Morgunblaðið - 18.09.1968, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 18. SEPT. 196®
13
Fæðing Hitlers.
Mig langar til að koma með
dálitla skýringu á nafninu Erró:
Guðmundur Guðmundsson lagði
stund á myndlistarnám í Flór-
enz og Ravenna 1955-’58. Fljót-
lega fékk hann viðumefnið
Ferró í Flórenz, sem þýðir járn,
en það var bæði, að ítalir gátu
ekki borið fram skýrnarnafn
hans, fannst það einnig of langt,
svo og skaraði hann framúr í
skólanum og vann baki brotnu,
og slíkir menn eru einmitt kall-
aðir ferró á ftalíu, svo að það
var ekki undarlegt, þótt þetta
nafn festist við hann. Hann tók
það svo upp á málverk sín enda
ólíkt þægilegra en skýrnarnafn-
ið, bæði styttra og einfaldara.
Hann hélt margar sýningar með
þessu nafni, enda mun það ekki
mjög óalgengt, að listamenn
breyti um nöfn, en svo kom í
ijós, eftir að hann kom tfl Par-
ísar, að þar var miðaldra mál-
ari með þessu nafni, sem
varð óður og uppvægur, er hann
vissi, að þetta var ekki skírnar-
nafn heldur tekið nafn og fór í
mál við Guðmund og ásakaði
hann um nafnstuld — jafnvel
sjálfum sér til auglýsingair. Úr
þessu urðu margra ára málaferli,
Málverk. Nafn óþekkt.
reitt sig á aðstoð þeirra, sem
helzt mætti ætla að teldu skyldu
sína að láta hana í té.
Allar þessar upplýsingar hef
ég fengið eftir áreiðanlegum
heimildum, en Erró minnist sjálf
ur aldrei á þetta eða lætur yfir-
leitt í ljós óánægju yfir afskipta
leysi fálendinga, hins vegar um-
gengst hann landa sína afar lit-
ið í París, en það hefur aðrar or
sakir, sem þeir skilja, sem vilja
vinna í friði erlendis.
Eins og áður getur hefur
Erró átt heimili í París sl. 10 ár
fyrir u'tan þann tíma, sem hann
hefur dvalið annarsstaðar, bæði
í leyfum hér heima og til að
vinna og kynnast nýju umhverfi.
Hann dvelur t.d. stundum 4-5
mánuði í New York, sem hann
er mjög hrifinn af sem ligtaborg.
Pá ferðast hann mikið bæði í
boði ýmissa aðila og með sýn-
ingar. Þannig var hann á
Kúbu á síðasta ári í boði Castró
ásamt mörgum öðrum úr Parísar
skólanum. Var það í tilefni þess,
að 250 málverk og höggmyndir
úr sýningu „Salon de Mai“ í París
var boðið til Kúbu ásamt nokkr-
um listamönnum. Síðan votru
gerð frímerki eftir málverkum
25 listamanna, og var eitt eftir
Erró valið í þann hóp. Með
þessu vildi Castró rjúfa ára-
langa einangrun Kúbubúa,
félagið vill helst fá listina ókeyp
is, sem hún hreykir sér svo af ,þeg
ar hún þarf á henni að halda til
að auglýsa menninguna. Erró hef-
ur lítið getað fýlgzt með ís-
lenzkri list síðustu ára
og getur því ekki sagt álit
sitt á henni, en hann hefur á-
huga á að fylgjast með, oghann
skilur vandamál okkar mjög veL
Frakkar segir hann eru búnir
að uppgötva Wiskí og ameríska
lifnaðarhætti, án þess að þeir
hafi efni á að veita sér þá. Þeir
kaupa því minna af málverkium
en áður, svo að ungir málarar
verða að geta treyst á sölu á
málverkum erlendis, ef þeir ætla
að lifa á listinni. Það mun taka
tíma að breyta um lifnaðar-
hætti, því að Frakkland er land
búnaðarriló, og þeir hugsa sem
bændur. Honunj þykir gott að
lifa í París, len kom þó ekki of
vel við sig þar, gæti vel hugsað
sér að setjast að annarsstaðar
og það kemur sennilega að því
einn góðan veðurdag.
Erró segir um list sína: Ég hef
lagt stund á það að lesa um og
rannsaka „symbol“ lengi til að
losa um gamlar hugmyndir — til
eru 1000 symbol, sem hafa þýtt
það sama í mismunandi löndum.
Ég þarf ekki að vinna fyrir kirkj
una og stjórnmálaflokka. Fer
eftir þeim hugmyndum, sem ég
sem lyktuðu með því, að Guð-
mundur varð að sleppa bókstafn
um f úr nafninu og heitir því
Erró í dag, og skulum við vona
að engum öðrum málam skjóti
upp m:ð því nafni, svo að hann
fái að vera í friði hér eftir, því
siík málaferli í erLendri stórborg
eru dýr, leiðinileg og tknafrek,
auk þess sem svo virðist, sean í
slíkum tilvikum geti maður ekki
koma þeim í samband við nútím-
ann. Allt voru þeitta úrvalsmál-
arar, sem áttu myndir á frímerkj
unum svo sem Picasso, Max
Ernst, Arp, Miro, Calder, Polisa-
koff, Vasarely, Da Silva, yngri
nöfn líkt og Hundertwasser,
Jorn, Taipés, Matta, Lam, Erró.
Ég spyr Erró, hvernig þetta
hafi tekizt, og fæ þau svör, að
þetta sé skynsamlegasta aðferð-
in tfl að upplýsa fólkið, hvar í
heimi þar sem það sé einangrað
landafræðilega eða annars eðlis.
Hann álítur t.d. að við íslend-
ingar ættum að gera slíkt hið
sama, bjóða heim alls konar sýn
ingum — hefði betri áhrif á list-
ina en að senda málverk utan
Menntaði fólkið í myndlist
og væri áhrifaríkasta meðalið til
að vinna gegn einangrun og
heimilisiðnaðardútli. Þá álít-
ur hann nauðsynlegt, að lista-
menn ferðist meira og kynni sér
hlutina, það sem er að gerast í
dag. Því er ég sammála ag bæti
við, að við sendum út knatt-
spyrnumenn, íþróttafólk á Olym
píuleika og hvers konar aðrar
íþróttahátíðir, hópa af skák og
bridgemönnum, en engum dettur
hug að ýta undir það, að mynd-
listamenn komist á hinar stóru
sýningar og beri með sér menn-
ingarstrauma heim, sem séu af
miklu varanlegri toga. Við eig-
um að sjá um okkur sjálfir, þjóð-
Úr kvikmyndinni „Métamorphoses“ 1962.
Louvre, vatnaliljur Monets í
Orangiere, gluggarnir í St. Cha-
pelle, nokkur ný nöfn á mó-
derne safninu, einki.un mynd-
höggvarinn Zoltan Kemeny sem
hefur komizt í fremstu röð á
síðustu árum. Ógleymanleg er
mér einnig dagstund á flóamark-
aðinum, en hann er stofnun út
af fyrir sig, sem flestir þurfa að
skoða, sem vilja kynnast mann-
lífinu, en það er nauðsynlegt að
fara með kunnugum þangað og
þá helst eldsnemma morguns,
áður en túristarnir spilla öllu:
bæði andrúmslofti og verðlagi.
geng með hverju sinnL Það eru
endalausir möguleikar varðandi
persónuleg symbol — ég nota
allt, sem ég finn í málverkum
allra tíma til að búa til ný synv
bol. Aðaluppistaðan er maðurinn
sjálfur í persónu sinni án per-
’SÓnuleika. Það versita, sem tfl er,
er hversdagsleikinn. Ég skrifa
allt niður í hvert sinn, sem ég
bý til nýtt symbol — og set allt,
sem ég skrifa niður í bankahólf,
legan symbolisma minn, og íhon
um sé ég mikla möguleika. Nú
eftir sumarið byrja ég á mynd,
sem á að vera heimssymbol yfir
einn fingur, sem vantar á hendi
— það eru einnig miklir mögu
leikar í tíu landslögum á hvolfi
— ég mála t.d. mann, sem hef-
ur brennivínsflösku fyrir fram-
an sig, flaskan stendur ofan í
öskubakka — það getur þýtt að
maðurinn reykir ekki meira en
Castró.
sem má ekki opna fvrr en árið
2000. Ég vil, að fólk fái að nota
hugmyndaflugið eins og það
vill, reyni að lesa í myndirnar
— og svo lengi sem skrif mín
liggja í bankahó'lfinu, getur fólk
skrifað mismunandi hugmynd-
ir um myndirnar — svo þegar
bankahólfið verður opnað árið
2000, skeður ekki annað en að
það bætist ein lausn í viðbót við
hinar. Ég kalla þetta persónu-
drekkur aðeins. Erró hefur gert
nokkrar kvikmyndir og er nú að
byrja á tveim nýjum, önnur á að
sýna grettur 200 listamanna og
verður 45 mínútna löng. Svo tek
ur við litkvikmynd, sem hann
ætlar að gera af lifandi konu-
brjóstum og gælum kvenna við
brjóst sín. Það eiga að vera svart
ar og hvítar konur og raunar all
ar tegundir hörundslitar. Hann
Framhald á hls. 17
Myndlistaskól'inn í Reykjavik, Mímisvegi 15, (Ás-
mundarsal), tekur til starfa þriðjudaginn 1. október.
Iinnritun og móttaka skólagjalda á sama stað klukkan
5—7 daglega. Sími 1 19 90.
Kennsla verður sem hér segir:
Teiknideild I. mánudagar—fimmtudagar kl. 8—10.
Kennari: Hringur Jóhannesson.
Teiknideild II. þriðjudagar—föstudagar kl. 8—10.
Kennari: Hringur Jóhannesson.
Málaradeild, þriðjudagar—föstudagar kl. 5—7. Kenn-
ari: Hringur Jóhannesson.
Myndhöggvaradeild, þriðjudagar—föstudagar kl. 8—10.
Kennari: Ragnar Kjartansson.
Barnadeildir:
Teiknun og málun (5—7 ára), miðvikudagar—laugar-
dagar kl. 10—11,30 fyrir hádegi. Kennari: Kafrín
Briem.
Leirmótun og mósaík I. (8—11 ára), mánudagar—
fimmtudagar kl. 3—4,30. Kennari: Ragnar Kjartansson.
Leirmótun og mósaik II. (10—12 ára), mánudagar—
fimtudagar ki. 5—6,30. Kennari: Ragnar Kjartansson.
Leirmótun og mósaík III. (10—12 ára). miðvikudagar
kl. 5—6,30 og laugardagar k]. 2—3,30. Kennari: Ragn-
ar Kjartansson.
Deild unglinga (12—14 ára) — teiknun og málun —
verður á þriðjudögum og föstudögum kl. 5—6,30.
Ö)1 kennsla fer fram í Ásmundarsal.
Myndlistaskólinn í Reykjavík.
Mun/ð bókakynningu AB í Eymundssonarkjallaranum
KYNNIÐ YKKUR KOSTAKJÖR AB
Almenna
bókafélagið
Austurstrœti 18. Símar 19707 —18880