Morgunblaðið - 25.08.1968, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. ÁGÚST 1968
Heimsdkn í Breiðdal
— Þar er byggt á landbúnaði, ekki síldarvinnslu
— Rœtt við Heimi Gíslason, skólastjóra og oddvita

Rætt við Heómd Gísiiason, skóla-
stjóra og od'dviita, Staðatribong..
HEIMIR Gíslasotn er skólastjóri
Staðarlborigarislkóla, oddviti Breið-
dialis'hrepps oig aðstoðar að aiuiki
ikoniu siína, Sigríði Heiligaidóittuir
við hótelTieksituir í Staðairborg á
sumirim. Hanai gaf sór þó tíma
tiil að rabba við miig stiundar-
'konn :uim hielztu mál bygigðar-
lagsins.
— Er búskapur góður í Breið-
dal?
— Yfiæileitt err hann fyrir neð-
an vísitöiuibú. Bænduir hafa senni
lega veðjiað á vitlauisein hest,
þegiar j>eir dirdtf.u sig í að bireyta
úr sa'Uiðfjárbúsikap í kúafoúsikap.
Það gaifst iilla. Vegna ófærðar
neyndist oft ógieriegt að koma
mjólkimni í mjóilkuiribúið á Djúpa
vogi. Því hafa bsenidur mú söðl-
að um aftur og þekktiist niaum-
ast að foafa kýr, nema rétt til
heimil'isþarfa.
— Eru jarðir stórar?
— Jarðir enu seninilega í
meðaiUagi, Það heáuir staðið
okkur fyrir þriifuim, að við höf-
uim orðið á eftir með ræktum.
Uppbygginig hófst miuin síðar
hér í sveit en víða aniniars staðar.
Þegatr bænduir í ÞingeyjansýsiLu
enu til dæm'is að borga síðiustiu
9án af íbúðarhúsum, voru Breið-
dailsbændur að byrja að slá ujpp
fyrir húaum.
— Og afikoma bænida?
— Hún er afleit. Ásitamdið er
slæmt. Kaupfélagið leyfði nokikra
skuldasöfniun í .góðænuiruuim, bæði
mieð ein'St'ákliingium og fyrirtiækj-
urn. Þegar fór að syxta í álinn
gen.giur mör.giuim eirfiðiega að í
ski'l'um, enda vair't við því að bú-
aist. að mienin gieti í harðænum
igreitt skiuildir, sem stofnað var tii
í góðær'uim. Kaiuipfélagið hefiuæ
reynt að stöðva þesisa þróun, eins
og sjállfsagt og eðlilegt er.
— Var kal veiiulegt í vor?
— Kal var ekká mikið, það er
fyrst og fnemst kal frá liðnium
árurn, sem geráir búsifjar enn. Þó
var fcal á einstaka jiötrð. Gras
spnatt seint og heyskiapuir er ný-
lega byrjaöuir og vinðist ætla að
igantgia mun betur en memm þorðu
að vona fyrir fáeinum vikum. Há
hefur ekki. verið slegin í miörg
ár og verður sjáltfsagt ekki sleg-
in í ár, jafinvel þó'tt tíð haldist
góð.
— Hvernig forást fóik við,
þegax síldin kom? Fór þá allt
úr skorðuim, eins og víða annars
staðar?
—- Hér varö mikill uippgamgiur.
Bneiðdalsvík fór ekki að vaxa
fyrr en fyrir fáeinum ánuim og
lanidlbúmaðiur hefur alltaf verið
ag er aðalatvinna Breiðdæiingia.
Hér var rekin nokfcur útgerð
áður, en hún barðist í bökkium
og því var síLdin kærkiomim. Ekki
ska.l ég þó fullyröa, hvotrt fólk
treystir á síldima í jaifin rík'um
mæ'l'i hér og annairs staðiar af
fyrrigreinidum ástæðum. Það tók
fóik þó nokkuir ár að átta sig á
því, hvað síHdin gat gefið atf sér
og hústfreyjuir í sveitiinni fónu
til dæmiis ekki í síldarsöltiun
fyrist.a áriö. En síðan höfium við
heilduir ek.ki þuinft að nota að-
kominn vinniúkraft, þó að lamd-
burðuir sé af s'íld.
— Hvermig var útkoim/an í
fyrra?
— Við fe'nigium llítið í brœöslu,
en söltun var miikil á okkar vísu,
Heimir Gíslason
eða milli 6—7 þúsund tuinmur.
E jgenduæ brœðigiumniar eru aðal-
lega heimamenn og var stofnað
fokitaféliag um verfcsmiðjuna. Það
var -miikið átak, svo iifolu hrepps-
félaigi sem þetta er, að koma
bræðslunni 'uipp — ætli megi ekki
reikna mieð að það sé svona 15
'milljón króna fyriætæki. Aiflkiöst
verfcsmiiðj'Uinmiar rnaga teljast
aligóð, eða uim eitt þúsund mái
á sólahhrin.g.
Þegar rrues't var brætt á ár.uin-
uim hefur hún sennilega tekið á
mó'ti um 60 þúsund málum.
— En síldin hefur verið
íihliaupavinna hér, fáir hatfa
bygg.t beinl'ínis á síldarviniiKJu.
Hér er bæmdatfólk. Hinu er ekki
að neita, að margir miiasa nú
spón úr aski sinum, þegar síldiin
kemiuir ekki, eimikum sfcólafólk,
sem ekkert fær að igera.
í saimibandi við bræðsluna vil
ég benda á þá staðreymd, að halii
hefur varið taisvierður, en það
eru útfiutninigsgjöldin, sem hafa
riðið henni að fullu. Útfkttniings-
gjöld hafa ver.ið greidd fyrir 6—7
milljómilr Og þykir mörgium óeðli-
tega hátt.
— Svo að við venduim okkar
ikvæði í kross, þá ættirðu að
segja mér nokikuð um starf þitt
seim skó.lastjóri í Staðanborg?
— Ég hef verið sfcólastjóri í tíu
PLASTGLER
Glærar og litaðar acrylplastplötur, niðursagaðar og
unnar eftir vild til margvíslegrar notkunar, t.d. í glugga
rúður og milliveggi, undir skrifborðsstóla, yfir líkön
og margt fleira. Acryl plastgler hefur allt að 17 sinn-
um styrkleika venjulegs glers.
SENDUM í PÓSTKRÖFU. — Hagstætt verð.
PLASTSKILTI
Plastljósaskilti í ýmsum stærðum. Varanleg auglýsing,
smíðuð með tilliti til íslenzk veðurfars.
Valin efni — Ábyrgð. — Þjónusta. — Varizt eftir-
líkingar.
Geislaplast s.f.
v/Miklatoi'g — Sími 21090.
ár. Þetta er barn.a- og unglinga-
skóli, og hetfúr uimglinigadeiild
aðeins verið við skólann uimdan-
Æanna tvo vetuæ. Bömin koma
átta ána í sfcólann og er hver
bekkur hálfan mánuð í einu og
kemnsla í sjö mánuði.
— Eiu foöm v.el að sér, þegair
þau komia tíil ybkar átta ára
gönaul?
— Að því eru veriulleg ám-
skitfti. Þagar skóilaskyMan var
færð niðiuir, hún var áður 10 ár,
þá skildiu suimiir foreMnar foreyt-
imguna þamniig, að þeir þynftu
elkiki iiengur að sinna lestrar-
kennslu á heimiillunuim. Nú hetfur
þetta baitnað aftar með auikinium
skilniinigd foreldria á því, að þeir
mega hvergi siaka á í þessum
efnuim-. Nemienduir voru 90 í vet-
ur, tflestir héðam úr sveit en fá-
eim'ir af Beruifjan'ðarströinid.
— Og hvemig eru nemendur?
— Ætli þeir séu ekki í meðai-
lagi. Áberanidi eæ, hve aðstaðian
og ástæðuir heima fyrir hefiur
miki'l áhritf á námið. Það stem
hefuir lömguim vantað hjá okfcur,
er að börn og umgHingar þekkja
l'ítið til LöggæzLu hér og hafa því
haft orð á sér fyrir að vera dá-
iítið foaldnir og óLöghlýðmir. Auð-
vLtað er það fyrist og flremist aga-
Leysi af heiimilamna hálfu. En
áhættan er iminni hér á að þeir
verði teknir, en þar sem eftiriit
ar meira.
Við foöfuim aðstöðu til leikfimi-
keninslu, þar sem hér er ledk-
fimihús, sem er og einndg notað
Heimavistarskólinn að Staðarborg.
sem félagsiheimili, Það er orðið
yfiir 20 ára gamaLt, en stenduir
'dável fyrir sínu enn.
— Hvað er lamgt síðan gisiti-
húsarefestuir var hafinini hér á
sumirin?
— Þetta . er þrilðja siuimarið.
Gistiihúisasjóðiuir veitti nokkurn
styrfe til innréfctiingakauipa og
gmeiddi skáliimm það á móti.
Rekstiuir foeflur því aðeinis reynzé
imögulieguir, að hanm ©r mjög ódýir.
En vilð fiinmium fyirir því að við
erum of nœrri EgiLsstöðum ti£L að
hér sé veinuiLega mikiill strauimiur.
Umferðin í suirnar hefluir veið sízt
mdmni, en vegna góðrair veðráttu
nú í lamgam tíma hafa fierðaimenm
meitria legið í tjöldum, en miáiibíða-
'saia hefluir veirið með betaa mótd.
Ég býst við að opið verði til 15.
septemiber, er það einfeuim vegma
veiðjmain.nia sem eru í Breiðdalsá
fnaim í septemlber.
— Er veiði góð?
— Ned, hún hetfur verið dræm.
Hún var rányrkt og hefur ekki
ná'ð sér upp síðan. Gönguseiði
voru sett í hana þriðja árið í röð
nú. Breiðdalsá er að mörgu leyti
veil faiLlinn tii laxakilafcs, þar sem
hún rennur langan spöl á lág-
lendi og er því heitari en gerist.
Bændur stofnuðu veiðifélag um
ána og eru seldar tvær stengur á
dag yfir laxveiðitímann. Veiði
hefur verið dræm í sumar, sann-
kölluð ördeyða og hefur komist
mest upp í þrjá laxa á dag.
Kannski má kenna um, að vegna
þurrkanna hefur áin verið með
ailminnista mó'ti.
— Einihver sérstök hagsimiuna-
miái?
— Bætit hafnairskilyrði. Brim-
brjótuir hefur verið teiknaður á
S'elsniesið og við vonum, að skrið-
uir fcomist á firamikvæmidir.
— Ég er þeirirar skoðumar, að
Brieiðdalisvík hafi verið það
bygigðarlag austanlands, þar sem
atvinnuiástand var einma bezt sl.
vefcur og eina hötfmin sem heitma-
bátfar komiust einn á vegna íssins.
ísiinn lagðist ekfci hér að fynr en
vertíð var um það bil að ljúka,
sagði Heiimir að lokum.
— h. K.
Baðhengjaplast, baðhengi
Ný sending
Gardínubúðin
INGÓLFSSTRÆTI.
Hollenzk hreinlætistæki
eru i fremstu röð oð dómi
fagmanna.
W. C.-tæki af SPHINX
gerð, eru fraraleidd
samsteypt, MONO-
BLOC og samsett
DUOBLOC, venjuleg.
oi 'JóAamssan &. SmiíÁ
Sími 24244 (3 ðúuvi)
Óþarfi er að telja
það tœkjunum
sérstaklega til
ágœtis, að þau
hafa verið
framleidd
hljóðlaus
í mörg ár.
Heimsþekkt
vörumerki.