Morgunblaðið - 07.02.1969, Blaðsíða 18

1S
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 7. FEBRÚAR 196«.
Þorkell Guðmunds-
son — Minningarorð
Arið 1918 kom til dvalar að
óspakseyri í Bitrufirði 13 ára
drengur, Þorkell Guðmundsson að
nafni. Foreldrar hans voru þau
Guðmundur Guðmundsson, bóndi
að Melum í Árneshreppi og kona
hans, Elísabet Guðmundsdóttir,
Péturssonar, frá Ófeigsfirði.
Á Óspakseyri bjuggu þá Sig-
urgeir Ásgeirsson frá Heydalsá í
Steingrímsfirði og kona hans,
Jensína Guðmundsdóttir frá Ó-
feigsfirði, móðursystir Þorkels.
Eg hygg, að það hafi verið
fyrirfram ákveðið að drengurinn
ílengdist á Óspakseyri, enda var
svo, því hann yfirgaf ekki þann
stað, fyrr en hann flutti með
fjolskyldu sína til Reykjavíkur
vorið 1901.
M eru kannske ekki margir
nð 6 dðgum, sem geta gert sér
í hugarlund þá hörðu lífsbar-
t
Eiginkona mín
Vigdís Bjarnadóttir
Baejarskerjum, Miðnesi,
andaðist 5. febrúar.
Theódór Einarsson.
t
Maðurinn minn og fa'ðir,
Wilhelm Marth
f. 13. okt. 1888
andaðist á heimili sínu í Ham-
borg þann 24. jan. 1969.
Berta Marth, geb. Paesch
Hamburg-Hausbruch,
Bredengrund 10.
Ulrich Marth,
Hagamel 42, Reykjavík.
t
Eiginmaður minn, faðir,
tengdafaðir og afi
Jón Eyjólfsson
Túngötu 10, Keflavík,
verður jarðsunginn frá Kefla-
víkurkirkju iaugardaginn 8.
febrúar kl. 2.30. Blóm vin-
samlegast afþökkuð, en þeim
sem vildu minnast hins látna
er bent á líknarstofnanir.
Guðfinna Sesselja
Benediktsdóttir,
börn, tengdaböm og
barnaböm.
t
Útför fósturmóður minnar og
systuT
Þorbjargar
Guðmundsdóttur
fyrrum húsfreyju að Nýlendu,
Stafsnesi,
fer fram frá Hvalsneskirkju
laugardaginn 8. febrúar kl.
2 e.h. Kveðjuathöfn fer fram
frá Laugarneskirkju sama
dag kl. 10.30 f.h.
Henning Kjartansson,
Hallgrímur Guðmundsson.
áttu sem við var að etja á ár-
unum fyrir og eftir aldamótin
síðustu, og þá ekki sízt þess fólks
sem bjó við yzta haf, og hlaut
því að verða mest fyrir barðinu
á aðsteðjandi harðindum. En
Strandamenn stóðu sig eins og
hetjur í þessari baráttu, og mætti
segja ýmislegt því til sönnunar
sem ekki er ætlað að birta hér
meðal annars ýmsar sagnir í sam
bandi við sjósókn Guðmundar
hann var afi Þorkels Guðmunds
sonar á Óspakseyri, sem kvaddur
verður hinztu kveðju frá Fríkirkj
unni í Reykjavík í dag.
Það lætur að líkum, að þeir
sem hlutu í vöggugjöf eðlilegan
þroska til líkama og sálar, og
ólust upp við þau lífsskilyrði og
lífsviðhorf sem að framan er lýst
hlutu að taka upp merki feðra
sinna og keppa að því að verða
þar engir eftirbátar.
Ég tel, að framangreindir eðlis
þættir og lífsviðhorf hafi mjög
mótað og orðið ríkjandi þáttur í
lífsstarfi Þorkels vinar míns frá
Óspakseyri. Ahuginn, dugnaður-
inn og viljinn til að leysa að-
steðjandi vanda var svo að segja
takmarkalaus. Gekk svo langt á
stundum að það hlaut að ganga
of nærri þreki hans og heilsu,
einkum hin síðari ár er heilsan
hans tók að bila.
Þorkell Guðmundsson var fædd
ur að Melum í Árneshreppi 3.
apríl 1905. Foreldrar hans er
getið hér að framan. Systkinin
á Melum voru 12, öll myndar
og mannvænlegt fólk. Stórt átak
að koma álíkum hóp upp án fjöl-
skyldubóta, en ekkert einsdæmi
á þeim árum.
Strax og Þorkell kom til Ó-
spakseyrar, tóku frænka hans
og maður hennar miklu ástfóstri
við hann, og hélzt meðan þau
lifðu, enda fljótt endurgoldið af
honum, sem og varð þeirra önn
ur hönd við búskapinn.
Á þessum árum gekk mikil
áhuga- og hugsjónaalda yfir ís-
lenzkar sveitir. Félagslíf breidd-
ist óðfluga út, sem byggðist á
hugsjónum ungmennafélaganna
og samvinnufélaganna. Þarna var
mikill starfsvettvangur fyrir jafn
mikinn áhugamann og Þorkel.
Tók hann mikinn þátt í því starfi
ásamt jafnöldrum sínum í sveit-
innL
Á Óskapseyri var rekið stórt
og afurðargott bú. Var Þorkell
sálugi mikill áhugamaður á því
sviði, og heyskaparmaður með af
brigðum. Bóndi var hann á Ó-
skapseyri frá 1937 til 1961, og
nokkrar kindur átti hann til
hinztu stundar.
Árið 1942 var Kaupfélag Bitru
fjarðar stofnað á Óspakseyri.
t
Þökkum innilega auðsýnda
samúð við andlát og jarð-
arför
Þorsteins Árnasonar
trésmíðameistara,
Suðurgötu 8, Keflavík.
Vandamenn.
t
Innilegar þakkir fyrir auð-
sýnda samúð og hluttekningu
við andlát og jarðarför systur
okkar
Guðrúnar Björnsdóttur
Hrauni, Garðahreppi.
Fyrir hönd systkinanna.
Sigurlína Björnsdóttir.
Þá í rúman áratug hafði verið
þar útibú frá Kf. Hrútfirðinga
á Borðeyri, hafði Þorkell haft
á hendi afgreiðslu þess síðustu
árin.
Var það því einróma ósk, að
Þorkell tæki að sér framkvæmda
stjórn hins nýstofnaða félags, er
hann og gerði. Var hann kaup-
félagsstjóri þess félags frá stofn
un, og þar til hann flutti til
Reykjavíkur árið 1961. Hér vann
Þorkell alveg óvenjulega óeigin
gjarnt starf, og hugsaði um hag
félagsins eins og bezt varð á
kosið. Mun ég ávallt minnast
þess góða samstarfs er við átt-
um saman allt þetta árabil. Þá
vil ég einnig minnast góðrar að-
stoðar hans við fyrirgreiðslur
hér í Reykjavik, eftir að ég tók
við starfi hans við kaupfélagið
á óspakseyri.
Ymis önnur störf vann Þorkeli
fyrir sveit sína, svo hreppsnefnd
arstörf, skattanefndarstörf, og
einnig var hann oddviti um skeið.
Þessi störf voru að mínum dómi
unnin af samvizkusemi og eftir
beztu vitund. Þá má ekki gleyma
litlu kirkjunni okkar á Óspaks-
eyri sem þau hjónin hlynntu að
eftir beztu getu.
Árið 1938 kvæntist Þorkell eft
irlifandi konu sinni, Ástu Stefáns
dóttur frá Kleifum í Gilsfirði,
hinni ágætustu konu. Var heim-
ili þeirra á Óspakseyri sérstak-
lega myndarlegt, þar sem öllum
þótti gott að dvelja. Fóru þar
sarnan hlýleiki, glaðværð, og
rausnarlegar veitingar, enda allt
af fullt hús af gestum.
Þau hjón eignuðust fjóra syni,
sem allir eru hinir efnilegustu
menn. — Þeir eru:
Sigurgeir, skrifstofumaður hjá
Olíufélaginu hf., kvæntur Frey-
gerði Pálmadóttur. Eiga þau einn
son. Stefán Guðmundur málari,
Ingimar Heiðar, við háskólanám,
og Gylfi, skrifstofumaður hjá Ol
iuverzlun íslands hf.
Þorkell andaðist aðfaranótt 31.
janúars síðastliðinn, eftir erfiða
sjúkdómslegu. Við æskufélagar
hans heima úr sveitinni höfum
margs að minnast nú við burt-
för hans. Við minnumst hins öt-
ula og lífsglaða manns, sem ávallt
hvatti til framfara og dáða, og
við minnumst samstarfs á svo
mörgum sviðum. Við þökkum
þetta allt, og samfylgdina.
Eins og áður er sagt flutti Þor
kell hingað tfl Reykjavíkur vor-
ið 1961. Gerðist hann húsvörður
hjá Sambandi ísl. samvinnufé-
laga. Er mér kunnugt um að hann
var vinsæll í því starfL
Hitt er mér einnig kunnugt,
að hugur hans var alltaf bundinm
við Óspakseyri og sveitina hans
fyrir norðan, og alltaf var það
fyrsta spumingin, hvort sem var
í síma eða á öðrum vettvangL
hvernig gengi með búskapinn.
Jafnvel nú um áramótin er hann
lá helsjúkur, var eins og ekkert
annað kæmist að.
Og nú að leiðarlokum. Ég
þakka þér vinur vináttu og
tryggð, sem enzt hefir um hálfr-
ar aldar skeið, þakka samfylgd-
ina og samstarfið, sem liðið er,
en geymt í minningunni.
Nú er hækkandi sól og vor
í lofti áður en varir. Ég vil
vona að við þær aðstæður mild-
ist söknuður ástvina þinna, sem
nú verða að horfa á autt rúm
ástríks heimilisföður.
En fyrir handan hafið, þar
hyllir undir lönd. Og meðan við
eigum þá bjargföstu trú, að þar
sé von um endurfundL og þar
sé okkur búinn nýr starfsvett-
vangur, þá er engu að kvíða.
Blessuð sé minning þín.
Ólafur E. Einarsson.
>
Þorkell Guðmundsson fyrrver-
andi bóndi og kaupfélagsstjóri
að Óspakseyri andaðist að morgni
SÍMINN hringir og mér beirst til
eyrna heiifregnin, Sigríður mág-
kona mín er látin. Slíkar fregn-
ir taka hugann allain um stund,
og hamn verðuir i fylgd með hi>n-
um látna vini í liðmuim tíma.
Huguir minn hvarflar til baka
um 45 ára skeið. Ég er að byrja
annað starfsár mitt sem kemn-
ari og hefur leiðin nú legið
suður í Landeyjar. Fyrsti nem-
emdahópuirinn hefur verið kall-
aður saman. Mér var þegar
orðið ljóst að aðstaða öfl til
starfa var mjög fruanstæð, en
þegair ég leit yfir þennan nem-
endahóp, hugði ég gott til starfa,
því ég fann að hér var mér
trúað fyrir mannvænlegum
einstalklingum, er ég átti að leiða
til nofckurs þroslka. Sérstaklega
vakti þó athygli mína 10 ára
stúika, sem nú var með þessum
hóp og var að hefja skótLagöngu
sína. Hún gatf mér fljót ag greið
svör við öllu, er ég spurði, og
augun ljómiuðu af áihuga og
fróðleiksþrá.
Þetta var Sigríðux Siguxðar-
dóttir fná Ey í Landeyjum, fædd
18. sept. 1913. Tkninn leiddi
siðar í Ijós, að ég haifði verið
furðu glöggskyggn á þennan nem
endahóp við fyrstu kyrmL þótt
manniþekking min væri mjög
takmörkuð og starfsreynsila
lítiil. Og Sigríður litla hrást ekki
þeim vonum, sem ég hafði
bundið við hania sem nemanda
við fyrstu kynni. Það leyndi eér
ekkL að hér var að vaxa upp
stúlka, sem eftir yrði tekið
vegna gáfna og glæsimennsku.
Tkninn leiddi síðar í ljós, að þótt
hún nyti efcki langrar skóía-
göngu, var hún jafnan síleitandi
eftir nýjum fróðleik, haifði
glöggt sikyn og vakandi áihuga á
bólkmenntum og myndaði sér
um þær sjáilfstæðair skoðanir,
svo og um meim oig miálefni.
Brást því eklkL að hún hafði
fastmótaðar skoðanir í þessum
efnum, ef talið beindisit að
þeim.
Foreldrar Sigríðar voru hjón-
in Sigurður Snjólfsson og Þór-
hildur Einarsdóttir frá Stóru-
Mörk undir Eyjafjöllum. Þau
átfcu 5 manryvænleg böm, 4 dæt-
ur og 1 son, og var Sigríður
næst yngst, en hverfur nú fyrst
úr systJkinahópnum yfir móðuna
miklu. Þegar Sigríður var 12 ána
gömul andaðisit faðir henrvar á
bezta aldri. Það var þungt áfall
fyrir alla fjölskylduna og leiddi
til þess að ekkjan flutti efltir
rúmt ár til Vestmannaeyja. Þar
átti Sigríður jafnan heima síðan
og dvaldi þar, nema hvað hún
fór til landsins fyrsítu árin á
sumrin í atvinn.uleit og hin sáð-
ari stundum ti’l langdvalar á
sjúkrahúsum hér í Rieykjavík.
Urvg að árum eiginaðist Sig-
ríður son með unnusta sínum,
Matthíasi Einarssyni, húsaamið.
Fer það stundum svo, að þótt
sfofnað sé til kynna, sem vara
eiga lengL að ýmis aitvik valda
því að vegir skilja. Drengur
þessL sem hlaut föðuimaÆn Sig-
ríðar, var hið mesta efnisbarsn.
Þegar harm var á 3. éri, fór
móðirin með hamn til landsins i
kaupavinnu. Þar veiktist Sigurð-
ur litili af ólæknandi sjúkdómi
og flytja varð hamn í skyndi í
sjúkrahús, þar sem hann lézt
skömimu síðar.
Þetta var þung raun fyrir hina
ungu móður. Slikir atbuTðir
gleymast ekki, þeir verða fastir
förunautar alla ævL svo mun að
minnsta fcosti hafa verið hér.
Þótt Sigríður væri óvenjiulega
vel gerð til sálar og líkama, held
ég að hún hefði var-la staðizt
þessa þungu rauin, ef hún hetfði
efcki harft við hlið sér góðan vin.
Þessi vinur var Ólafur Jónsson,
31. janúar sl. eftir fimm mánaða
stranga legu, tæpra 64 ára að
aldri.
Hér verður engin æviminning
skráð, hinsvegar langar mig til
að koma á framfæri örfáum
kveðjuorðum fyrir hönd okkar
samstarfsmanna hans síðustu ár-
in.
Þegar Þorfcell fluttist til
sem nofckru síðar varð eigin-
maður henmar. Hann tók nú
þegar á sig þarnn hluta af þessari
þuingu byrði, sem hægt var, og
hefutr svo jafnan verið siðan,
enda hefur þesis oft þurft m-eð að
samstilltir hugir og hendur
veittu viðnám og leituðu úrræða
í mar.gs konar erfiðleikum. Þar
hafa borið hæst þungbærir sjúk-
dómar innan fjöisikylduninar, svo
að segja má að linnulaust sjúk-
dámsstríð hafi staðið um margra
ára Skeið. Þau Sigríður og Ói-
aifur giftust 24. nóv. 1934 og
reistu bú í Vestmannaeyjum.
Bkki voru efnin mikil, en gnægð
af góðhug, hjálpfýsi og höfð-
ingslund, sem færðu þeim áð laun
um marga góða vini. Þau hjónin
eigin-uðust þrjú böm, SigiríðL Óla
Þór og Margréti. Tvö þau síðast-
nefndu eru búsett í Vestmanna-
eyjuim, en Sigríður, sem var elzt,
andaðist s.l. sumar eftir margra
ára sjúkdómsstríð. Sá ei-nn veit,
er sjálfur reynir, hver þrekraun
það er að þjást sjálfur af lang-
vrnnum veikindum og verða
jafnframt að horfa upp á veiflc-
indi sinna nániustu, en það varð
Sigríður oft að þoLa. — Það mun
almannarómur, að þrátt fyrir
erfiðar aðstæður sitjórnaði hún
heimili sinu með hinum mesta
myndarbrag og vann auk þess
míkið að saumaskap fyrir aðra.
Voru þau störf, sem önntur,
leysrt af hendi með ágætum og
oft mun hatfa verið vakað langt
fram á nætur til þess að vanda
allt sem bezt og afkasta miklu.
Margur mundi í sporurn Sig-
ríðar hafa guiggnað, bognað og
misst móðiriin, þegar veikindl
Framhald & bls. 13.
Innilegar þakkir til vina og
vandamanna, fjær og nær, er
auðisýndu mér vináttu með
heimsóknum, skeytum, blóm-
um og gjöfum á áttræðisaf-
mæli mínu, 31. janúar 1969.
Guðbjörg Hjartardóttir.
Innilegar þakkir færi ég
öllum þeim mörgu, sem
glöddu mig með heimsóknum,
gjöfum, skeytum og á annan
hátt, á 70 ára afmæli mínu,
þann 27. jan. sL
Guð blessi ykkur ölL
Guðbjörg Guðmundsdóttir
Álftavatni, StaðarsveiL
Framhald á bls. 21
SigríðurSigurðardóttir