Morgunblaðið - 07.02.1969, Page 11

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 7. FEBRUAR 1969.
11
Stjórn V.R. 1969-1970. Sitjandi frá vinstri: Bjöm Þórhallsson, gjaldkeri; Guðmundur H. Garð-
arsson, formaður; Magnús L. Sveinsson, varaformaður og Hanncs Þ. Sigurðsson, ritari. Sitjandi
f.v.: Heigi E. Guðbrandsson, Steindór Ólafsson, Elís Adolphsson, Halldór Friðriksson, Bjarai
Felixson og Óttar Októsson. Á myndina vantar Grétar Haraldsson og Braga Lárusson.
Frá aðalfundi VR:
Á 5. þúsund félagsmenn
— Oflugur lífeyrissjóður
AÐALFUNDUR Verzlunar-
BSRB og samn-
ingsrétturinn
— Yfirlýsing frá stjórn F.H.K.
mannafélags Reykjavíkur var
haldinn í Tjarnarbúð laugardag-
inn 25. jan. 1969. Fundarstjóri
var kjörinn Magnús L. Sveins-
son og fundarritari Steindór Ól-
afsson. Formaður félagsins,
Guðm. H. Garðarsson, flutti
skýrslu stjórnarinnar fyrir s.l.
ár, Björn Þórhallsson, gjaldkeri,
lagði fram reikninga og Gunn-
laugur J. Briem gerði grein fyrir
stöðu og störfum Lífeyrissjóðs
verzlunarmanna.
Meðal helztu atriða, sem komu
fram í skýrslu stjórnarinnar voru
þessi:
Öflug félagsstarfsemi var rekin
á árinu. Auk stjórnarfunda voru
haldnir fimm trúnaðarmanna-
fundir og þrír almennir félags-
fundir. Sjö fræðslufundir voru
haldnir með sama formi og árið
áður, þar sem fyrirlestrar voru
fluttir af sérfróðum mönnum um
þýðingu og mikilvægi þeirra at-
vinnugreina og starfa, sem verzl-
unar- og skrifstofufólk vinnur.
Fengur var í að hlýðla á og ræða
við fyrirlesarana. Jók það á skiln
ing á viðkomandi málum.
Hvað kjaramál snertir ein-
kenndist árið 1968 af þvi að
verkalýðshreyfingin einbeitti
sér nær einvörðungu að því að
tryggja vísitölubætur á laim.
Átti V.R. fulltrúa í 18 manna
samninganefnd A.S.Í., sem fór
með samningagerð fyrir nær öil
stéttarfélög landsins í vísitölu-
málinu. Félagið er nú með lausa
samninga eins og flest félög.
Lokunartími verzlana hefur
verið mikið vandamiál og þróað-
izt inn á mjög alvarlegar brautir
á sl. ári.
Sífellt fleiri kaupmenn hafa
verzlanir sínar opnar á kvöldin
og brjóta bæði samninga, sem
þeir hafa undirritað við V.R., og
reglugerð Reykjavíkurborgar,
sem kveður á um afgreiðslutíma
verzlana. Viðræður hafa farið
fram vegna þessa máls bæði við
Kaupmannasamtök íslands og
borgaryfirvöld, en þær umræður
hafa enn engan árangur borið.
Er enn unnið að lausn þessa
máls.
V.R. greiddi kr. 845.722.00 í
atvinnuleysisbætur á s.l. ári, til
97 félagsmanna, 48 konur og 49
karlar. Með samningum, sem
V.R. gerði 1966 var félaginu
tryggð aðild að atvinnuleysis-
tryggingasjóði frá 1. jan. 1967,
með sama rétti og aðrir þeir
höfðu, sem voru aðilar að sjóðn-
um.
77 félagsmenn voru skráðir at-
vinnulausir, þegar aðal-fundur-
inn var haldinn. Sent hefur vertð
bréf til alls félagsfólks V.R.
vegna hins ótrygga ástands í at-
vinnumálum.
Lífeyrissjóður verzlunarmanna
er orðinn mjög öflugur og var
höfuðstóll hans um s.l. áramót
218 millj. Aukning s.l. tvö ár
voru 94 millj. eða 72%.
Lán til sjóðsfélaga voru veitt
á s.l. ári samtals að upphæð kr.
53 millj. Þá voru að au-ki keypt
skuldabréf af Verzlunarlána-
sjóði fyrir 1-0 millj. Hlámarks
lánsupphæð til sjóðsfélaga var
hækkuð úr 250 þúsund í 300 pús-
und við síðustu úthlutun í haust.
í sjóðnum eru nú 2500 félagþr.
Lífeyrissjóðurinn var stofnaður
árið 1956 og hefur lánað út um
220 millj. kr. til sjóðstfélaga.
Gefið var út 24 síðna félags-
blað. Unnið er að því að hefja
útgáfu félagsblaðsins á nýjum
og breyttum grundvellL
Unnið hefur verið að undir-
búningi námskeiðs fyrir af-
greiðslufólk, sem gert er ráð fyr-
ir að fari fram í verzlununum
sjálfum í vinnutímanum. Áætlað
er að námskeiðin hefjist mjög
fljótlega.
Flugstöðvardeild V.R. var
stofn-uð á árinu. í deildinni er
fél-agsfólk V.R. sem vinnur í af-
greiðslum flugfélaganna ásamt
hlaðfreyjum. Formaður deildar-
innar er Jóhann Jónsson, starfs-
maður Flugfélags ísland».
V.R. keypti húseignina Haga-
melur 4 í desember s.l. og mun
félagið flytja starfsemi sína
þangað á þessu ári. Er húsið
mjög vandað og -hentugt fyrir
félagsstarfsemi. Húsið kostaði
5,2 millj. og hafð félagið tryggt
sér lánsloforð hjá atvinnuleysis-
tryggingasjóði. Vextir af láninu
verða 6%.
Þann 3. apríl 1968 var gerður
starfssamningur milli V.R. og
Flugfreyjufélags íslands, en flug
freyjur eru i Lífeyrissjóði verzlun
armanna. Samkvæmt samningn-
um lætur V.R. flugfreyjum í té
skrifstofuaðstöðu og annasf dag-
lega fyrirgreiðslu fyrir þær. Þá
aðstoðar V.R. flugfreyjur við
samningagerð og var á árinu
gerðar breytingar á kjarasamn-
ingi þeirra, sem fól í sér veru-
legar kjarabætur þeim til handa.
Félagsmenn V.R. voru 4024 um
síðustu áramót og höfðu aukizt
um 3% frá árinu á undan.
Margar samþykktir voru gerð-
ar á aðalfundinum. M.a. var sam
þykkt að heimila stjórn V.R. að
kaupa hluta-bréf í fyrirhuguðum
banka, sem stofna á úr Spari-
sjóði alþýðu í samræmi við lög
og reglur væntanlegs banka.
Þá var samþykkt að óska eftir
þvi, að lán úr Lífeyrissjóði verzl
unarmanna verði veitt til 20 ára
í stað 15 eins og nú er. Einnig
var samþykkt að fara fram á að
heimildin um viðbóitartiUag á
hámarkstaxta V.R., vegna
greiðslna iðgjalda í Lífeyrissjóð-
inn hækki úr 20% í alltað 50%.
Samþykkt var iheimild til
handa stjóm V.R. að festa kaup
á hlutabréfum í blaðaútgáfu, ef
henta þætti
Þá voru samþykktar minni
háttar lagabreytingar.
Samþykkt var að félagsgjald
V.R. fyrir þetta ár skyldi vera
óbreytt frá fyrra ári, kr. 900.00
fyrir konur og 1000.00 kr. fyrir
karla.
Þá var eftirfarandi samþykkt
gerð vegna afgreiðslutíma verzl-
ana: „Aðalfundur Verzlunar-
mannafélags Reykjavíkur, hald-
inn í Tjarnarbúð 25. jan. 1969,
telur að mjög neikvæð þróun
hafi átt sér stað varðandi af-
greiðsl-utíma verzlan-a, þar sem
núiverandi reglugerð leiðir til
mikils ósamræmis og mismunar
einstökum verzlunum, auk þess
sem ríkjandi fyrirkomulag ýtir
undir og hefur þegar valdið lög
brotum og miklum erfiðleikum
og tjóni fyrir starfsfólkið.
M!eð vísan til þessa, skorar að-
alfundurinn á borgarstjórn
Reykjavíkur að breyta niúiver-
andi reglugerð samkvæmt til-
lögu sem afgreidd var við fyrri
umræðu í borgarstjórn Reykja-
víkur 18. janúar 1968, svo að
haagt verði að fylgja settum lög-
um og reglum“.
Fyrir aðalfund V.R. hafði ver-
ið auglýst eftir framboðslistum,
aðeins einn listi barst og var
hann því sjálfkjörinn.
Guðmundur H. Garðarsson,
viðskiptafræðingur var endur-
kjörinn formaður. Aðrir í stjórn
voru kjörnir Helgi E. Guðbrands
son, Hannes Þ. Sigurðsson,
Bjarni Felixsson og Grétar Har-
aldsson. Fyrir í aðal-stjóm voru
Magnús L. Sveinsson, Bjöm Þór-
hallsson, Halldór Friðriksson og
Óttar Októsson. í varastjórn
voru kjörnir: Elís Adolphsson,
Steindór Ólafsson og Bragi Lár-
usson. Ennfremur var kosið í 25
manna trúnaðarmannaráð, sem
skipað er fulltrúum úr öllum
helztu starfsgreinum, sem féla-gs
menn V.R. vinna L
Vegna viðtals við hr. Kristján
Thorlaeius, formann BSRB, í
Mbl. miðvikudagirin 5. þ.m. viH
stjórn F.H.K. taka fram eftir-
farandi:
1) Sú staðreynd stendur
óhögguð, að í nýafstöðnum
samningum milli BSRB og
ríkisváldsins gerðu forráðamenn
BSRB sig seka um þá dæma'-
lausu ósvinnu að hafna til-
boði ríkisValdsins um að háskóla
menntaðir kennarar með fyllstu
kennsluréttindurri á gagnfræða-
stigi yrðu -færðir úr 18. í 19. Ifl.
2) í þessu máli er stjórn BSRB
endanlega uppvís orðin að herfi-
legri misnotkun á þeim trúnaðí
sem bandalaginu er sýndur með
því að fela því einu samnings-
rétt opinberra starfsmanna, einn-
ig þeirra sem utan samtakanna
standa. Óþarft er að taka fram,
að BSRB tekur sér vald tii að
hafna tilboði um kjairabætur til
háskólamenntaðra kennara, án
vitundar og vilja viðkomandi
stéttarfélags, FHK, að því er
virðist vegna þess að það er ekki
aðili að BSRB. Þarf frekari vitna
við um að núverandi samninga-
kerfi opinberra starfsmanna er
brostið?
Hver eru hin veigamiklu rök
BSRB fyrir þessari sérstæðu
kjarabaráttu?
BSRB segir, að þar sem full-
trúar ríkisvaldsins hafi ekki vilj-
áð fallast á kröfu þess um sam-
svarandi flokkshækkun kenriara,
sem voru í starfi fyrir 1952, hafi
þótt eðlilegt að hafna tilboði um
hækkun háskólamenntaðra kenn
ara.
Við þetta er eftirfarandi að
athuga:
1) Hin eina sjálfsagða viðmið-
un um kjör háskólamenntaðra
kennara er kjör annarra hópa
háskólamenntaðra manna í þjón-
ustu ríkisins með sömu eða sam-
bærilega menntun. Sú staðreynd,
að menntamálaráðherra skipaði
kennara, í starfi fyrir 1952, í
sama (18.) lfl. og háskólamennt-
aða kennara á gagnfræðastigi (og
það með bréfi 1964 utan samn-
inga BSRB) er málinu óviðkom-
andi, svo sem leiða má rök að
ad absurdum: óheimilt að miða
kjör háskólamenntaðra kennara
við aðra sambærilega starfshópa.
Undarlegir æviteknaútreikningar
það.
2) Manni skilst á hr. Kris-tjáni
Thorlacius að þetta réttlætist af
því, aíð „fyrir 1952 var B.Á. deild
ekki til við H.í.) . . B.A. deild
var hvorki né er til við H.I. Hins
vegar var B.A. próf tekið upp
við heimspekideild H.í. með sér
stakri reglugerð árið 1942. Það er
ekki ljóst við hvað formaður-
inn á.
3) Formaðurinn segir, að tillög
ur starfsmatsnefndar, sem nýgert
samkomulag BSRB og ríkisvalds
ins byggist á, séu ekki byggðar
á starfsmati.
Þetta er rangt. Forsendur fyrir
tillögum stéirfsmatsnefndar eru
sérstakar kröfur sem gerðar eru
rnn menntun, ábyrgð e'ða for-
ræði á fólki eða fjármunum o. s.
frv., þ.e. þau sjónarmið, er starfs
mat byggist á.
í samræmi við þetta eru flestir
hópar háskólamenntaðra manna
færðir upp um einn launaflokk,
þ.á.m. menntaskólakennarar og
kennarar á gagnfræðastigi með
háskólapróf en án þeirrar upp-
eldisfræði, sem veitir kennsiu-
réttindi. Á allar þessar tillögur,
sem fela í sér viðurkenningu á
menntun, og launamismun henn-
ar vegna, fellst BSRB — að einni
tillögu undanskilinni.
4) Ástæða er til að spyrja:
Hvers vegna fellst BSRB á, að
taka beri tililit til menntunar,
þegar öðrum háskólamenntúðum
mönnum er raðað í launaflokka?
Hvers vegna fellst BSRB á inn-
byrðis viðmiðunargrundvöll
annarra hópa háskólamarina?
Hvers vegna setur BSRB ekki
fram þá kröfu f.h. barnakehnara,
að réttindalausir kennarar skuli
skipa þar hæsta launaflokk (í
stað þess að vera 3 lfl. neðar eins
og nú er)? Hvers vegna er ekki
heil brú í afstöðu BSRB í grund-
vaillaratriðum?
5) M.ö.o. BSRB, fellst á grund-
vallarsjónarmið starfsmets um
vægi menntunax við röðun í
launaflokka í öllum tillögum —
nema einni. Hvers vegna? —
Þessi afstaða vei'ður ekki akýrfl
nema á einn veg: Sem hefndar-
ráðstöfun BSRB gegn eínum höpi
opinberra starfsmanna, sem sagt
hefur skilið við BSRB, að feng-
inni reynslu.
6) Það er ekki tilviljun eða
slysni, heldur stefna BSRB að
níðast á þeim trúnaði sem því er
sýndur, með því að gera kröfur
fyrir hönd réttindalausra kenn-
ara til jafns við þá, sem aflað
hafa sér menntunar og réttinda;
háskólamenntuðum kennurum
skal haldið í gíslingu, kjörum
þeirra haldi'ð niðri, til þess að
BSRB geti beitt ríkisvaldið fjár-
kúgun.
7) Á það má minna, að þetta
er í annað sinn sem háskóla-
menntaðir kennarar sæta slikri
meðferð. Með kjaradómi 1965
voru allir kennarar, að þeim sem
höfðu aflað sér háskólamennt-
unar og réttinda einum undan-
skildum, færðir upp um einn lfL
8) Afleiðingin af þessum refsi-
aðgerðum BSRB gegn háskóla-
menntuðum kennurum er sú, að
3ja launaflokka munur skilur nú
að háskólamenntaða kennara
með sömu eða sambærilega
menntun eftir því hvort þeir
starfa á gagnfræðastigi eða vit>
menntaskóla og aðra framhalds-
skóla.
Niðurstöður þessa máls eru tví-
þættar og varða miklu fleiri en
þann hóp opinberra starfsmanna,
sem misrétti er beittur í þetta
skipti:
a) BSRB hefur í verki dæmt
sig óhæft til að fara með samn-
ingsrétt háskólamenntaðra
manna. Ríkisvaddið getur þvl
ekki lengur vikizt undan þeirri
skyldu sinni a'ð endurskoða af-
stöðu sína til samningsréttar-
kröfu Bandalags háskólamanna
(BHM).
b) Láti ríkisvaldið, og þá fyrst
og fremst menntamálaráðherra,
BSRB haldast uppi að flæma
háskólamenntaða kennara úr
starfi af gagnfræðastigi með
slíkum refsiaðgerðum, hefur
hann í reynd afsalað sér valdi
yfir stefnumótun í skólamálum
og dæmt ómerka alla viðleitni
til umbóta á því skólastigi, þar
sem ástandið er nú miklu verst.
ÁbyTgðin er endanlega hans.
Reykjavík, 5. febr. 1969.
F.h. Félags háskólamenntaðra
kennara.
Jón Baldvin Hannibalsson.
VELJUM ÍSLENZKT