
bandsins sem hann og kumpánar
hans fremja nú. Ekki var betur
vitað á A9Í-þingi 1966 en Hanni
bal Valdimarsson væri frum-
kvöðull að þvi að mynduð yrði
,þjóðstjórn“ í A9Í, einmitt til
þess að þoka fram hinum mikil-
vægu skipulagsmálum. Þetta mis
tókst reyndar, en vitað er hverj
ir því réðu. Að vísu tókst Hanni
bal að koma sláku natfni á sína
nýju stjórn, þótt hrumult gengi,
en heldur ekki meir. Þegar tjahl
ið var dregið frá á aukaþingi A9Í
hötfðu ýmsir aðalleikendurnir
heldur betur skipt um gerfi og
Hannibal með þeim ólíkindum,
að ekkert var eftir nema gogg-
urinn og bassinn. Hafði hann
forystu um að drepa hinum mik-
ilvægu málum á dreif svo mjög,
að vandiséð er, hvort brotun-
um verður í náinni framtíð kom
ið saman.
Á þinginu minnti ég forsetann
á, að hann hefði eitt sinn lagt
svo mikla áherzlu á framgang
skipulagsmálanna, að hann
hetfði hótað að hætta sem forseti
ASÍ, ef ekki yrði ráðin þar bót
á. Eins og þingfulltrúar muna,
vildi hann mjög undan því víkj-
ast, að þetta væri sannleikan-
um samkvæmt. Nú hefi ég hinis
vegar fundið þessum orðum mín
um stað Orðrétt tek ég hér upp
ummæli Hannibals Valdimars-
sonar í þingsetningarræðu hans
á A9í-þingi 1964. Er þau að
finna í þingtíðindum 29. þings
Alþýðusambands íslands 1964:
„Verði undan því vikizt, að
tryggja sambandinu fjárhags-
legan starfsgrundvöll, ekkert að
hafzt til þess að gera samibands-
þingin að viðráðanlegri og starf
hæfri stotfnun og engar lagfær-
ingar gerðar á verstu skipulags-
annmörkun Alþýðusamibandsins,
hef ég afráðið að biðjast undan
endurkjöri sem forseti sam-
bandsins. Mig langar nefnilega
ekkert til þess, að Alþýðusam-
bandið grotni niður í starfsleysi
undir minni stjórn og verði van
skilastofnun, sem enginn geti
átt viðskipti við. Og skipulags-
■<$> GeirharSur með plötuna og Sigurjón með verðlaunagripinn.
Þátttaka „Vísis" í tón-
listarhátíðinni í Cannes
AÐFARANÓTT sunnudags, 21.
janúar sl. lagði Kariakórinn
Vísir, 47 manna hópur, atf stað
frá Siglufirði og var förinni heit-
ið til Cannes í Suður-Frakklandi.
Hafa varð hraðann á, því að
norðan hríð hafði skollið á síðari
hluta dags, og var hætta á að
leiðin til Sauðárkróks tepptist,
en á Sauðárkróki var ákveðið að
flugvél frá Loftleiðum tæki
hópinn kl. 8 á sunnudagsmorgni.
Ferðin þennan 1. áfanga gekk
vel og með aðstoð snjóýtu skil-
uðu langferðábílar Siglufjarðar-
leiðar hópnum til Sauðánkróks í
tæka tíð. Þaðan var flogið til
Keflavíkurflugvallar og stanzað
þar nokkra stund, en kl. 10,30
var 'haldið af stað aftur og nú
flogið í einum áfanga til flug-
vallarins við Nice, og þar lent
eftir 7 klst. flug.
Aðdragandi verðlaunaveiting-
arinnar er sá, að skömmu fyrir
jólin 1966 komu út á vegum
Fálkans hjf. 1 Reykjavík tvær
hljómplötur sungnar af Karla-
kórnum Vísi, önnur platan með
4 lögum, en hin með 14. Hljóm-
plötur þessar náðu strax miiklum
vinsældum og á rúml. hálifri ári,
eða til 1. júlí 1967, mun hafa selzt
af stærri plötunni um 3500 ein-
tök og mun það vera hæsta sala
á íslenzkri hljómplötu hér á landi
á þessu tímabilí.
Alþjóðasamband hljómplötu-
framleiðenda, M.I.D.E.M., veitir
árlega verðlaun þeim aðiila í
hverju landi, innan sambandsins,
sem hefur mesta hJjómplötu-
sölu. Að þessu sinni varð það því
Karlakórinn Vísir, sem þessi
verðlaun hlaut, og í desember-
mánuði sl. kom hréf tiil Vísis frá
Haraldi Ólafssyni, forstjóra Fálk
ans, þar sem MIDEM kunngerði
að Vísir hefði hlotið þessi alþjóð-
legu verðlaun og jafnframt var
kórnum 'boðið til Cannes, kynna
sig þar með söng og veita verð-
laununum viðtöku.
Móttaka verðlaunanna.
Þrátt fyrir ýmsa ertfiðleika við
að tfara í svo langt og dýrt ferða-
lag, ákváðu Vísismenn að taka
boðinu. Lagt var af stað, eins og
áður getur, þann 21. jan. og kiom-
ið heim þann 28. jan., og þá lent
á Akureyri og farið þaðan til
Siglufjarðar með hinum góð-
kunna Drang.
Verðlaunaafhendingin fór
fnam laugardaginn 27. janúar í
Cannes á miklurn hátíðahljóm-
leikum í samkomusal, sem tek-
ur 1700 manns í sæti. Var hver
sæti skipað í þessum stóra sal.
Vísir var tfyrstur á dtagskránni,
kynnti sig með söng og veitti
söngstjórinn, Gerbard Schmiidt,
verðlaununum viðtöku. Verð-
launin eru marmaraplata, með
áletruðu natfni þess, er þau hlýt-
ur.
Öllu, sem fram fór á þessum
hátíðahöldum, var samstundis
útvarpað um þrjár útvarpsstöðv-
ar í Vestur-Evrópu, þ.e. Monte
Carlo, Luxemibourg og Evrópu I.
Aúk þess var því einniig sjón-
varpað um franska útvarpið,
bæði í litum og svarthvítu.
Þátttaka í þessari hátíðadag-
skrá var talin hafa mikið aug-
lýsingagildi fyrir þá, sem þar
komu fram, en meðal skemmti-
krafta á dagskránni mátti sjá
mörg heimsþekkt nöfn. Verðlaun
MIDEM-sambandsins voru veitt
þeim á þessari lokahátíð og
í 29 lönd og komu fulltrúar frá
veittu verðlaunum viðtöku.
Viikuna frá 21.-28 jianúar var
samfelld tónlistarhátíð í Cannes.
Voru á hverju kvöldi tónleikar í
tveimur samkomiuhú'sum, í öðru
klassískir tónleilkar, en í hinu
tónleikar atf léttara tiagi. Voru þá
hljómleikar hvers kvölds í um-
sjá einnar þjóðar, og tónlist þess
lands flutt, og komu þar fram
úrvals listamenn.
Það, sem vakti sérstaka
ánægju okkar Vísismanna —
auk þess sem nafn Visis var á
skemmtiskránni meðal heimis-
þekktra skemmtikrafta — var
að sjá Ifána íslands þlokta meðal
fána stórþjóðanna. Voru fánar
þátttökúþjóðanna dregnir að hún
á aðalsamkomúhúsinu, og vildi
svo skemm'tilega til, að fáni ís-
lands var I miðri fánaborginni.
Er vafalaust, að þessi þátttaka
Vísis hefur verið ánægjuleg og
vel heppnuð landikynning.
Að lokum vill Kariiakórinn
Vísir færa þakkir menntamiála-
ráðherra, Gyllfa Þ. Gíslasyni fyr-
ir ágæta aðstoð og einnig Har-
aldi Ólafssyni, forstjóra, fyrir
Framhald á bls. 26.
Karlakórinn Vísir á Siglufirffi.
Sverrir Hermannsson, formaður UV:
AUKAÞING A.S.I.