Morgunblaðið - 25.08.1968, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. ÁGÚST 196«
11
Heinridh Kirchixer, Miinchen, f. 1902. MÓSES. Bronz, 240 cm.
Mikil skrúðganga, sem var nokkurskonar sambland af kjötkv-eðju og októberhátíðarskrúðgöngu
liðast um götur Múnchenborgar í tilefni vígslu „Haus der Deutschen Kunst“, sem sér í til
vinstri, 18. júlí 1937.
skatthirzla fyrri tíma. — Þá gerð
um við okkiur ferð til Frankfurt.
MÚNCHEN kannast flestir við
fyrir marga hluti, enda víðfræg
menningarborg, sem einnig hef-
ur verið í sterku pólitísku sviðs-
ljósi á þessari öld. Þá voru þar
til skamms tíma fleiri ísl. náms-
menn en í nokkurri annarri borg
Sambandslýðveldisins Þýzka, og
þeir voru framtakssamir og
sendu eigi ófáar fréttagrein-
ar blöðunum heima. í Múnchen
hafa sögtufrægir persónuleikarar

Jim Dine f. 1935 lifir í N-ew
York. TENNISSKÓR. Olía og
tennisskór á tré. Ströher —
Kraushar.

: ■■ : ■ 1 : :
Kaspar Tomas Lenk, Stuttgart f.
1933. RELIEF. Tré, 155x95x25,
þá formúlu sína, er átti eftir að
hafa víðtæk áhrif á þróun mynd
listarinnar. Hann var stjórnmála
hagfræði- og réttarfarsstúdent í
Moskvu, en hætti námi og fór til
MúnChien til þess að nemia málara
list. Fjöldi heimsfrægra 'lista-
manna úr öllum listgreinum hafa
dvalizit í Múnchen í lengri eða
skemmri tíma, en þó undarlega
megi virðast hafa engir miklir
myndlistarmiemn fæðst þar og
vaxið úr grasi — nema þá Carl
Spitsweg, en hann var o g er
fyrst og fremst dýrmætur fyrir
Múnchen, en varla fyrir hinn
stóra heim. Aftur á móti eiga
þeir athyglisverða nútímalista
menn, sem e.'t.v. eiga eftir að
leiða annað í ljós. Múnchen er
víðfræg háskólaborg, stúdentar
frá öllum heimshornum nema þar
og þar er fjölskrúðugt lifarraft
samankomið og talað annarleg-
um tungum. Þetta er einnig borg
frægra óperuleikhúsa og glæsi-
legrar leikmenntar, stærsta
tæknisafns í heimi — ennfrem-
ur kjötkveðjuhátíðar sem stend-
ur samfleytt í fimm vikur, er
heimsfrægir persónuleikarar, auð
jöfrar og kóngafólk sækir heim.
Otóberhátíðar á Teresíuvöllum,
þar sem í þrjár vikiur er kneifð-
ur óviðjafnanlegur mjöður úr
lítereterúsum í risastórum tjöld-
um (3—5000 manna), Drukknir
eru milljónir lítra og aldrei fer
það svo að fyrra árs met sé
ekki slegið. Múnchen er borg
væntanlegra Olympíuleika 1972.
Eitt er það hús sem setur svip
á borgina og mun vera mörgum
fslendingum vel kunnugt af frá-
sögn eða jafnvel af eigin raiun,
á ég hér við „Hofbrauhaus“. —
Svo er það önnur bygging sem
færri hafa heyrt getið um, en
sem setur þá mun meiri og
skemmtilegri svip á borgina og
þangað liggur ekki síður straum
ur fjöldans, þó í öðrum erinda-
gjörðum sé og veigameiri, en
það er „Haus der Kunst“ eða
hús listarinnar, svo sem ég mun
nefna það hér eftir í grein minni
varðandi þessa byggingu. „Hús
listarinnar“ var byggt fyrir fruim
skrautskrúðganga liðaðist um
borgina í því tilefni og til á-
réttingar á endurfæðingu þýzkr
ar listar, og þótti hún hið ágæt-
asta sambland kjötkveðju — og
októberhátíðarskrúðgöngu. Þeg-
ar skrúðgangan liðaðist fram hjá
hinni löngu súlnaröð forhliðar
hússins, sem snýr að Prinsreg-
entenstrasse, stóðu þar í þéttri
heiðursröð SS-menn með fána
sína. Þar með hafði hin „nýja
Þýzka list“, sem Þýzkir lista-
menn höfðu fengið tækifæri til
að byggja upp í 4 ár, hlotið
höfuðsetur sitt í Múnchen og
jafnframt forseta, Adolf Ziegler
að nafni og sjálfan foringjann
sem föðurlegan leiðbeinanda. Til
að sýna þjóðinni svart á hvítu
dýrðarljóma og yfirburði „ný-
þýzkrar listar“ lét Hitler safna
saman úrvali af svonefndri „úr-
kynjaðri list“ úr þýzkum söfn-
um og sýna í gömlu sýningar-
húsi í „Hofgarten Arkaden",
súlnagöngum hirðgarðsins. Sýn-
ingin hafði áður gengið um Stutt
gart, Mannheim, Chemnitz og
Dresden. Ekki brýt ég heilann
um það, hvar hin „nýja Þýzka
Framtaald á tals. 14
sunna ferðaskrifstofa bankastræti7 simar 16400 12070
travel
. . . Edinborg — Knup-
iminnahotn — London
fiisiv'i;;;
Siglt til Kaupmannahafnar með GULLFOSSI með
stórskipinu M/S England, Danmörk—Bretland og
Brottför 14. september — 19 dagar, verð kr. 15.750.
Þetta er ferð, sem margir hafa beðið um. Siglt til Leith (Edinborgar) og Kaup-
mannahafnar með M.s. GULLFOSSI flaggskipi íslenzka flotans. Nokkrir glaðværir
dagar í Kaupmannahöfn. „Borginni við sundið“. Skemmti- og skoðunarferðir þar
og yfir til Svíþjóðar. Sigll síðan milli Danmerkur og Bretlands með stærsta far-
þegaskipi Dana M/S England, sem er 10.000 tonna luxusskip með glæsilegum sam-
kvæmissölum, skemmtistöðum, sundlaug og tollfrjálsum verzlunum um borð.
Dvalið í viku í London. Farið þar í skemmti- og skoðunarferðir til Brighton og
fleiri staða. — Margþættir möguleikar til leikhúsferða og skemmtana að kvöldinu.
Og munið ensku knattspymuna. — Pantið strax. — Takmarkað pláss.
London (Porís)
9 dagar kr. 7.900 — 1.—9. október.
Flogið með Fkigfélagsþotunni báðar leiðir. Dvalið á Regent PaJace hotel við
Piecadilly í hjarta heimsborgarinntir, þar sem stutt er til hinna stóru verzlunarhúsa
við Oxford og Regent street og skammt að fara í leikhúsin að kvöldinu. Skroppið
er til Parísar með þá er óska laugardag og sunnudag, til þess að njóta helgarinnar
í þeirri fögvu borg fegurðar og gleði.
Meðan dvalið er í London efnir farairstjóri SUNNU til margháttaðra skemmti- og
skoðunarferða um London og nágrenni, m. a. til Brighton og fleiri staða. En að
kvöldinu veitir London öllum öðrum borgam frekar fjöl'breytt tækifæri til leik-
húsferða og skemmtana. Og munið ensku knattspyrnuna. — ísenzkur fararstjóri
alla ferðina. — Pantið snemma, því plássið er takmarkað.
sunna
íerðirnar sem folkið velur
HAIIS DER KIJIMST
EFTIR BRAGA
Á8GEIRSSOM
EFTIR DVÖLINA í Kassel tók
við tveggja daga hvíld í Óðins-
skógi, áður en förinni skyldi
haldið áfram til Múnchen, sem
var næst á blaði. Nutum þar
gestrisni fyrrverandi skóla-
stjóra Myndlista- og Handíða-
skólans, sem ók okkiur Einari á
slóðir Sigurðar Fáfnisbana í
Worms og umhverfi. Worms er
ein elzta borg í Þýzkalandi, Kelt
mesk að uppruna og var á tíma-
skeiði Rómverja nefnd „Borbeto
magus“. Friðrik I af Barbarossa
gaf borginni frelsi 1187. Þar er
mikil og sögufræg dómkirkja og
var fyrr biskupssetur. Þar
var svið deilna þeirra Grimhild-
ar og Bryn'hildar shr. Niflunga-
kviðurnar. í nágrenni eru rúst-
ir merkilegs klausturs, sem Karl
mikli stofnaði 764 á hólma í mýr
arfláka miklum, einnig leifar
risastórrar kornhlöðu, sem var
Adolf Hitler leggur hornstein að
„Haus der Deutsohen Kunst“
1933. Örin bendir á ‘hamarinn
sem brotnaði af skaftinu.
dvalizt og lagt drög að örlaga-
ríkum og heimssögulegum atburð
um og nægir að nefna þá Lenin
og Hitler. Þar þróaði hinn
Moskvufæddi málari Kandinsky
kvæði Adolfs Hitlers og átti að
verða musteri hinnar nýju þjóð-
ernissinnuðu Þýzku listar og
koma í stað „Glerhallarinnar“,
sem brann 1931. Smíði þessarar
byggingar hófst árið 1933 og
lagði Hitler sjálfur við hátíð-
lega athöfn hornstein að „Haus
der Deutschen KuriSt" eins og
byggingin átti upprunalega að
heita og hét fyrstu árin. í minn-
um er haft atvik, er kom fyrir
við þessa athöfn og þykir tákn
rænt, svo ekki sé meira sagt, en
það var þegar foringinn veitti
hörnsteininum vel útilátið högg
með hamri til áherzlu á mikil-
vægi þjóðernissinnaðrar listar
fyrir þúsundáraríkið, skeður það
að hamarinn brotnar af skaft-
inu! Ekki veit ég um viðbrögð
foringjans við þetta atvik, en
trúlega hefði honum brugðið, ef
hann hefði fengið litið framtíð
hússins og hlutverk þess í þró-
un listarinnar. Árið 1937 var hús
ið fullgert og vígt með mikilli
listsýningu og miklum hátíðar-
höldum. Fjölmenn og hástemmd