Morgunblaðið - 09.05.1969, Síða 17

MOKGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 9. MAÍ 1»69
17
?
Framhald af bls. 12
varpa, miamuniandi ítarleg'a þó
einkum vegnia þess að oft reyn
ist eriftt að fá nákvæmar upp-
lýsingar um gerð veiðarfæra.
Að vísu væri hægt að tengja
feaíl'a þennan með lýsingu á
flotvörpum, sem efeki hafa gef-
ið góða raun eða verða að telj
aist úröltar, en slíkt verður þó
fáum til gagns.
4. 1. LARSEN—VARPA
Ein og áður var getið var
Larsen-varpan fyrsta brúklega
flotvarpan sem í notkuin hefur
verið. Varpa þessi, sem fund-
in var upp 1948, er toguð af
tveimur skipum með aMis 4 tog-
víruim, eins og sést á 9. mynd.
Neðri vírarnir eru hafðir 3 fm.
l'engri en hinir efri. 23 fm. frá
netinu eru 2 lóð 60—160 kg.
að þyngd fest við neðri vír-
inn. Lárétt op vörpunnar staf-
ar af fjarlægð skipanna inn-
byrðis, sem höfð er sem næst
helmingur notaðrar víralengd-
ar. Lóðrétt op orsafeast af lóð-
umurn og flots höfuðlínu. Að
öðru leyti heldur viðnám sjáv-
arins vörpunni opinni. Eins og
sést af teikninguimni er varp-
ain pýramídalöguð og gerð úr
4 samskomar netabyrðum, sem
eru mismunandi stór eftir stærð
skipamma. Lýsing þessi, sem að
miklu leyti er tekin eftir v.
Brandt (1958) er að sjálfsögðu
engin 'allSherjarlýsinig Larsen-
vörpunnar, þar sem hún er til
í ótal gerðum og stærðum.
Segja má að varpa þessi sé fyr-
irmynd flestra annarra tveggja
báta varpa enda þótt þær
mefnist öðru nafni. Net vörp-
unrnar er og mjög líkt í snið-
um og flotvörpur þær, sem
dregnar eru af eimu skipi.
nánar, né heldur þeirri aðferð,
sem þau nota við að hífa og
kajsta og koma línium og vírum
á milli skipa.
Mynd 10 gefur nokkuð góða
hugmynd um útlit þýzfeu
tveggja báta vörpusnmar. Lengd
vörpunnar er um 120 metrar,
hæð hennar á togi 16—20 metr
ar og bredddin 30—40 metrair.
Er þá miðað við 10 em möskva
stærð (legglemgd) í fremri
hluta netsins. Nú er þó farið
að nota miklu stærri möskva í
fometinu (28 cm) og hefur
stærð vörpunnar vaxið mjög
við það og mun opið nú vera
25—30 rnetrar og breiddin um
45 metrar. Orsök þess, að unnt
er að stækka vörpurmar svo
mikið, þega-r möskvastærðin er
aukin, er eims og áður var sagt
sú, að viðnámið í sjómum minmk
ar veruleiga.
Efni netsins er eimgömgu pol
yamid, þ.e. nælon eða perlon.
Efni þessi eru mjög sterk mið-
að við þykkt þeima og veita
því minna viðnám í togi en
önnur jafnsterk efni. Aðalkost
ur nælonsins er þó sá, hve
teygjanlegt það er, en það er
afar mikilvægt, þar sem átök
á metið geta verið mjög mikil
azt við að mota eirns granint gam
og snögg. Lemgi vel var Leit-
yethylene, sem eingöngu er not
að í íslenzkar botnvörpur. Ekki
verður því þó haldið fram hér,
að polyethyl'ene sé ónothæft í
flotvörpur, en vörpur úr því
verða þó að vera srnærri og
auk þess er hætta á, að það
rifni frekar við mikil átök í
misjöfnu veðri, einfeum ef veiði
er góð. Orsök þess er sú, hve
teygjamleiki efnisims er lítilll.
Skylt er að geta þess, að Jap-
anir hafa notað rækjuflotvörp-
ur úr polethyieme.
Einis og sést á 10 mynd eru
neðri grandarar 7 m lengri en
hinir efri, til þess að netopið
verði sem stærst. Þegar veitt
er á djúpu vatni (meira en
200 m), er neðri vírunum auik
þess slakað 1—2 m rneira en
efri vírumum. Þegar hinsvegar
er togað mjög ofariega er efri
vírunum slakað öllu meira út.
Hægt er að fylgjast með áNet
zsondetækinu, hvaða áhrif mis
rnuntur víralengdar hefur á op
vörpummar.
Þverlínan á mil'li efri vængja
vörpummar er höfð til að forða
því, að varpan rifmi, er skipin
fara of lamgt frá hvort öðru.
Áður en farið var að nota þessa
línu, kom það oft fyrir, eink-
um í slæmu veðri, að skipin
þau óviljandi lentu of lamgt frá
tættu vörpuna í sundur, er
þverhna,32 m.
Vir 2.5 m.
GrandarjS^n-
77 blýlód 2.5 ko. hvert
Lód 20 kg
Vir 116-
^ /77/77.
Tt
^175-275 kg.lód
7m- leggir
10. mynd. Skýringarmynd af þýzkri 2-báta vörpu. (Steinberg, 1967).
Vír
íl6 mm-
ca.SO phstik-kúlur
Grsndmrí SSm.
4.2. ÞÝZKAR TVEGGJA
BÁTA VÖRPUR
Eins og sést á 10. mynd er
þýzka tveggja bába varpan
mjög lík í sniðum og Larsen-
varpan. Þar sem Larsen fékk
eimfealeyfi á sinni vörpu á sín-
um tíma, brást hann reiður
við, er Þjóðverjar hófu veiðar
með tveggja báta vörpu, án
þess að Stoeyta um einfealeyfið.
Brá ha/mn sér þegar til Þýzfea-
lands og krafðist sfeaðabóta.
Þýzkir tóku Larsen mjög vel
og kváðu etokert sjállfsagðaira
en að borga stoaðabætur, ef svo
kynni að reymast, að þeir not-
uðu Larsems-vörpuir. Hjálpuðu
þeir Larsen að mæla þýzku
vörpuimar á alla feanta. Að þvi
loknu voru niðurstöðunnar born
ar samam við eink aileyf Lsl ýsingu
Larsens. Kom þá í ljós, að
þýzfeu vörpuiroar voru eins og
Larsen-varpan, nema hvað
nofeferum smáatriðum, sem í
sjálfu sér enigu máli Skipti,
hafði verið breytt. Þá fyrsit
kvifenaði á perummi hjá Larsen.
Hann hafði meifnileiga lýst vörpu
sinini á eintoaleyfislýsimgunmi
svo nákvæmlleiga, að hægur
vandi var að nota vörpu hans
með örlitlum breytingum, þanin
ig að veiðarfærið var ekki teng
ur Larsen-varpa. Nákvæmni og
samvizkusemi borga sig ekki
alltaf!
Skip þau, er Þjóðverjar nota
við veiðar þessar, svokallað-
ir „Logger“ eru um 300 lestir
að stærð með um 600 hestöfl.
Svipar þeim mjög til rússn-
eskra og austur-þýzkra rek-
netaskipa, sem oft hafa sézt á
íslandsmiðum og í íslenzkum
höfnurn. Að öðru leyti verðuir
þessum Skipum éfeki lýst hér
og möguiegt var til þess að
minnka eftir mætti viðnámið á
toginu. Þetta reyndist þó illa
og er nú tæplega notað garn
undir 210-60, sem er sarma garn
núimer og motað eir í síldar-
nótapoka. Stóru möskvarmir eru
þó hnýttir úr 210-156 garni og
sýnir það um hve mikil átök
er að ræða. Eiini gallli nælcxns-
ins er verð þess, en það muin
vera um þreíalt dýrara en pol-
hvort öðru. Þjóðverjar kalla
línu þessa því „Idiotenstander“
eða asnagrandara.
, ★
ATH.: — í 1. grein Guðna
Þorsteinssonar ruglaðist texti
undir tveimur neðsbu myndun-
um. Textinn, sem er undir
tveggja dálka myndinni á að
vera undir þeirri þriggja dálfea
og öfugt.
Húsnœði til fe/gu
Góð tveggja herbergja ibúð við Ægissíðu til leigu nú þegar
(t.d. fyrir eldri hjón). Húshjálp eftir samkomulagi.
Tilboð merkt: „Hpshjálp — 2444" sendist afgreiðslu Morgun-
blaðsins.
ÚTBOÐ
Tilboð óskast í:
1. að rista túnþökur af 1 ha lands sem er slétt, grjót-
laust og vel gróið.
2. að flytja þökurnar 8 km greiðfæra leið
3. að þekja 1 ha vallarsvæði samkvæmt verklýsingu.
Tílboð skulu helzt varða allt verkið en þó geta komið til
greina tilboð í ákveðna þætti þess.
Upplýsingar veita Bjami Helgason garðyrkjustöðinni að
Laugarlandi, símstöð Svignaskarð og íþróttafulltrúi ríkisins,
fræðslumálaskrifstofan, Reykjavík (simi 18342).
Tilboðum skal skilá fyrir 21. mai.
Aðilar áskilja sér rétt til að hafna öllum tilboðum.
Vallamefnd UMS Borgarfjarðar.
Vinnu- og lagerhúsnæði
óskast til leigu mjög fljótlega, um 90—100 fermetrar að
flatarmál. Þarf að vera á jarðhæð með góðri aðkeyrslu.
Tilboð merkt „1969 — 2443" sendist afgr. Mbl. fyrir 15. maí
1969.
2 samliggjandi herbergi
TIL LEIGU í HAFNARHVOLI 3. HÆÐ.
UPPLÝSINGAR í StMA 16325.
íbúðir fil sölu
3ja herbergja íbúð á 2 hæð i sambýlishúsi við Álftamýri.
Vönduð ibúð í ágætu standi.
4ra herbergja efri hæð í húsi við Barmahlið. Stærð um 114
ferm. Nýjar innréttingar í eldhúsi og baði. Hagstætt verð og
skilmálar. I.aus fljótlega
Ibúðir til sölu af ýmsum stærðum og gerðurrl.
ARNI STEFÁNSSON, HRL.
Málflutningur. Fasteignasala.
Suðurgötu 4. Simi: 14314.
Laxveiði
Eyrarbakkahreppur auglýsir hér með eftir tilboðum í laxveiði
með netum, í ölfusá fyrir landi Óseyrarness.
Tilboðum séskilað fyrir 20. maí n.k.
Áskilinn er réttur til að taka hvaða tilboði sem er, eða
hafna öllum.
Upplýsingar eru gefnar á skrifstofu Eyrarbakkahrepps,
sími 3165.
ODDVITI.
LÍFSTVKKJMM FRAKKMÍG 7
TILKYNNIR
Vegna breytinga á húsnæði, lokar Lifstykkjasalan frá 22. júlí
n.k. um óákveðinn tíma.
Viðskiptavinum er bent á að eins og er eru til allar stærðir
af lifstykkjavörum.
SENDUM GEGN PÓSTKRÖFU. — SÍMI 22779.
Ameríshl útgúfuiyrirtæhi
óskar eftir aðalumboðsmanni til dreifingar á nýrri útgáfu af
THE FLORIA DIRECTORY.
Umsækjendur verða að geta útvegað sölu-umboðsmenn og
ábyrgjast greiðslu.
Frábær laun ásamt miklum friðindum.
THE FLORIA DiRECTORY,
3126 CORAL WAY,
MIAMI, FLORIDA 33145, U.S.A.
Enskunúmsheið í Englundi
Enskunámskeið English Lauguage Summer Schools i London,
Bournemouth, Eastbourne, Brighton, Paignton, Hastings,
Inverness, Torquay, Weymouth og Worthing, hefjast 14. júní
og lýkur 30. ágúst.
Nemendur dvelja á völdum enskum heimilum.
Enn er hægt að fá námsvist, en umsóknir þurfa að berast
sem allra fyrst.
Upplýsingar í sima 4 25 58, kl. 18—19.
Kristján Sigtryggsson.