Morgunblaðið - 18.09.1968, Blaðsíða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 18. SEPT. 196«
Nasser hvetur f
frelsunar landsvæða
— sem Israelsmenn hernámu í tyrra
— Humphrey vill tá ísraelsmönnum
Phantom-þotur
Andstæðingur Perry Masons
dó úr lungnnkrnbba
Kairó, New York, Tel Aviv.
16. sept. —AP—NTB.
NASSER Egyptalandsforseti,
flutti ræðu sl. laugardag og
bvatti landsmenn sína til þess
að safna öllum kröftum til bar
áttu fyrir frelsun þeirra lands-
svæða, sem ísraelsmenn hernámu
eftir júnístyrjöldina í fyrra.
t dag var Öryggisráði Sam-
einuðu þjóðanna skýrt frá þvi,
að 21 óbreyttur epypzkur borg-
ari hefði fallið og 92 særst i
hinni fimm klst. löngu stórskota-
liðsorustu tsraelsmanna og
Egypta við Súez-skurð fyrir lið-
lega viku. Var það Odd Bull,
hershöfðingi, yfirmaður friðar-
gæziusveita SÞ, sem lagði fram
þessar upplýsingar.
f skýuslu þeirri, sem Bull hers
höfðingi lagði fram, sagði, að í
viðureigninni hefðu 5 epypzkir
hermenn einnig fallið og 12 særst
fsraelsmenn hafa ekki birt neinn
lista yfir fallna og særða eftir
orrustu þessa.
í skýrslu sinni segir hershöfð
inginn, að skólar, sjúkrahús, ein
■moska (bænahús) tvö kvikmynda
hús, síma og rafmagnsmannvirki
og sjónvarpsturn í Suez hafi
orðið fyrir tjóni í skothríð ísraels
manna.
Þá hæfðu mörg skot aðalstöðv
ar friðangæslusveita SÞ, sem voru
kyrfilega merktar þeim, en stöðv
ar fsraelsmanna voru í aðeins
250 m. fjarlægð frá aðalstöðvun-
um.
Öryggisráðið hóf í dag aftur
umræður um ályktun, sem miðar
að því að draga úr spennu við
Súez-skurð.
í ræðu sinni á laugardag sagði
Nasser, að báðir frambjóðendur
til forsetakjörs í Bandaríkjunum
sæktust nú eftir atkvæðum Gyð
inga þar í landi. ví lofuðu þeir
nú ísrael gulli og grænum skóg
um.
Humphrey, varaforseti Banda-
ríkjanna og frambjóðandi demó-
krata til forsetakjörs, sagði í
ræðu á sunnudagskvöld, að hann
styddi áframhaldandi hergagna-
aðstoð Bandaríkjanna við fsrael
þar á meðal að fsraelsmönnum
yrðu seldar Phantom orrustu-
þotur. Kvað hann það skoðun
sína að slíkt kæmi í veg fyrir
að valdajanfvægið í Austurlönd
um nær raskaðist Aröbum í vil.
Humphrey flutti ræðu sína á 71.
þingi Síonista í Bandaríkjunum.
Frá fsrael berast þær fréttir
að hótanir Nassiers í ræðu hans
á laugardag, er hann sagði það
heilaga skyldu Egyptalands að
frelsa landsvæði þau, sem her-
numin voru í sex daga styrjöld-
inni, hefðu ekki sérlega mikil
áhrif þar í landi.
Hinsvegar er sagt, að enda
þótt allur almenningur taki orða
skaki Nassers með ró, séu em-
bættismenn sumir áhyggjufullir
vegna ástandsins við Súiez-skurð
og óttast þeir að Egjytar rang-
túlki aðgerðaleysi Israelshers
undanfarna daga.
Á hinn bóginn er einnig bent
á, að Nasser hafi ekkert annað
sagt, en það, sem hann hefur
margsinnis sagt áður. Segja ísra
elsmenn, að lenda þótt Egyptar
dáleiði nú sjálfa sig með áróðri
ag upphrópunum, hvarfli naum-
ast að þeim að reyna að fram-
kvæma hernaðarlegt uppgjör við
ísrael við langtum verri kring-
umstæður en fyrir styrjöldina i
fyrra.
fsraelsmenn búazt helzt við
því, að svo kunni að fara að
starfsemi arabiskra hermdarverk
amanna kunni að aukast fremur
'en að til styrjaldar dragi.
SJÓNVARPSLEIKARINN
William Talman tapaði alls
231 málaferlum þegar hann
lék saksóknarann Hamilton
Burger í Perry Mason þátt-
unum. Hann hefur nú tapað
sinni síðustu og mestu baráttu:
við lungnakrabba, og sú bar-
átta var einnig kvikmynduð.
Skömmu áður en hann dó lék
hann í kvikmynd fyrir banda
rískt krabbameinsfélag og
hvetur fólk til að hætta að
reykja. Sjáifur reykti hann
þrjá pakka af sígarettum á
dag.
Fyrst í myndinni er sýnt
heimili hans 1 Kaliforníu,
kona hans Peggy, og böm
þeirra hjóna. Svo er skipt um
svið og Talman situr hjá
stórri mynd af Raymond Burr
sem lék Perry Mason. Hann
segir:
— Þið vitið viel að mér var
alveg sama þótt ég tapaði öll-
um málum sem ég átti í gegn
Perry Mason. En nú á ég í
baráttu sem ég ekki vil tapa,
því ef ég geri það missi ég
konuna mína, börnin okkar
og heimilið. Ég er með lungna
krabba. Hlustið því á ráð
mitt. Ef þið ekki reykið þá
byrjið ekki á því. Ef þið eruð
þegar byrjuð þá hættið strax,
annars getið þið tapað svo ó-
endanlega miklu.
Innheimtudeild útvurps og
sjönvarps flyzt um úrnmót
Ríkisútvarpið hefur nú fest
kaup á jarðhæð austurálmu húss
ins nr. 176 við Laugaveg, en í
þvi sama húsi er aðsetur Sjón-
varpsins. í þessari álmu eru
verzlanir, byggingavöruverzlun,
ritfangaverzlunin Penninn og
pósthús. Býst útvarpið við því
að taka í notkun a.m.k. húsnæði
næstu áramót undir innheimtu
útvarps og sjónvarps.
Gunnar Vagnsson, tjáði Mbl
að húsnæði það, sem innheimtu
deild útvarpsins hefði á jarð-
hæð Skúlagötu 4 væri allt of
lítil og hefði orðið að leigja hús
næði undir innheimtu sjónvarps
Smith berst við
hægri menn
— Segir Breta verða að eiga
frumkvæði að nýfum viðræðum
Saisbury, 15. sept. NTB
Ian Smith, forsætisráðherra Rho
desiu býr sig nú undir viðureign-
ina við róttæka hægrimenrt í kosn
ingunum í Gatooma, samtímis þvi
sem hann hefur gert að engu
vonir um viðræður við Bretland
um sjálfstæði Rhodesíu.
Skiptinemar kirkjunn-
ar halda haustmót
Á UNDANFÖRNUM 7 árum
hafa 120 unglingar á aldrinum
16-18 ára farið til ársdvalar er-
lendis á vegum ICYE (kristilegra
alþjóða ungmennaskipta), sem
íslenzka kirkjan er aðili að. —
Þar dvelja þau á einkaheimilum,
sem fjölskyldumeðlimir og ganga
í skóla með „systkinum" sínum.
Fyrstu fjögur árin voru skipt-
in eingöngu milli íslands og
Bandaríkjanna, en nú eru þau
orðin öllu alþjóðlegri, þannig að
í ár dvelja ísl-enzkir unglingar
einnig í Belgíu, Brasilíu, Finn-
landi, Jamaíku, Sviss og Þýzka-
landi.
Hér á íslandi dveljast nú 8
erlendir skiptinemar hjá íslenzk
um fjölskyldum. Á Akureyri
býr piltur frá Indíana í Banda
ríkjunum og stúlka frá Sviss. Á
Selfossi dvelst stúlka fra Ne-
braska, Band. og piltur frá Kali
forníu. Stúlka frá Kaliforniu og
piltur frá Brasilíu búa í Kópa-
vogi: þýzk stúlka býr í Kefla-
vík. Loks er stúlka frá Kansas.
Band. í Reykjavík.
Þeir íslendingar, aem tekið
hafa þátt í nemendaskiptum IC
YE, hafa með sér samband, KAUS
SAMTÖK SKIPTINEMA.
Á þessu hausti verður haldið
2. hausbmót KAUSa í Skálholti
dagana 20.-22. september.
Mótið er á vegum samtakanna
og er þvi fyrst og fremst ætlað
fyrrverandi skiptinemum, en gest
ir þess verða m.a. biskup ís-
lands, fyrrverandi æskulýðsfull
trúar og núverandi og síðast en
ekki sízt Henk van Andel. fram-
kvæmdastjóri ICYE, sem verður
aðalræðumaður mótsins.
í bréfi til samtakanna 4. sept.
stakk Henk upp á umræðuefn-
inu. Þátttaka okkar í heimi
byltinga. Hann kvaðst vonast til
hitta sem fle3ta fyrrverandi
skiptinema ICYE, en Henk er ein
dreginn talsmaður þess, að hlut
verki skiptinema sé ekki lokið
þegar heim er komið.
Stjórn samtakanna vonast til
að allir KAUSar noti þetta tæki
færi til að endumýja kynnin
jafnframt því að endurvekja og
efla ICYE-hugsjónir sínar.
(Byggt á fréttatilkynningu
KAUS, samtaka skiptinema.)
Smith sagði á laugardag að
það eina sem Bretar hefðu á-
huga á þegar Rhodesía ætti í
hlut væri, að svikja Evrópu
mennina í landinu.
Hann gaf í skyn, að hann
væri fús til að taka að nýju
upp samninga við Breta, en það
yrði að vera að ósk þeirra sjálfra
ekkert tilboð um slíkt myndi ber
ast frá stjórn hans.
Það mál sem er efst á bauigi
í Rhodesíu núna er hversu langt
skuli ganga í aðskilnaðarstefn-
imni. Ian Smith vill hafa hægan
framgang, en róttækir hægrimenn
sem hafa fylkt sér um þjóðernis
flokkinn vilja tafarlaust aðskiln
að milli hvitra og svartra íbúa
landsins.
Það ler ekki talinn neinn vafi
á því að flokkur Smiths, Rhod-
esíufylkingin, vinni kosningam-
ar í Gatooma. Hinsvegar er eft-
væntingin mikil að sjá með hve
miklum mun það verður, því að
það mun gefa til kynna hversu
mikið fylgi hann hefur misst síð-
an flokkisþingið felldi stjórnar-
skrártillögu hans fyrir átta dög-
um.
ins í Ingólfsstræti. Þetta fyrir-
komulag væri mjög óhagkvæmt
og stefndi þessi breyting að því
að sameina innheimturnar.
Þá sagði Gunnar að útvarpið
ætti hæðina fyrir ofan sjón-
varpið — efri Hansahæðina —
isem það hefði keypt af Eiríki
Ásgeirssyni. Leigutími útvarps
ins að Skúlagötu 4 rennur út
1. desember 1969.
Þá hafði Mbl. tal af Pálma
Péturssyni hjá Rannsóknarstofn
im fiskiðnaðarins, en sú stofn-
un er m.a. eigandi hússins við
Skúlagötu. Hafrannisóknarstofn-
unin og Rannsóknarstofnun fisk
iðnaðarins hafa haft 2., 3 og
William Talman.
hálfa 4. hæð hússins til eigin
afnota, en vegna umíangsmeiri
starfsemi þurfa þessir aðilar niú
á meira húsrými að halda. Pálmi
sagði að það ríkti mjög gagn-
kvæmur skilningur meðal þess-
ara stofnana og um uppsagnir
yrði ekki að ræða nema báðir
aðilar sæju sér fært að fram-
kvæma breytingarnar. 5. og 6
hæð hússinis er innréttuð fyrir
útvarp og taldi Pálmi útilokað
að útvarpið flytti úr þvi hús-
næði.
Nýr gervihnöttur
Moskvu 15. sept. NTB—AP.
Sovétríkin sendu nýjan gervi-
hnött út í geiminn síðastliðinn
sunnudag. Nafn hnattarins er
Sonda-5, og samkvæmt frétt frá
Tass er honum ætlað að fram-
kvæma ýmsar vísindarannsóknir
og jafnframt er verið að reyna
ný tæki sem í honum eru.
Hnettinum var skotið frá geim
stöð, sem hefur verið á braut
umhverfis jörðu. Þrem gervihnött
um af svipaðri gerð var skotið
út í geiminn á árunum 1964 og
1965 og var þeim ætlað að fara
á braut umhverfis Venus, Marz
og sólina. Það var aðeins Sonda
-3 sem lauk verkefni sínu og
sendi til jarðar einstakar myndir
af þeirri hlið sólarinnar sem
snýr frá jörðu. f marz í ár var
Sondu-4 skotið á loft og var
hlutverk hans að sögn, að kanna
ytri loftlög jarðar. Síðan hafa
engar upplýsingar verið gefnar
um þann hnött.
Talið er að með Sonda-5 sé
m.a. verið að undirbúa ferðir
mannaðra geimfara, en á þrem
síðurstu vikum hefur einnig verið
skotJð á loft þremur Kosmos
georvihnöttum og hafa þeir farið
á svipaða braut og sá sem varð
Vladimir Komarov að bana.
Yfirlýsing
AÐ gefnu tilefni vegna blaða-
skrifa og viðtais fréttastofu Út-
varpsins við formann kjördæm-
isráðs Alþýðubandalagsins 1
Vestfjarðakjördæmi, Halldór
Ólafsson um hvort þeir þrettán
fulltrúar sem gengu af fundi
kjördæmisráðsins á ísafirði hafi
verið í meirihluta á fundinum
vill undirritaðuir taka fram eft-
irfarandí fyrir þá sem hafa vilja
það sem sannara reynist.
Þegar formaður kjördæmis-
rá'ðsins setti fundinn voru í fimd
arsal alls tuttugu og sex manns
að meðtöldum Steingrími Páls-
syni sem var gestur fundarins,
auk þess var ekki á hreinu
hvort tveir fulltrúar væru úr
Strandasýslu eða aðeins einn.
Nú hefur vertð upplýst að á
fundinum voru mættir tveir
fulltrúar úr Strandasýslu og
voru þeir báðir mættir þegar
fundur var settur. Það er
því á hreinu, að þegar
Yfirlýsing okkar sem af fundi
gengum var flutt og við geng-
um af fundi voru ekki nema
tuttugu og fimm fulltrúar á
fundi, þar af leiðandi hljóta þeir
elllefu sem eftir sátu að hafa
verið i minnihluta. Hvað geirzt
hefur eftir að við gengum af
fundi skal ég ekki um segja en
það breytir ekki því að meiri-
hluti kjördæmisrá'ðsins gekk af
fundi.
Bolungarvík, 13. sept. 1968.
Karvel Pálmason.
Yíirmuður bondarísku
geimúædunurinnar hættir
Washington 16. sept. AP.
JMMES E. Webb yfirmaður
geimferðaáætlunar Bandaríkj-
Thule 52 kr. í vínveitingahúsum
VEITINGAHÚSAEIGENDUR
eru mjög tregir til að selja
Thule-öl, vegna hinnar miklu
hækkunar, sem varð á þvi nú
nýlega. Kon-ráð Guðmundsson,
formaður Félags fslenzkra veit-
ingahúsaeigenda tjáði blaðinu,
að einstakir veitingahúsaeig-
endur hefðu tekið þessa afstöðu.
Koniráð sagði, að Egils-piilsn-
er kostaði nú í veitingahúsum
kir. 30 og með sömiu kirómuitölu-
áliaign'iinigiu myndi Thulie-öldð
kosta 40 ksóniur. Ef hins vegair
er neilkinaið með sömiu áiagniinigu
í pnósentum kostair það kir. 52.
Sagði Komráð að möniraum fynd-
ist vísrt nóg uim að þurfa að
greiða 30 ikirómuir fyrdir pilsner-
imn, þótt slíkt verð sem á ThiuLe-
ölimu væri ekki tiil samaimbuirð-
atr.
anna tilkynnti í dag, að hann
hefði ákveðið að láta af þvi
starfi. Webb tjáði fréttamönnum
þetta, er hann kom af fundi
Johnsons, forseta í Hvita húsino.
Webb sagði, að Bandaríkja-
menn væru, er hann léti af störf
um, enn í öðru sæti hvað snertir
geimrannsóknir og afrek á sviði
geimvísinda. Webb tók fram, að
ákvörðun hans væri engan vegin
sprottin af óánægju vegna lækk
aðs framlags á fjárlögum til
geimrannsókna. Eftirmaður dir.
Webbs mun verða dr. Thomas
Paine, sem hefur verið næst
æðsti maður geimranmsóknair-
áætlunarinnar.