Morgunblaðið - 13.12.1968, Page 17

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 13. DESEMBER 1968
17
Fjárhagsáœtlun Reykjavíkurborgar 7969:
Hvaðan koma tekjurnar — Hvernig er þeim varið
ÞAl) þykir jafnan mikill við-
burður, þegar f járhagsáætlun
Reykjavíkurborgar er lögð
fram og í gær var fjárhags-
áætlun höfuðborgarinnar fyr-
ir 1969 lögð fram til fyrri
umræðu í borgarstjórn. Gerð
fjárhagsáætlunarinnar krefst
mikils undirbúningsstarfs,
sem hefur verið sérstaklega
erfitt að þessu sinni vegna
þess óvissuástands, sem ríkti
í efnahagsmálum fram eftir
haustinu.
Með fjárhagsáætluninni
leggur meirihluti Sjálfstæð-
ismanna í borgarstjórn
Reykjavíkur fram áætlun
sína um það, hve mikið af
tekjum borgaranna á næsta
ári muni renna í borgarsjóð
og tillögur sínar um það
hvernig þessum peningum
Reykvíkinga skuli varið.
Fjárhagsáætlunin gefur því
vísbendingu um þá megin-
stefnu, sem ríkir hjá Sjálf-
stæðismönnum í borgarstjórn
Reykjavíkur. í því, sem
hér fer á eftir verður
leitast við að gera nokkra
grein fyrir því, með hverjum
hætti Reykvíkingar greiða
hluta af tekjum sínum til
borgarsjóðs og hvernig þeim
er varið og jafnframt hversu
miklar hækkanir verða á ein-
stökum liðltm fjárhagsáætl-
unarinnar frá yfirstandandi
ári.
Hvernig fœr borgin
tekjur sínar?
Gert er ráð fyrir, að heildar-
tekjur höfuðborgarinnar á ár-
inu 1969 verði rúmlega 1157
milljónir króna. Er það 7,6%
meiri tekjur en áætlaS er að
borgarsjóður fái á þessu ári,
þ.e. árinu 1968. Stærstu tekju-
liðir borgarinnar eru 4, þ.e. út-
svör, aðstöðugjöld, framlag úr
Jöfnunarsjóði sveitarfélaga og
fasteignagjöld. Samtals nema
tekjur borgarinnar af þessum 4
megin tekjuliðum rúmlega 1098
milljónum. Afgangurinn skiptist
á ýmsa smærri tekju'liði.
tJtsvörin eru langstærsti tekju
liður borgarininar. Eru útsvör á
næsta ári, 1969, áætluð 731,4
milljónir króna og er það 4,07%
hækkun frá þessu ári. Út-
svörin eru ákveðin þannig skv.
lögum, að þau ásamt öðrum tekj-
um borgarinnar nægi til að
standa straum af útgjöldum henn
ar.
Aðstöðugjöld eru innheimt af
atvinnurekstri í borginni og eru
þau mismunandi mikil eftir því
um hvers konar rekstur er að
ræða. Að þessu sinni er gert
ráð fyrir að aðstöðugjöldin
hækki um 5,9% frá því sem var
á þessu ári og skili í borgar-
sjóð á árinu 1969 um 178 millj-
ónum króna.
Framlag úr Jöfnunarsjóði
sveitarfélaga. Skv. lögum, sem
samþykkt voru á A'lþingi á ár-
inu 1962 greiðir ríkissjóður 20%
af innheimtum söluskatti í
svonefndan Jöfnunarsjóð sveit-
arfélaga. Þessari upphæð er síð
an skipt milli sveitarfélaga í
landinu í hlutfalli við íbúafjölda
þeirra. Áætlað er að á næsta
ári komi til skipta milli sveitar-
félaga rúmlega 267 mil'ljónir og
verður hlutur Reykjavíkurborg-
ar þá 116 milljónir. Er hér um
að ræða 13,7% hækkun frá
þessu ári.
Fasteignagjöld skiptast í húsa
gjöld og lóðagjöld. Að þessu
sinni er s'tefnt að verulegri hækk
un húsagjalda þannig að þau
skili í borgarsjóð á næsta ári
um 60 milljónum króna í stað 39
miltjóma á þessu ári. Hins vegar
hækka 'lóðagjöldin lítið eða úr
12 milljónum í 13 miiijónir. En
vegna hækkunar húsagjalda verð
jr veruleg hækkun á þessum
tekjulið borgarinnar og neimur
sú hækkun rúmlega 43%.
Ymsir minni tekjuliðir skila
borginni svo samtals um 60 millj
jón króna og er ekki ástæða til
að gera þá sérstaklega að um-
talsefni.
Hverf fara
peningarnir?
Gert er ráð fyrir að rekstrar-
gjöld borgarinmar á næsta ári
nemi 941.6 mi'lljónum og er það
8.05% hækkun frá þessu ári.
Félagsmál
Þau útgjöld Reykjavíkurborg-
sem flokkast undir félagsmál
eru langstærsti útgjaldaliður
borgarinnar. Er gert ráð fyrir,
að þessi útgjöld nemi á næsta
ári nær 332 milljónum króna
og hækki um 21.6% frá þessu
ári. Af þessari miklu upphæð
renna 187,2 milljónir tii al-
mannatrygginga, þ.e. beint fram
lag til almannatrygginga sem
slíkra er áætlað 86,4 milljónir
og framlag til Sjúkrasamlags
Reykjavíkur er áætlað 90 millj.
ónir króna en gera má ráð fyr-
ir að það hækki nokkuð í með-
förum borgarstjórnar.
Til félagsmálaaðstoðar renna
um 50 milljónir króna. Af þeirri
upphæð er áætlað að 21 milljón
renni til styrkþega á aldrinum
16—67 ára. Styrkþegar í þessum
aldursflokki munu nú vera uim
1000 talsins og veldur versn-
andi atvinnuástand því, að þeim
hefur heldur fjölgað á allra síð-
ustu árum. Meðlagsgréiðslur eru
áætlaðar á næsta ári 44 millj-
ónir króna en gert er ráð fyrir
því að 30 milljónir endurgreiðist
af þeirri upphæð, þannig að
raunverulegt framlag borgarinn
ar verði 14 milljónir króna. Tii
barnaheimila, vistunar og sumar
dvalar barna renna um 37,8
milljónir króna. Af þeirri upp-
hæð er rekstrarstyrkur til dag-
heimila og leikskóla, sem Sumar
gjöf rekur um 15,8 milljónir
króna og gerir þessi rekstrar-
styrkur það að verkum, að gjö'ld
vegna barna á dagheiimilum og
leikskólum sem foreldrar greiða
beint eru mun lægri en ella.
Framlög til sjóða nema um
40,2 milljónum króna og munar
þar mest um framlag Reykja-
víkurborgar tiil Atvinnuleysis
tryggingarsjóðs, sem nemur 23,5
milljónum króna á næsta ári. Til
Lífeyrissjóðs starfsmanna Reykja
vikurborgar renna 8 millj., til
Byggingarsjóðs verkamanna 4
millj. og til annarra sjóða smærri
upphæðir.
Hér hafa verið ta'ldir stærs'tu
útgjaldaliðir undir flokknum fé-
lagsmál en að auki eru ýrnsir
smærri útgjaldaliðir, sem ekki
er ástæða til að gera að umtals-
efni.
Gatna- og holræsagerð
Næst stærsti útgjaldaliður
Reykjavíkurborgar er gatna- og
hoiræsagerð. Er gert ráð fyrir
að til þeirra mála verði varið
225,8 milljónum á næsta ári og
er það 11,7% hækkun frá fram-
lögum þessa árs. Af þessari upp
hæð er varið tæplega 125 milljón
um króna til nýrra gatna. Þar
af fær borgarsjóður 20 milljón-
ir króna af benzínskatti. Gert
er ráð fyrir að verja til nýrra
holræsa 55,4 milljónum króna,
til viðhalds gatna 28 milljónum
króna og til götulýsingar 25
milij. króna. Umferðarmál hafa
mjög verið til umræðu á þessu
ári og er áætlað að verja til
þeirra á næsta ári 9 miiljónum
kr.
Fræðslumál
Þriðji stærsti útgjaldaliður
borgarinnar eru fræðslumál og
er áætlað að verja til þeirra á
næsta ári 122,2 millj. sem er
10.1 % hækkun frá þessu ári.
Af þeirri upphæð tekur barna-
fræðslan 52 milljónir króna. Og
er eftirtektarvert að af þeim 52
milljónum renna 11 milljónir til
ræstingar í barnaskólunum, 11,5
milljónir tiil viðhalds skólahús-
anna og lóða og 8,7 milljónir til
tannlækninga.
Gagnfræðastigið kostar borg-
arbúa 27,2 milljónir og er ræst-
ing gagnfræðaskólanna þar einin
ig stór liður eða um 8 millj. Til
annarra skóla fara 14,5 milljón-
ir og munar þar mestu um Iðn-
skólann, sem fær 7.5 milljónir
og Verzlunarskólann, sem fær
2.9 milljónir.
Ýmis fræðslustarfsemi kostar
rúmlega 12 milljónir króna. Helm
ingur þeirrar upphæðar eða 6
milljónir renna til Vinnuskólans
og annarrar sumarstarfsemi ungl
inga, en 3.8 milljónir fara til
félags- og tómstundastarfs með-
al unglinga.
Loks reruna 13,5 milljónir til
safna í borginni og er Borgar-
bókasafnið þar stærsti aðilinn
en tiil þess renna um 10,6 millj-
ónir króna.
HREINLÆTIS- OG
HEILBRIGðlSMÁL
Þá er komið að þeim lið, sem
er fjórði í röðinmi af útgjalda-
liðum Reykjavíkurborgar. Til
hreinlætis- og heilbrigðismála er
áætlað að verja á næsta ári
96,4 milljónum króna. Af þessari
upphæð renna 69,8 milljónir til
þess, sem í fjárhagsáætluninni
er ka'llað „þrifnaður" en þar er
sorphreinsunin stærsti útgjalda-
liðurinn og kostar borgarbúa
36 milljónir á ári og gatnahreíns
un er næst og kostar 20 milljón
ir á næsta ári.
Til sjúkrahúsa renna 12,3 mill
jónir, þar af til Borgarspítai-
ans um 6,2 milljónir og til Landa
kots 6 milljónir.
STJÓRN BORGARINNAR
Áætlað er að yfirstjórn Reykja
víkurborgar kosti borgarbúa 48
millj. króna á árinu 1969 og er
það 10,4% hækkun frá því
ári, sem nú er að líða. Nettó-
kostnaður við borgarskrifstof-
urnar er 44 milljónir og eru
þar fjórir útgjaldaliðir stærstir.
Laun í skrifstofu borgarverk-
fræðings mælingadeildar, lóðar-
skrárritara og skipulagsstjóra,
nema 8,7 milljónum króna en
laum í skrifstofu borgarstjóra,
gjaldkeradeild, aðálbókhaldi og
innheimtudeild nema rúmlega
7 millj. Kostnaður við húsnæði
borgarskrifstofu nemur 5,4 millj
ónum og hluti borgarsjóðs í
kostnaði við Gjaldheimtuna nem
ur 5,2 milljónum. Þá má nefna
að skýrsluvólavinna kostar 3
milljónir króna.
Gert er ráð fyrir að meðferð
borgarmála kosti rúmlega 4 mill
jón'ir króna og munar þar mestu
um borgarráð, sem kostar borg-
arbúa 1,2 milljónir, þá kemur
kostnaður við borgarstjóm sem
slíka og er hann áætlaður 862
þúsund og útgjöld vegna niður-
jöfnunar útsvars, sem nema 860
þúsundum.
Bifreiðakostnaður hins opin-
bera er oft til umræðu og skal
þess því getið að bifreiðakostn-
aður stjórnar borgarinnar nem
ur 1,8 milljónum króna.
LISTIR, ÍÞRÓTTIR
OG ÚTIVERA
Tiil þessa málaflokks er ætlun
in að verja á næsta ári 44,1
milljón króna, og er það 3,9%
hækkun frá þessu ári. Til úti-
veru eru áætlaðar rúmlega 24
milljónir króna og munar þar
mestu um leikvelli borgarinnar
en rekstur þeirra kostar borg-
arbúa 10,7 milljónir og skemmt'i-
garðar borgarinnar en þeir
kosta 7,9 milljónir.
Til íþrótta er varið 13,9 mill-
jónum króna og eru meginkostn
aðarliðir þar sundlaugarnar og
Sundhöllin svo og íþróttasvæð-
in.
Til lista er varið 6 milljónum
krónia og hlýtur Leikfélag
Reykjavíkur 2,6 milljónir af
þeirri upphæð en Sinfóníuh’ljóm
sveitin ívið meira.
LÖGGÆZLA
Að lokum er svo ástæða til
að nefna kostnað við lög-
gæzluna í borginni en hann er
áætlaður á árinu 1969 36,4 mill-
jónir og er það 15,7% hækk-
un frá þessu ári. Raunverulega
er kostnaðurinn mun hærri eða
rúmlega 55 milljónir króna en
ríkissjóður greiðir hluta af hon-
um eða 22 milljónir. Kostnaður
við götulögregluna í Reykjavík
er 46 milljónir króna, þar af
laun lögreglumanna 37 milljón-
ir en kostnaður við Rannsókn-
arlögregluna er 9,5 milljónir.
ÝMIS ÚTGJÖLD
Að auki eru svo ýmsir smærri
útgjaldaliðir, sem ekki er á-
stæða til að gera sérstaklega að
umtalsefni en þó má nefna að
kostnaður borgarbúa við bruna-
mál er 14,7 milljónir og kostn-
aður af fasteignum borgarinnar
nemur 12,5 milljónum króna.
Könnuð
gróðurvernd
Reykjaness
FULLTRÚAFUNDUR Samb.
sveitarfélaga í Reykjanesum-
dæmi var haldinn í félagsheimili
Kópavogs laugardaginn 7. des kl.
14. Til fundar voru mættir um
40 fulltrúar og aðrir sveitarstjórn
armenn.
Á fundinuim hafði Ingvi Þor-
steinsson magister framsögn um
gróður og gróðurvernd í Reyfcja-
nesumdæmi. Margir fundarmenn
tóku til máls og lýstu áihuga sín-
um á gróðurvernd og var eítir-
farandi tillaga stjórnar samtak-
anna samþ. samhljóða:
Fulltrúafundur Samtaka siveit-
arfélaga í Reýkjaneeuimdæmi
haldinn 7. des. 1968, beinir þeim
tilmælum til sveitarstjórna í um
dæmmu að tilnefna hver um sig
fulltrúa til viðræðna við gróðw
verndarnefndir og landgræðslu-
fulltrúa um niðurstöður á athug
unuim á beitarþoli í Reykjaines-
umdæmi.
Síðari framsögumaðuir fundar-
ins Bergur Tómasson, löggiltur
endurskoðandi ræddi samræm-
ingu reikmnga sveitarfélagá en
að því máli hafa starfað undan-
farið löggiltir endursfeoðendur
stærstu sveitarfélaga umdæmis-
ins. — Miklar umræður urðu um
málið og voru fuindarmenn sam-
mála um nauðsyn samræmingar
hið fyrsta.
Hjálmar Ólafsson, bæjarsitjóri
Kópavogs, formaður Samitafcanna
ræddi í fundarlok nofekuð um
störf samvinnuinefndar ríkis og
sveitarfélaga um skólamiál og gat
þess að út væri komin regluigerð
um kenn.slukostnað.
Formaður þafekaði frummæl-
endum góðan málflutning og
fundarmönnum góða fundansókn.