Morgunblaðið - 16.06.1968, Qupperneq 31
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. JÚNÍ 1960
31
MARGIR hermenn, sem
dvöldust hér á landi einhvem
tíma í striðinu, leg-gja leið
sína hingað aftur. Ronald
Swift er einn þeirra, en hann
starfar nú hjá fyrirtækinu
James Booth Aluminium Ltd.
í Birmingham. Við hittum
Ronald Swift að máli á föstu-
dag.
„Ég var í brezka flotanxnm",
segi'r Swift, „og vax miíkið til
við strendíur ísdainds á áiriuin-
um 1939 til 1943, fynst á HMS
Launentic og síðar á HMS
,Svona varð að hugsa í stríðinu*
— spjallað við Ronald Swiff, sem
gegndi herþjónustu v/ð ísland
King George V“.
— Hvers konair skip var
HMS LauTentic?
— Það var vopnað kaup-
far, sem armaðist gæzkistörf
á hatfinu tmilli felands og
Grænlands. Árið 1940 var því
sökibt með tundunslkeyti og þá
fór ég yfir á HMS King
Geongie V.
— Hvers konar giæzliuistíörf
voru þetta?
— Eitt ineginiiiliutverk okk-
ar var, að tooma í veg fyrir
smygl og fóruim við þá oft
uim borð í sfcip, sem voru á
leið tM Engiands, þjájm. íb-
lenzka togara, Ég mánniist
þes þó ekfci, að íslenzkai sjó-
mennirnir sýndoi armað en
fulllan skilning á skyiidlum
okkar.
— Komuð þið þá í hölfn
á íslandi?
— Já, við komium nokkr-
um sinnum till Reykjjavíkiur.
— En HMS King George
V?
— Það var herskip, sem
verndaði skipalestir á ieið til
Murmansk. Við Uáguim oft
inni á Seyðisfirði og Aknrr-
eyri
— HMS King George V
gegndi rniklu hilutverki í elt-
ingarleiknuim við Biismarck.
— Já, við lágium imni í
Scapa Flow, þegar skipuindin
um að elta Biomarck var gief-
in. Við héldum þegar í áittina
till íslands — fréttum um
öriög Hood — en komium of
seint á vettvang — Bismarck
var horfinn. Eftir mikinn og
harðan ettingarleik hafðd Bis-
marck orðið fyrir mikknm
skemimidum af vöMum tund-
urskeyta frá bnezfoum tunidur-
spiilum og fliugvéliuim brezka
sjóihersiins og að miorgni 27.
maí, þetta var árið 1941, tókst
HMS King George V og HMS
Rodney að komast í návígd við
Biismarck. Þessu návígi lauk
á þann veg, að byssur Bis-
marck hljóðnuðu og þá fékk
beitiekipið HMS DorsebsJiire
skipiun um að aökkva Bis-
marck og þar með var eltinig-
arleiknium, sem staðið hafði
yfir í nærri sex sóclanhriinga,
Ilokið.
— Ykkur var imibið í mun
að sökkva Bismarck?
— Milssir HMS Hbod var
mesita áfall, sem brezki filot-
inn varð fyrir í stríðinu —
þetta var ofckar bezta skip.
Bismarck var bezta skip Þjóð-
verja og fyrir okiur var eyðá-
legging þess mesta hefndin.
Svona varð að hugsa í strið-
inu.
— Þegar þið láguð inni í ís-
lenzkum höfnuim. Ferðaðist
þú þé eitthvað um?
— Ég fór um staðina — það
var ekki um nein lengri ferða
lög að ræða. En miér tókst þó
að sjá það mikið af íslandi,
að síðan hefur það verið
minn draumur að tooma hiing-
að afitur.
— Hann hefur sagt við
mig á hverju ári: Nú reynum
við að fara til fslands, segir
frú Switft, sem situT hjá okk-
ur. Og eftir þvi að daama, sem
ég hef séð till þessa, þá skil
ég vel þessa llöngun hans.
— Nú hefur margt breytzt
síðan þú vanst hér í stríðinu.
— Reykjavík hefiux mikið
breytzt. Hvað hefuir ekki
breytzt milkið á þiessum 25
árum?
— Ætlið þið að ferðast
eitthvað um landið?
— Við eruim að fara í hring
ferð með Esju í dag. Þá gest
mér tækifæri til að kocma
aftur til Seyðilsfj arðar og
Akureyrar Og einnig að sjá
meira af landinu, en mér
varð unnt á stríðsánunum. Við
hjónin förum svo héðan 22.
júní, segir Ronald Swift að
lokum.
- GERHARDSEN
Framh. af bls. 1
— Eftir samfellda 30 ára
stjórn sama flokksins í Noregi
er það að sjálfsögðu viðbrigði
fyrir flokka þá, sem ávallt
höfðu verið í stjórnarand-
stöðu, að taka við stjórn lands
ins. Við vitum að flokkar
þessir áttu dugmikla stjórn-
málamenn, en þeir höfðu
enga reynslu í stjórnarathöfn-
um. Ég mundi hinsvegar
segja, að núverandi stjórn
Noregs væri góð ríkisstjórn
og í raun og veru er stjórn-
arstefnan ekki í stórum drátt
um mjög frábrugðin þeirri
stefnu er ríkti meðan okkar
flokkur fór með stjórn lands-
ins.
— Hvað viljið þér segja
um nýloknar umræður
norska Stórþingsins um aðild
að NATO og ákvörðun þess
að eiga þar áfram sæti.
— Umræðurnar um aðild-
ina að NATO hafa verið nokk
uð langar og þær hafa í stór-
um dráttum verið málefnaleg
ar og góðar. Hinsvegar hefir
ekki verið mikill almennur
áhugi í Noregi fyrir þessum
umræðum. Þær hafa raunar
verið víðtækari en svo, að
þær fjölluðu um aðild Noregs
að NATO einvörðungu. Þær
hafa fjallað um öryggismál
Noregs á mjög breiðum grund
velli. Við teljum sjálfsagt að
vera áfram aðilar að Atlants-
hafsbandalaginu, svo lengi
sem ekki er komið á öðru ör-
yggiskerfi, sem við getum
eins vel treyst, eða veitir okk
ur meira öryggi. Það er
draumur okkar, þótt kannske
sé hann enn fjarlægur, að
heimurinn öðlizt öryggiskerfi
á vegum hinna Sameinuðu
þjóða. Kannski liggur annar
draumur nær, en það er sam-
eiginlegt öryggiskerfi allrar
Evrópu, bæði hinna vestrænu
og austrænu ríkja.
— Finnst yður að þér séuð
ekki í einskonar pólitísku fríi,
þar sem þér eruð nú í stjórn-
arandstöðu.
— Það er ef til vill ekki
rétt að segja það. Ég sit sem
fyrr í Stórþinginu. En þegar
ég fór úr stjórn fann ég það
fyrst hve mikið álag það er,
að bera ábyrgð á stjórn lands
ins. En að sjálfsögðu er ég
ánægður yfir því að hafa
fengið tækifæri til þess að
bera þessa ábyrgð í svo mörg
ár.
— Þér hafið áður komið til
fslands.
— Já, en aðeins til Reykja-
víkur. Ég er mjög þakklátur
fyrir að fá að njóta þessa
boðs íslenzku ríkisstjórnarinn
ar og svo er um okkur hjón
bæði. Konan mín hefir aldrei
komið áður til íslands en hef-
ir þráfaldlega talað um að
hana langaði til þess og við
hlökkum vissulega til þess að
fá tækifæri til að skoða land-
ið, sagði Ejnar Gerhardsen að
lokum.
- ÞJÓÐHÁTÍÐ
Framlh ,af bls. 32
sveitir barna og unglinga leika,
önnur við Hrafnistu, en hin við
Elliheimilið Grund. Dansað verð
ur á þremur stöðum í Miðborg-
inni frá kl. 22.00—1.00. — Nánar
segir frá dagskránni inni í blað-
inu.
BRIDGE
AÐ 23 umferðum loknum á Ól-
ympíumótinu í bridge er ís-
lenzka sveitin í 10. sæti með 276
stig, en ítalska sveitin er efst
með 350 stig.
Staðan er þessi:
1. Italia ............ 350 st.
2. Kanada ............. 338 —
3. Ástralía .......... 328 —
4. USA ............... 328 —
5. Holland ............ 314 —
6. Sviss ............. 307 —
7. Frakkland........... 286 —
8. Belgía ............. 285 —
9. Svíþjóð ............ 278 —
10. ísland............. 276 —
11. Austurríki.......... 260 —
12. Venezuela .......... 255 —
13. Finnland .......... 246 —
14. ísrael ............ 243 —
15. Chile .............. 240 —
16. Argentína ......... 231 —
17. Spánn .............. 224 —
18. Kenýa ............. 217 —
19. Filippseyjar ....... 214 —
20. Þýzkaland........... 212 :—
21. Danmörk ........... 202 —
22. Jamaica ........... 196 —
23. Thailand ........... 189 —
í 23. umferð urðu úrslit m.a.
þessi:
Ítalía — ísrael ......... 13-7
USA — Filippseyjar . 14-6
Belgía — Kanada......... . 20-0
Mexíkó — Finnland .... 13-7
Ástralía — Grikkland .... 20-0
Chile —- Argentína ...... 15-5
Holland — Vemezuela .... 20-0
Frakkland — S-Afríka .. 20-0
Kenýa — Danmörk ......... 12-8
Ástralía — Holl. Ant.eyjar 20-0
íslenzka sveitin sat yfir í þess-
ari umferð.
Yfirlýsing vegna
stöðuveitingar
MORGUNBLAÐINU hefuir bor-
izt eftirfarandi tilkynning:
Þegar staða fréttastjóra Ríkis-
útvarpsins var aiuglýst laus til
uimisóikna.r nú í vetJur, skonuðuim
við undiirrituð, starfsfólk í Frétta
stofu útvarpsins, á Margréti
Indriðadóttur að sækja uim hana.
Jafnframt sendum við mennta-
málaráðherra bréf með rök-
stuðningd fyriir áisfconun okkar og
óakuðium þess mjög eindregið,
að hann veitti Margréti stöðuna.
Samlhljóða bréf var sent for-
manni útvarpsráðis, svo að öcll-
um, sem um méiið fjöllliuðu, væri
Ijós vilji okkar.
Enginn hefur, okkuir vitanlefga,
borið brigðuir á hæfni Margrétar
til þess að gegna fréttastjóra-
starfi, enda hefur hún gert það
nú um hálfis áois skeið, án þess
að yfir væri kvartað eða að
fundáð, og virðist ekfci annað
sýnna en til þesis sé ætlazt, að
svo verði enn a.m.k. jafn Iiengi.
Margrét IndTÍðadóttir var full
tiúi Jóns heitins Magnússonar og
gegndi oft starfi fréttastjóra í for
föllum hans eða fjarveru. Hún
hefur nú unnið 19 ár í Frétta-
stofu útvarpsins, og þess má
geta, að áður hafði hún starfað
hjá Morgunblaðinu um fimm ára
skeið og stundað blaðamennsku-
nám í Bandarikjunum. Hún hef-
ur ætíð notið fyllsta trausts sam
starfsmanna sinna, og eru engum
betur kunn störf hennar og á-
gætir hæfileikar, þótt nú hafi
verið framhjá henni gengið á
þann hátt, sem við teljum ekki
sæmandi og getum ekki látið ó-
mótmælt.
Við uindirritaðir höfum haft
- DE GAULLE
Framh. af bls. 1
lagt hefði venið fyrir framan
lögregliistöð eina í París. Nokkru
seinna var hann daamdur til að
eyða ævi sinni í fangelsi.
Eftir að Georges Bildaiult, sem
verið hefur í útliegð undanifarin
sex ár, kom herm til Frakklands
fyrir réttri viku, bjuggust margir
við því að Salan yrði íátrnn laius.
Bldauilt hafði verið sakaður um
landráðastarfsemd, og var hand-
tefcinn þegar hann kom yfir til
Frakfclands á laugardag fré
Beclgíu. En rétt eftir handtöfcuna
var Bidaullt látinn laus, og var
það talið benda til þess að fLeiiri
af leiðitoguan Alsír-uppreisnar-
innar gætu átt von á sakaxupp-
gjöifuim. Annar af fyrrum leið-
togum Alsír-upprieisnarinnar,
Charles Lacheroy ofursti, kom til
Frafckl'ands á laugandag fré
Spáni, og hafði hann þá búið
í útlegð í sjö ár. Hafði hann
verið dæmduT tifl. dauða fyrir
aðild að uippreisnmni.
Eini stjórnmálaleiðtoginn við-
riðiinn baráttuna gegn sjálfstæði
Alsír, sem enn býr í útlegð, er
Jacques SousteRe fyrrum upp-
lýs i ng amáil a rá ðberra, sem eitt
sinn var rikisstjióri í Alisír.
f tilkyn'ningu um náðunina í
dag, sem bint va.r í forsetaihöill-
inni, segir að ákvörðun um náð-
unin hafi verið tekin táfl að
mmnast þess að hinn 18. júná
nik. eru 28 ár liðdn frá því að
de GaulJe fliutti ‘löndum sínum
útvarpsávarp frá London og
skoraði á þá að halida áfram bar-
áttunn'i gagn Þjóðverj,um. í
ávarpi sínu þá sagði de Gaulle
að Fratokar hefðu tapað orustu,
en etotoi styrj’öld, og að baráttunni
yrði haldið áfram giegn hersveit-
um Hitlers.
Margir telja náðunina einnig
lið í kosningabaráttu de GaolLes,
en þingkosningar fara fram í
Fraíktolandi sunnudaginn 23. og
30. þessa mánaðar. Franskir
landnamar í Alsír, sem flutzt
hafa heim tfl Frakltolands, hafi
verið harðir andstæðiing,ar de
Gaulles, og ein helzta gagnrýni
þeirra á forsetann hiefur verið
fangelsun Iieiðtoganna frá upp-
reiisninni í Alsír.
nokkurn metnað fyrir hönd
þeirrar stofnunar, sem við vinn-
um hjá, og hvert og eitt fyrir
annars hönd. Undir stjórn Jóns
heitins Magnússonar var frétta-
stofan rekin með ágætum og
stefna hennar mótuð roeð þeiro
hætti, að hún hafði tvímælalaust
heillavænleg áhrif á fréttaflutn-
ing í landinu. Þrátt fyrir órök-
studdar og oft miður smekkleg-
ar ádrepur og gagnrýni, sem hún
hef.ur orðið að þola, hefur
aldrei sannazt, að starfsfólto
hennar hafi brugðizt trúnaði í
starfi sínu.
Engum hefðum við tneyst bet-
ut en Margréti Indriðadóttur ti(I
þess að stjórna fréttastofunni
áfram í þeim anda, sem farsæl-
astur er.
Ofctour er fu'llkunmugt, að út-
varpsráð samþykkti með eins
atkvæðis mun að mælia fremur
með hinum umsækjandanum..
Jafnframt vitum við, að útvarps
stjóri taldi báða umsækjendur
hæfa. Hefðum við kosið, að ráða
menn útvarpsins sýndu starfs-
manni, sem þar hefur unnið nær
tvo áratugi með miklum ágæt-
um, þann viðurkenningarvott sJð
beita sér fyrir því, að ekki yrði
framhjá honum gengið. Við vit-
um, hvaða rök hafa verið færð
fyrir skipun hins umsækjandans
í starfið, en getum ekki fallizt
á, að þau séu þyngri á metun-
um en þær ástæður — fleiri en
hér hafa verið nefndar — sem
við færum fyrir því, a'ð fremur
hefði átt að skipa Margréti Ind-
riðadóttur í starfið.
Einn alvarlegasta þátt þessa
máls teljum við þó það undar-
lega kapp, sem við vitum, að
ákveðnir aðilar hafa á röngum
forsendum lagt á að koma í veg
fyrir skipun hennar.
Við viljum ekki sætta okkur
við þau málalok mótmælalaust,
að gengið sé framlhjá ágætflega
hæfum samstarfsmanni, vamm-
lausum og vítalausum, eftir 19
ára starf og sjáum ekki rök til
þess. Með því hefur Margréti
Indriðadóttur, Fréttastofu út-
varpsins og okkur öllum verið
gert rangt til að okkar dómi.
Því viljum við mótmæla opin-
berlega með þessari yfirlýsingu.
Axel Thorsteinsson,
Thorolf Smith,
Margrét Jónsdóttir,
Árni Gunnarsson,
Baldur Óskarsson,
Tryggvi Gíslason,
Hjörtur Pálsson,
Björn Gíslason,
Eggert Jónsson,
Þóra Kristjánsdóttir.
- NORRÆNA
Framhald af bls. 32
erlenda nefndarmenn velkomna,
en síðan var gengið til dagskrár.
Fyrsta mál fundarins var
kosning formanns nefndarinnar
og varð fyrir valinu K. Aksel
Nielsen, fyrrv. dómsmálaráð-
herra Dana.
Jóhann Hafstein, dómsmála-
ráðherra, heimsótti fundinn og
ávarpaði hann árdegis í dag.
Á morgun er ráðgert ferða-
lag til Mývatns. — Sv. P.
t
Margrét Halldórsdóttir
Hrosshaga, Biskupstungum,
sem andaðist 11. þ.m. verður
jarðsunginn að Torfastöðum
19. júní kl. 2 e.h. Bílferð frá
Umferðarmiðstööinni kl. 11.
Fyrir hönd vandamanna.
Sverrir Gunnarsson.