Morgunblaðið - 23.10.1968, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. OKTÓBER 1968
Skýrsla EFTA - nefndarinnar lögð tyrir
þingmenn í gœr:
Tímabært að taka
ákvörðun um umsókn
— um aðild að EFTA — Vonast til
samstöðu, segir forsætisráðherra
BJARNI Benediktsson, for-
sætisráðherra, skýrði frá því
á blaðamannafundi í gær, að
einmitt í gær hefði verið út-
hýtt til þingmanna skýrslu
hinnar svokölluðu EFTA-
nefndar og þar væri því lýst
yfir, að ekkert væri nú að
vanbúnaði að taka ákvörðun
um það, hvort ísland ætti að
sækja um aðild að Fríverzl-
unarbandalagi Evrópu.
Sagði forsaetisráðherra, að
ákvörðun um þetta þyrfti að
taka fyrir 10. nóv. n.k. þar sem
hinn 20. nóv. n.k. yrði haldinn
fundur í Vín þar sem umsókn
okkar yrði tekin fyrir, ef ákveð-
ið yrði að sækja um aðild.
Forsætisráðherra lagði áherzlu
á, að hér væri einungis um að
ræða ákvörðun um það, hvort
við ættum að leggja inn umsókn.
Það væri allt annað mál og
byggðist á samningaviðræðum
við Friverzlunarbandalagið,
hvort við teldum rétt a'ð þeim
loknum að gerast aðilar að
EFTA.
Kvaðst ráðherrann vona að á
þessum grundvelli næðist sam-
staða um að sækja um aðild.
C jörgœzl udeil d
í Borgarspítala
A FUNDI Geirs Hallgrímssonar,
borgarstjóra með blaðamönnum
f gær kom m.a. fram, að sknld
ríkisins við Reykjavíkurborg
hafi losað 80 milljónir króna
(71.4 milljónir króna áramótin
áður). Skuld ríkissjóðs er að
meginhluta vegna Borgarspítal-
ans.
Á þessu ári verður lagt mikið
íé til byggingar Borgarspítalans,
allt að 60 milljónir króna. Ríki'ð
mun leggja fram 19 milljónir á
þessu ári, en ríkinu ber að
greiða 60% af byggingakostnaði,
þ. e. af múr- og naglföstu. Þess
ber að geta, að ríkið hefur út-
vegað lán tii byggingarfram-
kvæmdanna.
Um síðustu áramót nam stofn-
Hélt
skónum
eftir
kostnaður Borgarsptíalans 257
milljónum króna og verður hann
sennilega um 320 milljónir í árs-
lok. Verða öll kurl þá ekki kom-
in til grafar. Gert er ráð fyrir,
að þessi hluti Borgarspítalans
verði fullbyggður á næsta ári. Er
nú aðeins eftir að útbúa svo-
nefnda gjörgæzludeild (intensive
care), en slík deild er algjört ný-
mæli hér á landi. Þá á einnig
eftir að ganga frá starfsmanna-
aðstöðu í turni spítalans.
Ráðgert er að bæta álmu við
Borgarspítalann síðar. Ákvörð-
un verður ekki tekin um það
strax, því að xmnið er að skipu-
lagningu verkaskipta sjúkrahús--
anna í Reykjavík. Athugun á
henni fer nú fram á vegum land-
læknis, borgarlæknis, sjúkrahús-
anna og Læknadeildar Háskól-
ans.

Geimfararnir þrír Schirra, Eisele og Cunningham voru brosleitir, er þeir höfðu lokið ellefu
daga ferð sinni úti í geimnum, og voru komnir um borð í flugvélaskipið Essex.
— Geimfarar
Framhald af bls. 1
ar til Essex og lenti þar 55 mín
útum eftir að Apollo haifð lent.
Geimfaramir þrír virtust
þreyttir og eilítið óstyrkir á fót
unum er þeir stigu út úr þyrl-
unni. Þeir struku skegg sín og
brostu til mörg hundruð sjó-
liða á þilfari Essex, sem fögnuðu
þeim allt hvað af tók.
Eftir að hafa heilsað yfirmönn
um skipsins var farið með þá
félaga í sjúkraskýli þess, þar
sem umfangsmiklar læknisfræði
legar athuganir hófust.
Ljóst er, að geimfararnir hafa
ekki hlotið neitt slæmt af loft-
þrýstingsbreytingum þeim, sem
þeir urðu fyrir í lendingunni,
en þeir notuðu ekki hjálma sína
vegna kvefs. Þeir munu hafa
haldið fyrir nef sér og blásið
út í eyrun til þess að mæta
þessu.
Bæði sjóliðarnir um borð í
Essex svo og öll bandaríska þjóð
in var mjög vonsvikin að sjá
ekkr lendinguna sjálfa vegna veð
urfarsins. Um borð í Essex er
allur útbúnaður til þess að fram
kvæma beinar sjónvarpssending
ar í litum, en Apollo 7 lenti ut-
an sjónmáls vegna hins lélega
skyggnis. Hinsvegar var komu
þremenninganna um borð í Eas-
ex sjónvarpað um gerfitungl til
Bandarikjanna.
Nokkru eftir að geimfararnir
voru komnir um borð í Essex
hringdi Johnson forseti til þeirra
frá Hvíta húsinu. „Ég hylli ykk
ur þrjá og þær þúsundir manna,
sem vinna að geimferðamálum
okkar“, sagði forsetinn. „Við hér
þessari jörð erum mjög hreykin
af ykkur í dag“.
Eisele varð fyrir svörum:
„Þakka yður fyrir herra forseti.
Þetta var okkur sönn ánægja og
heiður".
Yfirmenn Apolloáætlunar
Bandaríkjanna eru nánast sagt
í sjöunda himni yfir för Apoilo.
Einn talsmaður Apollomanna
sagði: „Okkur tókst þetta 101%.
Við gerðum allt, sem við höfð-
um ætlað okkur, og meira til“.
Sami talsmaður sagði, að för
Apollo 7 hefði aukið Hkur á því,
að senda þrjá menn umhverfis
tunglið í Apollo 8 á þessu ári.
Ákvörðun um þetta verður end
anlega tekin um miðjan nóvem-
ber er allar niðurstöður varð-
andi för Apollo 7 hafa verið
vegnar og metnar.
Fjölskyldur geimfaranna
þriggja voru að sjálifsögðu létt-
ar í skapi eftir að nagandi kvíða
hafði sett að þeim þær 20 mín-
útur, sem ekki náðist samband
við geimfarið.
2,774 en til samanburðar má geta
þess að allir níu geimfarar Sovét
rikjanna lögðu samtals 534 klst.
að baki.
Það vakti talsverða athygli,
að sovézkt skip, búið ratsjám og
ýmsum rafeindabúnaði, hefur
undanfarna daga lónað skammt
frá flugþiljuskipinu Essex, og
gerði svo enn í dag. Bandaríski
flotinn segir, að hér sé um að
ræða togarann Ekholog, sem
breytt hafi verið í njósnaskip,
og hafi erindi Rússa verið að
safna upplýsingum um eitt og
annað varðandi lendingu geim-
farsins. Flotinn segir, að þetta
sama skip hafi verið úti fyrir
Kennedyhöfða 11. október sl. er
Apollo 7 var skotið á loft.
Svo sem kunnugt er hafa Sov
étmenn ekki sent geimfara á
loft frá því að Vladimir Koma-
rov, ofursti, beið bana í lendingu
24. apríl 1967.
Eins og fyrr segir eru þegar
hafnar læknisfræðilegar athug-
sagði frú Jo Schirra. „Einu von
brigðin voru að sjá ekki fallhlíf-
arnar opnast“.
„Þessi skegg líta alls ekki svo
illa út“, sagði frú Louella Cunn
ingham.
Á 11 sólarhringa för sinni um-
hverfis jörðu fóru geimfararnir
163 hringi, og samanlagt 4,5 millj
ón mílna vegalengd. Var þetta
annað lengsta mannað geimflug-
ið í sögunni, en geimfarið Gem-
ini 7 var samtals 14 sólarhringa
á lofti. Hér var um að ræða met
varðandi svokallaða „manna-
klukkustundir í geimnum", 780
talsins hjá þremur mönnum. Eru
þá „mannaklukkustundir“ banda
í höfuðborginni, í þessu landi, á rískra geimfara orðnar samtals
Þetta fór allt dásamlega“, anir á geimförunum um borð í

LYFSALINN í Holtsapóteki,
Baldvin K. Sveinbjörnsson
varð var við það um þrjú-
leytið í fyrrinótt, að óboð-
inn gestur var á leið inn í
apótekið gegnum einn glugg
ann. Brá hann þegar við og
tókst honum að ná taki á öðr-
um fæti „gestsins" og hélt
fast. „Gestinum" brá heldur
í brún, því hann hafði ekki
reiknað með, að nokkur sála
væri í apótekinu á þessum
tíma. Urðu nokkrar stymping-
ar, því „gesturinn" vildi draga
fót sinn til baka út um glugg-
ann. Baldvin hélt í og lauk
svo ,að hann hélt skónum
eftir, en „gesturinn" hljóp
burt. Hann kamst þó ekki
langt á öðrum skónum, því
lögreglan hafði hendur í hári hluta
hans skömmu síðar. Gaf hann Sagði
Alvarlegt ástand á Aust-
f jörðum vegna læknaskorts
— sagði Jóhann Hatstein á Alþingi í gœr
Vonir standa til að Landspítalinn aðstoði
I RÆÐU þeirri, sem Jóhann
Hafstein, heilbrigðismálaráð-
herra, flutti á Alþingi í gær
um læknaþjónustu í strjál-
býlinu, og skýrt er frá annars
staðar í blaðinu í dag, skýrði
hann frá því, að fyrir
skömmu hefði verið hald-
inn fundur með þingmönn-
um Austurlandskjördæmis
vegna alvarlegs ástands, sem
skapast hefði í þeim lands-
sökum læknaskorts.
ráðherrann, að þar

um.
Annar innbrotsmaður var
staðinn að verki og handtek-
inn í hannyrðaverzlun að Að
alstræti 12 í fyrrinótt.
æUaÍTð^^verða0 s^'úti^um} »>lasti hörmulegt ástand við.
eitthvað af taugaróandi lyfj-
Mörg læknishéruð eru þegar
læknislaus og önnur að verða
það.
Ráðherrann sagði, að land-
læknir hefði rætt við yfirlækna
Landsspítalans um það, hvort
þeir gætu hlaupið undir bagga
með því að sinna læknisþjón-
ustu í neyðartilfellum einhvern
tíma og þá sérstaktega rætí um
Norðfjörð í því sambandi en þar
er sjúkrahús. Jóhann Hafstein
sagði, að læknar Landspítalans
hefðu tekið þessari málaleitan
mjög vel og hefðu þeir á fundi
á laugardag ákveðið, að ef á
þyrfti að halda, mundu þeir
skiptast á um að sinna læknis-
þjónustu í neyðartilfellum úti á
landsbyggðinni.
Heilbrigðismálaráðlherra sagði,
að það gæti i sjálfu sér verið
þiss virði ,að þannig væri búið
að deildum eins og handlæknis-
deild Landspítalans, að læknar
hennar ættu greiðara með að
vikja frá tiltekinn tíma og skipt
ast á um að sinna störfum með-
an neyðin væri mest og meðan
ekkí hefði tekizt að ráða betur
fram úr vandanum. Ennfremur
hefði verið um það talað, að
kæmust læknamiðstöðvar upþ,
Essex, en á morgun, miðviku-
dag, er ráðgert að þeir verði flutt
ir með þyrlu til Patrick-flugvall
ar skammt frá Kennedyhöfða
þar sem athugunum á heilsu
þeirra verður haldið áfram. Síð
usftu fregnir herma, að læknar
segi geimfarana við beztu heilsu,
og að tilkynning um líkams-
ástand þeirra verði gefin út síð
ar.
Ýmsir hafa orðið til þess að
láta orð falla um Apollo 7 og
hina vel heppnuðu ferð þess. Sir
Bernhard Lovell, yfirmaður Jod
rell Bank stjörnuathugunar-
stöðvarinnar brezku, sagði í dag
að það virtist æ ljósara að Sovét-
ríkin væru ekki að keppa við
Bandaríkjamenn um tunglið.
Lovell sagði, að hin velheppn-
aða ferð Apollo 7 mundi auka
verulega á líkumar fyrir því, að
Bandaríkjamönnum myndi tak-
ast að senda menn til tunglsins
á næsta ári.
j „Ég tel, að þar sem svo langt
, er orðið síðan Sovétmenn sendu
| mannað geimfar á loft, séu
j minni líkur á því, að kapphlaup
eigi sér stað um að koma manni
til tunglsins", sagði Lovell við
fréttamenn. Hann bætti því við,
að líklegra væri að Sovétmenn
mundu þær ef til vrll vera bet-
ur aflögufærar í einstaka tilfell-
um en það kerfi sem nú er.
Þá skýrði ráðherrann frá því,
að hlutast hefði verið til um einbeittu sér að allskyns mæling
það vegna hins alvarlega ástands
á Austfjörðum, að þyrla Land-
'helgisgæzlunnar færi til Aust-
fjarða og kannaði möguleika á
að staðsetja hana fyrir austan
til þess að læknisþjónustan þar
gæti verið hreyfanlegri. Enn-
fr.mur hefði komið til greina
að varðskiptið Ægir yrði stað-
sett fyrir austan, en það hefur
skýli fyrir þyrluna.
Borgarfjörður
SAMEIGINLEG árshátíð Sjálf-
stæðisfélaganna í Mýra- og Borg
arf jarðarsýslum verður haldin
Iaugardaginn 2. nóv. n.k. í Borg
amesi.
Dagskrá verður nánar auglýst
síðar.
um og athugunum á tunglinu
sjálfu með mannlausum tækj-
um.
U Thant, framkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna, sagði í dag
að Apollo-afrekið „hefði án efa
fært nær þann dag, sem mann-
að geimfar færi til tunglsins og
jafnvel lengra“. U Thant bætti
því við, að „heimurinn væri þakk
látur fyrir hið mikla framlag
Apollo 7 til geimvísindanna".
Hann óskaði síðan Bandaríkja-
forseta, ríkisstjóm og þjóðinni ,
allri til hamingju með afrekið.
Sendinefndir Sovétríkjanna,
Frakklands og Bretlands hjá
Sameinuðu þjóðunum óskuðu
bandarísku sendinefndinni til
hamingju. A. Piradov, meðlim-
ur sovézku nefndarinnar sagði:
„Ég vil leyfa mér fyrir hönd sov
ézku sendinefndarinnar að óska
sendinefnd Bandaríkjanna til
hamingju vegna þessa einstæða
afreks".